Συνέντευξη στη Μαρία Σιδηροπούλου.
Ο Καμίλ Γκουνγκόρ είναι φοιτητής με αναπηρία (ΦμεΑ) στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο τμήμα Επικοινωνίας Μέσων και Πολιτισμού. Τον συνάντησα σε μια από τις συναντήσεις του Παπάκι, ηλεκτρονικού περιοδικού του τμήματος, όπου αρθρογραφεί, και του ζήτησα να μου μιλήσει για την αδυναμία του Πανεπιστημίου να παρέχει τα αυτονόητα στους φοιτητές με αναπηρία.
Προσβασιμότητα εκ των έσω
Ο ίδιος μετακινείται με αμαξίδιο και όπως μας λέει «Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως δεν αντιμετωπίζουν όλα τα ΑμεΑ- άτομα με αναπηρίες και όχι άτομα με ειδικές ανάγκες- τα ίδια προβλήματα. Άλλα προβλήματα έχει ο τυφλός φοιτητής, άλλα έχω εγώ. Το σημαντικότερο θέμα, αρχικά, είναι η πρόσβαση για όλους (αμαξίδια, τυφλούς κλπ.). Αυτό σημαίνει όχι σκαλιά (ούτε καν ένα), ναι στα ασανσέρ, ράμπες ή αναβατόρια, όπου αυτά υπάρχουν, ειδικές τουαλέτες, ευρύχωρα περάσματα για να χωράμε, χωρίς κολωνάκια, μπαριέρες ή άλλου τύπου εμπόδια κ.λπ. Επίσης, ιδανικό θα ήταν να υπήρχαν και ειδικοί διάδρομοι για τους τυφλούς και κάποιες άλλες διευκολύνσεις για τους μερικώς βλέποντες, καθώς και για τους κωφαλάλους».
Σύμφωνα με τη Φοιτητική Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Στηρίζω το Πάντειο Πανεπιστήμιο, όπως και πολλά άλλα, στεγάζεται σε παλαιά κτίρια που δεν τηρούν τις προδιαγραφές προσβασιμότητας που ορίζουν οι διατάξεις του Ν. 2831/2000 και ειδικότερα η παράγραφος 8 του άρθρου 28, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η πρόσβαση σε πολλούς από τους χώρους του. «Ένα Πανεπιστήμιο που δεν εξασφαλίζει την ισότιμη συμμετοχή των φοιτητών με αναπηρία είναι σαν να αγνοεί την ανάγκη αυτών να αποκτήσουν αυτονομία και να ενσωματωθούν στο σύνολο», διαβάζουμε στην ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας.
«Το Πάντειο γενικά, για μένα, είναι οκ.» συνεχίζει ο Καμίλ, «Στις αίθουσες μπορώ να μπω αν και συνήθως είμαι μπροστά ή το αντίθετο» (ο διάδρομος ανάμεσα στα έδρανα είναι στενός) «στη βιβλιοθήκη, επίσης, μπαίνω, αλλά δεν μπαίνω στην Γραμματεία του τμήματος (που βρίσκεται στο 2ο όροφο του κεντρικού κτηρίου), αφού το ασανσέρ δε με χωράει». Εκεί όπου αντιμετωπίζει πρόβλημα ο Καμίλ είναι στο εργαστήριο πληροφορικής, που βρίσκεται σε ημιώροφο, αλλά και στο ραδιοτηλεοπτικό στούντιο του τμήματος Επικοινωνίας που βρίσκεται στην οδό Χιλ, στην Πλάκα, και όπου υπάρχουν μόνο σκαλιά. Εκεί πραγματοποιούνται εργαστηριακά μαθήματα, με υποχρεωτική παρουσία, και κατά τα άλλα το στούντιο είναι άρτια εξοπλισμένο.
Προσβασιμότητα εκ των έξω
«Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι η μεταφορά. Εγώ προσωπικά, πηγαινοέρχομαι είτε με ειδικό λεωφορείο της ΕΘΕΛ, είτε με ένα φίλο μου (σχετικά σπάνια), είτε με τα πόδια και τη συγκοινωνία (όσο γίνεται λόγω προσβασιμότητας) μόνος μου ή με παρέα», τονίζει ο Καμίλ. Έχουν γίνει πολλές φορές αιτήσεις προς τους αρμοδίους, και από φοιτητικές οργανώσεις, από καθηγητές αλλά και γονείς φοιτητών για την μίσθωση ειδικού βαν ή λεωφορείου που θα εξασφαλίζει την ασφαλή πρόσβαση των ΦμεΑ στο πανεπιστήμιο, χωρίς κάποιο ουσιώδες αποτέλεσμα.
Φυσικά, γίνονται προσπάθειες βελτίωσης από καθηγητές, πρωτοβουλίες φοιτητών και ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες σε πολλά πανεπιστήμια της χώρας, αλλά είναι μεμονωμένες, διάσπαρτες, χωρίς βοήθεια κρατικών φορέων που θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένη. Είναι επιτακτική η ανάγκη για μια αλλαγή εκ θεμελίων όλης αυτής της κατάστασης και όχι μικρές κινήσεις, που πολλές φορές μπορεί και να έχουν τη μορφή ελεημοσύνης.
Φιλικές οι βιβλιοθήκες
«Ένα καλό που έγινε στο Πάντειο είναι ότι στη βιβλιοθήκη βάλανε ειδικό μέρος με έναν Η/Υ που παρέχει κάποιες διευκολύνσεις για ΑμεΑ.» μας λέει ο Καμίλ. «Επίσης, εκεί κάπου υπάρχει και μεγεθυντικό μηχάνημα για τους μερικώς βλέποντες. Γενικά η βιβλιοθήκη προσπαθεί αρκετά να βοηθήσει με διάφορες δράσεις». Στην ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης του Παντείου υπάρχει αφιερώνεται ένα τμήμα για την προβολή υπηρεσιών προς τυφλούς και μερικώς βλέποντες (https://library.panteion.gr/). Επίσης ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής όπως το Erasmus έχει δημιουργήσει ειδικό σκέλος για ΦμεΑ. Πληθώρα πανεπιστημίων σε ολόκληρη την Ελλάδα εμφανίζονται, εν έτι 2010, να μην παρέχουν βασικές δομές σε ΦμεΑ, οι οποίες σε πανεπιστήμια των Σκανδιναβικών χωρών για παράδειγμα, είναι δεδομένες εδώ και δεκαετίες. Ο Καμίλ μας είπε συνοψίζοντας : «Το πιο σημαντικό είναι η σωστή ενημέρωση, καθώς και η λογική και αντικειμενική σκέψη ώστε να προβλέπονται αυτά τα οποία,
εξάλλου, αποτελούν κατοχυρωμένα δικαιώματα στο πλαίσιο μιας δίκαιης και ίσης αντιμετώπισης και όχι ελεημοσύνης, λύπησης ή κάποιου είδους χάρης».
