Κεντρική ιδέα της συμφωνίας είναι η άμεση μείωση των κατώτατων αποδοχών κατά 22%, με επιπλέον 10% μείωση για τους νέους μέχρι 25 χρονών. Με βάση αυτές τις μειώσεις στους βασικούς μισθούς, καταρρέει ολόκληρο το σύστημα των αποδοχών, αφού οι τριετίες και τα διάφορα επιδόματα υπολογίζονται επί των βασικών, μειώνονται κι άλλο οι ασφαλιστικές εισφορές, ενώ με το πάγωμα των μισθών για μια τριετία τουλάχιστον και την κατάργηση των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, στο εξής, θα καταστήσουν το βασικό μισθό από δίχτυ προστασίας, εθνικό μισθό.
Η διαμόρφωση μιας άλλης εργασιακής πραγματικότητας που θα συγκρίνεται, για παράδειγμα, με τη γειτονική Βουλγαρία ήταν ο στόχος που έθεσαν εξ αρχής τα στελέχη του ΔΝΤ και των υπόλοιπων δανειστών. Η «αποτυχία» της κυβέρνησης Παπανδρέου να το πετύχει στα δυο χρόνια διακυβέρνησης, ανέδειξε τη λύση Παπαδήμου-συγκυβέρνησης. Κι ο άψογος και ατσαλάκωτος πρωθυπουργός διεκπεραίωσε τη δουλειά, με επαγγελματική ευσυνειδησία τραπεζίτη: υποθηκεύοντας τη ζωή ενός ολόκληρου λαού.
Μισθοί κάτω από 500 ευρώ
Σύμφωνα με τα στοιχεία που γνωρίζουμε, μέχρι την ώρα που κλείνει η ύλη της εφημερίδας, ο βασικός μισθός από τα 751,4 ευρώ μεικτά που είναι σήμερα, πέφτει στα 585,8 ευρώ. Που σημαίνει ότι αφαιρώντας τις ασφαλιστικές εισφορές που βαρύνουν τον εργαζόμενο και τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών που του αναλογούν, το ποσό που θα παίρνει ένας εργαζόμενος, χωρίς προϋπηρεσία, στο χέρι θα είναι μόλις 480,4 ευρώ! Αν δε είναι νέος μέχρι 25 ετών, θα παίρνει μόνο 430 ευρώ, δηλαδή λιγότερα από όσο είναι σήμερα το επίδομα ανεργίας!
Οι μισθοί αυτοί θα παραμείνουν στάσιμοι για όλο το διάστημα της συμφωνίας που «επετεύχθη», δηλαδή τουλάχιστον μέχρι το 2015. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, ένας εργαζόμενος που αμείβεται με το κατώτατο μισθό της εθνικής συλλογικής σύμβασης χάνει μόνο μέσα στο 2012 τρεις ολόκληρους μισθούς. Και όχι μόνο.
Με την κατάργηση των περισσότερων επιδομάτων, όπως ακούγεται, και το πάγωμα των λεγόμενων ωριμάνσεων (προϋπηρεσία) η αφαίρεση εισοδημάτων από κάθε εργατική οικογένεια θα φθάσει σε πολύ μεγαλύτερα ύψη.
Αν σκεφτεί κανείς ότι όλο το μισθολογικό σύστημα στηρίζεται στο βασικό μισθό, αντιλαμβάνεται εύκολα πού θα οδηγηθεί το σύνολο των εργατικών μισθών, αλλά και των διαφόρων παροχών κοινωνικής προστασίας. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το επίδομα ανεργίας που για έναν άγαμο σήμερα είναι 461 ευρώ και με την εφαρμογή της συμφωνίας θα πέσει στα 323 ευρώ! Και φυσικά αυτός ο άνεργος θα πρέπει να μην έχει κανένα άλλο εισόδημα, αλλιώς θα διακόπτεται η επιδότηση.
Οι κλαδικές συμβάσεις καταργούνται
Ο μεγάλος όγκος των εργαζομένων αμείβεται με μισθούς που διαμορφώνονται βάσει κλαδικών ή ομοιοεπαγγελματικών συλλογικών συμβάσεων, οι οποίες καθορίζουν επιδόματα και άλλες παροχές. Με το κείμενο της συμφωνίας που έχει φθάσει στη δημοσιότητα ορίζεται ότι όλες οι συλλογικές συμβάσεις έχουν μέγιστη διάρκεια τριών ετών και σε κάθε περίπτωση λήγουν ένα χρόνο μετά τη νομοθέτηση των μέτρων. Μετά τη λήξη κάθε σύμβασης η ισχύς της (η λεγόμενη μετενέργεια) περιορίζεται στους τρεις μήνες, πέραν των οποίων σταδιακά καταργούνται οι παροχές. Συγκεκριμένα, αν δεν συναφθεί νέα σύμβαση, τρεις μήνες μετά τη λήξη της υπάρχουσας απομένουν μόνο ο βασικός μισθός και ορισμένα επιδόματα (οικογενειακό, εκπαίδευσης, επικινδυνότητας), έξι μήνες μετά αφαιρούνται τα επιδόματα οικογενειακής κατάστασης και επικινδυνότητας και εννέα μήνες μετά μένει μόνο ο κλαδικός μισθός.
Αυτό σημαίνει ότι άμεσα για όλες τις συμβάσεις που έχουν λήξει και μέσα στο 2013, για τις συμβάσεις που θα λήξουν αναγκαστικά εντός του έτους, αρχίζει η αφαίρεση τμημάτων του μισθού όλων των εργαζομένων, για να απομείνει σε ισχύ μόνο ο βασικός κλαδικός μισθός, που στις περισσότερες περιπτώσεις βρίσκεται σε συνάρτηση με τον βασικό μισθό της εθνικής συλλογικής σύμβασης ή απέχει ελάχιστα.
Αυτά σε συνδυασμό με τις νέες παρεμβάσεις στο θεσμό του ΟΜΕΔ, όπου πλέον απαγορεύεται στα συνδικάτα να προσφεύγουν μονομερώς στη διαιτησία, θα σπρώξουν τους εργοδότες να μην υπογράφουν ανανέωση των κλαδικών και να μπορούν ανεμπόδιστα να επιβάλουν την υπογραφή ατομικών και επιχειρησιακών συμβάσεων. Μάλιστα, ο ΟΜΕΔ θα μπορεί να αποφασίζει μόνο για το ύψος του βασικού κλαδικού μισθού και όχι για τα επιδόματα και μάλιστα λαμβάνοντας υπ’ όψιν την οικονομική κατάσταση της εταιρίας.
Το πεδίο των συλλογικών διαπραγματεύσεων επάνω στο οποίο στήθηκαν κλαδικά και άλλα συνδικάτα απλά καταργείται και επανερχόμαστε σε καθεστώς ανάλογο με αυτό των αρχών του 20ού αιώνα, όταν οι τότε εργατικές συλλογικότητες ξεκινούσαν την πάλη για να κατοχυρώσουν στοιχειώδη δικαιώματα.
Η εισαγωγή στις συλλογικές διαπραγματεύσεις της έννοιας της σύγκρισης με ανταγωνιστικές χώρες, θα οδηγήσει σε νέο πογκρόμ κλαδικών μειώσεων. Αν, για παράδειγμα, οι τουριστικές επιχειρήσεις τοποθετήσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τα ανταγωνιστικά τουριστικά πακέτα, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό θα δουν τους μισθούς τους να προσγειώνονται σε επίπεδα Τυνησίας, Αιγύπτου και Τουρκίας.
Διάλυση της ασφάλισης, νέα μείωση συντάξεων
Δεν αρκεί που τα ασφαλιστικά ταμεία θα χάσουν αυτομάτως τεράστια ποσά από τη μείωση των μισθών, θα υπάρξει και απευθείας μείωση εισφορών. Έτσι, από 1/1/2013 θα υπάρξει μείωση 3% των εισφορών προς το ΙΚΑ και εξομοίωση των εισφορών ορισμένων ειδικών επικουρικών ταμείων, τα οποία έχουν μεγαλύτερες εισφορές από το επικουρικό του ΙΚΑ (ΕΤΕΑΜ), με αυτές του ΕΤΕΑΜ. Άρα, το ήδη υπό πτώχευση ασφαλιστικό σύστημα θα βρεθεί σε ακόμη πιο δυσμενή θέση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις συντάξεις και την περίθαλψη.
Έτσι, από τώρα και αναδρομικά από τις αρχές του έτους μειώνονται όλες οι επικουρικές συντάξεις κατά 15%, αλλά και οι κύριες συντάξεις που δίνουν τα ταμεία των εργαζομένων στις πρώην ΔΕΚΟ (ΤΑΠ-ΟΤΕ και ΤΑΠ-ΔΕΗ), ενώ μειώνονται 7% οι συντάξεις των ναυτικών (ΝΑΤ). Στα τέλη Ιουνίου προσδιορίζεται επανεξέταση (διάβαζε περικοπή) και των εφάπαξ καταβολών που δίνουν κάποια ταμεία.
Για να κάνουν, μάλιστα, μικρότερο το λεγόμενο «μη μισθολογικό κόστος» για τους εργοδότες, τους χαρίζουν και τις εισφορές 2% για τους Οργανισμούς Εργατικής Κατοικίας και Εργατικής Εστίας, και κλείνουν τους δυο αυτούς οργανισμούς, οι οποίοι αποδίδουν παροχές σε εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους.
Και πάλι στο στόχαστρο ΔΕΚΟ και Δημόσιο
Από αυτό τον κυκεώνα των μέτρων, δεν θα μπορούσαν να λείψουν και νέα χτυπήματα στο πιο οργανωμένο κομμάτι εργασίας, όπου διατηρούνται ακόμα στοιχεία κοινωνικής προστασίας. Με τη νέα συμφωνία καταργείται η μονιμότητα σε όλες τις εταιρίες του ευρύτερου Δημόσιου (όπου υπήρχε ακόμη) όπως οι ΔΕΚΟ και οι τράπεζες, ανοίγοντας το δρόμο για αθρόες απολύσεις. Στο στενό Δημόσιο καθορίζεται ως στόχος 150.000 απολύσεις μέχρι το 2015, ενώ θα διατηρηθεί η αναλογία μία πρόσληψη ανά πέντε αποχωρήσεις. Παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις διατηρείται η εφεδρεία, ενώ θα μειωθούν κι άλλο οι συμβασιούχοι.
Η έξοδος προς την ανεργία δεκάδων χιλιάδων εργαζομένων αναμένεται να εκτινάξει στα ύψη τους δείκτες που αυτή τη στιγμή, με βάση τα επίσημα στοιχεία, βρίσκεται στο 20,9%.
Και η επίθεση στο Δημόσιο θα συνεχιστεί με επανεξέταση όλων των ειδικών μισθολογίων και των μισθολογικών κλιμακίων. Φαίνεται ότι η απόγνωση στην οποία έχουν περιέλθει οι εργαζόμενοι που είδαν τις αποδοχές τους να μειώνονται μέχρι και πάνω από 50% δεν πτοεί τους σύγχρονους Προκρούστηδες.