Μέσα στη βδομάδα που μας πέρασε εγκαινιάστηκαν με την παρουσία Μητσοτάκη δύο επιχειρηματικά πρότζεκτ:
– Η κατασκευή ενός ακόμα Data Center (κέντρου διαχείρισης/αποθήκευσης δεδομένων) της εταιρείας Lamda Hellix στο Κορωπί.
– Το κέντρο ψηφιακής καινοτομίας και επιχειρησιακών λειτουργιών της Pfizer στη Θεσσαλονίκη.
Προβαλλόμενο αφήγημα με τους σχετικούς κυβερνητικούς πανηγυρισμούς: Η Ελλάδα κρίσιμος κόμβος στο ευρύτερο δίκτυο διαχείρισης/μεταφοράς δεδομένων. Προωθείται ο ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και προσελκύονται ξένες επενδύσεις. Παρουσία στη Βόρεια Ελλάδα/Θεσσαλονίκη της Pfizer, εξωστρέφεια, σύνδεση με τεχνολογίες αιχμής, αναστροφή της διαρροής στο εξωτερικό, του υψηλής ειδίκευσης επιστημονικού δυναμικού.
Ακόμα και μια πρώτη ματιά λέει πολλά για το είδος της επαγγελλόμενης «ανάπτυξης». Λόγος και πόζα του γλοιώδη μεταπράτη-κολαούζου από πλευράς Μητσοτάκη στη Θεσσαλονίκη. Άξια μνείας επίσης, η λογική της «επένδυσης»-κέντρο επιχειρησιακών λειτουργιών της Pfizer: «μαζεύουμε ότι πέσει» από την αποκέντρωση των εσωτερικών λειτουργικών εργασιών των πολυεθνικών κολοσσών που ξαποστέλλονται για λόγους κόστους στην «φτηνή» περιφέρεια.
Ας δούμε όμως με πολύ αδρές γραμμές την ουσία πίσω από τη βιτρίνα.
Η χώρα Ελλάδα μεταλλάσσεται ραγδαία σε χώρο, κατατεμαχίζεται σε περιοχές-ζώνες-φιλέτα. Για όποιον θέλει να το δει, αυτό αλληλοσχετίζεται με την ανοιχτή σε πολλά ενδεχόμενα πορεία που παίρνουν ευρύτεροι αναδασμοί συνόρων και κυριαρχίας στην περιοχή. Οι ΗΠΑ προκρίνουν για την Ελλάδα έναν πολλαπλό ρόλο «κόμβου» που κουμπώνει με τις γενικότερες στρατηγικές πρωτοβουλίες τους για διευθετήσεις στην περιοχή. Οι εξελίξεις δείχνουν συντονισμό -άλλωστε ο Πάιατ έχει αλωνίσει επί μακρόν σε όλη την επικράτεια με μια «ολιστική» αντίληψη: Επαυξημένη ανανέωση της συμφωνίας για τις βάσεις, Pfizer, κόμβοι δεδομένων από την Microsoft και τώρα νέος από την Lamda Hellix, εταιρεία μέχρι πρότινος εμφανιζόμενη ως ελληνικής ιδιοκτησίας με ήδη δύο εγκατεστημένους κόμβους δεδομένων στην περιοχή της Αθήνας (χωρίς να ακουστούν πολλά) που το 2020 εξαγοράστηκε από την αμερικανική Digital Realty, μεγάλης κλίμακας παίκτη της αγοράς Real estate για κέντρα δεδομένων. Σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις της τελευταίας, πέραν της Ελλάδας έχει προχωρήσει σε ανάλογη κίνηση και στην Κροατία στο πλαίσιο της κατάληψης θέσεων στον ευρωπαϊκό χώρο.
Η Ελλάδα κατατεμαχίζεται σε περιοχές-ζώνες-φιλέτα: αυτό αλληλοσχετίζεται με την ανοιχτή σε πολλά ενδεχόμενα πορεία που παίρνουν ευρύτεροι αναδασμοί συνόρων και κυριαρχίας στην περιοχή
Νέες πίστες μεταπρατισμού
Οι ελληνικές ελίτ συνδέουν την προοπτική της χώρας με τη μετατροπή της σε διαμετακομιστικό κόμβο πολλαπλών ροών και δικτύων: ηλεκτρικής ενέργειας, υδρογονανθράκων, λιμανιών, σιδηροδρόμων, οδικών αξόνων, τηλεπικοινωνιών / μεταφοράς πληροφοριακών δεδομένων. Οι όποιοι σχεδιασμοί γίνονται μέσα στις ρευστές συνθήκες «μεταβατικότητας» που ορίζουν οι ισχυρότατοι ανταγωνισμοί γεωπολιτικών και επιχειρηματικών μεγαπαικτών: ΗΠΑ, Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, αλλά και Κίνα (Πειραιάς/Cosco), Ρωσία και Ισραήλ συγκρούονται για τη μοιρασιά και τον έλεγχο επιμέρους ζωνών, δικτύων, υποδομών και άλλων φιλέτων. «Τηλεγραφικές» νύξεις θα κάνουμε εδώ για μερικές μόνο πτυχές αυτών των εξελίξεων.
– Τι θέτει ο παγκόσμιος πυρετός της αγοράς των «Data center»:
α) έλεγχος των πληροφοριών που περιέχουν τα δεδομένα και «χρυσοφόρες» χρήσεις τους
β) γεωπολιτικό-γεωοικονομικό ενδιαφέρον για την «ασφάλεια»-έλεγχο των τηλεπικοινωνιακών δικτύων έναντι των ανταγωνιστών (κυρίως της Κίνας).
– Η μάχη δίνεται και γύρω από τη μόχλευση των πόρων του «πακέτου ανάκαμψης» και του ψηφιακού μετασχηματισμού. Οι σχετικοί δημόσιοι πόροι προσφέρονται κατά περίπτωση και για να κάνουν μπίζνες σε δωρεάν υποδομές οι «επενδυτές».
– Από αφορμή το κέντρο ψηφιακής καινοτομίας της Pfizer: Και πάλι φιλετάρισμα. Των κατά περιοχές συγκεντρώσεων επιστημονικού δυναμικού της χώρας, και υπαγωγή τους στις ανάγκες της ξένης πολυεθνικής (εδώ στο πλαίσιο της γενικότερης διείσδυσης που προωθεί ο κολοσσός της big farma). Το μοντέλο που οικοδομείται στον χώρο των ΑΕΙ βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με έναν τέτοιο δυσμενή για τη χώρα καταμερισμό εργασίας (για την δυνατότητα αυτόνομης υπόστασής της αλλά ακόμα και για τη συνοχή της).
Μετά από μια δεκαετία συνεχιζόμενης κρίσης, ο ελληνικός καπιταλισμός δοκιμάζει τα καταφύγια που υπόσχονται οι νέες πίστες μεταπρατισμού. Ή κατά την πρόσφατη συνθηματική διατύπωση του Ευ. Βενιζέλου: «Από την κρίση στην κανονικότητα ή η κρίση ως κανονικότητα». Στα θέματα αυτά πρέπει να επανερχόμαστε.
