Συνέντευξη στην Τώνια Σταυρινού
Παρακάτω δημοσιεύουμε ολόκληρη την συνέντευξη που έδωσε ο δημοσιογράφος Σενέρ Λεβέντ, εκδότης της εφημερίδας Αφρίκα και σύμβολο του αντικατοχικού αγώνα των Τουρκοκυπρίων, στην κυπριακή εφημερίδα Φιλελεύθερος και στην δημοσιογράφο Τώνια Σταυρινού (πολύτιμη βοήθεια στην μετάφραση έδωσε ο Ιμπραχίμ Αζίζ, αρθρογράφος της Αφρίκα). Στην συνέντευξη του, μεταξύ άλλων, ο Σενέρ Λεβέντ ανακοίνωσε την ανεξάρτητη υποψηφιότητα του για τις ευρωεκλογές του 2019, γεγονός που εξόργισε το τουρκικό καθεστώς και το έκανε να προχωρήσει στην κατάσχεση όλων των φύλλων της εφημερίδας Αφρίκα με πρόσχημα ότι παραβιάζεται ο εκλογικός νόμος.
Ο Σενέρ Λεβέντ είναι υπόδικος από το κατοχικό καθεστώς και την Τουρκία, λόγω ενός δημοσιεύματος της Αφρίκα ενώ τον περασμένο Ιανουάριο ομάδα παρακρατικών επιτέθηκε στο κτίριο της εφημερίδας με τον ίδιο και τους δημοσιογράφους να κινδυνεύουν με λυντσάρισμα. Τον προηγούμενο μήνα ο Σενέρ Λεβέντ είχε μια έντονη δημόσια αντιπαράθεση με το ΑΚΕΛ, ρωτώντας ευθέως τους ηγέτες του κόμματος για ποιους λόγους διαφωνούν με τις αντικατοχικές του θέσεις. Αφορμή για αυτή την αντιπαράθεση ήταν η υποψηφιότητα του για το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη, που δίχασε τους έξι Κύπριους ευρωβουλευτές, με το ΑΚΕΛ και το ΔΗ.ΣΥ. να επιλέγουν τελικά για βράβευση τη Δικοινοτική Πρωτοβουλία για την Αμμόχωστο.
Ο τίτλος και όποιες άλλες αλλαγές από την αρχική συνέντευξη είναι της σύνταξης του Δρόμου.
Σε ένα χρόνο έχουμε Ευρωεκλογές. Θα είστε υποψήφιος;
Ναι, έχω αποφασίσει να κατέλθω ως ανεξάρτητος. Από κει και πέρα έχουμε πάρα πολύ χρόνο, έχω επαφές με πολλούς φίλους και θα δούμε αν θα υπάρξει στήριξη από ομάδες πολιτών.
Θεωρείτε ότι σε ένα σύστημα τόσο ελεγχόμενο από τα κόμματα, έχετε πιθανότητες εκλογής;
Αν οι πολίτες εμπιστεύονται ακόμη το κομματικό σύστημα τότε μάλλον δεν μπορούμε να αλλάξουμε και πολλά. Στον βορρά δεν πιστεύουμε πια πολύ στα κόμματα, αλλά είμαι σίγουρος ότι κι οι Ελληνοκύπριοι έχουν αρκετή νοημοσύνη ως πολίτες, ώστε να μην σέρνονται πίσω από τα κόμματα.
Σε ποιων τις ψήφους υπολογίζετε;
Θα με ψηφίσουν οι «τρελοί» που όπως κι εγώ ποθούν μια ενιαία Κύπρο και αρνούνται να συμβιβαστούν με την κατοχή. Στόχος μου αν εκλεγώ είναι να θέσω στην Ευρωβουλή το θέμα της κατοχής από την πλευρά του ανθρώπου που την ζει κάθε μέρα πληρώνοντας το κόστος. Ελπίζω οι ψηφοφόροι να μπορέσουν να δουν την προοπτική αυτής της εκλογής και να κατανοήσουν το αποτέλεσμα που θα έχει για την πατρίδα μας. Άλλο να μιλάει για την κατοχή ένας Ελληνοκύπριος και άλλο ένας Τουρκοκύπριος. Υπάρχει όμως ακόμη ένα κοινό όφελος. Η πιθανή εκλογή μου θα αποδείξει ότι ένας Τουρκοκύπριος μπορεί να εκλεγεί με ψήφο Ελληνοκυπρίων. Αυτό είναι ένα ηχηρό μήνυμα ενότητας που θα δημιουργήσει μια σημαντική γέφυρα ανάμεσά μας. Θα καταρρίψει τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό τον διχαστικό μύθο ότι οι δύο κοινότητες δεν μπορούν να συνυπάρξουν σε ένα κοινό πολιτικό σύστημα κι ότι χρειαζόμαστε δύο χωριστές ψηφοφορίες για να κυβερνήσουμε την Κύπρο μετά τη λύση.
Η φωνή σας είναι δυνατή, αλλά είναι και μοναχική; Ή υπάρχουν πολλοί Τουρκοκύπριοι που συμμερίζονται τις ιδέες σας;
Η κυκλοφορία της εφημερίδας Αφρίκα είναι μια καλή ένδειξη ότι δεν είμαι μόνος. Υπάρχει μια μεγάλη στήριξη από την κοινωνία. Η εφημερίδα πολεμήθηκε σκληρά στα 20 χρόνια που την εκδίδω και παρόλο που δεν δέχθηκε από πουθενά οικονομική στήριξη, ακόμη κρατιέται στην 3η θέση της κυκλοφορίας ανάμεσα σε 20 καθημερινές εφημερίδες. Υποθέτω λοιπόν ότι οι πωλήσεις είναι μια ένδειξη ότι οι ιδέες μας έχουν απήχηση.
Αυτές τις μέρες βρεθήκατε στο προσκήνιο κερδίζοντας ένα σημαντικό βραβείο, αυτό του Ευρωπαίου Πολίτη. Το αποτέλεσμα όμως ήταν γλυκόπικρο δεδομένου ότι οι Κύπριοι ευρωβουλευτές διχάστηκαν στο πρόσωπό σας. Πώς αισθάνεστε;
Είναι γεγονός ότι οι ευρωβουλευτές του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ εισηγήθηκαν για το βραβείο τη Δικοινοτική Πρωτοβουλία για την Αμμοχώστο, απορρίπτοντας τη δική μου υποψηφιότητα, η οποία υποστηρίχθηκε από τους Μαυρίδη, Θεοχάρους και Παπαδάκη. Το ΑΚΕΛ είναι ένα κόμμα που δεν συμπαθεί αυτούς που του ασκούν κριτική. Θα έχετε προσέξει επίσης ότι το ΑΚΕΛ συνεργάζεται με πολιτικά σχήματα και οργανώσεις που δεν κάνουν καμία αναφορά στην κατοχή. Διατηρεί σχέσεις με το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα στον βορρά, το οποίο δεν συμπαθεί την εφημερίδα μου και διαδίδει συστηματικά ψεύδη σε βάρος μου, συκοφαντώντας με στο ΑΚΕΛ ότι είμαι πράκτορας του τουρκικού στρατού. Η αντιπαράθεση μεταξύ μας, όμως, δεν είναι καινούργια. Χρονολογείται από την εποχή των σπουδών μου.
Τι σχέση είχατε με το ΑΚΕΛ στην εποχή των σπουδών σας;
Πήγα για σπουδές στη Σοβιετική Ένωση με υποτροφία που –χωρίς εγώ να το γνωρίζω τότε– εξασφαλίστηκε μέσω του ΑΚΕΛ. Είχα πάει στην πρεσβεία της Μόσχας, ζήτησα να σπουδάσω, με δέχθηκαν και με έστειλαν με υποτροφία. Αποφοίτησα από τη σχολή δημοσιογραφίας, έξι χρόνια μετά, το 1975, αφού στο μεταξύ είχα παντρευτεί κι η γυναίκα μου ήτανε ετοιμόγεννη. Ζήτησα να παρατείνουμε την παραμονή μας στη Μόσχα και όταν η σχολή απέρριψε το αίτημά μου, έμαθα για πρώτη φορά ότι το ΑΚΕΛ είχε μεσολαβήσει για να την πάρω. Η σχολή, λοιπόν, μου είπε ότι το ΑΚΕΛ δεν θέλει να σε δεχθούμε για διδακτορικό. Πιθανότατα γιατί είχα χαρακτηριστεί αντι-σοβιετικός. Απευθύνθηκα στον Σύνδεσμο Φιλίας Κύπρου-Σοβιετικής Ένωσης και πήρα τελικά την έγκριση. Έχω λοιπόν παρελθόν με το ΑΚΕΛ. Ποτέ δεν ταίριαξαν τα άστρα μας.
Η Κύπρος αυτή τη στιγμή δεν είναι μοιρασμένη μόνο ανάμεσα σε ελεύθερη και κατεχόμενη, αλλά και ανάμεσα σε οπαδούς της λύσης και οπαδούς της απελευθέρωσης. Πότε η λύση κι η απελευθέρωση έγιναν δύο ξεχωριστοί στόχοι;
Η ομοσπονδιακή λύση ήτανε ένας στόχος που η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν θα αποδεχόταν. Όλοι γνωρίζουμε υπό ποιες συνθήκες υποχρεώθηκε να την αποδεχθεί ο Μακάριος. Στη συνέχεια όμως αυτή η μορφή λύσης μετατράπηκε σε κάτι ιερό. Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν ιερές λύσεις. Πιστεύω σε μια ενωμένη και ενιαία Κύπρο χωρίς σύνορα και στρατούς. Κάποια στιγμή όλοι αυτοί οι υποστηρικτές της διζωνικής ομοσπονδίας άρχισαν να στρέφονται ενάντια σε όσους επιδιώκουν μια ενιαία Κύπρο κατηγορώντας τους ότι δεν θέλουν λύση. Κατ’ εμένα, όσοι υποστηρίζουν διζωνική ομοσπονδία δεν πιστεύουν στην κοινή συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Γι’ αυτό και ευνοούν τον διαχωρισμό μας σε ζώνες.
Αυτό που πιθανόν να ακούσετε είναι ότι η λύση που προτείνετε για ενιαίο κράτος δεν είναι ρεαλιστική.
Κοιτάξτε, αν καταλήξουμε σε ομοσπονδιακή λύση δεν πρόκειται να αντιταχθώ, θα συμβιβαστώ. Όμως εγώ υποστηρίζω μία ενιαία Κύπρο. Εγώ απορώ πώς μπορούν να λένε ότι δεν είναι ρεαλιστική. Κατ’ εμένα αυτοί που είναι ονειροπόλοι είναι αυτοί που λένε ότι δεν είναι ρεαλιστική η ενιαία Κύπρος. Δεν είναι μόνο ένα όνειρο. Είναι ένα όραμα.
Αυτές οι δύο σχολές σκέψης βρίσκονται σε μια έντονη σύγκρουση αυτή τη στιγμή.
Όντως έτσι είναι. Ενώ στο μεταξύ στις διαπραγματεύσεις δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα αν ανάμεσα στις δύο αυτές ζώνες θα υπάρξουν σύνορα. Τους έχω ρωτήσει. Αν υπάρξουν σύνορα στο πλαίσιο της λύσης, θα έχουμε και στρατό για να τα φυλάει; Ο Λιλλήκας μου είπε ότι έθεσε το ίδιο ερώτημα στον Αναστασιάδη, κατά πόσο δηλαδή θα υπάρχουν σύνορα και στρατός να τα φυλάει μετά τη λύση. Κι εκείνος απάντησε ότι ακόμη δεν έχουμε φτάσει στις διαπραγματεύσεις σε αυτό το σημείο.
Θεωρείτε ότι η επαναπροσέγγιση μέσα από τις δράσεις που βλέπουμε να αναπτύσσονται σήμερα, εξυπηρετεί τους στόχους της;
Μετά το 2003 που άνοιξαν τα οδοφράγματα, ιδρύθηκαν πάρα πολλές δικοινοτικές ομάδες. Υπολογίζεται ότι έχουν φτάσει τις 2.000. Έχουν περάσει 15 χρόνια από τότε και αν κοιτάξουμε τη γενική κατάσταση στην Κύπρο φαντάζει πολύ χειρότερη από προηγουμένως. Άρα; Τι δουλειά κάνουν αυτές οι δικοινοτικές ομάδες; Και επί της ουσίας, ποιες θέσεις πρεσβεύουν; Δεν άκουσα να μιλήσουν καμιά φορά εναντίον της κατοχής. Δεν τις είδα να διαδηλώνουν για να ανοίξει το Βαρώσι. Δεν τις άκουσα ποτέ να υψώσουν τη φωνή τους εναντίον εκείνης της σημαίας που αναβοσβήνει στο βουνό. Δεν άκουσα να υποστηρίζουν τις θέσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς στις διαπραγματεύσεις. Τι λένε για τις εγγυήσεις, τον στρατό, τις τέσσερις βασικές ελευθερίες; Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μπαίνουν εισηγήσεις για περιορισμό της ελεύθερης διακίνησης των Ελληνοκυπρίων στο βορρά. Κι ενώ η Τουρκία αναγνωρίζει πλήρη ελευθερία στους έποικους δεν δέχεται να αναγνωρίσει οποιαδήποτε ελευθερία διακίνησης στους Ελληνοκύπριους μετά τη λύση του Κυπριακού. Αυτές οι δικοινοτικές ομάδες δεν έχουν θέση πάνω σ’ αυτό;
«Πιστεύω σε μια ενωμένη και ενιαία Κύπρο χωρίς σύνορα και στρατούς. Κάποια στιγμή όλοι αυτοί οι υποστηρικτές της διζωνικής ομοσπονδίας άρχισαν να στρέφονται ενάντια σε όσους επιδιώκουν μια ενιαία Κύπρο κατηγορώντας τους ότι δεν θέλουν λύση. Κατ’ εμένα, όσοι υποστηρίζουν διζωνική ομοσπονδία δεν πιστεύουν στην κοινή συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Γι’ αυτό και ευνοούν τον διαχωρισμό μας σε ζώνες»
Θεωρείτε ότι έχουν άλλη ατζέντα; Εξυπηρετούν άλλους στόχους;
Κοιτάξτε, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991 ξεκίνησε μια προσπάθεια να μας διοχετεύσουν την ιδέα ενός Νέου Κόσμου. Μέσα από αυτό το πρίσμα έχουν θέσει υπό την κηδεμονία τους όλες τις ομάδες πολιτών που θα μπορούσαν να αγωνιστούν και να αντισταθούν, όλους αυτούς δηλαδή που θα μπορούσαν να προκαλέσουν προβλήματα. Κατάφεραν να τις ελέγχουν βάζοντάς τες κάτω από αυτή την ομπρέλα των ομάδων που αυτοαποκαλούνται «conflict resolution» (επίλυσης συγκρούσεων).
Το θέμα της ειρήνης έχει περάσει σε επαγγελματίες. Στο παρελθόν αγωνιζόμασταν για ειρήνη και διαδηλώναμε χωρίς να περιμένουμε κάποια ανταμοιβή. Τώρα όποιος ανοίξει ένα πανό που γράφει πάνω ειρήνη, χρηματοδοτείται. Τους στέλνουν εκδρομές, συνέδρια, εργαστήρια στην Ευρώπη, στην Αμερική. Ανακάλυψαν και αυτά τα εργαστήρια για την ειρήνη όπου κάθονται όλοι σε κύκλο κι έρχεται ο Αμερικάνος και τους κάνει μάθημα. Τι έχουν προσφέρει, ξαναρωτώ, αυτές οι ομάδες «επίλυσης συγκρούσεων»; Η Κύπρος εξακολουθεί να βρίσκεται υπό κατοχή και αυτό είναι το κύριο θέμα που θα έπρεπε να μας απασχολεί. Δεν άκουσα όμως ούτε λέξη από αυτές τις ομάδες εναντίον της κατοχής.
Θεωρείτε ότι όλες αυτές οι δράσεις τόσα χρόνια δεν έχουν προσφέρει τίποτα;
Δεν μπορούμε να πούμε ότι είδαμε κάποιο όφελος. Πάνε και στέκονται στο οδόφραγμα της Λήδρας και κρατούν ένα πανό που λέει «λύση τώρα». Τόσα κάνουν. Ή φυτεύουν ελιές στη νεκρή ζώνη. Και μιλούν για ενθάρρυνση των δύο ηγετών. Είναι τίποτε φοβισμένοι και πρέπει να τους ενθαρρύνουμε; Στο παρελθόν ονομάζονταν «δημοκρατικές οργανώσεις» τώρα υιοθέτησαν τον όρο «civil society», «κοινωνία των πολιτών». Γιατί άλλαξαν όνομα; Επειδή ο Σόρος στην Αμερική έτσι τους είπε να ονομάζονται;
Οι δημοσιογράφοι τι ρόλο διαδραματίζουν;
Ο Τύπος δεν έμεινε έξω από αυτή τη νέα κατάσταση. Έχουμε τη «δημοσιογραφία για την ειρήνη» που συνοψίζεται στο να αποφεύγουμε τις δυσάρεστες εικόνες και τις ενοχλητικές αλήθειες για να λειτουργούμε συμβιβαστικά. Να μην προκαλούμε αισθήματα σύγκρουσης. Σε μια συνομιλία που είχα με τον Μουσταφά Ακιντζί όταν ήταν υποψήφιος, μου είχε πει «εγώ είμαι υπέρ του συμβιβασμού, όχι της σύγκρουσης». Και τον ρώτησα, αν υποχρεωθείς να συγκρουστείς με την Τουρκία, δεν θα το κάνεις; «Όχι –μου είπε– εγώ θα δρω συμβιβαστικά». Η Αμερική και ο Ερντογάν χύνουν τόσο αίμα αλλά εμείς δεν πρέπει να δείξουμε εικόνες που προκαλούν. Εγώ είμαι υπέρ της δημοσιογραφίας της σύγκρουσης. Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να με κάνει να συμβιβαστώ με τα τεμένη.
Επιλέγοντας την πορεία της σύγκρουσης με την κατοχή, δεν ανησυχείτε για το κόστος; Δεν φοβάστε μετά και την επίθεση στην Αφρίκα;
Πιστεύω στη δημοσιογραφία του Όργουελ που είπε «να γράφεις αυτά που οι άλλοι δεν γράφουν». Πριν ακόμη ξεκινήσω να ασκώ το επάγγελμα, είχα αντιληφθεί ότι αυτή η στάση θα είχε ένα κόστος. Με τον Ακιντζί κάποτε συζητούσαμε για ανατροπή του καθεστώτος Ντενκτάς και αλλαγή της πολιτικής κατάστασης. Αλλά κάποια στιγμή του είπα ότι δεν πιστεύω πια σ’ αυτή τη λύση. Γιατί αυτή η «κυβέρνηση», από την οποία θέλουμε να απαλλαγούμε, δεν κυβερνά πραγματικά. Αυτή που κυβερνά πραγματικά είναι η Τουρκία. «Από τώρα και στο εξής απέναντί μου έχω αυτούς που πραγματικά κυβερνούν», του είπα και ξεκίνησα την Αφρίκα. Ήξερα τι θα συμβεί. Δεχθήκαμε δύο βομβιστικές επιθέσεις με την έκδοση της εφημερίδας, με συνέλαβαν ότι ήμουν πράκτορας των Ελληνοκυπρίων, μου προσήψαν κατηγορίες που προνοούσαν φυλάκιση 5.000 χρόνια. Το 2011 έστειλαν οπλοφόρους και έριξαν δύο φορές σε διάστημα τεσσάρων μηνών εναντίον της εφημερίδας. Τον περασμένο Γενάρη προσπάθησαν να μας λιντσάρουν γιατί ο Ερντογάν από εκεί που βρισκόταν μας έδειξε ως στόχο.
Πιστεύετε ότι, μετά από 44 χρόνια διαχωρισμού, είναι εφικτό Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να συμβιώσουν ξανά ομαλά;
Βέβαια είναι εφικτό. Αυτό που διαμορφώνει τον άνθρωπο δεν είναι η Ιστορία αλλά η γεωγραφία. Εμείς δεν έχουμε τόσα κοινά με τους Τούρκους της Τουρκίας αλλά ούτε και εσείς με τους Έλληνες της Ελλάδας όσα έχουμε μεταξύ μας. Αν δεν ήταν δυνατή η ειρήνη κι η ιστορική συμφιλίωση, τότε κανένας Πολωνός δεν θα επέτρεπε ούτε σε ένα Γερμανό να πάει στη χώρα. Υπάρχουν εθνικιστικές ομάδες και στις δύο πλευρές, αλλά αν δεν βρουν ενθάρρυνση από την πολιτική ηγεσία, θα απομονωθούν. Η παιδεία στην οικογένεια, στο σχολείο και στην κοινωνία έχει τεράστια σημασία για την ειρηνική συμβίωση. Κι η δική μας παιδεία πρέπει να απελευθερωθεί, από την Τουρκία στον βορρά και από την Εκκλησία στον νότο.
Παγίδα το άνοιγμα των οδοφραγμάτων
Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων ήταν θετικό ή συμμερίζεστε ότι ήταν ένας τρόπος να συνηθίσουμε την κατάσταση ως έχει;
Το άνοιγμα των οδοφραγμάτων ήταν μια παγίδα για τους Κυπρίους. Εγώ δεν πιστεύω ότι αυτοί που είχαν την πρωτοβουλία να το ανοίξουν είχαν υπόψη τους τα ανθρώπινα δικαιώματα. Άνοιξαν τα οδοφράγματα το 2003 αυτοί που οδήγησαν στο κλείσιμό τους το 1974. Γιατί περίμεναν 29 χρόνια; Επειδή το παιδί που γεννήθηκε το 1974 έγινε 29 χρονών χωρίς να δει την Κερύνεια ή χωρίς να δει τη Λεμεσό. Ζούμε έναν τόπο που δεν έχουμε αναμνήσεις από την άλλη πλευρά. Μας έχουν χωρίσει για να ζούμε σε δυο διαφορετικούς κόσμους. Οι πόλεις μας έγιναν ξένοι τόποι. Οι μεγαλύτεροι, που ζουν με τις μνήμες, σιγά – σιγά φεύγουν και οι νέοι δεν έχουν δεσμούς με το κομμάτι του τόπου που δεν έζησαν.
Τι πιστεύετε για αυτούς που αρνούνται να περάσουν το οδόφραγμα;
Δεν τους κατηγορώ, το έχω γράψει πολλές φορές, τους κατανοώ. Είναι μια στάση αρχών. Πρέπει να σεβαστούμε τα αισθήματα ενός ανθρώπου που δεν θέλει να βλέπει τον τόπο του υπό κατοχή. Το 70% των Ελληνοκυπρίων δεν έχουν περάσει το οδόφραγμα και δεν πρέπει να τους αντικρίσουμε ως άτομα που εναντιώνονται στη λύση. Δεν επικρίνω αυτούς που περνούν, αλλά σέβομαι και αυτούς που δεν περνούν.
Ο πραγματικός κίνδυνος για τους Τουρκοκύπριους είναι η Τουρκία
Γιατί είστε τόσο «επικίνδυνος»;
Γράφω συστηματικά ότι ο πραγματικός κίνδυνος για τους Τουρκοκύπριους είναι η Τουρκία. Στη βόρεια Κύπρο δεν υπάρχει μόνο η κατοχή του στρατού. Υπάρχει η κατοχή του πληθυσμού και η κατοχή του κεφαλαίου. Η Τουρκία είναι κατακτητής σε πολλά επίπεδα. Κατά την περίοδο της εξουσίας του Ερντογάν ο πληθυσμός στον βορρά τριπλασιάστηκε ή και τετραπλασιάστηκε, έτσι ώστε κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό του.
Κατά τη δεύτερη περίοδο της πλιατσικολόγησης, που είναι η περίοδος της εξουσίας Ερντογάν, λεηλατήθηκαν-καταληστεύτηκαν οι εναπομείνασες περιουσίες των Ελληνοκυπρίων που γλύτωσαν κατά την πρώτη περίοδο της λεηλασίας στην εισβολή. Στην Κερύνεια, για παράδειγμα, οικοδομήθηκαν πάνω στη γη των Ελληνοκυπρίων εκείνα τα τεράστια ξενοδοχεία και τα καζίνο. Η Κερύνεια έγινε κυριολεχτικά αγνώριστη. Η Τουρκία έχει μια φασιστική και πολύ επικίνδυνη κυβέρνηση. Αυτός ο δικτάτορας, για να κρατηθεί στην εξουσία, χρειάζεται μια συγκρουσιακή πολιτική. Μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να κρατήσει τις εσωτερικές δυνάμεις σε εθνική ενότητα.
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου βέβαια δεν το αντιλαμβάνεται αυτό. Ανέφερε σε επισκέπτες από την τουρκική πλευρά ότι εμείς θέλουμε να κερδίσει τις εκλογές ο Ερντογάν διότι, κατά την αντίληψή του, οι ηγέτες των άλλων κομμάτων είναι χειρότεροι.
Μιλάτε για τις προσεχείς εκλογές;
Ναι, για τις τωρινές. Ο Αβέρωφ δεν αντιλαμβάνεται κάτι όμως. Ναι μεν υπάρχουν κόμματα που μπορεί να εκφράζονται χειρότερα από τον Ερντογάν, ζητώντας του να κρατήσει μια σκληρή γραμμή στο Κυπριακό, αλλά είναι τόσο αδύναμοι που δεν μπορούν να επιβληθούν στον στρατό. Μόνο ο Ερντογάν ελέγχει τον στρατό. Αυτό που ήταν οι Χουντικοί, Ιωαννίδης, Παπαδόπουλος, Γκιζίκης, για την Ελλάδα, αυτό είναι ο Ερντογάν σήμερα στην Τουρκία. Και παρόλο που ο Αβέρωφ γνωρίζει τι έχουν προκαλέσει οι δικτάτορες της Ελλάδας στην Κύπρο, λέει ότι προτιμά τον αντίστοιχο δικτάτορα στην Τουρκία. Αυτό που έχω να πω και στον Αβέρωφ Νεοφύτου και στον Άντρο Κυπριανού είναι ότι όσο κακό έχουν κάνει στην Κύπρο οι δικτάτορες της Ελλάδας, μπορεί να το προκαλέσει και ο Ερντογάν. Πώς γίνεται ο Αβέρωφ Νεοφύτου να μη συμπαθεί εμένα, αλλά να εκφράζεται θετικά για τον Ερντογάν, τον άνθρωπο που έστειλε μια ομάδα να με λιντσάρουν; Το ίδιο ισχύει και για τον Άντρο Κυπριανού. Οι φίλοι του ΑΚΕΛ, το Τουρκικό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, πάνε συχνά μαζί του για περιπάτους στο Στρασβούργο και εκεί στις επαφές τους προσπαθούν να πείσουν ότι δεν υπάρχει κατοχή στην Κύπρο. Εγώ πήγα μία φορά στο Ευρωκοινοβούλιο πριν από ένα μήνα και μίλησα ξεκάθαρα για την κατοχή. Ποια φωνή θέλουν οι Ελληνοκύπριοι να ακούγεται στο Ευρωκοινοβούλιο; Ποια τους εκφράζει;
