Σαν να περίμεναν, οι Αμερικανοί και οι Κινέζοι, να ολοκληρωθούν οι πολυλογάδικες –αλλά πάντα άκαρπες– διεθνείς διασκέψεις όπως η COP26 για την κλιματική αλλαγή, και οι υπόλοιπες δεύτερης σειράς διμερείς και πολυμερείς συναντήσεις, για να περάσουν στις σοβαρές δουλειές. Δηλαδή τη μεταξύ τους διελκυστίνδα και διαπραγμάτευση, αφού ΗΠΑ και Κίνα επιβεβαιώνονται σταδιακά ως οι δύο σημαντικότεροι ανταγωνιστές σε παγκόσμιο επίπεδο. Έτσι έλαβε χώρα, με τηλεδιάσκεψη, η σύνοδος κορυφής των Τζο Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ. Ας αρχίσουμε ανάποδα, από το τελικό συμπέρασμα: οι δύο ισχυροί συμφώνησαν ότι διαφωνούν. Οι εκκλήσεις αμφότερων για την ανάγκη να καταβληθεί προσπάθεια ώστε ο ανταγωνισμός να μην εξελιχθεί σε ανοιχτή σύγκρουση δεν έκρυβαν –δεν επιχειρούσαν καν να κρύψουν– ότι δεν βρίσκουν πουθενά πεδίο συνεννόησης.
Ο Μπάιντεν, ήδη αμφισβητούμενος στο εσωτερικό των ΗΠΑ[1], προΐσταται μιας κυβέρνησης που αρχίζει να θυμίζει αυτήν του Τραμπ, με τις διαρκείς αλληλοϋπονομεύσεις και τα πισώπλατα μαχαιρώματα. Οι διαρροές για αμοιβαία παράπονα μεταξύ του προέδρου και της «εξαφανισμένης» αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις αποτελούν απλά την κορυφή του παγόβουνου. Η ανταρσία πολλών Δημοκρατικών στη Γερουσία, που συμμαχούν με τους Ρεπουμπλικάνους για να πετσοκόψουν το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα-ασπιρίνη του Μπάιντεν για τον καρκίνο των φτωχοποιούμενων Αμερικανών με αύξηση των δημόσιων επενδύσεων[2] είναι άλλη μια ένδειξη της προεδρικής αδυναμίας.
Άρα ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν υποχρεωμένος να φανεί ανυποχώρητος εφ’ όλης της ύλης, ώστε να ξανακερδίσει πόντους στη βορειοαμερικανική ελίτ και το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα. Έτσι επιδόθηκε σε ψυχροπολεμικού τύπου «προειδοποιήσεις» προς την Κίνα, να μην εμποδίσει τα σχέδια των ΗΠΑ στη γειτονιά του Πεκίνου: «Μην δοκιμάσετε να ανατρέψετε το στάτους κβο στην Ταϊβάν», είπε, παρόλο που ο ΟΗΕ (και οι ίδιες οι ΗΠΑ) θεωρητικά αναγνωρίζουν μία και μοναδική Κίνα. «Μην προκαλείτε στη Νότια Σινική Θάλασσα, μην παραβιάζετε τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό σας, μην, μην»: έτσι πήγε όλη η συνομιλία…
«Κίτρινη απειλή»
Από την πλευρά του ο Κινέζος πρόεδρος –που εσωτερικά πλασάρεται πλέον ως ισάξιος ή και ανώτερος του Μάο– επίσης δεν είχε καμία διάθεση να διαπραγματευθεί αυτά που το Πεκίνο θεωρεί ζωτικά του συμφέροντα, τα οποία προετοιμάζεται μεθοδικά να υποστηρίξει και σε «τεχνικό» (στρατιωτικό κ.λπ.) επίπεδο. Άρα καμία υποχώρηση στο αγκάθι της Ταϊβάν και στη διεκδίκηση της κυριαρχίας στη Νότια Σινική Θάλασσα. Άρνηση και της παραμικρής συζήτησης για το πώς «διευθετεί» εσωτερικά θέματα, π.χ. την απειλή των ισλαμιστών τζιχαντιστών στη Σιντζιάνγκ. Επιμονή, τέλος, στην προώθηση του Δρόμου του Μεταξιού, που μειώνει τη δυτική επιρροή σε Ασία και Αφρική και διεισδύει μέχρι και στην καρδιά της ευρωπαϊκής Δύσης.
Στον σιωπηρό πόλεμο εναντίον αυτής της «κίτρινης απειλής» συμμετέχουν, με υποστηρικτικό αλλά ενεργητικό ρόλο, οι σύμμαχοι της Ουάσιγκτον και τα μεγάλα δυτικά ΜΜΕ. Στα τελευταία έχει ανατεθεί να ανακτήσουν μια στοιχειώδη υποστήριξη της πολλαπλά απηυδισμένης δυτικής κοινής γνώμης για τα πολεμικά σχέδια ανάσχεσης του Πεκίνου. Ζωγραφίζουν λοιπόν με μελανά σχέδια το μέλλον που έρχεται αν οι δυτικές ελίτ δεν συνεχίσουν να φτωχοποιούν την πλειοψηφία των «τυχερών πολιτών του ελεύθερου κόσμου» ώστε να ταΐζουν με τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως την «αμυντική» βιομηχανία και να γεμίζουν με εξίσου δυσθεώρητα ποσά τις ήδη ξεχειλισμένες τσέπες τους. Έτσι π.χ. διογκώνουν την «ανερχόμενη πυρηνική απειλή» της Κίνας (350 πυρηνικές κεφαλές, έναντι… 5.550 των ΗΠΑ[3]). Ή διαφημίζουν τον «προβληματισμό» του Μπάιντεν για το κατά πόσο «θα ήταν σωστό» οι ΗΠΑ να συμμετάσχουν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του χρόνου στο Πεκίνο τη στιγμή που αυτό «παραβιάζει κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Την κλιμάκωση υπηρετούν και μια σειρά σύμμαχοι της Ουάσιγκτον, με έργα και λόγια. Όταν ο Κινέζος πρέσβης στην Αυστραλία, αναφερόμενος στη συμφωνία AUKUS, αναρωτήθηκε «σε ποιον σκοπεύετε να επιτεθείτε με τα αμερικανικά υποβρύχια που θα αγοράσετε, τα οποία είναι κατασκευασμένα για επίθεση εναντίον πολύ μακρινών στόχων;», ο Αυστραλός υπουργός Άμυνας Πίτερ Ντάτον απάντησε: «Αυτές οι δηλώσεις είναι προκλητικές, αστείες και εντελώς ηλίθιες»! Και πρόσθεσε ότι η Αυστραλία θα βρεθεί στο πλευρό των ΗΠΑ εάν αυτές επέμβουν στρατιωτικά για να υποστηρίξουν την «απειλούμενη Ταϊβάν»…
[1] Κοιμήσου εσύ, κι η τύχη σου (δεν) γυρίζει (φύλλο 564).
[2] Πάρτι στο Πεντάγωνο (φύλλο 565).
[3] www.armscontrol.org/factsheets/Nuclearweaponswhohaswhat
