Το 2008 η εκλογή του Φερνάντο Λούγκο, επονομαζόμενου και «επισκόπου των φτωχών», στην προεδρία της Παραγουάης ενέτασσε και αυτή τη λατινοαμερικάνικη χώρα των 7 εκατομμυρίων κατοίκων στο ρεύμα που άλλαζε το χρώμα της «πίσω αυλής» των ΗΠΑ. Για τους Παραγουανούς, στην πλειοψηφία τους φτωχούς χωρικούς, το όνειρο δεν κράτησε πολύ: το 2012 ένα θεσμικό πραξικόπημα ανέτρεψε τον Λούγκο*, που είχε διαταράξει το μονοπώλιο της εξουσίας του δεξιού κόμματος Κολοράντο επί 6 δεκαετίες – περιλαμβανομένης της αιματηρής δικτατορίας του Στρέσνερ (1954-1989). Τη θέση του πήρε ο Φεντερίκο Φράνκο, και αντιπρόεδρος ορίστηκε ένας μάλλον άγνωστος πολιτικός του Φιλελεύθερου Κόμματος που σύντομα θα ξανασυναντήσουμε: ο Όσκαρ Ντένις.
Λίγο αργότερα, με την εκλογή του δεξιού Οράσιο Κάρτες, η Παραγουάη επέστρεψε οριστικά στην «παράδοση» των πολιτικών εξαθλίωσης και καταστολής, ενώ και το πολιτικό μέτωπο του Λούγκο έχασε μεγάλο μέρος του κύρους του στο λαό λόγω των μικροπολιτικών συνδιαλλαγών του με τους αντιπάλους του**. Οι διαψεύσεις των ελπίδων ενίσχυσαν παλιότερες και νέες πολιτικές δυνάμεις στα αριστερά του πολιτικού φάσματος: από το μαρξιστικής-λενινιστικής προέλευσης και αγροτικής σύνθεσης Partido Paraguay Pyahura και το αριστερό P–MAS («Κόμμα-Κίνημα προς τον Σοσιαλισμό»), έως ένοπλες οργανώσεις που αναβίωσαν μετά από χρόνια ουσιαστικής απραξίας, όπως ο ΕΡΡ («Στρατός του Παραγουανού Λαού»). Ενισχύθηκαν ταυτόχρονα και μια σειρά κοινωνικές οργανώσεις, κυρίως των αγροτών και των σπουδαστών, που τα τελευταία χρόνια πρωτοστατούν σε μαζικές αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις.
Διπλό φιάσκο
Η κυβέρνηση του επίσης δεξιού προέδρου Μάριο Άμπντο, που διαδέχθηκε το 2018 τον Κάρτες μετά από μια επιεικώς «οριακή» εκλογική νίκη επί της αντιπολίτευσης, χρειαζόταν επειγόντως μια επιτυχία. Έτσι, οι υπό αμερικανική καθοδήγηση ειδικές δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας πραγματοποίησαν στις 2 Σεπτεμβρίου επίθεση σε στρατόπεδο των ανταρτών του ΕΡΡ και το κατέστρεψαν. Ο πρόεδρος Άμπντο, με στρατιωτική στολή και πιστόλι στη ζώνη, μετέβη επιτόπου και έσπευσε να φωτογραφηθεί πανηγυρίζοντας για το «αποφασιστικό πλήγμα στους τρομοκράτες». Περιέργως, η όλη επιχείρηση είχε μόνο δύο θύματα: «δύο γυναίκες νεαρής ηλικίας που ήταν μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης», όπως δήλωναν o γενικός εισαγγελέας της χώρας Φεντερίκο Ντελφίνο και ο στρατιωτικός ιατροδικαστής Κριστιάν Φερέιρα. Κάποιοι δημοσιογράφοι άρχισαν να ρωτούν: «Πόσο νεαρής;». Ο ιατροδικαστής απάντησε: «15-18 ετών»…
Τελικά αποδείχθηκε ότι οι δύο «τρομοκράτισσες» ήταν οι 11χρονες ανιψιές ενός εκ των ηγετών του ΕΡΡ, που ζούσαν στην Αργεντινή και είχαν έρθει κρυφά με τη μητέρα τους στην Παραγουάη για να τον επισκεφθούν. Τότε η κυβέρνηση, ανακρούοντας πρύμνα, ανακοίνωσε ότι οι 11χρονες σκοτώθηκαν «κατά λάθος», αλλά εν πάση περιπτώσει θα(!) γίνονταν «ανήλικοι τρομοκράτες»… Η εν ψυχρώ δολοφονία των δύο κοριτσιών προκάλεσε επίσημη διαμαρτυρία της προεδρίας της Αργεντινής, που ζητά «τον εντοπισμό των υπευθύνων για τον θάνατο δύο ανήλικων Αργεντίνων πολιτών», ενώ ο ΟΗΕ απέστειλε επιτροπή εμπειρογνωμόνων για να ερευνήσουν το «συμβάν».
Αλλά οι ατυχίες του καθεστώτος δεν σταμάτησαν εδώ: ακριβώς μία εβδομάδα μετά το «αποφασιστικό πλήγμα», αντάρτες του ΕΡΡ απήγαγαν, κοντά στον τόπο που βρισκόταν το κατεστραμμένο στρατόπεδό τους, τον πρώην αντιπρόεδρο Όσκαρ Ντένις. Για να τον αφήσουν ελεύθερο ζητούν την απελευθέρωση δύο ηγετικών στελεχών τους που βρίσκονται σε στρατιωτικές φυλακές, και την αποστολή τροφίμων και φαρμάκων αξίας 2 εκατομμυρίων δολαρίων σε 40 φτωχές αγροτικές κοινότητες της Παραγουάης. Μέχρι στιγμής, ο Ντένις παραμένει στα χέρια των ανταρτών, και η κυβέρνηση του Άμπντο ψάχνει ένα τρόπο να ξεχαστεί κι αυτή η «επιτυχία» της…
* «Παραγουάη: Η ανάκαμψη του ιμπεριαλισμού στη Λατινική Αμερική» (φύλλο 122) και «Η Παραγουάη και η made in USA προσπάθεια διάσπασης της Λατ. Αμερικής» (φύλλο 222).
** «Λατινική Αμερική: Εκλογές και… πυρκαγιές» (φύλλο 354) και «Όλα αλλάζουν» (φύλλο 368).
