Οι πρόωρες εκλογές απέτρεψαν την κυβερνητική έφοδο στο πλαίσιο διεξαγωγής των αστικών δικών καθώς και της ποινικής επιβολής του Κράτους
Του Παντελή Ραδίση*
Η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ, τα ΜΜΕ και το σύνολο του αστικού κόσμου, σε κάθε τόνο διακηρύσσουν πως το Μνημόνιο τελείωσε. Τη νέα φάση την ονομάζουν προληπτική γραμμή στήριξης.
Είναι γεγονός ότι ένας κύκλος κλείνει και μία νέα περίοδος αρχίζει για τη χώρα και τους ανθρώπους της. Ποια είναι όμως αυτή η νέα περίοδος; Είναι αυτό που ολημερίς και ολονυκτίς προπαγανδίζουν οι διάφοροι ιδιοτελείς και καλοπληρωμένοι ανεπάγγελτοι, εκπρόσωποι του αστικού μπλοκ, από την τηλεόραση και τις εφημερίδες; Είναι μεταρρύθμιση και εκσυγχρονισμός ή κάτι άλλο;
Ο αστικός κόσμος της χώρας δεν έχει αιτήματα. Ή, για να είμαστε πιο σωστοί, έχει ένα: την εκπροσώπηση των ξένων συμφερόντων, δηλαδή την εκπροσώπηση των δανειστών.
Μετά, λοιπόν, την έναρξη της βίαιης ανατροπής των ταξικών συσχετισμών στη χώρα, μετά το 2009, ο κύκλος σήμερα έχει ολοκληρωθεί και επιχειρείται πλέον η θεσμική αποτύπωση του νέου συσχετισμού δύναμης. Έτσι επιχειρείται η αλλαγή –με το πρόσχημα της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού– του πλαισίου διεξαγωγής των αστικών δικών καθώς και της ποινικής επιβολής του Κράτους. Τα δύο κεντρικά νομοθετήματα που προωθεί η κυβέρνηση είναι η τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και η τροποποίηση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Και τα δύο παραπάνω νομοσχέδια ήταν προς ψήφιση –παρά την αντίδραση του συνόλου του νομικού κόσμου, δικηγόρων, δικαστών κ.λπ.– και το μόνο που την απέτρεψε είναι η διάλυση της Βουλής λόγω της προκήρυξης εκλογών.
Νέο δικονομικό πλαίσιο
Ας τα πάρουμε, όμως, με τη σειρά. Στα δικαστήρια πραγματοποιούνται οικονομικές συναλλαγές. Ρυθμίζονται οι οικονομικές σχέσεις μεταξύ των πολιτών και μεταξύ των πολιτών και του κράτους.
Το πλαίσιο αυτό επιχειρείται να τροποποιηθεί. Πέρα από τις αιτιολογήσεις, η προσπάθεια είναι μία. Η ενίσχυση των πλουσίων σε βάρος των φτωχών. Η τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας περιέχει πλήθος τεχνικών στοιχείων τα οποία καθορίζουν το πλαίσιο δύο κεντρικών επιλογών: α) Τους πλειστηριασμούς και β) τον τρόπο διεξαγωγής της δίκης. Στην πρώτη περίπτωση επιτρέπονται οι πολλαπλές κατασχέσεις, απλοποιούνται οι διαδικασίες των πλειστηριασμών και η πρώτη τιμή των ακινήτων που βγαίνουν στον πλειστηριασμό μπορεί να «πέφτει» στο 1/3 της σημερινής αξίας του ακινήτου. Καθιστά, με αυτόν τον τρόπο, πολυδάπανη τη δίκη για τον οφειλέτη και «γρήγορη» για τον δανειστή. Οι τράπεζες προηγούνται έναντι παντός για την ικανοποίηση από το αποτέλεσμα του πλειστηριασμού και μάλιστα προηγούνται των απαιτήσεων των εργαζόμενων και του Δημοσίου. Οι εργαζόμενοι, λοιπόν, δεν θα λαμβάνουν ποτέ τις αμοιβές που θα τους οφείλονται, ενώ οι απώλειες για το Δημόσιο, προφανώς, θα καλυφθούν με νέους φόρους.
Στη δεύτερη περίπτωση καταργείται η εξέταση των μαρτύρων στη δίκη. Δηλαδή, για να γίνει πιο γρήγορη η δίκη… καταργείται η δίκη. Με το πλήθος των τεχνικών διατάξεων για τη διεξαγωγή της δίκης ευνοεί σαφώς τον διάδικο που διαθέτει «γραφειοκρατία»: τις τράπεζες, δηλαδή, και τους οικονομικά ισχυρούς.
Με την επιχειρούμενη τροποποίηση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας εισάγεται ο θεσμός της ποινικής διαμεσολάβησης. Σύμφωνα με αυτόν «στα πλημμελήματα ή κακουργήματα, ο εισαγγελέας Πλημμελειοδικών, εφόσον κρίνει βάσιμη την καταγγελία που περιέχεται στη μήνυση, την αναφορά ή την πληροφορία, χαρακτηρίζει την πράξη και, πριν κινήσει την ποινική δίωξη ή διατάξει προκαταρκτική εξέταση, καλεί τον κατηγορούμενο αυτεπαγγέλτως ή και με αίτηση του ιδίου να εμφανιστεί ενώπιόν του ο ίδιος ή με συνήγορο εντός ορισμένης προθεσμίας για ποινική συνδιαλλαγή και ακολούθως ο εισαγγελέας επιβάλλει ποινή και συντάσσεται πρακτικό το οποίο επικυρώνεται από το Μονομελές Πλημμελειοδικείο».
Ο εκπρόσωπος της πολιτείας, δηλαδή ο εισαγγελέας στην προκειμένη περίπτωση, υποκαθιστά τον δικαστή και έτσι ανοίγει διάπλατα ο δρόμος στην αυθαιρεσία και τη διαφθορά.
Τέλος, καταργούνται τα πολυμελή δικαστήρια (στις περισσότερες περιπτώσεις) ενώ απαιτούνται πλέον μόνο 4 χρόνια εμπειρίας και όχι 8 όπως ισχύει σήμερα, για τον διορισμό των ανακριτών.
Αφορά όλους
Όλες οι παραπάνω τροποποιήσεις έρχονται να καλύψουν και να επικυρώσουν τις διαρκείς αλλαγές στους νόμους τα τελευταία 5 χρόνια με αποκλειστικό στόχο να κάνουν τους δυνατούς δυνατότερους και τους ασθενείς ασθενέστερους, διαρρηγνύοντας βίαια το κοινωνικό συμβόλαιο που επικράτησε στη χώρα από τη μεταπολίτευση και μετά.
Όποιος νομίζει ότι όλα αυτά είναι τεχνικά και δεν τον αφορούν, πολύ φοβάμαι ότι εάν τελικά «περάσουν» θα διαπιστώσει με οδυνηρό τρόπο ότι θίγουν άμεσα την περιουσία και τη ζωή του.
* Ο Παντελής Ραδίσης είναι δικηγόρος