Του Γιώργου Κατερίνη.
Απλήρωτοι εργαζόμενοι με νομική κάλυψη και συνδικαλιστική ανοχή (ή συνενοχή;).
Ένα κατάστημα κάθε δεύτερη μέρα πουλά η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, αποπληρώνοντας με αυτό τον τρόπο υποχρεώσεις σε προμηθευτές, ενώ έχει απλήρωτους τους εργαζόμενους από τον Σεπτέμβριο. Μια απαράδεκτη κατάσταση που γίνεται υπό την προστασία του νόμου.
Η ιδιοκτησία της εταιρίας, εντελώς ανενόχλητη, συνεχίζει να μην πληρώνει τους εργαζόμενους και επιλέγει με την πώληση καταστημάτων ή εξοπλισμού να πληρώνει κάποιους προμηθευτές. Η νομική επιστήμη έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά με την εφαρμογή των συγκεκριμένων διατάξεων του Πτωχευτικού Νόμου οι οποίες, ενώ δεσμεύουν τους εργαζόμενους (αλλά και τους πιστωτές) να μην μπορούν να διεκδικήσουν τα οφειλόμενα, την ίδια ώρα επιτρέπουν στον επιχειρηματία να εκποιεί τα περιουσιακά του στοιχεία ελεύθερα.
Για την ιστορία να θυμίσουμε ότι από τον Ιούλιο το Ατλάντικ ξεκίνησε τη διαδικασία υπαγωγής στο άρθρο 99 του Πτωχευτικού Κώδικα. Λίγο πριν είχε φροντίσει να πουλήσει θυγατρική εταιρία που ασχολούνταν με τη χονδρική. Από τότε μέχρι σήμερα έχει πουλήσει ή έχει κλείσει πάνω από 35 καταστήματα. Κι ενώ υποτίθεται ότι η διαδικασία του νόμου γίνεται για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, οι περίπου 3.500 εργαζόμενοι που είχε τον Ιούλιο, έχουν μειωθεί σε λιγότερους από 3.000 σήμερα, ενώ εξακολουθούν να είναι απλήρωτοι επί 4 μήνες και φυσικά να μην έχουν λάβει ούτε το Δώρο Χριστουγέννων, για το οποίο ως γνωστόν υπάρχουν και ποινικές ευθύνες.
Μία περίεργη συγκέντρωση
Αντί, λοιπόν, να κινηθούν οι διαδικασίες άμεσης πίεσης του εργοδότη να πληρώσει, κάποιοι προσπαθούν να στρέψουν τους εργαζόμενους σε άλλους δρόμους. Στις 21/12, που βάσει του νόμου είναι η τελική ημέρα καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, αλλιώς πρέπει να κινηθεί η διαδικασία του Αυτοφώρου (όπως μάλιστα φρόντισε το υπουργείο Εργασίας να επισημάνει και με ειδική εγκύκλιό του), η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων κάλεσε σε κινητοποίηση τους εργαζόμενους του Ατλάντικ, ζητώντας από το υπουργείο Εργασίας έκτακτο επίδομα, ενώ στηρίζει το αίτημα των μετόχων προς το υπουργείο Οικονομικών για εγγύηση της δανειοδότησής τους.
«Η συγκέντρωση είχε τις ευλογίες του Αποστόλου (σ.σ. ο μεγαλομέτοχος του Ατλάντικ). Θέλουν να χρησιμοποιήσουν εμάς για να δουλέψει ο Αποστόλου», είναι η αφοπλιστική θέση εργαζομένων που βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας. Οι εργαζόμενοι έχοντας αηδιάσει με την στάση του εργοδότη τους δεν είναι διατεθειμένοι να στηρίξουν τα όποια σχέδιά του. Αντίθετα, βλέποντας να πουλά εξοπλισμό και καταστήματα, ζητούν να πληρωθούν άμεσα. «Εμείς δεν βάζουμε πλάτη για να πάρει δάνειο ο Αποστόλου», λέει στον Δρόμο οργισμένα η Βάσω από το Αίγιο, που μαζί με άλλους 33 συναδέλφους της από τα δυο καταστήματα της πόλης βρίσκεται σε επίσχεση εργασίας.
Οι εργαζόμενοι μόνοι τους, χρησιμοποιώντας όποια μέσα διαθέτουν, ακόμα και το… Facebook, προσπαθούν να συντονισθούν. Στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, το Ναύπλιο, δεκάδες εργαζόμενοι βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας. Κάπου 350 εργαζόμενοι από καταστήματα της Εύβοιας που βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας εδώ και δυο μήνες, έχουν οργανωθεί φτιάχνοντας σωματείο, ενώ ήδη κινήθηκαν και νομικά εναντίον της εταιρίας. «Είμαστε εξαθλιωμένοι και απογοητευμένοι», μας λένε. Αντίστοιχη κινητοποίηση έχουν ξεκινήσει οι εργαζόμενοι στα καταστήματα των Ιωαννίνων (65 άτομα). «Η επίσχεση εργασίας δεν οδηγεί πουθενά», έλεγε στον Δρόμο προ καιρού κορυφαίο στέλεχος της Ομοσπονδίας, ενώ σε ανακοίνωση που έστειλε η ΟΙΥΕ στα καταστήματα των Ατλάντικ (10/11), μιλά για «αδιέξοδες ενέργειες». Όπως φαίνεται και από το απόσπασμα ανακοίνωσης της εταιρίας που δημοσιεύουμε σε διπλανή στήλη, οι εργαζόμενοι που έχουν επιλέξει αυτή τη μορφή αγώνα, επιχειρείται να στοχοποιηθούν ως ενάντιοι στα συμφέροντα της εταιρίας.
Συνδικαλισμός καθ’ υπόδειξη του εργοδότη
Οι οργισμένοι εργαζόμενοι του Ατλάντικ δεν μασάνε τα λόγια τους. Μας υποδεικνύουν ονόματα διευθυντικών στελεχών της εταιρίας που «διαδήλωσαν» την περασμένη Τρίτη, ενώ επισημαίνουν ότι το κάλεσμα της Ομοσπονδίας έφτασε στα καταστήματα από το φαξ της εταιρίας. Καταγγέλλουν ότι η «διαμαρτυρία» της ΟΙΥΕ κινείται στα όρια των διεκδικήσεων του εργοδότη τους. Εμείς να σημειώσουμε μόνο ένα σημείο από την ανακοίνωσή της (22/12): «Να δοθεί μια απάντηση για τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στη βιωσιμότητα της εταιρίας και τη διασφάλιση των 2.500 θέσεων εργασίας». Δηλαδή, το μπαλάκι της βιωσιμότητας πετιέται στην κυβέρνηση, ενώ επισήμως διεκδικούνται μόνο 2.500 θέσεις εργασίας.
Το χειρότερο είναι ότι έχει ξεσπάσει ένας ιδιότυπος συνδικαλιστικός πόλεμος στις πλάτες των εργαζόμενων του Ατλάντικ μεταξύ ΟΙΥΕ και ΠΑΜΕ, που ανταλλάσσουν ανακοινώσεις με αλληλοκαταγγελίες. Μια πλειοδοσία υπέρ των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε λάθος χρόνο και τόπο. Γιατί η αλήθεια είναι ότι ο συνδικαλισμός στα σούπερ μάρκετ έχει ανεχτεί πολλά.
«Έχουμε δεχτεί ένα εργασιακό μεσαίωνα τόσα χρόνια», καταγγέλλει η Βάσω από το Αίγιο. «Άλλες επιχειρήσεις δεν έχουν δει ούτε στο όνειρό τους αυτά που συνέβαιναν όλα τα χρόνια στα Ατλάντικ. Και τώρα μας δουλεύουν. Δεν αντέχουμε άλλο». Όποιος περιηγηθεί στο Διαδίκτυο, θα συναντήσει καταγγελίες, σχόλια, απόψεις που επιβεβαιώνουν πλήρως τα λόγια της. Μήνες τώρα δεκάδες εργαζόμενοι σε όλες τις περιοχές όπου υπάρχουν καταστήματα Ατλάντικ προσπαθούν να οργανώσουν στοιχειωδώς τον αγώνα τους. Τοπικά σωματεία εμποροϋπαλλήλων ή ιδιωτικών υπαλλήλων στηρίζουν αυτές τις κινήσεις. Σε πολλές πόλεις έγιναν συγκεντρώσεις έξω από τα καταστήματα (Γιάννενα, Τρίπολη), κατατέθηκαν και ερωτήσεις στη Βουλή. Εκείνο που δεν έγινε, είναι μια προσπάθεια πανελλαδικού συντονισμού τους. Και σε αυτό οι ευθύνες δεν βαρύνουν μόνο την Ομοσπονδία ή το επιχειρησιακό σωματείο-φάντασμα. Η Επιτροπή Αγώνα, για παράδειγμα, που στήθηκε από το ΠΑΜΕ, δεν φαίνεται να κινείται και τόσο… ανοικτά, αν κρίνουμε από τους πολλούς εργαζόμενους που δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξή της. Ο Δρόμος, μάλιστα, όταν πριν από λίγο καιρό επιχείρησε να καταγράψει σε ρεπορτάζ συγκέντρωση που δημόσια είχε καλέσει ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας στα γραφεία του, απλά βρέθηκε έξω από μια κλειστή πόρτα.
Διευθυντές διαμαρτυρόμενοι
«…Αγαπητοί συνεργάτες, το τελευταίο διάστημα κάποιοι προχώρησαν σε επιθετικές κινήσεις με στόχο να επιδεινώσουν το κλίμα και να ωθήσουν την Ατλάντικ σε ακραίες καταστάσεις, δίνοντας με αυτό τον τρόπο τροφή στους πολέμιους της εταιρίας μας. Πρόκειται για ανθρώπους που πράττουν ανεύθυνα και για το δικό τους όφελος, χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τις συνέπειες των πράξεών τους για όσους προσπαθούν για το αύριο…». Ένα μικρό απόσπασμα από ενημερωτικό σημείωμα που έστειλε ο διευθυντής διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού της επιχείρησης, Φώτης Ιορδανίδης, στις 12/11 σε όλο το προσωπικό. «Επιθετικές κινήσεις» θεωρεί προφανώς την επίσχεση εργασίας που ξεκίνησαν τότε πολλοί εργαζόμενοι. Ο κύριος αυτός ήταν από τους συμμετέχοντες στη συγκέντρωση «διαμαρτυρίας». Αληθεύει ότι είναι και εκλεγμένο συνδικαλιστικό στέλεχος;
Οι εργαζόμενοι του Ατλάντικ, επίσης, θα ήθελαν να ξέρουν αν ο ίδιος, καθώς και όλα τα υπόλοιπα στελέχη της διοίκησης λαμβάνουν τους μισθούς τους (και τι ύψους είναι αυτοί), γιατί από τα οικονομικά στοιχεία που δημοσιεύει η εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρία, μόνο σε ένα τρίμηνο (Ιούλιο- Σεπτέμβριο του 2010) εμφανίζονται αυξημένες οι δαπάνες διοίκησης κατά 26 εκατ. ευρώ(!), ενώ την ίδια στιγμή οι δαπάνες μισθοδοσίας έχουν μειωθεί κατά 5 εκατ. ευρώ. Μήπως πουλώντας τα καταστήματα κάποιοι τσεπώνουν χρήματα και χρεώνουν κι άλλο την εταιρία;