Τη δόξα αλλά και την ίδια τη δομή ενός επιστημονικού κλάδου εποφθαλμιά τώρα η κυβέρνηση! – Η ανακάλυψη στην Αμφίπολη, ως μια νέα τουριστική ατραξιόν της γενικώς εκποιούμενης χώρας
Φρένο στην ξεδιάντροπη, υποκριτική όσο και στρεβλή κυβερνητική «αξιοποίηση» των πρόσφατων αρχαιολογικών ανακαλύψεων στην Αμφίπολη επιχειρεί να βάλει, με ανακοινώσεις και εκκλήσεις ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ).
Οι αρχαιολόγοι κρατώντας αποστάσεις από κάθε απόπειρα κατασκευής, αποτίμησης και διασποράς νέων εφήμερων εθνικών μύθων πριν από την ολοκλήρωση της ανασκαφής και της μελέτης των ευρημάτων, καλούν πολιτικούς και δημοσιογράφους να αφήσουν ήσυχη την αρχαιολογική έρευνα να διεξαχθεί σύμφωνα με την επιστημονική δεοντολογία, ενώ παράλληλα ζητούν από την πολιτική ηγεσία να προβεί άμεσα στις αναγκαίες προσλήψεις προσωπικού, προκειμένου να απολαύσουν τα μνημεία και οι αρχαιολογικοί χώροι σε ολόκληρη την επικράτεια την αντιμετώπιση που τους αξίζει.
Ζητούν, ακόμη, από την κυβέρνηση να σταματήσει να αντιμετωπίζει τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους σαν πίστες κερδοφορίας και να πάρει πίσω όλες τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις που υποβαθμίζουν την Αρχαιολογική Υπηρεσία και σχεδόν καταργούν την πρωτογενή επιστημονική έρευνα στην ανασκαφή, στην αναστήλωση και στις τεχνικές συντήρησης.
«Η πρόσφατη επιτυχία της ΚΗ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με επικεφαλής την αρχαιολόγο Αικατερίνη Περιστέρη, επιβεβαιώνει περίτρανα την επιχειρηματολογία του ΣΕΑ ότι το υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να αντιμετωπίζεται ως παραγωγικό υπουργείο και όχι ως επιτελική-διαχειριστική δομή, όπως υποστηρίζει το ΥΔΜΗΔ», αναφέρουν.
Αντ’ αυτού, παρακολουθήσαμε όλοι έναν πρωτόγνωρο επικοινωνιακό χειρισμό του ευρήματος, με έναυσμα την επίσκεψη του ίδιου του πρωθυπουργού στην ανασκαφή, που την ακολούθησαν και άλλες επισκέψεις, ως φαιδρές εκδηλώσεις ενός μάλλον «όψιμου» παρά ουσιαστικού ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά.
«Το αληθινό ενδιαφέρον…»
Η κυβέρνηση οφείλει, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, να… επισκεφθεί και να αντιμετωπίσει πρωτίστως τα σοβαρά ζητήματα της ακραίας υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης που ταλανίζουν τις Εφορείες Αρχαιοτήτων, πλήττοντας κατά κύριο λόγο μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία που χρειάζονται συντήρηση, αναστήλωση, προστασία, φύλαξη και ανάδειξη. Διότι στο νέο Οργανόγραμμα του ΥΠΠΟΑ, αντί να διατυπώνονται σύγχρονες αρμοδιότητες, συρρικνώνεται η υπηρεσιακή δομή και καταργούνται μονάδες, χωρίς καν να υπάρχει κάποιο δημοσιονομικό όφελος, προετοιμάζοντας την εκχώρηση της προβολής και της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς σε χέρια εκτός Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Να αποκαταστήσει το τεράστιο πλήγμα που επέφεραν οι εφεδρείες και οι διαθεσιμότητες, σε αρχαιολόγους, μηχανικούς, σχεδιαστές και εργάτες κ.ά. Να αποτρέψει την εκποίηση της ακίνητης υπηρεσίας του υπουργείου, αρχής γενομένης με την πώληση και επαν-ενοικίαση του κτιρίου της Κεντρικής Υπηρεσίας και τη μεταβίβαση των ακινήτων της Πλάκας στο ΤΑΙΠΕΔ.
Η συρρίκνωση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας
Σοκ έχει προκαλέσει στον κόσμο της Αρχαιολογίας το Προεδρικό Διάταγμα του Νέου Οργανογράμματος του ΥΠΠΟΑ (28-8-2014), που εξεδόθη -όπως καταγγέλλει το Δ.Σ. του ΣΕΑ- «χωρίς να προηγηθεί κανένας διάλογος ούτε με τους εργαζόμενους, ούτε με τους υπηρεσιακούς παράγοντες, ούτε με τους λοιπούς εμπλεκόμενους φορείς». Το διάταγμα συρρικνώνει τις Εφορείες Αρχαιοτήτων σε όλη τη χώρα, που είναι η ραχοκοκαλιά της προστασίας και της ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ακόμη και η ΚΗ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, που διενεργεί τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, θα πάψει να υπάρχει στις 28 Οκτωβρίου 2014, στο βωμό της «οριζόντιας μείωσης δομών» κατά 40% που ζητάει η τρόικα και το ΥΔΜΗΔ.
Εξαφανίζει από τα μουσεία νευραλγικά τμήματα, όπως αυτά των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των εκθέσεων, ανοίγοντας το δρόμο για να τα παραχωρήσει σε ιδιώτες. Ιδρύει πέντε νέες υπηρεσίες υπαγόμενες απευθείας στο Γραφείο Υπουργού, μια και εκεί, φαίνεται, δεν χρειάζεται να τηρηθεί η «μείωση των οργανικών δομών». Μία από αυτές, η «Ειδική Υπηρεσία Προβολής και Αξιοποίησης», όπως αναφέρουν οι αρχαιολόγοι, «έχει αρχίσει άτυπα να λειτουργεί με αφορμή την Αμφίπολη, εμπλέκοντας εξωϋπηρεσιακούς παράγοντες που δήθεν προσφέρουν υπηρεσίες αφιλοκερδώς, προκειμένου να υπαχθούν τα αποτελέσματα της αρχαιολογικής έρευνας με απαράδεκτο τρόπο στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς»!
Στο εξής η πολιτική ηγεσία παίρνει την ευθύνη να προκαλέσει τεράστια αναστάτωση στα 600 έργα ΕΣΠΑ με συνολικό προϋπολογισμό 744 εκατ. ευρώ και στις εκατοντάδες σωστικές ανασκαφές στο πλαίσιο έργων τρίτων, που εκτελούνται αυτή τη στιγμή από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ. Κι όλα αυτά στο όνομα -δήθεν- της «εξοικονόμησης»!
«Πυρά» και από τους Έκτακτους
Ο Σύλλογος Έκτακτων Αρχαιολόγων εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση, με την οποία κατηγορεί την κυβέρνηση ότι επιχειρεί να εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά τις ανασκαφές στην Αμφίπολη, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «τις έχει μετατρέψει σε reality» και ότι «μετατρέπουν τον χώρο της ανασκαφής σε κέντρο Τύπου». Επιπλέον, ο Σύλλογος υποστηρίζει ότι τα χρήματα που έχουν δοθεί για την ανασκαφή δεν επαρκούν ούτε για τους μισθούς επτά εργατών και καταγγέλλει ότι ο τύμβος κινδυνεύει από «μια δεύτερη, σύγχρονη σύληση», αφού οι κυβερνώντες βλέπουν το εύρημα «πρωτίστως από την εμπορευματική του πλευρά, βασικά σαν μια υποσχόμενη νέα τουριστική ατραξιόν της γενικώς εκποιούμενης χώρας».