Οι αναμνήσεις του Πιέτρο Τερατσίνα
«Τα σκυλιά, οι κραυγές κι έπειτα η σιωπή: εκείνη τη νύχτα, στο Άουσβιτς, όταν σκότωσαν όλους τους Ρομά»
Ο Α-5506 ήταν 15 ετών όταν, εκείνη τη νύχτα, μεταξύ 2 και 3 Αυγούστου 1944, ξύπνησε από το γαύγισμα των σκύλων λίγο πριν αρχίσει να ακούει τις κραυγές των γέρων και των μωρών, ενώ κοιμόταν στο παράπηγμά του στο στρατόπεδο D. Ο Πιέρο Τερατσίνα στο Άουσβιτς-Μπιρκενάου ήταν μονάχα ένας αριθμός, όπως και τα άλλα 7 άτομα της οικογενείας του που εξορίστηκαν μαζί του μετά το πογκρόμ στο εβραϊκό γκέτο της Ρώμης, στις 16 Οκτώβρη 1943 και που ποτέ δεν ξαναγύρισαν. Στα 81 του, ωστόσο, δεν έχασε ποτέ τη δύναμη και το πείσμα να θυμάται και να δείχνει τον αριθμό του οποίου είχαν γράψει σε τατουάζ στο αριστερό μπράτσο, ως ένα μνημείο ντροπής της ανθρωπότητας. Για άλλη μια φορά χτες, ήταν μεταξύ των πρώτων που έφτασαν στο Campro de’Fiori, στη Ρώμη, για να κατέβει στο πλευρό του λαού των Ρομά και των Σίντι. Ως «χρέος», το χαρακτηρίζει, αλλά η παρουσία του δημιουργεί ζέση σε όλη την πλατεία, αγνή ανανεώσιμη ενέργεια.
«Εμείς, στο στρατόπεδο D, ήμασταν οι καταδικασμένοι σε θάνατο. Από την άλλη πλευρά του ηλεκτροφόρου συρματοπλέγματος, αντίθετα, στο στρατόπεδο Ε, μόλις 10 μέτρα από το παράπηγμά μας, βρισκόταν η ζωή. Υπήρχαν αρκετά παιδιά, σε εκείνες τις οικογένειες του «zigauner lager» (σ.σ. στρατοπέδου για τσιγγάνους), και φωνές, χρώματα, τραγούδια, με μουσικά όργανα που τα ‘βαζαν στην πλάτη». Ο Πιέρο Τερατσίνα αφηγείται και λάμπει και τα μάτια του γεμίζουν θλίψη αλλά όχι δάκρυα.
«Έπειτα, εκείνη τη νύχτα -τη θυμάμαι σαν να ήταν χτες- μας ξύπνησαν τα γαυγίσματα των ζώων και οι κραυγές των γερμανικών SS που έδιναν εντολές. Σιγά-σιγά, καθώς βγήκαν όλοι οι Ρομά έξω από τα παραπήγματα, ο αέρας γέμισε από τις κραυγές των ενηλίκων και τα κλάματα των παιδιών. Διήρκεσε περίπου 2 ώρες, υποθέτω υπήρχε και αντίσταση εκ μέρους των φτωχών εκείνων οικογενειών: δεν μπορούσαμε να δούμε, ακούγαμε μόνο. Έπειτα, επικράτησε μια μεγάλη, τρομακτική σιωπή.
Περιμέναμε το ξημέρωμα με αγωνία, εκείνη τη νύχτα, και στις 4 το πρωί, ώρα που μας ξυπνούσαν στο στρατόπεδο, πήγαμε αμέσως στο συρματόπλεγμα να δούμε πέρα από αυτό, αλλά με τρόμο αντιληφθήκαμε ότι δεν υπήρχε πια κανένας. Είχαν εκτελεστεί όλοι μέσα σε μια νύχτα. Ήταν 4 με 5 χιλιάδες άτομα. Ήταν κάτι που μας πάγωσε, ένα από τα πράγματα που δεν μπορούν ποτέ να ξεχαστούν, ούτε για ένα λεπτό, και που παραμένουν χαραγμένα στη μνήμη σου για όλη τη ζωή». Ο Τερατσίνα σταματά κάπου εδώ, χαμογελά, δεν υπάρχει κάτι να προσθέσει. Αλλά, έπειτα, συνεχίζει: «Δεν πιστεύω πως αυτή η «τελική λύση» μπορεί ποτέ να ξαναμπεί στο κεφάλι κανενός ρατσιστή, όμως πιστεύω πως ο λαός των Ρομά παραμένει ακόμα σε κίνδυνο.
Σήμερα οι Ρομά δεν είναι πια σε θέση ούτε να ασκήσουν τα επαγγέλματά τους, γιατί κανένας πλέον δεν ασχολείται και ανησυχεί για αυτούς, αλλά πάντοτε γίνονται αντικείμενο εξέτασης μόνο από την σκοπιά της δημόσιας τάξης. Γι’ αυτό βρίσκομαι εδώ».
* Η συγκλονιστική μαρτυρία του Πιέτρο Τερατσίνα δημοσιεύτηκε στις 5/9 στην Ιταλική εφημερίδα Μανιφέστο.