Η κυβερνητική προσδοκία ότι το να βγει η Ελλάδα από το επίκεντρο της κρίσης στην Ευρωζώνη είναι αρκετό για να την προστατεύσει από μια επιδείνωση της κρίσης, δεν είναι καθόλου ασφαλής.
Η Ιταλία και η Γαλλία, στις οποίες έχουν συσσωρευτεί τεράστιες πολιτικές και δημοσιονομικές αβεβαιότητες, είναι πολύ μεγάλες για να μην αναμεταδώσουν την κρίση σε κάθε γωνιά της Ευρωζώνης. Η ίδια η γερμανική ηγεσία, που κάθεται ασφαλής στις εξαγωγικές και αναπτυξιακές δάφνες και ετοιμάζεται για εκλογικό περίπατο, επιχειρεί να διασφαλίσει τα πλεονεκτήματά της με ένα νέο πρόγραμμα λιτότητας-μαμούθ και, κυρίως, να εδραιώσει εντός του 2013 τη θεσμική της ηγεμονία στην Ευρωζώνη και τη «συνταγματική» κατοχύρωση της πιο ανάλγητης ταξικής λιτότητας ως μόνου όρου ύπαρξής της.
Κρίση Νο 2
Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο στον οποίο εγκλωβίζει τις ευρωπαϊκές ελίτ ένας συνδυασμός απληστίας, ιδεοληψίας και ταξικής επιλογής. Από τη μεγάλη εικόνα της παγκόσμιας καπιταλιστικής γεωοικονομίας κρατούν όσα τους επιτρέπει ο δογματισμός τους. Η Financial Times, αυτό το υπεράνω φιλολαϊκής υποψίας έντυπο, εκτιμά ότι το 2013 ίσως είναι η χρονιά που θα εκδηλωθεί η «χρηματοπιστωτική κρίση Νο2», με επίκεντρο τις ΗΠΑ, που αγωνίζονται να αποφύγουν το «δημοσιονομικό βάραθρο» τα λίγα 24ωρα μέχρι το τέλος του 2012, και την Ευρωζώνη. «Η δημοσιονομική, η νομισματική πολιτική και η κεϊνσιανή στήριξη έχουν φτάσει στα όριά τους», γράφουν οι αναλυτές της FT που εκτιμούν ότι τα επανειλημμένα κύματα «ποσοτικής χαλάρωσης» (εικονικό, πληθωριστικό χρήμα) δεν έχουν φτάσει στην πραγματική οικονομία, ενώ η παρατεταμένη λιτότητα υπονομεύει τα παραδοσιακά πολιτικά στηρίγματα του συστήματος. Η FT βλέπει τη διέξοδο και την αποφυγή του διπλού γκρεμού (κρίση Νο2 και εστίες πολιτικής αποσταθεροποίησης) μόνο στην πολιτική. Και συστήνουν πρόσθετους μηχανισμούς «παγκόσμιας διακυβέρνησης», μέσω της συνεργασίας στο G20. Είναι προφανές πόσο ελάχιστη είναι πλέον η εμπιστοσύνη τους στους μηχανισμούς της Ευρωζώνης ή ακόμη και του ΔΝΤ, που έχει ήδη υποστεί κάποια «ευρωπαϊκή μόλυνση».
Εναλλακτικό ΔΝΤ
Ίσως γι’ αυτό, οι πέραν του ευρωατλαντικού άξονα αναδυόμενοι αστέρες του διεθνούς καπιταλισμού εμφανίζουν τάσεις αυτονόμησης. Οι λεγόμενοι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) φαίνεται ότι κινούνται δραστήρια για να θέσουν τέλος στο ευρωατλαντικό μονοπώλιο. Ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών, Άντον Σιλουάνοφ, δήλωσε προ ημερών ότι οι BRICS εξετάζουν το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν ένα δικό τους ΔΝΤ, ένα ταμείο διάσωσης με κεφάλαιο περίπου 240 δισ. δολαρίων. Το ταμείο, για το οποίο μπορεί να υπάρξουν εξελίξεις και αποφάσεις εντός του 2013, θα αφορά κατ’ αρχήν τα ιδρυτικά του μέλη, αλλά είναι προφανές ότι οι πέντε χώρες -που εκπροσωπούν το 28% του παγκόσμιου ΑΕΠ, το 15% του παγκόσμιου εμπορίου, πάνω από το μισό του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου και σχεδόν το μισό του παγκόσμιου πληθυσμού- θα ενδιαφερθούν να στηρίξουν χώρες με τις οποίες έχουν προνομιακές συναλλαγές. Αν η εξέλιξη αυτή επιβεβαιωθεί και δεν αποδειχθεί «πολιτικός εκβιασμός» των BRICS προς το ΔΝΤ, είναι προφανές πως θα αποτελέσει μετατόπιση γεωπολιτικής και γεωοικονομικής ισχύος. Θα αποτελέσει, επίσης, μια ακόμη ενδιαφέρουσα διάψευση των οπαδών του μονόδρομου της ευρω-διάσωσης που για την κοινωνία εξελίσσεται σε πραγματική ευρω-καταστροφή.
Γιάννης Κιμπουρόπουλος
