Ο Γιώργος Ιατρίδης είναι φοιτητής που σπουδάζει στην Κωνσταντινούπολη και ήταν παρών στις μεγάλες κινητοποιήσεις.
Πρόκειται για τον Έλληνα φοιτητή που συνέλαβε η τουρκική αστυνομία, ανάμεσα σε άλλους ξένους, και τελικά απέλασε στην Ελλάδα. Την παρακάτω συνέντευξη την παραχώρησε στον Δρόμο λίγο πριν συλληφθεί. Σχετικά με τη σύλληψη και την περιπέτειά του στα χέρια της τουρκικής αστυνομίας, υπάρχει η περιγραφή από τον ίδιο στον ιστότοπο alexiptoto.com («Γιώργος Ιατρίδης: Έτσι ακριβώς συνέβησαν τα γεγονότα στην Τουρκία»).
Από την Τραπεζούντα έως το Τσανάκαλε κι από την Άγκυρα ώς τη Σμύρνη. Βeş ağaçlar için λοιπόν; «Για πέντε δέντρα» στο Πάρκο Gezi της Κωνσταντινούπολης; Ή μήπως αυτό ήταν η αφορμή της μεγαλύτερης εξέγερσης από ιδρύσεως του τουρκικού κράτους; Ποιο είναι το κεντρικό αίτημα, τι ζητούν οι εξεγερμένοι;
Τα δέντρα ήταν απλώς η αφορμή, το φιτίλι. Το κεντρικό αίτημα είναι να παραιτηθεί ο Ερντογάν και η αρχική διαμαρτυρία που έχει πάρει πλέον μορφή εξέγερσης γίνεται για την απόκτηση δημοκρατικών δικαιωμάτων και για περισσότερες ελευθερίες που τόσα χρόνια έχουν στερηθεί. Εκτιμώ πως αν ο Ερντογάν πάρει πίσω την απόφαση για την καταστροφή του πάρκου, ο κόσμος δεν θα πάει σπίτια του, αλλά θα συνεχίσει να παραμένει εκεί.
Ποιοι συμμετέχουν στην εξέγερση; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά τους, σε ποιους πολιτικούς, κοινωνικούς, κινηματικούς χώρους ανήκουν και τι ενώνει όλον αυτόν τον ετερόκλητο κόσμο;
Κάτι που δεν είδα ποτέ στην Ελλάδα, το είδα στην Τουρκία. Αριστεροί, Αναρχικοί, κεμαλιστές, ακροδεξιοί και απλός κόσμος να αφήνουν πίσω τις κομματικές διαφορές τους και να ενώνονται και να διαδηλώνουν μαζί! Ακόμα και οπαδοί των ομάδων ήταν πλάι-πλάι. Αυτόν τον ετερόκλητο κόσμο αν τους ρωτήσεις τι τους ενώνει θα σου πουν: «Η καταπίεση που βιώνουν από το μοντέλο πολιτικής Ερντογάν, το οποίο κοιτάει το κέρδος αγνοώντας τον άνθρωπο». Όμως υπάρχουν κίνδυνοι από αυτή την ανομοιογένεια, καθώς ο κόσμος φοβάται να μην εκμεταλλευτούν την κατάσταση οι κεμαλικοί ή ο στρατός και πάρουν την εξουσία με αυτόν τον τρόπο, καθώς δεν μπορούν να ανατρέψουν κοινοβουλευτικά τον Ερντογάν.
Η ωμή βία εναντίον των διαδηλωτών δεν φάνηκε να πετυχαίνει το στόχο της, το αντίθετο μάλιστα. Πώς εισπράττετε, πώς βιώνετε εσείς το γενικότερο κλίμα; Τι συζητούν οι εξεγερμένοι, πώς οργανώνονται;
Για ένα πράγμα που είναι γνωστή παγκοσμίως η τουρκική αστυνομία είναι για την υπερβολική βία που ασκεί. Να πέφτουν τα δακρυγόνα βροχή, να ανοίγουν κεφάλια (καθώς οι αστυνομικοί πυροβολούν σε ευθεία βολή), αλλά οι πολίτες να παραμένουν εκεί. Αμετακίνητοι. Να μη φεύγουν από την πλατεία. Να ακούς ότι σκοτώθηκαν 4 άτομα, να γίνεται η ατμόσφαιρα αποπνικτική, να οπισθοχωρούν και να λες «πάει, γυρνάνε σπίτια τους, αυτό ήταν» αλλά τους βλέπεις πάλι να επιστρέφουν πίσω στις θέσεις τους ακόμα πιο οργισμένοι και να φωνάζουν «Όλοι μαζί ενωμένοι ενάντια στο φασισμό». Βλέπεις οργή. Πραγματική οργή. Να μην τους σταματάει τίποτα. Δεν βλέπεις το φόβο στα πρόσωπά τους. Τον νίκησαν. Καμιά αστυνομία δεν μπορεί να σταματήσει αυτόν τον κόσμο.
Η οργάνωσή τους είναι εντυπωσιακή. Υπάρχουν εθελοντές γιατροί, έχουν οχυρώσει την πλατεία με οδοφράγματα και με μεγάλα τραπέζια και μεταλλικά αντικείμενα που χρησιμοποιούν ως «μετακινούμενη» ασπίδα, καταφέρνουν να κερδίζουν έδαφος και να απωθούν την αστυνομία. Χθες το βράδυ χρησιμοποίησαν ακόμα και εκσκαφέα στις ταραχές. Δεν αστειεύονται καθόλου.
Τα τελευταία χρόνια η Τουρκία πλασάρεται ως το «θαύμα ανάπτυξης και νοικοκυρέματος». Η έκταση και η μαζικότητα των κινητοποιήσεων, μάλλον, ακυρώνει αυτήν την εικόνα. Η εκτίμησή σας ποια είναι;
Όντως την ακυρώνει, καθώς αν μελετήσει κανείς καλύτερα το μοντέλο ανάπτυξης της Τουρκίας θα δει ότι τα εργασιακά δικαιώματα εδώ (εργασία 6μέρες τη βδομάδα, 9-10 ώρες τη μέρα) και οι χαμηλοί μισθοί σού δίνουν το δικαίωμα να χαρακτηρίσεις τους Τούρκους εργαζόμενους ως σύγχρονους οικονομικούς σκλάβους. Η καλή οικονομία δεν είναι αρκετή για την ευημερία μιας κοινωνίας. Σίγουρα έχουν γίνει κάποιες πολύ καλές κινήσεις από τους Τούρκους οι οποίες οδήγησαν στην ακμή της οικονομίας τους. Πάντα, όμως, υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος.
Οι εξεγερμένοι συζητούν για την ασφυκτική κατάσταση που βιώνουν οι λαοί στην ευρύτερη περιοχή μας; Το γενικότερο κλίμα, δηλαδή, στον ευρωπαϊκό Νότο αλλά και όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή πόσο συμβάλλουν σε όσα παρακολουθούμε;
Τα κοιτούν φυσικά. Όμως οι Τούρκοι, όπως και κάθε λαός που ξεσηκώνεται αυτή τη στιγμή κοιτάζει πρώτα για το δικό του καλό. Η Τουρκία έχει γίνει προορισμός από οικονομικούς μετανάστες από τη Νότια Ευρώπη, καθώς και Σύριους πρόσφυγες οι οποίοι έχουν απορροφηθεί εδώ χωρίς ρατσισμό.