Δεν λείπουν οι εντάσεις και οι διαξιφισμοί γύρω από τις καρότσες των φορτηγών που παρκάρουν περίπου κάθε εβδομάδα έξω από το κτίριο του Εργατικού Κέντρου στη Λεωφόρο Δημοκρατίας, στο κέντρο της πόλης. Δεν παραλείπει να το σχολιάσει ένας από τους αναμένοντες στην ουρά. «Αυτή είναι η οδός Δημοκρατίας στην οποία μας καταδίκασαν, αυτή είναι η Δημοκρατία του Μνημονίου», λέει ο κ. Μανώλης δείχνοντας την ταμπέλα του δρόμου. «Η κατάσταση των πολιτών έχει φτάσει στο απροχώρητο. Το Ηράκλειο στήνεται στην ουρά για λίγα κιλά ντομάτες και λάδι, την ίδια ώρα που μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έχει τη δική του παραγωγή. Φανταστείτε σε τι ανάγκη βρίσκεται ο κόσμος», λέει ο Σωκράτης Βραδάκης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου. Για τις ντομάτες είχαμε ελεύθερη διανομή και τις τρεις φορές που μοιράσαμε και εξαφανίστηκαν τόνοι ολόκληροι μέσα σε λίγες ώρες και ασφαλώς δεν έλειψαν οι εντάσεις, ειδικά την ώρα που φαίνεται να τελειώνουν τα αποθέματα».
Με τις φορολογικές δηλώσεις
Την εβδομάδα που πέρασε το Εργατικό Κέντρο μοίρασε 1,1 τόνο λάδι και αυτή τη φορά μπήκαν εισοδηματικά κριτήρια. «Ήρθαν και στήθηκαν στην ουρά άνθρωποι με δηλώσεις 20 και 25 χιλιάδων ευρώ, που ασφαλώς δεν είναι πλούσιοι αλλά προφανώς βρέθηκαν στην ανάγκη. Τελικά, αυτοί δεν πήραν λάδι. Δώσαμε σε δεκάδες ανθρώπους που ήρθαν με πολύ μικρότερη δήλωση. Είδα εκκαθαριστικά των 1.300, των 800 ακόμα και με 18 ευρώ…», λέει ο κ. Βαρδάκης.
Περασμένα μεγαλεία
Η Κρήτη και ειδικά ο Νομός Ηρακλείου είχε κάποτε τα πρωτεία στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η αγροτική παραγωγή και η ανάπτυξη βιοτεχνικών ακόμα και βιομηχανικών μονάδων, παράλληλα με τη ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου των υπηρεσιών αλλά και η έντονη ανοικοδόμηση δημιούργησαν πλούτο στο νησί, που πάντα καυχιόταν ότι «δουλεύει για να συντηρεί και την υπόλοιπη Ελλάδα». Σήμερα η ανεργία είναι στο 26%, ειδικά στους οικοδόμους αγγίζει το 90%. Παρατηρούνται ήδη κρούσματα λιποθυμίας παιδιών στα σχολεία και τα έσοδα των αγροτών εξανεμίζονται από το αυξημένο κόστος παραγωγής. «Παίρνω κάτω από δύο ευρώ το κιλό για το λάδι, την ώρα που τα έξοδα παραγωγής ξεπερνούν τα τρία. Θα καταλήξω να τις αφήνω εντελώς αμάζευτες από του χρόνου», δήλωνε ελαιοπαραγωγός σε ρεπορτάζ των τοπικών ΜΜΕ πριν από μερικούς μήνες, διαπιστώνοντας πως ένα κιλό λάδι κοστίζει φθηνότερα από έναν καφέ στους κεντρικούς δρόμους του Ηρακλείου.
Όλο και μεγαλύτερες οι ανάγκες
Εκτός από το Εργατικό Κέντρο, διανομές τροφίμων πραγματοποιούν τα Κοινωνικά Παντοπωλεία του Δήμου Ηρακλείου και της Περιφέρειας Κρήτης, οργανωμένα συσσίτια οργανώνονται στην περιοχή των Δειλινών από την πρωτοβουλία πολιτών Αλληλεγγύη αλλά και από την Αρχιεπισκοπή Κρήτης σε αρκετές γειτονιές. Μεγαλύτερη ανταπόκριση έχει αυτό της Αγίας Σοφίας, στην παλιά «καλή» γειτονιά του Μασταμπά. Επίσης, άλλες ομάδες όπως το Give οργανώνονται μέσω Facebook, παρέχοντας όχι μόνο τρόφιμα αλλά και άλλα είδη ανάγκης σε άπορες οικογένειες.
Περίεργες εικόνες
Η απότομη αλλαγή βιοτικού επιπέδου οδηγεί σε «παράξενες» εικόνες στην καθημερινότητα της πόλης. Πολίτες που μόλις πήραν τη σακούλα με τις δωρεάν ντομάτες επιβιβάζονται σε πανάκριβα αυτοκίνητα που τους ξέμειναν από τις καλές εποχές και αγωνίζονται πλέον να τα συντηρήσουν. Δεν αποκλείονται, βέβαια, και περιπτώσεις επιτηδείων που «είδαν φως» και μια ευκαιρία για απλή μείωση των εξόδων, έστω και με το τίμημα της δημόσιας έκθεσης.
Πάντως, σε πολλές περιπτώσεις η εικόνα δεν λέει την αλήθεια. «Έχουμε μπει σε σπίτια που έχουν τα πάντα. Υπολογιστές, ακριβά έπιπλα, επίπεδη μεγάλη τηλεόραση, air condition κ.λπ. Ωστόσο και οι δύο γονείς μείνανε ξαφνικά άνεργοι και περιμένουν στα αλήθεια μια τσάντα με τρόφιμα, γιατί δεν έχουν πια κανένα έσοδο», λέει η Τερέζα Περάκη από την ομάδα Give.
Ουρές και στο Κοινωνικό Ιατρείο
Εκατοντάδες άνθρωποι προστρέχουν και στο νεοσύστατο Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης που δημιουργήθηκε από πρωτοβουλία πολιτών και λειτουργεί προσωρινά στην Αλικαρνασσό. Οι αποκλεισμένοι από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς, αφού οι πολίτες που μένουν άνεργοι, μετά από κάποιο διάστημα χάνουν και το δικαίωμα ασφάλισης, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται από ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι οι οικοδόμοι του Ηρακλείου που απηύθυναν έκκληση στο ΙΚΑ να δεχτεί τουλάχιστον να ασφαλίζει τα παιδιά τους, καλύπτοντας τα εμβόλιά τους.