Οι επιδιώξεις του Γάλλου προέδρου για την Ευρώπη και η σημασία του ταξιδιού στην Ελλάδα
ΚΕΙΜΕΝΑ: Νίκος Ταυρής
Οι προετοιμασίες για την επίσκεψη Μακρόν στην Ελλάδα στις 7, 8 Σεπτέμβρη, έχουν ήδη αρχίσει και σίγουρα το θέμα θα τύχει αρκετής προβολής από τα ΜΜΕ και τους διαμορφωτές της επικαιρότητας.
Η επίσκεψη Μακρόν γίνεται σε μια ιδιαίτερη στιγμή για τα ευρωπαϊκά και ελλαδικά δεδομένα. Καταρχάς, υπάρχει ένα μεσοδιάστημα αναμονής έως τις γερμανικές εκλογές που θα γίνουν στις 24 Σεπτεμβρίου. Όλοι περιμένουν το νέο κυβερνητικό σχήμα που θα προκύψει με απόλυτο φαβορί την Μέρκελ, αλλά αβέβαιη την σύνθεση της νέας κυβέρνησης. Έως τώρα, ο «μεγάλος συνασπισμός» χριστιανοδημοκρατών και σοσιαλιστών υπό την Γερμανίδα καγκελάριο αποτελούσε μια λύση, αλλά ίσως αυτά τροποποιηθούν σχετικά σύντομα.
Ο Μακρόν προσπάθησε τις τελευταίες εβδομάδες να πάρει ορισμένες πρωτοβουλίες και πραγματοποίησε σειρά ταξιδιών σε ευρωπαϊκές χώρες (συνομιλίες με ηγέτες Αυστρίας, Τσεχίας και Σλοβακίας στο Σάλτσμπουργκ, επισκέψεις στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και τώρα στην Ελλάδα). Εμφανίστηκε ως διαμορφωτής της νέας Ευρώπης που πρέπει να προκύψει σε σύντομο διάστημα, ήρθε σε αντιπαράθεση με την Πολωνία, προσπαθεί να αναβαθμίσει το ρόλο της Γαλλίας και να βρει ισορροπίες με την Γερμανία και τις ΗΠΑ.
Ο ίδιος δίνει έμφαση στην «εμβάθυνση της Ευρώπης» σε μια προοπτική να χωρούν πολλά σχήματα στο εσωτερικό της, με έναν πυρήνα που θα προχωρεί πιο γοργά και αποφασιστικά και επάλληλους κύκλους όσων αδυνατούν ή δεν θέλουν να βαδίσουν «γρήγορα». Την ίδια στιγμή, βλέπει αρκετές δομές του οικοδομήματος να αναπροσαρμόζονται με τις προτάσεις για δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου και διορισμό Ευρωπαίου υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών.
Ο Εμ. Μακρόν επιδιώκει να βρίσκεται στην πρωτοπορία μιας «ευαίσθητης Ευρώπης». Καλεί να μην μετατραπεί η Ε.Ε. σε σούπερ μάρκετ, έκφραση που συμπεριλαμβάνει την απόκρουση της κινέζικης διείσδυσης στην Ευρώπη με φτηνά προϊόντα. Ζητά, ακόμα, να μπει κάποιος περιορισμός στην εισαγωγή εργαζομένων από τις ανατολικές χώρες χωρίς να πληρώνουν φόρους και συνταξιοδοτικές εισφορές στην χώρα που εργάζονται. Παράλληλα, εμφανίζεται «ευαίσθητος» στην αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος και θιασώτης μιας ορισμένης αλληλεγγύης ανάμεσα στους Ευρωπαίους εταίρους.
Αυτές οι «ευαισθησίες» δεν έχουν βέβαια κανένα αντίκρισμα στην οικονομική πολιτική που εφαρμόζει στην Γαλλία, αφού είναι έτοιμος να προωθήσει νέες ρυθμίσεις λιτότητας και στέρησης δικαιωμάτων των εργαζομένων. Άλλωστε, η δημοτικότητά του έχει πέσει κατακόρυφα μέσα στους λίγους μήνες που βρίσκεται στην προεδρία, ακριβώς λόγω των μεθοδεύσεων για την εσωτερική οικονομική πολιτική.
Γιατί επισκέπτεται την Ελλάδα;
Κύκλοι κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ διαδίδουν ότι ο Μακρόν έρχεται να παρακαλέσει τον Τσίπρα να μεσολαβήσει ώστε να γίνει ο Γάλλος πρόεδρος δεκτός στην Σοσιαλιστική διεθνή. Είναι κι αυτή μια εξήγηση…
Ο Μακρόν, για να σοβαρευτούμε, δεν έρχεται μόνο για μπίζνες, για να κλείσει δουλειές και να διασφαλίσει γαλλικά συμφέροντα, αλλά και για να δείξει ότι η Γαλλία είναι δύναμη με ενδιαφέρον και παρουσία στην ευρύτερη περιοχή. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις ορίζουν ρόλους για όλες τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και η Γαλλία δεν μπορεί να παρακολουθεί την διαρκή της υποβάθμιση χωρίς να αντιδρά. Ο χώρος της Μέσης Ανατολής, του Μαγκρέμπ (Βόρεια Αφρική) και της κεντρικής Αφρικής είναι πρώτης προτεραιότητας για τη γαλλική εξωτερική πολιτική. Η Ελλάδα είναι κοντά σε αυτές τις περιοχές και ενδέχεται να γίνει πύλη εισόδου ανταγωνιστικών δυνάμεων (Κίνα, Ρωσία) προς την Ευρώπη, προοπτική που πρέπει να αντιμετωπιστεί με κάποιον τρόπο. Και μόνο η εξασφάλιση της παρουσίας της Γαλλικής Total στην έρευνα και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην περιοχή, θα ήταν επαρκής λόγος για τέτοιου είδους ταξίδια.
Βασική προτεραιότητα του Εμ. Μακρόν επί ελληνικού εδάφους θα είναι η γαλλική συμμετοχή στην πώληση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης. Ο φόβος να μπει και το λιμάνι αυτό στην σφαίρα των κινεζικών συμφερόντων κινητοποίησε πολλές δυτικές δυνάμεις και η γαλλική συμμετοχή μοιάζει να αντισταθμίζει αυτούς τους κινδύνους. Βέβαια, το σχήμα Γάλλοι – Κινέζοι – Τούρκοι – Σαββίδης και λοιποί που συμμετέχουν στην εξαγορά θα αποσαφηνιστεί και σε αυτό θα ρίξει το κύριο βάρος του ο Μακρόν. Επίσης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον δείχνουν οι Γάλλοι για το Νερό στην Ελλάδα. Ο κατάλογος των επιχειρηματιών που θα συνοδεύουν τον Μακρόν στην επίσκεψή του (παρατίθεται δίπλα) δείχνει το ειδικό ενδιαφέρον σε διάφορους τομείς.
Η ελληνική κυβέρνηση θα εμφανίσει την επίσκεψη Μακρόν ως δείγμα στήριξης προς την χώρα και την ηγεσία της. Θα εντάξει το γεγονός αυτό στη μαγική εικόνα της εκπληκτικής ανάπτυξης και του νέου κλίματος που θέλει να εμφανίσει ότι υπάρχει. Λίγες μέρες πριν την έκθεση της Θεσσαλονίκης, η επίσκεψη αποτελεί ένα προπαγανδιστικό ατού που θα χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από την κυβερνητική πλευρά.
«Φιλέτα» γαλλικού ενδιαφέροντος
Τον Εμανουέλ Μακρόν θα συνοδεύσει μεγάλη ομάδα στελεχών επιχειρηματικών ομίλων της Γαλλίας. Αρκετοί από αυτούς έχουν δραστηριότητες στον τουριστικό και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά και στους χώρους των μεταφορών, της έρευνας, της ενέργειας και του φάρμακου.
Η αναλυτική λίστα είναι η εξής:
Accor: Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις
Aerospace Valley: Σύμπραξη βιομηχανιών αεροναυπηγικής και ερευνητικών κέντρων
Airbus: Βιομηχανία κατασκευής αεροσκαφών
Alstom: Σιδηροδρομικές μεταφορές
Ardian: Ανεξάρτητη επενδυτική
Avril: Αγροτοδιατροφική βιομηχανία
BPCE: Η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Γαλλίας
BPI: Επενδυτική τράπεζα
BRED Bank: Μία από τις μεγαλύτερες περιφερειακές τράπεζες της Γαλλίας
CMA CGM: Ναυτιλιακή εταιρεία, μεταφορές εμπορευματοκιβωτίων
Domitys: Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις
EdF: Εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας
Groupe PSA: Αυτοκινητοβιομηχανία
Idel: Ινστιτούτο αγροτικής ανάπτυξης
Medef: Ένωση εργοδοτών
ORPEA: Υπηρεσίες για κλινικές και οίκους ευγηρίας
OT Morpho: Υπηρεσίες ασφαλείας και ταυτοποίησης
Sanofi: Φαρμακευτική εταιρεία
Servier: Φαρμακευτική εταιρεία με ειδίκευση σε καρδιολογικές και ρευματολογικές παθήσεις
Suez: Εταιρεία διαχείρισης υδάτων, ηλεκτρικού και φυσικού αερίου
Thales: Κατασκευές ηλεκτρικών συστημάτων για διαστημικές υπηρεσίες και άμυνα
Total: Εταιρεία πετρελαιοειδών και φυσικού αερίου
Trigano: Ξενοδοχειακές επιχειρήσεις
Vinci: Κατασκευαστική
Ευρώπη: Τριγμοί και επανίδρυση;
Όλες οι εξελίξεις των τελευταίων ετών οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο μεγάλος ασθενής στο γεωπολιτικό παιχνίδι είναι η Ευρώπη και πολλοί όροι πρέπει να επαναπροσδιοριστούν για την παραπέρα πορεία της. Οι τάσεις αποσυσπείρωσης δυναμώνουν αισθητά, αποτελούν την κύρια τάση, παρ’ όλο που τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ χειρότερα, γεγονός που παρηγορεί προσωρινά του ευρωκράτες.
Δεν είναι μόνο το Brexit. Υπάρχουν πλείστα ζητήματα που μένει να διευκρινιστούν. Πολιτικά και οικονομικά, ασφάλειας και γενικού προσανατολισμού, συμμαχιών και επιδιώξεων. Σε ποιο σημείο θα σταθεροποιηθεί ο γερμανογαλλικός άξονας; Ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις της Γερμανίας, θα δημιουργηθεί και κατά πόσο θα καθιερωθεί το διευθυντήριο των 4 (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία); Τι θα γίνει με τις χώρες που ακολουθούν ανοικτά φιλοαμερικάνικη πολιτική (Πολωνία, Ουγγαρία, Βαλκάνια); Πώς θα διαμορφωθούν οι σχέσεις με την Ρωσία, αλλά και η απόκρουση της Κίνας, παρά τη στήριξη που αυτή δίνει στην παγκοσμιοποίηση; Για να μην επεκταθούμε στο προσφυγικό, τον πόλεμο στην Μέση Ανατολή, το ενεργειακό ζήτημα, τις σχέσεις με την Τουρκία κ.λπ.
Ολίγη υπομονή. Μετά τις γερμανικές εκλογές, φυσιολογικά θα δρομολογηθούν εξελίξεις σε αυτά τα θέματα. Με μια μικρή λεπτομέρεια: Επί των δεδομένων που δημιουργούνται καθημερινά, κάθε στιγμή που περνά.
Ο Μακρόν, σε ετήσια εκδήλωση ενώπιον των πρεσβευτών της Γαλλίας στο Παρίσι (28 Αυγούστου) δήλωσε: «Αυτή είναι μια επανίδρυση την οποία χρειαζόμαστε» και που θα γίνει «με σθεναρά βήματα σε περίπου 10 πεδία», μιας και η Ε.Ε. δεν μπορεί πλέον να ασχολείται «με ζητήματα ρουτίνας και καβγαδάκια για τεχνοκρατικά προβλήματα».
Τόνισε ακόμα ο Γάλλος πρόεδρος: «Οφείλουμε να βγούμε από ένα δεσμευτικό πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να προχωρήσουμε αύριο με τους 27 ή τίποτα, με τους 19 ή τίποτα. Αυτό δεν είναι αλήθεια, ανέκαθεν προχωρούσαμε με μια πρωτοπορία της επιθυμίας, την οποία ακολουθούσαν μερικοί άλλοι» και συνέχισε:
«Η Γαλλία θα κάνει προτάσεις στους εταίρους της για την ενίσχυση της οικονομικής και νομισματικής σύγκλισης και τη σύγκλιση των φορολογικών και κοινωνικών πολιτικών μας». «Αυτό πρέπει να μας υποχρεώσει να είμαστε περισσότερο καινοτόμοι: Οφείλουμε να σκεφτούμε μια Ευρώπη πολλών σχημάτων, να προχωρήσουμε μακρύτερα με όλους αυτούς που επιθυμούν να προχωρήσουν, χωρίς να εμποδίζονται από κράτη που επιθυμούν, και είναι δικαίωμά τους, να προχωρήσουν λιγότερο γρήγορα ή λιγότερο μακριά».
Λιμπερτέ, φρατερνιτέ, εγκαλιτέ, κυρίως για τους δυνατούς ενάντια στους αδύναμους… Με εμβάθυνση των «μεταρρυθμίσεων» και «επανίδρυση της Ευρώπης», με ενιαίο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο και «υπερυπουργό». Πλήρως συγκεντρωτική δομή, ολοκληρωτική, σε βάρος λαών και χωρών, σε βάρος των εργαζομένων της γηραιάς –πολύ γηραιάς όπως αποδεικνύεται- ηπείρου.
