Του Lizzy Davies. Πολλαπλά συμπεράσματα από τις πιρουέτες του Καβαλιέρε
Ο άνθρωπος που κυριάρχησε στην ιταλική πολιτική για δυο δεκαετίες υποχρεώθηκε σε μια ταπεινωτική αναδίπλωση από την εσωτερική αντιπολίτευση των ίδιων των βουλευτών του. «Η Ιταλία χρειάζεται μια κυβέρνηση που μπορεί να προωθήσει διαρθρωτικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα ώστε να εκσυγχρονιστεί», δήλωσε στη Βουλή ο Μπερλουσκόνι. «Αποφασίσαμε, όχι χωρίς εσωτερική διαμάχη, να δώσουμε ψήφο εμπιστοσύνης».
Ακολούθησαν χειροκροτήματα αλλά για τον Καβαλιέρε, όπως αποκαλούν τα ΜΜΕ το δισεκατομμυριούχο πρώην πρωθυπουργό και καταδικασμένο για φορολογική απάτη, δεν υπήρχε κάτι ευχάριστο σε αυτό. Με ένα δραματικό φινάλε σε ένα πολιτικό θρίλερ που ένας πρώην υπουργός χαρακτήρισε τραγι-κωμωδία και ένας βουλευτής φάρσα, η ιταλική πολιτική κρίση –μετά από μια εβδομάδα τρόμου για τις αγορές όταν ο μεγάλος συνασπισμός κινδύνευε να τορπιλιστεί και η Eυρωζώνη να βυθιστεί σε αστάθεια– είχε πάρει τέλος, έτσι απλά.
Ο Λέτα, ο κεντροαριστερός ηγέτης μιας κυβέρνησης που από τότε που σχηματίστηκε μαστίζεται από εντάσεις και ιδεολογικές διασπάσεις, κέρδισε την ψήφο εμπιστοσύνης με συντριπτική πλειοψηφία. Μόνο 70 από τους 305 βουλευτές ψήφισαν κατά, ενώ 235 ψήφισαν υπέρ. Ο Μπερλουσκόνι –ο άνθρωπος που πυροδότησε την κρίση και πέρασε μερικές μέρες απειλώντας για την πτώση της κυβέρνησης– ήταν ένας απ’ αυτούς.
Λίγο αργότερα, στην Κάτω Βουλή, ο δικαιωμένος Λέτα δήλωνε πως είναι καιρός να μπει ένα τέλος στις απειλές και τα τελεσίγραφα που κυριαρχούν στο συνασπισμό από την 1η Αυγούστου, και την πρώτη τελεσίδικη ποινική καταδίκη του Μπερλουσκόνι. «Η Ιταλία δεν έχει ανάγκη από εκβιασμούς “του τύπου κάνε αυτό ή αλλιώς πέφτει η κυβέρνηση”. Η Ιταλία χρειάζεται μια κυβέρνηση με καθαρή πλειοψηφία», είπε.
Η προοπτική μιας μεγαλύτερη σταθερότητας δεν άφησε ανεπηρέαστες τις αγορές. Το Χρηματιστήριο ανέβηκε, ενώ το κόστος δανεισμού έπεσε με τις αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων να υποχωρούν στο 4,37% από 4,74 τη Δευτέρα το πρωί. Από τότε που άρχισαν να εκτοξεύονται απειλές την περασμένη εβδομάδα, όχι μόνο οι πολιτικοί αντίπαλοι του Μπερλουσκόνι αλλά και μεγάλα τμήματα της ιταλικής κοινωνίας προβληματίζονταν για το πόσο μακριά θα έφτανε ο τελευταίος για να «προστατέψει τα προσωπικά του συμφέροντα», με τα λόγια του Λέτα.
Κινδυνεύοντας να αποβληθεί από τη Γερουσία για την εκτέλεση της ποινής φυλάκισης ενός έτους, ο πρόσφατα καταδικασθείς ηγέτης του Λαού της Ελευθερίας επιμένει ότι το κίνητρό του για την αιφνίδια απόσυρση των υπουργών του από την κυβέρνηση ήταν η αύξηση του ΦΠΑ στην οποία αντιτίθετο σφοδρά. Ωστόσο, ακόμη και για τα μέτρα του Μπερλουσκόνι ήταν πολύ δύσκολο να καταπιούν αυτή τη δικαιολογία οι Ιταλοί, και όπως φάνηκε, ακόμη και οι υπουργοί που τους είχε ζητήσει να παραιτηθούν. Ένας-ένας, τέσσερις απ’ αυτούς εξέφρασαν τις επιφυλάξεις τους. Σε έναν όλο και πιο αλλόκοτο πολιτικό χορό, ο Λέτα την Τρίτη το βράδυ «απάντησε» με μια δήλωση πως οι πέντε υπουργοί μπορούσαν αν θέλουν να παραιτηθούν.
Στη Γερουσία, την Τετάρτη, το σκηνικό δεν προμήνυε μόνο την αντιπαράθεση του Μπερλουσκόνι με «όλο τον κόσμο – την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τις αγορές». Αποτελούσε, επίσης, ένα κρίσιμο τεστ για το αν ο ηγέτης ενός κόμματος που ήταν πάντα προσωποπαγές γύρω από τον ίδιο τον Μπερλουσκόνι -την επιτυχία του, τη δύναμή του και τη «μαγκιά» του- κρατούσε ακόμη τα ηνία. Όπως αποδείχτηκε, δεν τα κρατούσε, τουλάχιστον όσο στο παρελθόν. Η εφημερίδα του καταδίκαζε την «πατροκτονία» του Αντζελίνο Αλφάνο, γραμματέα του Λαού της Ελευθερίας και διαδόχου του Μπερλουσκόνι που εμφανιζόταν ως ηγέτης των ανταρτών. Στη διάρκεια της ημέρας έγινε φανερό πως μόνο 32 γερουσιαστές θα ψήφιζαν στη γραμμή Μπερλουσκόνι, 25 θα ψήφιζαν εναντίον και 24 θα απείχαν.
Η ικανότητα του Μπερλουσκόνι να τραβάει τα σχοινιά και να ορίζει γεγονότα έχει σαφώς μειωθεί, σύμφωνα με τον Vincenzo Scarpetta από το Open Europe. «Βγαίνει αποδυναμωμένος από αυτή την αντιπαράθεση. Η αρχική κατάσταση όταν σχηματιζόταν η κυβέρνηση έδειχνε πως θα μπορούσε να τραβά την πρίζα όποτε το ήθελε, γιατί η κυβέρνηση στηριζόταν στη δική του στήριξη. Ωστόσο, τώρα που ήρθε η ώρα να το κάνει, δεν το κατάφερε».
Την Τετάρτη το βράδυ 26 βουλευτές του Λαού της Ελευθερίας υπέγραψαν, σύμφωνα με πληροφορίες, για μια νέα κεντροδεξιά ομάδα υπό τον Αλφάνο.
* Αναδημοσίευση από τον Guardian
Μετάφραση: Γιώργος Τσίπρας
