Ο ρεαλισμός ως μέσο προσαρμογής και μετάλλαξης
«Ο πρόεδρος Ολάντ πρέπει να γνωρίζει ότι δεν μπορεί με ευκολία να αθετήσει τις υποσχέσεις του και να γίνει ένας Ολαντρέου, διότι θα έχει το αποτέλεσμα και την εξέλιξη που είχαμε και στην Ελλάδα».
Αλέξης Τσίπρας, 21 Μαΐου 2012
«Η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα σημαντικό μήνυμα για την ευρωπαϊκή Αριστερά. Η Ελλάδα θα γνωρίσει μία περίοδο σταθερότητας με μία στέρεη πλειοψηφία».
Φρανσουά Ολάντ, 20 Σεπτέμβρη 2015
Έχουν περάσει 3 χρόνια από την περιβόητη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα περί Ολαντρέου. Ήταν τότε που όλες οι συστημικές δυνάμεις είχαν ξεσαλώσει ενάντια στην προσβολή του Γάλλου ηγέτη από τον ακραίο και αλαζονικό Τσίπρα. Είναι τα ίδια κέντρα που εδώ και καιρό προώθησαν, χαιρέτισαν και σήμερα παγιώνουν την προσαρμογή ενός αριστερού πολιτικού στον ρεαλισμό. Θα παραμείνει μάλλον ερωτηματικό το τι θα έλεγε σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός για αυτή τη δήλωση. Και κυρίως αν μια παρόμοια θα μπορούσε άνετα να αναφέρεται και στον ίδιο. Πέρα όμως από τους καλούς ή κακούς τρόπους, τις συμπαθητικές σφαλιάρες, τα αλληλοπειράγματα με τις γραβάτες και την… πνευματική τεκνοποιία των πολιτικών ηγετών της Ευρώπης, υπάρχει ένα αναγκαίο ερώτημα. Σε ποια ευρωπαϊκή αριστερά καλούμαστε και ως προς τι είναι σημαντικό μήνυμα η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.
Ο ρεαλισμός είναι ο ιδεολογικός πυρήνας αυτής της Αριστεράς. Τα άκρα ονοματίζονται και περιγράφονται ώστε να χλευαστούν ή να χτυπηθούν ως άχρηστες και επικίνδυνες κοινωνικές και πολιτικές εκφράσεις. Η ελπίδα βαφτίζεται ουτοπία, στιγματίζεται, για να καταγγελθεί στο τέλος ως λαϊκισμός.
Οι διχασμοί του πολιτικού κόσμου αποφεύγονται και καθίστανται χρήσιμοι μόνο ως χειρισμοί του «εκλογικού σώματος». Η κύρια τάση είναι η συναίνεση και η συνεννόηση. Είτε ως «όλοι μαζί» είτε ως «συμβολή όλων» σε μια κοινή υπόθεση σταθερότητας.
Το πολιτικό μανιφέστο είναι το ΤΙΝΑ, αυτό καθ’ εαυτό. Όχι δηλαδή ως δέσμη μέτρων, τέτοιων ή αλλιώτικων. Αλλά σαν το τέλος των πολιτικών διακηρύξεων υπέρ μιας μετα-δημοκρατικής διαχείρισης. Το «πολιτικό» κλείνεται ολοένα και περισσότερο στο δικό του κόσμο, ανέγγιχτο και αλώβητο από κοινωνικές ανάγκες και προσδοκίες.
Πες ό,τι θες, τάξε ό,τι νομίζεις, ανέβασε ή κατέβασε τους τόνους… στο τέλος θα υπογράψεις, θα νομοθετήσεις αλλά και θα εξωραΐσεις -με κλάψα ή με στόμφο who cares- την έλλειψη οποιασδήποτε εναλλακτικής.
Και το πρόγραμμα; Ο νεοφιλελευθερισμός και οι απαιτήσεις του. Μπορεί το μείγμα να διαφέρει, μπορεί να δοκιμάζονται νέες συνταγές υπό το βάρος των επεισοδίων της κρίσης αλλά η καρδούλα παραμένει σε αυτό το πλαίσιο.
Η Αριστερά μετατρέπεται -και αυτό στα λόγια- σε κοινωνική ευαισθησία και σε προστασία δικαιωμάτων. Δεν έχεις δικαίωμα σε πατρίδα -αφού στη βομβαρδίζουμε- αλλά νοιαζόμαστε να έχεις ένα μπουκάλι νερό εκεί στην ξενιτιά. Δεν έχεις δουλειά ή εργάζεσαι σε εξευτελιστικές συνθήκες αλλά θα αγωνιστούμε για ένα δίχτυ προστασίας σου. Έτσι νοηματοδοτείται το δίπολο συντήρηση-πρόοδος, εδώ θα αναζητηθεί η διαφορά από τη «δεξιά», μέχρι εκεί φτάνει το «νέο».
Ο λαός, οι «πολλοί» θα είναι στο περιθώριο. Θεατές της πολιτικής ως επικοινωνίας, ψηφοφόροι σε ναρκοθετημένες διαδικασίες, σκορπισμένοι από κοινωνικά σοκ και πολιτικές ματαιώσεις, εκτός πολιτικού συστήματος. Και στην τελική η καταστολή για όσα δεν μπορούν να αποφευχθούν. Αυτό είναι ίσως και το πιο βασικό ζητούμενο του κεντροαριστερού προτάγματος.
Τέλος, η Ευρώπη μας. Που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Γιατί είμαστε ο πολιτισμένος κόσμος, η Δύση, η πρόοδος εξ ορισμού. Αυτός είναι ο φυσικός μας χώρος. Αυτός πρέπει να προστατευτεί απέναντι σε κάθε τύπου εισβολέα. Οι αξίες μας υπερέχουν και χρήζουν φροντίδας. Και η ευρωπαϊκή Αριστερά θα γίνει ξανά μπροστάρης σε πολεμικές εκστρατείες ενάντια στο κακό.
Τάσος Βαρούνης
