Του Γιάννη Σχίζα
Έννέα ημέρες μετά τον πρώτο εντοπισμό πετρελαιοκηλίδας από την ακτοφυλακή του Τρινιντάντ και Τομπάγκο, η διαρροή πετρελαίου από μια αναποδογυρισμένη φορτηγίδα εξακολουθεί να μην έχει σταματήσει, σύμφωνα με τους πρώτους ανταποκριτές και τις αρχές, προκαλώντας συναγερμό σε όλα τα κράτη της Καραϊβικής Θάλασσας.
Η πετρελαιοκηλίδα έχει εξαπλωθεί μίλια μακριά από τις ακτές του Τομπάγκο, την περιοχή που επηρεάστηκε πρώτη από το περιστατικό, οδηγώντας τις αρχές να ειδοποιήσουν τις γειτονικές χώρες στην Καραϊβική, συμπεριλαμβανομένης της Βενεζουέλας και της νήσου Γρενάδα.
«Αυτό φαίνεται ότι θα συνεχιστεί για μερικές εβδομάδες. Δεν μπορώ απλά να κάθομαι και να μην κάνω τίποτα», δήλωσε ο Edwin Ramkisson, ο οποίος βγάζει τα προς το ζην από το ψάρεμα στην ακτή του Ατλαντικού του Τομπάγκο. «Χρειάζομαι βοήθεια για να καθαρίσω το σκάφος μου πριν μετακομίσω σε άλλο λιμάνι στην πλευρά της Καραϊβικής» πρόσθεσε.
Η κηλίδα έχει φτάσει περίπου 144 χιλιόμετρα μέσα στην Καραϊβική Θάλασσα και κινείται με ταχύτητα 14 χιλιομέτρων την ώρα, δήλωσε την Πέμπτη ο επικεφαλής υπουργός του Τομπάγκο Φάρλεϊ Όγκουστιν.
Η φορτηγίδα πιστεύεται ότι μετέφερε έως και 35.000 βαρέλια μαζούτ. Η διαρροή έχει φτάσει στις παραλίες του Τομπάγκο, επηρεάζοντας την άγρια ζωή και τον τουρισμό, και έχει θέσει σε κίνδυνο το λιμάνι κρουαζιερόπλοιων του Σκάρμπορο.
Αρκετά παραθαλάσσια θέρετρα στο Τομπάγκο που συνήθως δέχονται ξένους τουρίστες αναγκάστηκαν να κλείσουν την πρόσβαση στον ωκεανό.
Περίπου 2.000 βαρέλια πετρελαίου έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής, δήλωσε την Παρασκευή ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών του Τομπάγκο, Άλαν Στιούαρτ, προσθέτοντας ότι το νησί έχει έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού για τους εθελοντές και τα συνεργεία.
Πηγή: Ot.gr
Ιστορική απόπειρα προσεδάφισης
Σεληνάκατος της εταιρείας Intuitive Machines εκτοξεύτηκε την Παρασκευή από τη Φλόριντα με την ελπίδα να γίνει η πρώτη αμερικανική αποστολή που προσεδαφίζεται στη Σελήνη εδώ και πάνω από μισό αιώνα, και η πρώτη που υλοποιείται από τον ιδιωτικό τομέα.
Τοποθετημένη στην κορυφή πυραύλου Falcon 9 της εταιρείας SpaceX, η σεληνάκατος Odysseus εκτοξεύτηκε από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι στη 1 τα ξημερώματα τοπική ώρα (08:00 ώρα Ελλάδας).
H Intuitive Machines, με έδρα το Χιούστον, ανέλαβε να μεταφέρει στη Σελήνη επιστημονικό εξοπλισμό της NASA που θα εξετάσει τις συνθήκες στον νότιο πόλο της Σελήνης, ενόψει της πρώτης αποστολής πληρώματος το 2026, στο πλαίσιο του προγράμματος Artemis. Η εκτόξευση του Odysseus έρχεται ένα μήνα μετά την απώλεια της σεληνακάτου μιας άλλης αμερικανικής ιδιωτικής εταιρείας, της Astrobotic Technology, η οποία εμφάνισε διαρροή από το σύστημα προώθησης λίγο μετά την εκτόξευσή της στις 8 Ιανουαρίου. Ήταν η τρίτη αποτυχημένη απόπειρα ιδιωτικής εταιρείας να πατήσει στη Σελήνη, μετά την αστοχία δύο προηγούμενων αποστολών από το Ισραήλ και την Ιαπωνία.
Το Odysseus θα χρειαστεί μια εβδομάδα για να φτάσει στη Σελήνη και στις 22 Φεβρουαρίου θα επιχειρήσει να προσσεληνωθεί στον κρατήρα Malapert A κοντά στον νότιο πόλο, όπου έχουν ανακαλυφθεί σημαντικές ποσότητες πάγου. Αν το πετύχει, θα είναι η πρώτη ελεγχόμενη αμερικανική προσσελήνωση από την τελευταία αποστολή του προγράμματος Apollo το 1972. Την εποχή του Apollo, η NASA αγόραζε πυραύλους και σκάφη από τον ιδιωτικό τομέα και αναλάμβανε η ίδια τη διαχείρισή τους. Το νέο πρόγραμμα Artemis προβλέπει και τη μίσθωση ιδιωτικών σκαφών ώστε να περιοριστεί το κόστος.
Το Odysseus θα εξετάσει μεταξύ άλλων τις επιδράσεις της διαστημικής ακτινοβολίας στη σεληνιακή επιφάνεια και θα δοκιμάσει τεχνολογίες πλοήγησης και προσεδάφισης.
Η επόμενη αποστολή της Intuitive Machines προγραμματίζεται να προσσεληνωθεί στον νότιο πόλο το 2024. Αργότερα το ίδιο έτος θα ακολουθήσει τρίτη αποστολή που θα μεταφέρει μια σειρά μικρών ρομπότ.
Τον περασμένο μήνα, η Ιαπωνία έγινε η πέμπτη χώρα που προσεδαφίζει σκάφος στη Σελήνη, μετά την επιτυχία της Ινδίας το 2023.Οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι οι μόνες άλλες χώρες που τα έχουν καταφέρει. Η Κίνα μάλιστα έγινε το 2019 η πρώτη χώρα που πέτυχε ελεγχόμενη προσεδάφιση στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού.
Η «πυρηνική συσκευή» του Πούτιν μάλλον είναι πυρηνοκίνητος δορυφόρος
Το αμερικανικό πολιτικό σύστημα αναστατώθηκε αυτή την εβδομάδα από τις εκτιμήσεις μυστικών υπηρεσιών ότι η Ρωσία σχεδιάζει να εκτοξεύσει πυρηνικούς δορυφόρους. Πιθανότατα όμως δεν πρόκειται για δορυφόρους που φέρουν πυρηνική γόμωση, αλλά για δορυφόρους που χρησιμοποιούν πυρηνική ενέργεια για να μπλοκάρουν εχθρικούς δορυφόρους από απόσταση.
Η Ρωσία εξάλλου δεν χρειάζεται πυρηνικούς πυραύλους ή βόμβες για να καταστρέφει εχθρικούς δορυφόρους, αφού έχει ήδη στη διάθεσή της δοκιμασμένα αντιδορυφορικά συστήματα. Και αναλυτές επισημαίνουν ότι η εκτόξευση πυρηνικών όπλων σε τροχιά θα παραβίαζε τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Διάστημα, την οποία η Ρωσία έχει επικυρώσει.
«Το ενδεχόμενο να αναπτύσσει η Ρωσία ένα σύστημα που κινείται με πυρηνική πηγή ενέργειας είναι πιο πιθανό από τη θεωρία ότι η Ρωσία αναπτύσσει όπλο με πυρηνική κεφαλή» δήλωσε στο Reuters ο Ντάριλ Κίμπαλ, εκτελεστικός διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Arms Control Association.
Το Κρεμλίνο πάντως απέρριψε την αμερικανική προειδοποίηση ως «κακόβουλο επινόημα». Έπειτα από αντίστοιχες δοκιμές των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ινδίας, η Ρωσία εκτόξευσε το 2021 πύραυλο που κατέστρεψε ανενεργό σοβιετικό δορυφόρο και διέσπειρε χιλιάδες θραύσματα σε τροχιά. Η δοκιμή προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις λόγω φόβων ότι τα χιλιάδες συντρίμμια που εκτινάσσονται από τέτοια πλήγματα απειλούν άλλους δορυφόρους και δυσχεραίνουν την εκτόξευση νέων διαστημικών αποστολών στο μέλλον.
Σύμφωνα με τις πηγές του Reuters, μάλλον πρόκειται για έναν πυρηνοκίνητο δορυφόρο που μπορεί να τυφλώνει ξένους δορυφόρους, να παρεμβάλλεται στις επικοινωνίες τους ή να καταστρέφει τα κυκλώματά τους από απόσταση. Μια πυρηνική συσκευή ενέργειας θα ήταν ικανή να κρατά έναν τέτοιο δορυφόρο σε λειτουργία για χρόνια ή δεκαετίες.
Για το μέλλον, η NASA αναπτύσσει πυρηνικούς κινητήρες για γρήγορα διαστημικά ταξίδια μέχρι τον Άρη, συστήματα που χρησιμοποιούν τη θερμότητα της πυρηνικής διάσπασης για να εκτοξεύσουν πίδακες ιονισμένου αερίου στο Διάστημα.
Η εκτίμηση ότι ο υποτιθέμενος δορυφόρος της Ρωσίας θα λειτουργεί με πυρηνική ενέργεια βρίσκεται σε συμφωνία με έκθεση που δημοσιοποίησε το 2023 το Πεντάγωνο, σύμφωνα με την οποία αναπτύσσει μια σειρά αντιδορυφορικών όπλων, στα οποία μπορεί να περιλαμβάνονται «συστήματα υψηλής ενέργειας που επεκτείνουν την απειλή στη δομή όλων των δορυφόρων».
Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να τυφλώνει τους αισθητήρες εχθρικών δορυφόρων ή να προκαλεί παρεμβολές. Στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε να εκπέμπει ισχυρούς ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς που καταστρέφουν τα κυκλώματα οποιουδήποτε δορυφόρου βρίσκεται σε μικρή απόσταση.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο θεωρείται απίθανη η εκτόξευση πυρηνικών κεφαλών στο Διάστημα είναι η Συνθήκη για το Διάστημα του 1967, την οποία έχουν επικυρώσει τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία.
Η Συνθήκη απαγορεύει την εκτόξευση «σε τροχιά γύρω από τη Γη οποιουδήποτε αντικειμένου μεταφέρει πυρηνικά όπλα ή άλλου είδους όπλα μαζικής καταστροφής». «Οι Ρώσοι έχουν περάσει 40 χρόνια στον ΟΗΕ κατηγορώντας την Αμερική ότι θέλει να στρατιωτικοποιήσει το Διάστημα και να βάλει όπλα στο Διάστημα και ότι αυτοί δεν θα το έκαναν ποτέ» επισήμανε ο Μπράιαν Ουίνταν, αναλυτής του Secure World Foundation. Η εκτόξευση πυρηνικών όπλων σε τροχιά θα ήταν «κατάφωρη παραβίαση της Συνθήκης για το Διάστημα» συμφώνησε ο Τζέιμς Άκτον, ειδικός του Carnegie Endowment for International Peace.
Ενδεχόμενη αποχώρηση της Ρωσίας από τη συνθήκη θα ανάγκαζε τις ΗΠΑ να κάνουν το ίδιο και θα οδηγούσε σε μια κούρσα πυρηνικών όπλων στο Διάστημα. Επιπλέον θα μετέτρεπε το Διάστημα σε Άγρια Δύση, αφού η Συνθήκη προσφέρει γενικές κατευθύνσεις για την εξερεύνηση ουράνιων σωμάτων και την αξιοποίηση των πόρων τους.
Μεταξύ άλλων προβλέπει ότι το Διάστημα μπορεί να εξερευνηθεί ελεύθερα από όλα τα έθνη, ότι η Σελήνη και άλλα ουράνια σώματα μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο για ειρηνικούς σκοπούς και ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώματα στο έδαφός τους.
Περίληψη κειμένου του Βαγγέλη Πρατικάκη
