Tinkers: 192 σελίδες, Bellevue Literary Press, 2009.
Ο σχεδόν άγνωστος μέχρι πρόσφατα Πολ Χάρντινγκ, για πολύ καιρό ντράμερ σε ροκ συγκρότημα, προσπαθούσε τρία χρόνια να εκδώσει το πρώτο του μυθιστόρημα, το Tinkers, στο οποίο ο Τζορτζ Ουάσινγκτον Κρόσμπι, ετοιμοθάνατος, θυμάται τη ζωή του και τη σχέση του με τον πατέρα του.
Ο ένας μετά τον άλλον, οι μεγάλοι εκδότες απέρριψαν το βιβλίο που, τελικά, βγήκε από έναν μικρό εκδοτικό οίκο (Bellevue Literary Press). Φαίνεται ότι άνθρωποι-κλειδιά στο χώρο του βιβλίου αγάπησαν το μυθιστόρημα, συμβάλλοντας στην τελική επιτυχία του: αντιμετωπίστηκε θερμά από την κριτική, κυρίως για την ποιότητα και τη χάρη της πρόζας του συγγραφέα, και κέρδισε μια θέση σε αρκετές λίστες με τα καλύτερα βιβλία του 2009, όπως για παράδειγμα αυτές του Publishers Weekly και του NPR (National Public Radio). Έμοιαζε, ωστόσο, καταδικασμένο σε μια μάλλον αφανή εμπορική πορεία (ο ίδιος ο συγγραφέας λέει ότι, ουσιαστικά, διακινούνταν χέρι με χέρι): οι πωλήσεις του -15.000 αντίτυπα από τον Ιανουάριο του 2009 έως τον Απρίλιο του 2010- ήταν, για τα δεδομένα των μικρών εκδοτικών, αξιοπρόσεκτες, ασήμαντες, όμως, για τα εμπορικά δεδομένα των μεγαλοεκδοτών στις ΗΠΑ. Η βράβευση του Tinkers με το Πούλιτζερ, τον Απρίλιο του 2010, ήταν μια τεράστια έκπληξη, ακόμα και για τον ίδιο τον Χάρντινγκ (τον οποίο ουδείς ενημέρωσε για το βραβείο: το διάβασε στο Ίντερνετ). Το Πούλιτζερ είχε να δοθεί σε βιβλίο μικρού εκδοτικού οίκου από το 1981, όταν και βραβεύτηκε το A Confederacy of Dunces του Τζον Κένεντι Τουλ (ελληνική μετάφραση: Συνασπισμός Ηλιθίων, Εκδόσεις Καστανιώτη).
Από πολλούς, η βράβευση του Χάρντινγκ θεωρήθηκε η εκδίκηση των μικρών εκδοτών απέναντι στα μεγαθήρια και μια ένδειξη ότι πολλά δεδομένα στο χώρο του βιβλίου αλλάζουν, ενώ άλλοι σημειώνουν την επιτυχία του ως απόδειξη ότι η από στόμα σε στόμα διαφήμιση είναι το καλύτερο μάρκετινγκ: δεν υπήρξε καμπάνια για το Tinkers, είτε συμβατική, είτε ιντερνετική, παρά μόνο η στήριξη κριτικών και απλών αναγνωστών. Ο ίδιος ο συγγραφέας, απλώς, δηλώνει ευτυχισμένος που με το βραβείο αυτό θα έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει να γράφει χωρίς το άγχος της επιβίωσης.
Ο ένας μετά τον άλλον, οι μεγάλοι εκδότες απέρριψαν το βιβλίο που, τελικά, βγήκε από έναν μικρό εκδοτικό οίκο (Bellevue Literary Press). Φαίνεται ότι άνθρωποι-κλειδιά στο χώρο του βιβλίου αγάπησαν το μυθιστόρημα, συμβάλλοντας στην τελική επιτυχία του: αντιμετωπίστηκε θερμά από την κριτική, κυρίως για την ποιότητα και τη χάρη της πρόζας του συγγραφέα, και κέρδισε μια θέση σε αρκετές λίστες με τα καλύτερα βιβλία του 2009, όπως για παράδειγμα αυτές του Publishers Weekly και του NPR (National Public Radio). Έμοιαζε, ωστόσο, καταδικασμένο σε μια μάλλον αφανή εμπορική πορεία (ο ίδιος ο συγγραφέας λέει ότι, ουσιαστικά, διακινούνταν χέρι με χέρι): οι πωλήσεις του -15.000 αντίτυπα από τον Ιανουάριο του 2009 έως τον Απρίλιο του 2010- ήταν, για τα δεδομένα των μικρών εκδοτικών, αξιοπρόσεκτες, ασήμαντες, όμως, για τα εμπορικά δεδομένα των μεγαλοεκδοτών στις ΗΠΑ. Η βράβευση του Tinkers με το Πούλιτζερ, τον Απρίλιο του 2010, ήταν μια τεράστια έκπληξη, ακόμα και για τον ίδιο τον Χάρντινγκ (τον οποίο ουδείς ενημέρωσε για το βραβείο: το διάβασε στο Ίντερνετ). Το Πούλιτζερ είχε να δοθεί σε βιβλίο μικρού εκδοτικού οίκου από το 1981, όταν και βραβεύτηκε το A Confederacy of Dunces του Τζον Κένεντι Τουλ (ελληνική μετάφραση: Συνασπισμός Ηλιθίων, Εκδόσεις Καστανιώτη).
Από πολλούς, η βράβευση του Χάρντινγκ θεωρήθηκε η εκδίκηση των μικρών εκδοτών απέναντι στα μεγαθήρια και μια ένδειξη ότι πολλά δεδομένα στο χώρο του βιβλίου αλλάζουν, ενώ άλλοι σημειώνουν την επιτυχία του ως απόδειξη ότι η από στόμα σε στόμα διαφήμιση είναι το καλύτερο μάρκετινγκ: δεν υπήρξε καμπάνια για το Tinkers, είτε συμβατική, είτε ιντερνετική, παρά μόνο η στήριξη κριτικών και απλών αναγνωστών. Ο ίδιος ο συγγραφέας, απλώς, δηλώνει ευτυχισμένος που με το βραβείο αυτό θα έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει να γράφει χωρίς το άγχος της επιβίωσης.
Μαρία Ξυλούρη
Σχόλια