Του Μανόλη Μούστου
Η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ διατείνεται ότι ακολουθεί πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική. Η πραγματικότητα, όμως, είναι εντελώς αντίθετη. Ευθυγραμμίζεται και υποτάσσεται στις απαιτήσεις της ευρωατλαντικής πραγματικότητας δίνοντας γη και ύδωρ σε ό,τι σχεδιάζεται από Ε.Ε. (Γερμανία, Γαλλία κ.λπ.) ΗΠΑ και ΝΑΤΟ.
Το γεγονός αυτό δεν είναι καινούργιο και είχε τεθεί ως κόκκινη γραμμή από τους «συμμάχους» προς τον Τσίπρα, ήδη από τα ταξίδια του πριν αναλάβει τη διακυβέρνηση. Αμέσως μετά τις εκλογές του 2012 ξεκίνησαν οι επαφές με τον αμερικανικό παράγοντα, έγιναν συνεννοήσεις, ενώ επιδιώχθηκε με πρόσχημα την «αναζήτηση συμμάχων» η επικοινωνία με διάφορα κέντρα συμβούλων, ινστιτούτα και δεξαμενές σκέψης και η μεσολάβηση παραγόντων με γνώση του ζητήματος (Σταθάκης, Γιάννα Αγγελοπούλου).
Ο Τσίπρας, όλο αυτό το διάστημα, ελίχθηκε προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί τις όποιες αντιθέσεις μεταξύ ΗΠΑ και γερμανικής Ε.Ε. χωρίς, όμως, να αμφισβητήσει ούτε μία στιγμή τα όρια του ευρωατλαντισμού. Αρκεί να θυμηθούμε ότι λίγες μέρες μετά τις εκλογές του Γενάρη του 2015 ο Τσίπρας διαβεβαίωνε στο Bloomberg: «Ποτέ δεν ήταν πρόθεσή μας να δράσουμε μονομερώς στο ζήτημα του ελληνικού χρέους. Η λαϊκή εντολή δεν περιλαμβάνει τη μη εκπλήρωση των δανειακών μας υποχρεώσεων σε Ε.Ε. και ΔΝΤ». Για να καταλήξουμε, λίγες μέρες μετά, στη συμφωνία της 20ής Φλεβάρη, όπου η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να σεβαστεί το μνημόνιο και να μην προβεί σε καμία μονομερή ενέργεια μέχρι να λήξει η διαπραγμάτευση.
Η κυβέρνηση, έκτοτε, ταυτίστηκε πλήρως με την ευρωατλαντική ατζέντα. Συμμορφώθηκε με τη μη ανακήρυξη ΑΟΖ, όπως πρόσταζαν οι ΗΠΑ και δεν προχώρησε ποτέ τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ευθυγραμμίστηκε με την αντιρωσική πολιτική του ευρωατλαντισμού, υπερψηφίζοντας οτιδήποτε προωθούνταν στις διάφορες διασκέψεις της Ε.Ε. ή του ΝΑΤΟ. Ξεπέρασε κάθε επίπεδο εθελοδουλείας τον Σεπτέμβρη του 2015 στον ΟΗΕ, όταν απείχε από δύο σημαντικές ψηφοφορίες. Η μία σχετική με την προστασία των κρατών-οφειλετών έναντι των vulturte-funds και η δεύτερη σχετική με την ανάρτηση της σημαίας της Παλαιστίνης στα κτίρια του Διεθνούς Οργανισμού. Και φυσικά δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους Αμερικανούς μετά την κωλοτούμπα του δημοψηφίσματος, διά στόματος Γιάννη Δραγασάκη, τον Ιούλη του 2015 για τη βοήθεια που παρείχαν στην διαπραγμάτευση.
Κάπως έτσι φτάνουμε στις μέρες μας, όπου η κυβέρνηση σπάει κάθε ρεκόρ υποτέλειας. Συναινεί στην κατασκευή του αγωγού TAP ενώ πριν από λίγο καιρό το Τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε ότι «η επιλογή ΤΑP προσδένει τη χώρα ακόμα περισσότερο στα αμερικάνικα συμφέροντα που επιδιώκουν τη μείωση της επιρροής της Ρωσίας στους ενεργειακούς διαδρόμους». Παραδίδει το Αιγαίο στις ΝΑΤΟϊκές φρεγάτες, κάνει λόγο για επέκταση των Βάσεων και στην Κάρπαθο ενώ ο Καμμένος εκθειάζει την Σούδα ως «στρατιωτικό στολίδι του ΝΑΤΟ». Λέει «ναι σε όλα» στο Προσφυγικό, όπου λύνει τα χέρια των Ευρωπαίων αποδεχόμενη τη μετατροπή της χώρας σε φράχτη αποτροπής προσφύγων και ακολουθεί την πολιτική που της ορίζει ο ευρωατλαντισμός απέναντι στην Τουρκία.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η Ρωσία χρησιμοποιήθηκε ως καμουφλάζ της ουσιαστικής πολιτικής (ευρωατλαντισμός) και σε καμία περίπτωση δεν έγινε κανένα σοβαρό άνοιγμα προς αυτήν. Παρ’ όλο που από γεωπολιτική άποψη θα μπορούσε να αξιοποιηθεί η αντίθεσή της με την Τουρκία και να υπάρξουν οφέλη στον άξονα Αιγαίο, Κύπρος κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, η ρωσική διπλωματία δεν τσιμπάει στα υποτιθέμενα ανοίγματα και στις προτάσεις που κάνει κάθε τόσο η ελληνική πλευρά, καθώς είναι πολύπειρη και δύσπιστη απέναντι στο ελληνικό εξαρτημένο πολιτικό κόσμο. Προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν συμβάλει οι περιπτώσεις όπου η Ελλάδα έχει αναιρέσει συμφωνίες που είχαν πέσει στο τραπέζι, όπως η κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη.
Είναι δύσκολο να είσαι υπηρέτης πολλών αφεντάδων, ιδιαίτερα όταν αυτοί βρίσκονται σε ένα σημείο όπου δεν έχουν καθορίσει ακριβώς τις επόμενες κινήσεις τους, ενώ βρίσκονται σε έναν επιμέρους τσακωμό μεταξύ τους. Το ΥΠΕΞ είναι ταγμένο στην υπηρεσία της ευρωατλαντικής φιλοαμερικανικής πολιτικής, με επικεφαλής τον Νίκο Κοτζιά και όλο το επιτελείο του ΓΑΠ που συνεχίζει να στελεχώνει ολόκληρο το ΥΠΕΞ και τις υπηρεσίες του.
Πάντως, το ενδιαφέρον της Ρωσίας προς την Ελλάδα θα είναι μόνιμο και θα κάνει ό,τι μπορεί για να αξιοποιήσει οτιδήποτε μπορεί κάθε φορά. Κάθε ρωγμή στον σχεδιαζόμενο αποκλεισμό της από την περιοχή την ενδιαφέρει πραγματικά.
