Του Κυριάκου Κατζουράκη. Πολιτισμός είναι η ποιότητα της ζωής, της εργασίας, της παιδείας, των κοινωνικών αγαθών που παρέχονται στους πολίτες.

Από εκεί ξεκινάμε να αναφερόμαστε στην τέχνη, στη σχέση μας με την ιστορία και στις προοπτικές για μια κοινωνία της ισότητας και της ισονομίας.
Η κρίση που την οικονομική μορφή της υφίστανται όλοι οι πολίτες, είναι βαθιά πολιτική και πολιτιστική.
Στα 30 τόσα χρόνια της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ. γκρεμίστηκαν κυρίως οι βασικοί θεσμοί με: κομματοποίηση της ζωής, απαξίωση της παιδείας, εγκατάλειψη της επαρχίας, μονόπλευρη τουριστικοποίηση, απουσία στήριξης των φτωχών συνοικιών, φαραωνικά έργα, Μέγαρα, γέφυρα Ρίο, Ολυμπιακοί, εγκατάλειψη αρχαιοτήτων, απαξίωση φύλαξης αρχαιολογικών θησαυρών, αδιαφανείς θεσμοί στην τέχνη και επιβολή lifestyle που υπνωτίζει τις νέες γενιές.
Η αριστερά ποτέ δεν ονειρεύτηκε ότι θα έρθει μια μέρα που θα της ζητηθεί να κυβερνήσει, τουλάχιστον δεν υπολόγισε ότι θα είναι τόσο κοντά μια τέτοια πιθανότητα. Οι ελλείψεις στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο είναι γνωστές και επειγόντως δρομολογείται –και πολύ σωστά– η αντιμετώπισή τους. Αυτό αφορά όμως τις ελλείψεις και την πλήρη απουσία σχεδιασμού για τα ζητήματα του πολιτισμού. Και κατά τη γνώμη μας είναι το ίδιο επείγον να δρομολογηθούν έγκυροι τρόποι αντιμετώπισης της ουσιαστικής έλλειψης στο χώρο του πολιτισμού και της τέχνης. Είτε θα είναι κυβέρνηση της αριστεράς αύριο, είτε όχι, είναι καιρός να τοποθετηθούν στο τραπέζι αυτά τα ζητήματα. Στην ουσία πρόκειται για βαθιά ρήξη της σχέσης του πολιτισμού, όπως ευχόμαστε να αναπτυχθεί, με την κοινωνία μας.
Από τις πρώτες μέρες της «κρίσης» δημιουργήσαμε μια ομάδα από «καλλιτέχνες ενάντια στο μνημόνιο» και το βασικό μας έργο ήταν οι ατέλειωτες συζητήσεις γύρω από τα ζητήματα της τέχνης και οι τρόποι παρέμβασης στα φριχτά γεγονότα που κυριάρχησαν τόσο απότομα στη ζωή όλων. Είναι αυτονόητο ότι ευχόμαστε η αριστερά «μας» να μπορέσει να αναλάβει τα καθήκοντα που εμείς αυτοσχέδια και με προσωπικές ερμηνείες προσπαθήσαμε να αναλύσουμε. Ο ανοιχτός διάλογος είναι αναγκαίος, όπως αναγκαίες είναι οι λαϊκές συνελεύσεις στις γειτονιές. Πρέπει να δημιουργηθούν δίαυλοι που να επικοινωνούν με τις προτάσεις για υλοποίηση άμεσων έργων, αλλά και θεωρητικές υποδομές που θα συνεχίσουν τη σκέψη και τις ερμηνείες πολλών ανθρώπων της τέχνης και των γραμμάτων που ήδη εργάζονται πάνω στα ζητήματα του πολιτισμού.
Η αριστερά δεν είναι μια αφηρημένη διατύπωση, περιλαμβάνει την ήττα και όχι την ηττοπάθεια. Είναι μια κοινωνικότητα που στοχεύει στην επαναστατική αλλαγή και όχι στην εγκαθίδρυση κάποιου πολιτικού σχηματισμού διαχείρισης των προβλημάτων στην κοινωνία. Η εξουσία δεν πρόκειται να χαριστεί, θα κατακτηθεί με κόπο και με το φόβο των λαθών του παρελθόντος. Η σημερινή κατάσταση στην αριστερά έχει δημιουργήσει απότομες απαιτήσεις και πρέπει να συμπεριλάβει στους σχεδιασμούς της όλα τα θραύσματα που έρχονται με βίαιο τρόπο, απαιτητικά και αμεσοδημοκρατικά.
Ένα μεγάλο κομμάτι από τους καλλιτέχνες είχε επιλέξει να παραμένει ανένταχτο σε κομματικούς μηχανισμούς. Ο λόγος ήταν η πίστη στην φυσικότητα της αμφισβήτησης και οι δυναμικές που προκύπτουν όταν δεν εξυπηρετούν τις ανάγκες κάποιου αντιπολιτευτικού πολιτικού σχήματος. Τώρα τα πράγματα αλλάζουν, κανείς δεν δικαιούται να είναι απόμακρος από το μέλλον της αριστεράς.
Με μια έννοια, είμαστε όλοι ενταγμένοι στη διαδικασία της αλλαγής για ένα πολιτικό πολιτισμό δίκαιο, ανθρωποκεντρικό, εφευρετικό, ευφάνταστο, δημιουργικό και κυρίως δίκαιο.
Σήμερα αναπτύσσεται μια ουσιαστική αριστερή συνείδηση και δυνατότητες ανατροπής δεδομένων που όταν κάθονται, κάθονται βαθιά και δεν μετακινούνται. Μια αριστερή συνείδηση που μπορεί αύριο να ενταχθεί σε επαναστατικές διαδικασίες ριζικής αλλαγής, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα, αλλά που μπορεί σύντομα να δούμε να ανθίζει.

* Ο Κυριάκος Κατζουράκης
είναι ζωγράφος, ομότ. καθηγητής ΑΠΘ

 

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!