Του Σεργκέι Σκβορτσόφ
Στις μεγαλύτερες πόλεις της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας διεξήχθησαν μαζικά συλλαλητήρια των αντιπάλων της νέας εξουσίας. Όλα συγκέντρωσαν χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες. Η κατάσταση αλλάζει γρήγορα.
Στο Χάρκοβο το Σάββατο οι επίσημες αρχές κάλεσαν σε συλλαλητήριο. Το συλλαλητήριο διεξήχθη ακριβώς έξω από το κτίριο της περιφερειακής διοίκησης που μια βδομάδα πριν είχε καταληφθεί από τον Δεξιό Τομέα, κατά κύριο λόγο φερμένους από μακριά.
Η περιφερειακή εξουσία, που δεν ήθελε να περιπλέξει τις σχέσεις της με το Κίεβο, τους ανεχόταν. Έτσι, οι καταληψίες αποθρασύνθηκαν και μια μέρα πριν το συλλαλητήριο κατέλαβαν το αρχηγείο της αντι-Μαϊντανοφικής οργάνωσης Οπλότ. Κατά τη διάρκεια του συλλαλητηρίου άρχισαν να προκαλούν τους παρευρισκομένους, πετώντας ξύλα και πέτρες.
Σε απάντηση οι διαδηλωτές έσπασαν τον αστυνομικό κλοιό, απομάκρυναν τα οδοφράγματα και σε 15 λεπτά κατέλαβαν το κτίριο, παρά την αντίσταση των μπαντεριστών1 που κατέβρεχαν τους διαδηλωτές, πετούσαν οβίδες κρότου και έβαλαν από μη πυροβόλα όπλα. Οι διαδηλωτές δεν κατάφεραν όμως να αποκλείσουν το κτίριο κι έτσι μέρος των οπλισμένων κατάφερε να ξεγλιστρήσει, αφήνοντας μόνο τα νεαρά παιδιά.
Τα παιδιά αυτά, ηλικίας 18-20, οδηγήθηκαν έξω όπου τους έβαλαν να γονατίσουν και να ζητήσουν συγγνώμη από τους κατοίκους στο Χάρκοβο. Μετά τους παρέδωσαν στην αστυνομία. Επρόκειτο για αντίδραση για όλα όσα συνέβαιναν στα δυτικά – αυτοδικίες, ξυλοδαρμοί, ο Κυβερνήτης του Μπολίν που αλυσόδεσαν σε στύλο κλπ.
Στο Ντονέτσκ έγιναν το Σάββατο δύο συλλαλητήρια. Αριθμούσαν περισσότερο από 10.000. Εκλέχτηκε «λαϊκός κυβερνήτης» και μάλιστα έγινε απόπειρα εφόδου στην περιφερειακή διοίκηση, ανεπιτυχής.
Το δημοτικό συμβούλιο του Ντονέτσκ πρότεινε στο περιφερειακό συμβούλιο δημοψήφισμα «για το μέλλον του Ντονμπάς». Πρότεινε επίσης να θεωρηθεί η ρωσική γλώσσα ισότιμη με την ουκρανική, μορατόριουμ στην αύξηση των τιμών και τις μειώσεις κοινωνικών παροχών, να κηρυχθεί η Ρωσία στρατηγικός σύμμαχος του Ντονμπάς, και «μέχρι τη διευκρίνιση του σύννομου των μέτρων που πήρε η Ανώτατη Ράντα της Ουκρανίας και την αναγνώριση των νέων οργάνων κυβερνητικής εξουσίας να αναθέσει σε όργανα τοπικής αυτοδιοίκησης την πλήρη ευθύνη για τη διασφάλιση της διαβίωσης».
Παρόμοια απόφαση πήρε και το περιφερειακό συμβούλιο του Λουγκάνσκ, που προχώρησε παραπέρα και κήρυξε τη «μη νομιμότητα των νέων οργάνων εκτελεστικής εξουσίας». Απαίτησε τον αφοπλισμό των παράνομων ένοπλων σχηματισμών, την απαγόρευση των φιλοφασιστικών και νεοφασιστικών οργανώσεων και δήλωσε πως σε περίπτωση μη εκπλήρωσης των απαιτήσεών του, «περαιτέρω κλιμάκωση της απειλής κατά της ζωής και της υγείας του πληθυσμού του Λουγκάνσκ» δίνει το δικαίωμα «να απευθυνθούμε για βοήθεια στον αδελφικό λαό της Ρωσικής Ομοσπονδίας».
Η ριζοσπαστική οργάνωση Φρουρά του Λουγκάν απαίτησε από τους αντιπροσώπους να απευθυνθούν στον Πούτιν με την παράκληση να στείλει στρατό, και όταν αυτοί το αρνήθηκαν, κατέλαβε το κτίριο. Κατάληψη του δημοτικού συμβουλίου έγινε και στη Μαριούπολη.
Υπό την πίεση των κοινωνικών διαθέσεων τα όργανα της εξουσίας στη Νοτιοανατολική Ουκρανία ριζοσπαστικοποιούνται. Μια διαδικασία ενοποίησης της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας στη βάση της μη αναγνώρισης της νέας εξουσίας του Κιέβου, βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η κυβέρνηση Γιατσενιούκ ελέγχει πολύ λίγα πράγματα – στη Δύση διοικούν οι εθνικιστές του Δεξιού Τομέα, ενώ η Ανατολή δηλώνει την ανυπακοή της. Η απόπειρα να διοριστούν στην Ανατολή διάφοροι τοπικοί ολιγάρχες ως νέοι κυβερνήτες –τη στιγμή που η «επανάσταση του Φεβρουαρίου» διεξήχθη έχοντας υιοθετήσει και αντι-ολιγαρχικά συνθήματα- χειροτερεύει την κατάσταση.
Σ’ ό,τι αφορά τη συνένωση μέρους της Ουκρανίας με τη Ρωσική Ομοσπονδία, προοπτική ιδιαίτερα δημοφιλής στη ρωσική κοινότητα, ίσως και στις τοπικές αρχές, είναι μάλλον εξαιρετικά απίθανη.
1. Ο Στέπαν Μπαντέρα, συνεργάτης των ναζί στον Αντιφασιστικό Πόλεμο, είναι το σύμβολο του ουκρανικού εθνικισμού.
* Ο Σεργκέι Σκβορτσόφ είναι Πρώτος Γραμματέας ενός μικρού κόμματος με την επωνυμία Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης
Μετάφραση: Ανδρέας Στυλιανού