fbpx

πρώτη ύλη: Η σύγκρουση με το νόμο

Toυ Μανόλη Λαμπρίδη.

[…] Η επαναστατική Πράξη που, ως «παράνομη» πράξη, αποβλέπει στην καταστροφή των δομών της κοινωνίας και τη δημιουργία νέων πρωτότυπων τρόπων συμβίωσης, είναι η πιο ριζική έμπρακτη κριτική του Δικαίου και της κοινωνίας.
Ωστόσο, οι αστοί -και οι μικροαστοί που δεν θέλουν φασαρίες- δεν πιστεύουν πώς είναι δυνατή η καταστροφή του δεδομένου τούτου των κοινωνικών δομών. Δεν μπορούν να συλλάβουν ότι είναι στ’ αλήθεια δυνατή ριζική έμπρακτη κριτική της υπάρχουσας κοινωνίας, ότι το μοντέλο του καπιταλισμού είναι υπερβατό. Εκείνο που φοβούνται είναι αλλαγή στο φορέα εξουσίας, έξωση από την κυριαρχία.

Βιβλία θερινής χρήσεως

Γράφει ο Τρύφων Χρυσοφρύδης

Kατ’ έτος, συντάσσονται και δημοσιεύονται σε περιοδικά και εφημερίδες κατάλογοι με βιβλία κατάλληλα για τις θερινές διακοπές. Το ότι σε λίγο δεν θα υφίστανται διακοπές, επιβεβαιώνει απλώς ότι οι εν λόγω κατάλογοι έχουν αυτόνομη αξία. Το ότι το καλοκαίρι σχεδόν τελείωσε, επιβεβαιώνει ότι επρόκειτο κατ’ ουσίαν για πρόσχημα. Αυτή τη διπλή παραδοχή μπορούμε να την αναπτύξουμε ως εξής: Είναι, καταρχάς, προφανές ότι όποιος αναλάβει τη συγκρότηση τέτοιων καταλόγων, εμπλέκεται στους μηχανισμούς διαμόρφωσης μαζικού γούστου (δηλαδή, όρων μαζικής κατανάλωσης) κι απ’ τα εγκώμια που συσσώρευαν καθ’ όλο το έτος οι κριτικοί υποχρεώνεται να συγκρατήσει μόνον όσα απηχούν κομφορμισμό.

με κόντρα τον καιρό: Επείγει να καταλάβουμε

Του Σταύρου Γεωργά

Οποιοδήποτε κείμενο απαντάει σωστά, αρκεί να ξέρεις τι να το ρωτήσεις. Ως προς αυτό, το λογοτεχνικό κείμενο μοιάζει με κάθε άλλο. Η διαφορά προκύπτει όταν αναζητήσεις την κατάλληλη ερώτηση. Τότε θα δεις ότι το λογοτεχνικό κείμενο, εφόσον αξίζει το όνομά του, σ’ την υπαγορεύει ή έστω σ’ την υποβάλλει. Κι έτσι, διαβάζοντας λογοτεχνία, κατ’ ουσίαν εκπαιδεύεσαι να θέτεις την εκάστοτε ορθή ερώτηση, που μπορεί και νά ‘ναι πιο κρίσιμη όταν τεθεί σε κείμενα άσχετα με τη λογοτεχνία. Μαθαίνεις να διαβάζεις «με ευαίσθητα δάχτυλα», που θά ‘λεγε ο Νίτσε.

πρώτη ύλη: Η διολίσθηση της προβοκάτσιας

Ένα κείμενο του  Τζανφράνκο Σανγκουινέτι.

Μια πρωτιά που έχει, από κάθε άποψη, νόημα

Οι «πρωτιές», συνήθως, αποτελούν εκδηλώσεις της ενιαίας ουσίας του θεάματος, εξού και είναι βαθιά κοινότοπες και βλακώδεις. «Για πρώτη φορά» κάποιος σκηνοθέτης ανεβάζει Οθέλλο όπου τον Ιάγο παίζει ένας αλμπίνος (αντίστιξη με τον Μαύρο Οθέλλο, κριτική στον ρατσισμό), «για πρώτη φορά» κάποιος συγγραφέας βάζει τους ήρωες να μιλάνε καθένας τη γλώσσα του, όπως οι Ρωμαίοι ή οι Αζτέκοι στις κιτς ταινίες του Γκίμπσον (κριτική στην παγκοσμιοποίηση, φυσικά), «για πρώτη φορά» ένας ζωγράφος ανατινάζεται μες στην γκαλερί και εκτίθενται εφεξής οι διαμελισμένοι συλλέκτες που είχαν συρρεύσει στα εγκαίνια (κριτική στην εμπορευματοποιημένη τέχνη)...

Ο δανδισμός της γλώσσας

Ηρακλής Δ. Λογοθέτης, Το αρχιπέλαγος της γραφής, Μαΐστρος, 2006. Του Γιώργου Κοροπούλη.

Εμείς οι Νέοι Λουμπενίκοι

Γράφει o  Δημήτρης Αρμάος.

Η μπαλάντα του μελαγχολικού πότη

Στους «τύπους» που σιγά-σιγά χάνονται (το λούστρο, τον επιδιορθωτή αργαλειών, τον ποιητή, τον ταχυδρόμο, το ραβδοσκόπο) θα πρέπει λίαν συντόμως να προστεθεί κι ο μοναχικός, μελαγχολικός πότης, που κάθεται στην μπάρα και καπνίζοντας κοιτάζει τα διπλά μπουκάλια απέναντι...

O «κουρασμένος θάνατος» του ΕΚΕΘΕΧ

Του Ηρακλή Δ. Λογοθέτη

Από τον πρώτο καιρό που, με μια μόλις αποκρυπτόμενη έκφραση ήπιας δυσθυμίας, ανέλαβε το υπουργείο Πολιτισμού, αχνοφάνηκε πως ο δρ Γερουλάνος δεν είναι άνθρωπος καταιγιστικής δράσης και θυελλωδών εφορμήσεων. Σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στο κινηματογραφικό πρότυπο του νευρώδους και στιβαρού ανδρός που επελαύνει ταχύς σαν τον άνεμο, βίαιος σαν την καταιγίδα – δεν είναι κανένας Βέλτσος, με δυο λόγια. Ουδείς ψόγος, αφού γρήγορα κατέστη προφανές ότι ενσαρκώνει το ιατρικό αξιοπερίεργο που είναι ευρέως γνωστό ως υποθερμικός πυρετός.

Εξωγήινοι και γλώσσα

Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, Παρεμβάσεις 10: Ψυχανάλυση και Αριστερά, Δ. Πλουμπίδης, Γ. Σταυρακάκης, Θ. Τζαβάρας, εκδόσεις νήσος. Του Γιάννη Θωμά.