Πώς ξεκίνησαν όλα
Η Εξεταστική Επιτροπή Leveson, αφορά μια δημόσια έρευνα που επικεντρώνεται στην κουλτούρα, τις πρακτικές και στη δεοντολογία του Τύπου, με επικεφαλής τον ανώτερο δικαστή Leveson, προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού David Cameron. Αφορμή για τη συγκρότηση της επιτροπής ήταν το «phone-hacking» σκάνδαλο, με επίκεντρο τον επιχειρηματικό όμιλο του Rupert Murdoch, του οποίου οι εφημερίδες News of the World, News International, Sun, κ.ά., παρακολουθούσαν τις τηλεφωνικές συνομιλίες δεκάδων προσώπων, διασημοτήτων, ακόμα και την τηλεφωνική συσκευή της δολοφονημένης μαθήτριας Milly Dowler. Ο δικαστής ερευνά τις σχέσεις μεταξύ Τύπου, πολιτικών και αστυνομίας, όπως και την κλίμακα και τη σοβαρότητα των τακτικών που εφάρμοσαν οι παραπάνω εφημερίδες.
Οι αποκαλύψεις σχετικά με τις παρακολουθήσεις προσώπων, υπήρξαν άκρως ενδεικτικές. Οι γονείς της δολοφονημένης Milly Dowler, αφού είδαν τα ημερολόγιά τους να έχουν δημοσιευθεί στον Τύπο, χωρίς οι ίδιοι να ξέρουν πώς, νόμιζαν ότι η κόρη τους ήταν ακόμη ζωντανή, καθώς ρεπόρτερ της News of the World έλεγχαν τακτικά την υπηρεσία τηλεφωνικών μηνυμάτων της. Διασημότητες καταγγέλλουν «πολιορκία» από τον Όμιλο Μέρντοχ, με καθημερινές παρακολουθήσεις, που οδήγησαν ακόμη και στον αλκοολισμό. Ενώ, πρώην μέλος της Δημόσιας Διοίκησης που προσπάθησε να ερευνήσει πιθανές παραβιάσεις της ιδιωτικότητας, βρέθηκε αντιμέτωπος με το μήνυμα, ότι «οι εφημερίδες παραείναι μεγάλες για να τις πολεμήσεις». Επρόκειτο για ένα καλά ενορχηστρωμένο σχέδιο διασυρμού ανθρώπων, που δεν υπήρξε απλώς έργο μερικών «ασυνείδητων δημοσιογράφων», αλλά κεντρική επιλογή της διοίκησης, που γνώριζε τα πάντα. Η αστυνομία, έκανε τα στραβά μάτια, καθώς δωροδοκούνταν ενεργά. Το δημοσιογραφικό «έργο», αυτών των εφημερίδων, υπήρξε τόσο αηδιαστικό, που δεν έχουμε κουράγιο να το περιγράψουμε λεπτομερώς. Αξίζει να σημειωθεί, ως παράδειγμα, ότι η μητέρα της παράλυτης από επίθεση με μαχαίρι, Abigail Witchalls, έμαθε από τις εφημερίδες, ότι η κόρη της ήταν 5 εβδομάδων έγκυος…
Από το phone-hacking στην εξαγορά της BskyB
Η ιστορία παίρνει μια ακόμη πιο ενδιαφέρουσα τροπή, με την πρόθεση της μιντιακής αυτοκρατορίας του Murdoch να εξαγοράσει τον κολοσσό στον κλάδο των ΜΜΕ και των τηλεπικοινωνιών, BSkyB (British Sky Broadcasting). Ακόμα και πριν από την αποκάλυψη των σκανδάλων που αναφέραμε προηγουμένως, η διαφαινόμενη εξαγορά είχε ανησυχήσει αμέτρητους πολίτες και ευσυνείδητους επαγγελματίες του τύπου, καθώς ο Αυστραλός επιχειρηματίας θα γινόταν ο παγκόσμιος αυτοκράτορας της πληροφόρησης, ενώ θα καταλάμβανε τεράστιο κομμάτι των ΜΜΕ της Μ. Βρετανίας, δίνοντάς του ακόμη μεγαλύτερη εξουσία. Η υπόθεση, δεδομένης της προσοχής της κοινής γνώμης που κατέκτησε, αποφασίστηκε να περάσει πρώτα από τον έλεγχο της κυβέρνησης. Αρχικά, ανατέθηκε στον υπουργό Επιχειρήσεων, Vince Cable, να εγκρίνει ή όχι την εξαγορά. Όχι για πολύ όμως. Αντικαταστάθηκε από τον πολύ φιλικότερο στον κ. Murdoch, Jeremy Hunt, υπουργό Πολιτισμού. Ο οποίος, φυσικά, ενέκρινε, την απόφαση, διαβεβαιώνοντας ότι «η Sky News, μετά την συμφωνία, θα είναι πιο αντικειμενική». Ουδέν σχόλιο.
«Out of control»
Οι συνεχείς αποκαλύψεις σχετικά με τις πρακτικές μυστικών υπηρεσιών που εφαρμόζει ο Όμιλος Μέρντοχ, έφτασαν σε τέτοιο σημείο που μόνο η φράση «εκτός ελέγχου» μπορεί να χαρακτηρίσει την πραγματικότητα που αναδεικνύεται. Η εξαγορά πάγωσε, καθώς αποκαλύφθηκαν αμέτρητα… ενδιαφέροντα γεγονότα. Ο κύριος Hunt, αντί να δράσει σύμφωνα με το ρόλο του, που ήταν να εξετάσει αν η συμφωνία θα έβλαπτε την ακεραιότητα και τον πλουραλισμό του Τύπου, έδρασε σαν λομπίστας του Ομίλου Μερντοχ. Ο ειδικός σύμβουλος του υπουργού Πολιτισμού, Adam Smith, ήταν σε τακτική επικοινωνία με την ενδιαφερόμενη εταιρία, την οποία ενημέρωνε για κάθε στάδιο της διαδικασίας, παρ’ ότι -καθ’ ομολογία του- ήταν παράνομο. Αναγκάστηκε σε παραίτηση. Ο ίδιος ο Hunt, όμως, παραμένει στην θέση του, παρ’ όλο που, εκτός του ότι ήταν εξαιρετικά κοντά στον όμιλο του επιχειρηματία, αντάλλασσε τακτικά μηνύματα με το λομπίστα της News Corp, Fred Michel, σε εξαιρετικά φιλικό τόνο, μια και είναι φίλοι. Είναι πρακτικό να σε δικάζει ο καλύτερος φίλος σου, βλέπεις… Καθώς τέτοιος (θα έπρεπε να) ήταν ο ρόλος του κ. Hunt, ως ένας ημι-δικαστικός κριτής, αντικειμενικός και ανεξάρτητος.
«Μια αυστηρά επαγγελματική σχέση»
Ο εν λόγω υπουργός παραμένει στη θέση του, καθώς τυγχάνει της υποστήριξης του πρωθυπουργού, David Cameron, ο οποίος επιμένει ότι έδρασε αντικειμενικά και χωρίς κανένα δόλο. Βέβαια, και ο ίδιος ο κ. Cameron έχει αρκετά στενές σχέσεις με τον Αυστραλό επιχειρηματία, καθώς κατά την προεκλογική εκστρατεία οι 2 άντρες συναντήθηκαν μόνοι, ώστε ο αρχηγός των Torries να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ισχυρού άντρα των Μίντια. Οι συναντήσεις του ΓΑΠ, πριν γίνει πρωθυπουργός, με τους δικούς μας καναλάρχες, ξυπνά γνώριμες και… γλυκές μνήμες.
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι σχεδόν το σύνολο της αγγλικής πολιτικής τάξης, κινείται σε σταθερή τροχιά γύρω από τη News Corp. Στους Εργατικούς, ο Tony Blair, κουμπάρος του Murdoch και στενός φίλος του, επικοινωνούσε με τον βαρόνο των ΜΜΕ πριν από κάθε κρίσιμη συγκυρία, ειδικά πριν από την εισβολή στο Ιράκ. Σύμφωνα με τα λόγια του πρώην Βρετανού πρωθυπουργού, δεν φοβόταν ότι το κοινό θα ανακάλυπτε την στενή σχέση του με τα Μίντια, αλλά συγκεκριμένα με τον όμιλο Murdoch, οποίος έχει δηκτικά περιγραφεί από μέλος της κυβέρνησης των Εργατικών, ως «το 24ο μέλος του υπουργικού συμβουλίου». O ίδιος ο Blair περιέγραψε τη σχέση τους ως «καθαρά επαγγελματική, που εξελίχθηκε σε φιλική μόλις εγκατέλειψα τα καθήκοντα μου ως πρωθυπουργός».
A (not a Dickensian) tale of two cities
Αυτοί είναι οι όμιλοι που μας «ενημερώνουν». Αυτή είναι η 4η εξουσία, στις μέρες μας. Και το ερώτημα έρχεται από μόνο του: Αν αυτά λαμβάνουν χώρα στην Αγγλία, μια χώρα κοιτίδα του Tύπου, με συγκροτημένη επιχειρηματική τάξη, τότε τι συμβαίνει στην Ελλάδα, που παραδοσιακά ο Τύπος της (με φωτεινές εξαιρέσεις), ήταν έρμαιο των πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων; Τι συμβαίνει στη χώρα μας που οι επιχειρηματίες της, και ειδικά οι μέτοχοι των ΜΜΕ, επιλέγουν να εμπλακούν στο χώρο του Τύπου με σκοπό την άσκηση πίεσης, προκειμένου να εξασφαλίσουν μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα της διαπλοκής;
Πρόκειται, βέβαια, για ρητορικά ερωτήματα, αφού -ειδικά τις τελευταίες μέρες- ο καθένας έχει πειστεί για το πώς στήνεται και λειτουργεί διαχρονικά η διαπλοκή. Τα πρόσφατα δημοσιεύματα για τον «Νίκο», τον τσοχατζοπουλικό άγγελο-σωτήρα που κραδαίνει την σπάθη της δημοσιογραφικής ρητορείας, μέσω πληρωμένων δημοσιεύσεων, είναι σε οργανική ενότητα με όσα παραθέσαμε.
