Φαντάζομαι ότι ο υπότιτλος «Η αποσιωπημένη συνέντευξη…» στο εξώφυλλο του βιβλίου «Πούτιν» (εκδ. Ταξιδευτής) επιλέχθηκε έχοντας κατά νου τη συστηματική προσπάθεια που έγινε για να απαξιωθεί η σημασία της από τα δυτικά ΜΜΕ. Όμως, ο Τάκερ Κάρλσον, ο διασημότερος ίσως σήμερα δημοσιογράφος στις ΗΠΑ, πρώην “άνκορ” στο Fox News, από το στρατόπεδο των συντηρητικών ρεπουμπλικάνων, που πήρε τη συνέντευξη, απευθύνεται κυρίως στο αμερικάνικο ακροατήριο και στο αμερικάνικο κατεστημένο το οποίο είναι ο αποφασιστικός παράγοντας στη λήψη καθοδηγητικών αποφάσεων για τις επιλογές και την πορεία της Δύσης στο σύνολό της. Με αυτό στο επίκεντρο, κατάφερε όχι μόνο να πραγματοποιήσει αυτή τη συνομιλία με τον πρόεδρο της Ρωσίας, αλλά και να πετύχει μία πρωτοφανή θεαματικότητα-ρεκόρ μέσα στα δύο πρώτα εικοσιτετράωρα από τη μετάδοσή της. Θεαματικότητα που έκτοτε αυξήθηκε, πράγμα που σημαίνει ότι κάθε προσπάθεια αποσιώπησής της, τουλάχιστον μέσα στις ΗΠΑ, απέτυχε παταγωδώς. Τα μηνύματα που ήθελε να αποσπάσει ο Κάρλσον και τα μηνύματα που ήθελε να στείλει ο Πούτιν έφτασαν στους αποδέκτες τους σε όλο τον κόσμο, από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη και στις άλλες ηπείρους. Σ’ αυτό συνέβαλαν και τα άφθονα επικριτικά κείμενα σε εφημερίδες και ιστότοπους από δημοσιογράφους και αναλυτές που έκαναν φασαρία εκφράζοντας τη μεγάλη ενόχληση του δυτικού μπλοκ από τη δυνατότητα που έδωσε ο Κάρλσον στον πρόεδρο Πούτιν να απευθυνθεί σε ένα τόσο πλατύ κοινό, με δεδομένο ότι όλα τα ρώσικα δημοσιογραφικά δίκτυα είναι κομμένα στη Δύση.
Ουκρανία, ιστορικό…
Στη συνέντευξη αυτή, ο πρόεδρος Πούτιν έκανε μια εκτεταμένη –με τηλεοπτικούς χρόνους- αναφορά στο ιστορικό της Ρωσίας-Ουκρανίας, θέλοντας να περιγράψει πώς εμφανίζεται ιστορικά η Ουκρανία και ποια είναι η σχέση των Ουκρανών με τους Ρώσους, εθνικά, φυλετικά, θρησκευτικά, πολιτισμικά και κοινωνικά.
Φτάνοντας στους νεότερους χρόνους, στην Οκτωβριανή Επανάσταση, αποδίδει τη γέννηση της Ουκρανίας ως κράτους στις επιλογές του Λένιν και του Στάλιν, που την ορίζουν εδαφικά ως ομόσπονδη δημοκρατία της ΕΣΣΔ, προσθέτοντας και ρωσικά εδάφη ανήκοντα στη Νέα Ρωσία (Νοβοροσία: Οδησσός, Μαριούπολη κ.λπ.) συμβάλλοντας στην ουκρανοποίηση μιας βασικά ρωσόφωνης περιοχής που κατοικείται από εκατομμύρια Ρώσους. Στη μεταγενέστερη διοικητική ένταξη και της Κριμαίας στην ομόσπονδη δημοκρατίας της Ουκρανίας από τον Χρουστσόφ στη δεκαετία του 1950, δεν κάνει ιδιαίτερη μνεία ο πρόεδρος Πούτιν.
Στο κρίσιμο σημείο της διάλυσης της ΕΣΣΔ το 1991, ο πρόεδρος δηλώνει κατηγορηματικά ότι η υπό τον Γιέλτσιν ηγεσία της Ρωσίας υπολόγιζε ότι η Δύση θα δεχόταν τη Ρωσία στους κόλπους της ως ευρωπαϊκή δύναμη και θα εγκαινιαζόταν μία νέα περίοδος συνύπαρξης και συνεργασίας. Αναφέρει, μάλιστα, χαρακτηριστικά, ότι κατά την εμφάνιση του στην αμερικάνικη Γερουσία ο πρόεδρος Γιέλτσιν έκλεισε την ομιλία του αναφωνώντας God bless America! Πολλοί θεωρούν τον Γιέλτσιν γραφικό, αλλά ο Πούτιν είπε ότι ήξερε τι έκανε, αλλά δεν βρήκε την ανταπόκριση που περίμενε.
Κι αμέσως μετά έγινε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας με την επίθεση του ΝΑΤΟ, που χάλασε οριστικά τα σχέδια της ρώσικης ηγεσίας για συνύπαρξη με τους Δυτικούς! Κι ακολούθησε παρά τα συμφωνημένα η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς!
Περικύκλωση
Οι πολεμικές ενέργειες των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων δεν σταμάτησαν με την επίθεση στη Γιουγκοσλαβία. Έγιναν αλλεπάλληλες επεκτάσεις του ΝΑΤΟ, παρ’ όλες τις αντιρρήσεις που πρόβαλε η Ρωσία. Ένας κλοιός στρατιωτικός έκλεινε όλο και πιο έντονα γύρω της, στα σύνορά της. Ενώ ταυτόχρονα, οι Αμερικάνοι και οι Ευρωπαίοι σε έξαρση επιθετικότητας εξαπέλυαν επιδρομές με διάφορα προσχήματα που ήταν φανερό ότι αποτελούσαν επινοήσεις για να δικαιολογήσουν τους βομβαρδισμούς, τις εισβολές, την ισοπέδωση και την καταστροφή της κρατικής υπόστασης ανεξάρτητων χωρών. Αφγανιστάν, Ιράκ, Λιβύη, Συρία… Ήταν πλέον κατάδηλο ότι η δυτική συμμαχία, το ΝΑΤΟ και μάλιστα διευρυμένο και από κράτη μη μέλη, όπως η Αυστραλία, δεν ήταν μια αμυντική συμμαχία, αλλά ένα όργανο επίθεσης και επιβολής οπουδήποτε, οπότε η επέκταση του στα σύνορα της Ρωσίας δεν γινόταν για λόγους αμυντικούς, αλλά για περικύκλωση και ασφυξία της Ρωσίας. Εξάλλου, αν κανείς είχε καμία αμφιβολία περί αυτού, η συνέχεια ήρθε πανηγυρικά να επιβεβαιώσει ότι οι φόβοι των Ρώσων δεν ήταν μόνο δικαιολογημένοι, αλλά και ανεπαρκείς, αφού όσα επακολούθησαν ξεπέρασαν και τις εκτιμήσεις τους.
Οι εξελίξεις απέδειξαν κατ’ αρχήν γιατί οι Αμερικάνοι δεν ήθελαν τη Ρωσία εγγύτερα στους κόλπους της Δύσης. Ακόμα κι αν το αρχικό τους σχέδιο δεν ήταν να επιδιώξουν τη διάλυση της Ρωσίας σε κρατίδια, τύπου Γιουγκοσλαβίας, οπωσδήποτε δεν είχαν καμία πρόθεση να δεχτούν τη Ρωσία στη συμμαχία τους γιατί αντιλαμβάνονταν ότι η Ρωσία από τη φύση και τη θέση της δεν θα ήταν υποτακτική και δουλική στις επιλογές, τα συμφέροντα και τα κελεύσματα των ΗΠΑ κατά πως είναι οι Ευρωπαίοι. Η συμμετοχή της Ρωσίας σε μια συμμαχία με τη Δύση θα άλλαζε την ίδια τη δομή και τον προσανατολισμό της συμμαχίας, θα την περιόριζε σε αμυντικό ρόλο, γεγονός που θα εμπόδιζε την αξιοποίηση της ευκαιρίας για τις ΗΠΑ να κυριαρχήσουν παγκόσμια ως η μοναδική υπερδύναμη στη μετασοβιετική εποχή. Γι’ αυτό οι ρώσικοι ελιγμοί και οι υποχωρήσεις κόστισαν πολύ ακριβά στη Ρωσία. Οι υπολογισμοί του Γιέλτσιν, και του Πούτιν σε πρώτη φάση, ήταν επιεικώς άστοχοι. Πάνω σ’ αυτό το ζήτημα το μόνο σχόλιο που κάνει ο πρόεδρος Πούτιν είναι ότι επρόκειτο για την καλή προδιάθεση της ρώσικης ηγεσίας απέναντι στη Δύση. Για την αστοχία στις εκτιμήσεις και για το κόστος της αστοχίας δεν σχολιάζει, μπορεί να το υπονοεί, αλλά δεν το θίγει.
Ο πρόεδρος Πούτιν συνδέει, όμως, με την επιθετικότητα των Δυτικών και άλλες ενέργειες που συμπληρώνουν το σχέδιο αποκλεισμού και συμπίεσης της Ρωσίας, όπως η εγκατάσταση της αντιπυραυλικής ομπρέλας ΑΒΜ στην Ευρώπη με την επίκληση αορίστως κινδύνου επίθεσης από το Ιράν!
Επιθετική διεύρυνση
Ο πρόεδρος Πούτιν τόνισε ότι από το 1991 έγιναν πέντε επεκτάσεις του ΝΑΤΟ, ενώ υποτίθεται ότι μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ είχε πάψει ο Ψυχρός Πόλεμος και είχαν εκλείψει οι λόγοι διατήρησης του ΝΑΤΟ εφ’ όσον είχε διαλυθεί και το Σύμφωνο Βαρσοβίας που αποτελούσε τον αντίποδά του.
Ενώ το ΝΑΤΟ είχε από την ίδρυση του το 1949 μέχρι το 1982 15 μέλη, από το 1991 που έπαψε να υφίσταται η Σοβιετική Ένωση και το Ανατολικό μπλοκ μέχρι σήμερα, ξεκινώντας από το 1999 με την εισδοχή Τσεχίας, Ουγγαρίας και Πολωνίας, απέκτησε σταδιακά άλλα 16 μέλη, ενώ έχουν μπει στο στόχαστρο άλλα τρία!
Και, βέβαια, αν για την προσχώρηση της Φινλανδίας και της Σουηδίας το 2023 χρησιμοποιήθηκε ως βολικό πρόσχημα ο πόλεμος στην Ουκρανία, για την πρότερη προσχώρηση των υπολοίπων (Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβενία, Αλβανία, Κροατία, Μαυροβούνιο και «Βόρεια» Μακεδονία) δεν χρειάστηκαν ούτε ένα εύσχημο πρόσχημα. Μόνο ένας πολύ αφελής πολίτης θα πίστευε ότι η μεγάλη διεύρυνση της συμμαχίας έχει αμυντικό χαρακτήρα, την ώρα που η ίδια η συμμαχία ή πολλά μέλη της έχουν εμπλακεί σε όλους τους μεγάλους πολέμους που έχουν συμβεί από το 1991 χωρίς ποτέ κανένα άλλο κράτος να έχει επιτεθεί ή απειλήσει τα σύνορά τους.
Δηλαδή, οι Δυτικοί οικοδομούσαν ένα τεράστιο στρατιωτικό σύμπλεγμα με χιλιάδες στρατιώτες, βάσεις, λιμάνια κι αεροδρόμια, πυραύλους, αεροπλάνα, πλοία και τανκς, κολλητά σε όλη τη δυτική πλευρά της Ρωσίας, από τη Βόρεια Θάλασσα πάνω από τη Φινλανδία μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα στο Νότο, με τη Βαλτική ενδιάμεσα, ενώ ταυτόχρονα και ομόφωνα κατηγορούσαν τη Ρωσία ότι είναι αυτή που τους απειλεί! Όπως απειλούνται τάχα μου οι Αμερικάνοι διατηρώντας χίλιες στρατιωτικές βάσεις σε όλα τα σημεία του κόσμου!
Ειδικά για την Ουκρανία, ο πρόεδρος Πούτιν επισήμανε ότι το 2008, στη σύνοδο κορυφής που έγινε στο Βουκουρέστι, οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ δήλωσαν εμφαντικά ότι οι πόρτες της συμμαχίας είναι ανοιχτές για την Ουκρανία και τη Γεωργία, παρ’ όλη την έντονα εκφρασμένη αντίθεση και δυσφορία της Ρωσίας για κάθε τέτοιο ενδεχόμενο. Είχαν εντωμεταξύ φροντίσει να συγκροτήσουν με εσωτερική διαβρωτική δουλειά τους πυρήνες που αναλάμβαναν μέσα στην κάθε χώρα το σύρσιμό της στα δίχτυα του ΝΑΤΟ. Με τον ανεκδιήγητο Σακασβίλι στη Γεωργία και τον αξιοθρήνητο Γιούστσενκο στην Ουκρανία μπροστάρηδες.
Δυτικό πραξικόπημα
Ο πρόεδρος Πούτιν εξήγησε απλά και καθαρά στους ακροατές του Κάρλσον πώς εκτυλίχθηκε το οργανωμένο πραξικόπημα των Δυτικών στην Ουκρανία τουλάχιστον από το 2004 μέχρι το 2014 που ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Προσωπικά, επειδή εκείνα τα χρόνια βρισκόμουν στην Ουκρανία κάθε τρις και λίγο, μια χρονιά είχα πάει πέντε φορές, παρακολουθώντας με τεράστιο ενδιαφέρον -μαζί με την καταγραφή της πορείας του Ελληνισμού- τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, βίωσα τις αναστατώσεις, τις αντιπαραθέσεις και τις ανατροπές βήμα-βήμα συζητώντας και ακούγοντας προσεκτικά όλες τις απόψεις που εκφράζονταν στην ταραγμένη εκείνη περίοδο. Και στη διάρκεια της κορύφωσης των συγκρούσεων, το 2014, και αμέσως μετά, έγραφα άρθρα στο «Δρόμο της Αριστεράς» και έκανα εκπομπές «Στο Κόκκινο 105.5» με όσα έπεφταν στην αντίληψή μου. Κι όχι εντελώς ανώδυνα ούτε ακίνδυνα συνεχίζοντας να πηγαίνω σε μια χώρα που πλέον κυριαρχούσαν οι ακροδεξιές παραστρατιωτικές δυνάμεις.
Ο Πούτιν μιλώντας στον Κάρλσον αναφέρεται σε ορισμένα από τα εξωφρενικά γεγονότα που είχαν συμβεί, όπως, για παράδειγμα, η πραγματοποίηση το 2004 και τρίτης συνεχόμενης εκλογικής αναμέτρησης που δεν προβλεπόταν από το Σύνταγμα προκειμένου να εκλεγεί ο εκλεκτός των Αμερικάνων και Ευρωπαίων, ο Βίκτορ Γιούστσενκο της οργανωμένης από τη Δύση «Πορτοκαλί Επανάστασης», που είχε ηττηθεί και στον πρώτο και στο δεύτερο γύρο!
Επίσης, ο Πούτιν παραδέχτηκε ότι επί της ηγεσίας του οι Ρώσοι συνέβαλαν στην σχετικά μετριοπαθή αντιμετώπιση των ένοπλων ταραξιών στο Κίεβο από τον τότε πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς με συνέπεια τη βίαιη ανατροπή του, θεωρώντας –οι Ρώσοι- ότι η κρίση θα εξομαλυνόταν όχι με εσωτερικό πραξικόπημα, αλλά με νέες εκλογές. Εκλογές που οι υποκινούντες τους εξεγερμένους με προπαγάνδα, οδηγίες, χρήματα και όπλα, Αμερικανοί, Γερμανοί, Βρετανοί και Πολωνοί πρωτίστως, δεν επιθυμούσαν.
Σ’ αυτό το σημείο, δεν ξέρω αν ο πρόεδρος Πούτιν θέλησε να φανεί πολύ διαλλακτικός στη συνέντευξη, αλλά εμένα μου φάνηκε ότι πίσω απ’ αυτή τη διαλλακτικότητα κρυβόταν μια αδυναμία των ρώσικων υπηρεσιών να προβλέψουν επακριβώς τις εξελίξεις και να στηρίξουν αποφασιστικά και με επάρκεια τον νομίμως εκλεγέντα πρόεδρο. Είπε για την ακρίβεια ο Πούτιν στον Κάρλσον: Όπως μας ζήτησαν οι Αμερικανοί, ο Γιανουκόβιτς δεν χρησιμοποίησε ούτε τις ένοπλες δυνάμεις ούτε την αστυνομία, ωστόσο η ένοπλη αντιπολίτευση διέπραξε πραξικόπημα στο Κίεβο. Εδώ, με δεδομένο ότι ο Πούτιν μιλάει ρητά για το ρόλο της CIA, η ομολογία του σηκώνει ένα θαυμαστικό απορίας που μεγαλώνει όταν λέει επιπλέον ότι είχε μεσολαβήσει και γραπτή συμφωνία μεταξύ του Γιανουκόβιτς και της αντιπολίτευσης για ειρηνική διευθέτηση της κρίσης με εγγυητές τη Γερμανία, την Πολωνία και τη Γαλλία, την οποία, βέβαια, ούτε η CIA ούτε τα ενεργούμενά της σεβάστηκαν.
Υπέρ αυτονομίας
Ο Πούτιν έθεσε στη συνέντευξη κι άλλο ένα ενδιαφέρον στοιχείο για τους λόγους που ο τότε πρόεδρος Γιανουκόβιτς ήταν επιφυλακτικός έως αρνητικός για τη σύνδεση της Ουκρανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, που προβλήθηκε από τα δυτικά ΜΜΕ ως η αιτία της εξέγερσης στο Κίεβο. Έχοντας η Ουκρανία ζώνη ελεύθερου εμπορίου με τη Ρωσία και ανοιχτά τελωνειακά σύνορα, θα πλημμύριζε ανεξέλεγκτα η Ρωσία με αδασμολόγητα ευρωπαϊκά προϊόντα μέσω της Ουκρανίας. Ο Γιανουκόβιτς εκτίμησε ότι αν οι Ρώσοι αναγκάζονταν να διακόψουν την ελεύθερη διακίνηση προϊόντων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, η ζημία για την Ουκρανία από τη σύνδεσή της με την Ε.Ε. θα ήταν μεγαλύτερη από το προσδοκώμενο όφελος.
Ο πρόεδρος Πούτιν έχει δίκιο όταν λέει ότι οι Ουκρανοί κυβερνήτες αντιμετώπισαν εξ αρχής με πολύ εχθρικό τρόπο, έμπρακτα, το λαό που κατοικούσε στο τμήμα της Ουκρανίας ανατολικά από το Δνείπερο, από το Χάρκοβο βόρεια ως τη Μαριούπολη νότια. Αφενός γιατί σ’ αυτό το τμήμα κατοικούν οι περισσότεροι από τα οκτώ εκατομμύρια των Ρώσων που ήταν πολίτες της Ουκρανίας σύμφωνα με την επίσημη απογραφή μέσα σε ένα σύνολο πληθυσμού βασικά ρωσόφωνου και αφετέρου γιατί σ’ αυτό το τμήμα της χώρας ήταν με διαφορά μεγαλύτερη η επιρροή του έκπτωτου γηγενούς Γιανουκόβιτς.
Συν το γεγονός ότι σε αντίθεση με την οργανωμένη από ξένες μυστικές υπηρεσίες, και ελάχιστα αυθόρμητη, εξέγερση στο Κίεβο, στο ανατολικό τμήμα οι αντιδρώντες Ρώσοι και πάρα πολλοί ρωσόφωνοι Ουκρανοί, Έλληνες κ.ά. είχαν ταχθεί υπέρ της αυτονομίας της περιοχής τους από την πραξικοπηματική εξουσία του Κιέβου και της διατήρησης της ποικιλίας των τοπικών πολιτιστικών τους στοιχείων, γλωσσικών, ιστορικών, θρησκευτικών, καλλιτεχνικών κ.λπ. Αντ’ αυτών, επιδιώκοντας τη βίαιη «ουκρανοποίηση-απορωσοποίηση», οι Ουκρανοί επιτέθηκαν στο ανατολικό τμήμα με αεροπλάνα και τανκς προκαλώντας μεγάλη καταστροφή και αιματοχυσία.
Η πλάστιγγα έχει γύρει
Στη συνέχεια της συνέντευξης που κράτησε πάνω από δύο ώρες, ο πρόεδρος Πούτιν ερωτηθείς από τον δημοσιογράφο, τοποθετήθηκε πάνω στον εν εξελίξει πόλεμο. Για το πώς έφτασαν τα πράγματα στην ανοιχτή σύγκρουση, με την Ουκρανία να προσπαθεί «να χτίσει ταυτότητα πάνω σε ψεύτικους ήρωες που συνεργάστηκαν με τον Χίτλερ» και την μεθοδευμένη –κατά ομολογία της Μέρκελ- παραβίαση των όρων της συμφωνίας του Μινσκ. Για την ατυχή έμπνευση των Δυτικών ότι θα γονατίσουν στρατιωτικά και οικονομικά τη Ρωσία και θα τη νικήσουν. Για το τι συνέβη με την αναπάντεχη απόσυρση των στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσίας που είχαν φτάσει στα περίχωρα του Κιέβου∙ απόσυρση που χρησιμοποιήθηκε προπαγανδιστικά από τη Δύση ως αποτυχία των Ρώσων, ενώ ήταν αποτέλεσμα συνεννόησης με τους Γάλλους και τους Γερμανούς στις διαπραγματεύσεις της Κωνσταντινούπολης για να επιτευχθεί συμφωνία, η οποία επίσης αθετήθηκε από τους Ευρωπαίους.
Ο πρόεδρος Πούτιν μίλησε επίσης για την απορία του όσον αφορά την αυτοκαταστροφική επιλογή της Γερμανίας να πάρει πάνω της ένα δυσβάστακτο βάρος πολεμικό που την εξουθενώνει οικονομικά, αλλά και την παθητική της στάση απέναντι στους Αμερικάνους που ανατίναξαν –σε βάρος της- τους αγωγούς Nord Stream 1 και 2. Για τη γελοιότητα των ισχυρισμών στη Δύση ότι η Ρωσία ετοιμάζεται να επιτεθεί στην Ευρώπη χωρίς να έχει -με την κοινή λογική- «κανένα συμφέρον» για να εμπλακεί σε ένα πόλεμο που θα καταστρέψει την ανθρωπότητα. Για τη ζημιά που προκαλούν οι Αμερικάνοι στον εαυτό τους κλονίζοντας την ισχύ του δολαρίου. Αλλά και για την άνοδο της Κίνας που είναι ακαταμάχητη και με την οποία οι σχέσεις της Ρωσίας είναι διαχρονικές και ακατάλυτες, όπως και για την άνοδο των νέων δυνάμεων που καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο παγκόσμιο μερίδιο, όπως φαίνεται και από τη σύγκριση μεταξύ του συνασπισμού των λεγόμενων επτά πλουσιότερων της Δύσης (G7) και των BRICS καθώς η πλάστιγγα έχει ήδη γύρει υπέρ των δεύτερων, με το μερίδιο των G7 να μειώνεται από το 47% στο 22% και των BRICS να μεγαλώνει από το 16% στο 30% μέσα σε λίγα χρόνια.
Η ρώσικη οικονομία πάει καλά, η κινέζικη ακόμα καλύτερα, κι αυτή είναι η τάση της παγκόσμιας ανάπτυξης κι αυτό είναι αναπόφευκτο, είπε ο πρόεδρος Πούτιν απευθυνόμενος στη συλλογική Δύση με τη φράση: «δεν μπορείτε να αποτρέψετε την ανατολή του ήλιου». Ποιητική ρήση, που ακούγεται κλασική και κοινότυπη, αλλά σίγουρα εμπεριέχει ισχυρή δόση βάσιμης αυτοπεποίθησης.
(Η συνέντευξη κάλυψε κι άλλα θέματα για τη θρησκεία, την Πολωνία κ.λπ. και το βιβλίο περιλαμβάνει επίσης κείμενα του «Δικτύου Σεισάχθεια» και άλλων οκτώ αναλυτών, πολιτικών και δημοσιογράφων)
