«Ο αγώνας μας σε αυτό που ονομάζουμε «γαλάζια πατρίδα» συνεχίζεται. Στο Αιγαίο, στην Ανατολική Μεσόγειο, στην Κύπρο, όπου κι αν αυτή βρίσκεται, δεν είναι δυνατόν να απεμπολήσουμε κανένα δικαίωμά μας και κανένα δίκαιό μας που απορρέει από διεθνείς συμφωνίες» Χ. Ακάρ, Τούρκος υπουργός Άμυνας
Και ενώ στην Αν. Μεσόγειο συνωστίζονται ερευνητικά πλοία και πλατφόρμες εξόρυξης, όλα αμερικάνικων εταιρειών, δίπλα σε πολεμικά πλοία της Τουρκίας, των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ελλάδας και του Ισραήλ το κλίμα συντήρησης της όξυνσης αλλά και των τουρκικών απειλών πολέμου κατά της Κύπρου και Ελλάδας κορυφώνεται.
Την περασμένη βδομάδα, με αφορμή δηλώσεις του πρώην υπουργού Εξωτερικών Ν. Κοτζιά περί προετοιμασίας των προεδρικών διαταγμάτων για επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων σε Ιόνιο και Κρήτη στα 12 ναυτικά μίλια, Τούρκοι ιθύνοντες αλλά και ο ίδιος ο Ερντογάν υπενθύμισαν την απόφαση του 1995 της τουρκικής εθνοσυνέλευσης (casus belli) και απείλησαν ευθέως με πόλεμο την Ελλάδα σε περίπτωση που υλοποιήσει τα σχέδια της, παρά την δημόσια υπαναχώρηση που είχε κάνει ήδη ο πρωθυπουργός και υπ. Εξωτερικών Αλ. Τσίπρας. Οι κορώνες πολέμου συνεχίστηκαν με αφορμή την απλή παρουσία ελληνικού πολεμικού πλοίου στις παράνομες έρευνες του ερευνητικού πλοίου Barbaros σε περιοχή που δεν έχει καθοριστεί η κυριότητα της από καμιά πλευρά.
Η οξύτητα και οι απειλές συνεχίστηκαν και αυτή τη βδομάδα με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, που για πρώτη φορά αναφέρθηκε στο όρο «γαλάζια πατρίδα» αποτυπώνοντας τις διεκδικήσεις της Τουρκίας σε Αιγαίο, Ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο.
Αναβάθμιση της επιθετικότητας
Ο όρος «σύνορα της καρδιάς μας» που χρησιμοποιούσε κατά κόρο ο Ερντογάν προσδιορίζεται σήμερα με μεγαλύτερη σαφήνεια και έκδηλη επιθετικότητα. Αν τα «σύνορα της καρδιάς μας» του Ερντογάν αποτελούσαν περιοχές διπλωματικών, οικονομικών και πολιτικών παρεμβάσεων για την συγκρότηση διμερών σχέσεων ή σφαιρών επιρροής τώρα εισάγεται η έννοια «γαλάζιες πατρίδες» ορίζοντας έναν συγκεκριμένο χώρο, ολόκληρο τον θαλάσσιο χώρο που περιβάλλει την Τουρκία, ως περιοχή στρατηγικών συμφερόντων, οικονομικών και ασφάλειας, που η Τουρκία διεκδικεί αποκλειστικά.
Οι επιδιώξεις της Τουρκίας σχετίζονται με την προσπάθεια ελέγχου των περιοχών των ΑΟΖ που δεν έχουν ακόμα δοθεί στις πολυεθνικές της ενέργειας και κυρίως με την απόκτηση τούρκικων επεμβατικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και σε περιοχές μακρινές από την χώρα τους όπως στη Νότια Κρήτη και σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο
Δεν υπάρχει καμιά πρόνοια του διεθνούς δικαίου, καμιά διεθνής συμφωνία που έχει υπογράψει και η Τουρκία που να προσδιορίζει τέτοια δικαιώματα στην γειτονική χώρα. Ο τουρκικός επεκτατισμός στηρίζεται αποκλειστικά στο «νόμο του ισχυρού», στην επιβολή τετελεσμένων και στην εκβιαστική άσκηση εξωτερικής πολιτικής που ασκεί η Τουρκία. Στηρίζεται στην ανοχή των μεγάλων δυνάμεων, ΗΠΑ, Βρετανίας και Ρωσίας, που για διαφορετικούς λόγους επιχειρούν να καρπωθούν οφέλη από την γεωπολιτική θέση της Τουρκίας αλλά και από το μέγεθος της, παρά τους κλονισμούς που έχει, ως μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη της περιοχής.
Στηρίζεται ακόμα και στην στάση υποχωρητικότητας και ουσιαστικής σιωπής που από κοινού εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου τις τελευταίες δεκαετίες. Η ιδιότυπη φινλανδοποίηση της χώρας μας, ο φόβος έναντι του ισχυρότερου γείτονα, και οι αλλεπάλληλες ήττες που έχει υποστεί ο ελληνικός αστισμός από την Τουρκία, καθηλώνει τις δυνατότητες των διπλωματικών αντιδράσεων προσφέροντας συνεχή πλεονεκτήματα στην Άγκυρα.
Η, για δεκαετίες, παράδοση της χώρας στις βλέψεις και επιδιώξεις της δυτικής συμμαχίας όχι μόνο δεν εξασφάλισε καμιά εγγύηση για την εθνική ακεραιότητα της χώρας αλλά αντίθετα διαμόρφωσε την βεβαιότητα σε όλους ότι η Ελλάδα και η Κύπρος είναι έτοιμες να υποχωρήσουν στις τουρκικές βλέψεις. Δεν είναι τυχαίο ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ε.Ε. έχουν κάτι ουσιαστικό και αποτελεσματικό να παρουσιάσουν ώστε να περιοριστεί ο τούρκικος επεκτατισμός ή για να σταματήσουν τις απειλές πολέμου κατά δυο χωρών που η μια είναι μέλος του ΝΑΤΟ και οι δυο μαζί μέλη της Ε.Ε.
Οι επιδιώξεις
Είναι φανερό ότι η Τουρκία δεν μπορεί να εμποδίσει τα σχέδια εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου της Κύπρου που έχουν παραχωρηθεί σε Exxon-Mobil και Total. Οι απειλές για τις σχεδιαζόμενες γεωτρήσεις των δύο εταιρειών είναι προσχηματικές. Οι επιδιώξεις της Τουρκίας σχετίζονται με την προσπάθεια ελέγχου των περιοχών των ΑΟΖ που δεν έχουν ακόμα δοθεί στις πολυεθνικές της ενέργειας και κυρίως με την απόκτηση τούρκικων επεμβατικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο και σε περιοχές μακρινές από την χώρα τους όπως στη Νότια Κρήτη και σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Το δόγμα «γαλάζια πατρίδα» διατυπώνει βλέψεις που αφορούν μια τεράστια έκταση 462.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων θάλασσας. Με αυτό τον τρόπο η Τουρκία διαμορφώνει νέα δεδομένα στην ευρύτερη περιοχή και ακυρώνει στη πράξη τις συμφωνίες καθορισμού ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ.
Το νέο δόγμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής αποτελεί σημαντική απειλή για την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και της ειρήνης σε ολόκληρη την περιοχή. Αποτελεί μια σοβαρή παράμετρο θα καθορίσει σημαντικά τις πολιτικές εξελίξεις το επόμενο διάστημα.