Πρέπει να προβληματιστούμε για το ζήτημα αυτό. Σε ποιον μιλούσε ο πολύ σημαντικός φιλόσοφος;
Πολέμιος της ακαδημαϊκής κοινότητας ιδιαίτερα στα χρόνια της ωριμότητας και των ρήξεων (δηλαδή τα τελευταία 13 χρόνια, πάνω-κάτω), απομονωμένος, χωρίς να καμφθεί. Ό,τι είχε να πει το έλεγε, χωρίς περιστροφές, μιλώντας με οποιονδήποτε του ζητούσε να συνομιλήσει και με όποιους συναντιόταν στις κοινές αγωνίες και στην κοινή φρίκη για τον κόσμο που επέβαλλε ο γερασμένος καπιταλισμός / ιμπεριαλισμός.
Επομένως, δεν απευθύνθηκε στους άλλους «φιλοσόφους» και στις «αυθεντίες», παρ’ όλο που γνώρισε πολλούς και πολλές. Απευθυνόταν αλλού. Αυτός είναι ο λόγος που είχε επαφές και φίλους σε διάφορους χώρους της Αριστεράς (μόνο στη χώρα μας είχε επαφές και καλές φιλικές σχέσεις με ανθρώπους διαφορετικών οργανώσεων ή και ανένταχτων διανοητών). Τελευταία είχε αποκτήσει πολλούς φίλους μέσα από τον χώρο του «κοινωτικού» κομμουνισμού ή σκέτα του «κοινωτισμού», μέσα από το χώρο νεοδεξιών δυνάμεων (περιοδικό Ευρασία). Ο ίδιος έδινε σημασία και έμφαση στους νέους και στους στρατευμένους, σε όλες τις ζωντανές διανοητικές και κινηματικές δυνάμεις.
Έχει σημασία αυτή η επιλογή του φιλόσοφου Πρέβε. Δεν έγραψε ειδικευμένη και ακαταλαβίστικη φιλοσοφία, αλλά έργα που να μπορούν να διαβαστούν και να έχουν μια χρήση σε στρατευμένους αγωνιστές. Μιλώντας για τον ίδιο και τους νέους θα αναφέρει τα ακόλουθα που αξίζουν να επισημανθούν:
«Θα ήμουν ικανοποιημένος να παρασυρθώ και μόνο από κάποιες γενικές αισιόδοξες προβλέψεις, να “κάνω θετικές σκέψεις”. Δυστυχώς, όμως, είμαι μαθητής του Χέγκελ και του Μαρξ και όχι του Τζιοβανότι ή του Τσελεντάνο.
Πολύ θα ήθελα να υποσχεθώ περισσότερα, αλλά για την ώρα είμαστε ακόμη στην προκαταρτική φάση των προκαταρκτικών. Κάτι θλιβερό για τους ανθρώπους της ηλικίας μου. Όσο για τους νέους, όποιος ζήσει θα δει.
Σκοπός μου ήταν να υπενθυμίσω τη μαρξιστική προβληματική στον κόσμο της γενιάς μου… και να προκαλέσω περιέργεια για περαιτέρω μελέτες στους πιο νέους.
Η νεότερη γενιά, πράγματι, ήταν το κύριο θύμα μιας τεχνητής “αποσιώπησης” του Μαρξ και του μαρξισμού, που δεν σταμάτησε να αυξάνεται μετά την τριετία 1989-1991, δηλαδή την τριετία της πολιτικής και κρατικής διάλυσης του ιστορικού κομμουνισμού του 20ού αιώνα, και στην ιταλική επαρχία μετά τη διάλυση του παλιού ΚΚΙ και τη μεταστροφή του πρώτα σε PDS (Δημοκρατικό Κόμμα της Αριστεράς) και κατόπιν σε DS (Δημοκράτες της Αριστεράς). Οι ακαδημαϊκές και εκδοτικές ομάδες, γενικώς, εκτός από λίγες ονομαστικές εξαιρέσεις, συνόδευσαν αυτό το γιγαντιαίο προτσές μετάλλαξης των διανοουμένων. Επρόκειτο για ένα γιγαντιαίο προτσές “δηλητηρίασης των πηγαδιών” αφού ήπιαν, ώστε κανένας άλλος να μην μπορεί να πιει από αυτά. Αυτή η εργασία μου γίνεται νοητή σαν ένα μικρό παγούρι. Το νερό που περιέχει είναι λίγο, αλλά τουλάχιστον είναι πόσιμο».
Το τελευταίο του έργο
Σε μια τελευταία συζήτηση που είχα μαζί του μου ανέφερε τα ακόλουθα:
«Σχεδόν τελειώνω το γράψιμο ενός μεγάλου έργου (περίπου 700 σελίδων) που αφορά την ανασύσταση της ιστορίας της Φιλοσοφίας από τους αρχαίους Έλληνες μέχρι σήμερα και θα εκδοθεί στην Ιταλία, τον επόμενο χρόνο. Πρόκειται για μία γενική ιστορία της Φιλοσοφίας, βασισμένη όμως στη μέθοδο της κοινωνικής επαγωγής των κατηγοριών».
Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα με τίτλο Μια νέα εναλλακτική ιστορία της Φιλοσοφίας. Το οντολογικό-κοινωνικό προχώρημα της Φιλοσοφίας, Εκδόσεις Petite Plaisance, Pistoia 2013.
Στον πρόλογο του βιβλίου ο Πρέβε λέει, μεταξύ άλλων:
«Ολοκληρώνοντας αυτό το βιβλίο, ανοίγεται η θύρα για ένα επόμενο προχώρημα στο πεδίο της έρευνας και της μελέτης της οντολογίας του κοινωνικού είναι που θα είναι, λοιπόν, διακηρυγμένα αντικαπιταλιστική. Θα αφορά όμως την ανάπτυξη ενός “κοινωτικού” αντικαπιταλισμού λειτουργικού για την εποχή μας, ο οποίος όχι μόνο θα απορρίπτει το σημερινό υπερκαπιταλιστικό ατομισμό, αλλά επίσης και διάφορες μορφές ετεροδιευθυνόμενου κολλεχτιβισμού χαρισματικού τύπου που αναπτύχθηκαν από τον θανόντα ιστορικό κομμουνισμό του 20ού (1917-1991), για τον οποίο καλό είναι να μην κρίνουμε συνολικά αρνητικό, σύμφωνα με τη μόδα του αντιολοκληρωτισμού που βασιλεύει ανάμεσα στους σημερινούς “διανοούμενους”. Ο γράφων, πράγματι, δεν είναι κατ’ ουδένα τρόπο ένας “διανοούμενος”, μα ένας κριτικός και ανεξάρτητος μαθητής του Μαρξ, υποστηρικτής μιας ερμηνείας κοινωτικής του κομμουνισμού και ένας φιλόσοφος που θεωρεί την οντολογία του κοινωνικού πως είναι το πιο προχωρημένο σημείο της σύγχρονης σκέψης».
Αυτή είναι η τελευταία κατάθεση του Κονστάντζο Πρέβε, αυτού του σημαντικού, θαρραλέου και τίμιου φιλοσόφου. Με αυτήν φεύγει…
Το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου τιτλοφορείται: Το ασίγαστο πάθος για μια φιλοσοφία της χειραφέτησης. Αυτό το ασίγαστο πάθος συνόδευσε και κέντρισε όλη την ζωή του.
Όταν φεύγει ένας σημαντικός και πραγματικός φιλόσοφος, όχι επαγγελματίας, οφείλουμε να κοντοσταθούμε και να σκεφτούμε λίγο ή πολύ. Να καταλάβουμε την απώλεια, το βάρος. Σίγουρα κάποιοι από μας θα χρειαστούν τη σκέψη του κι οφείλουν να έχουν το θάρρος να αναμετρηθούν με τα πραγματικά προβλήματα της θεωρίας και της πράξης, σε ανοιχτές θάλασσες και απέραντα σκοτάδια. Το ασίγαστο πάθος μπορεί να φωτίσει μια τέτοια διαδρομή, ακόμα και να προφυλάξει δυνάμεις από λογής σειρήνες!
