Η κυρία Μαργαρίτα όπως δεν την έχετε ξαναδεί. Της Γεωργίας Νικολοπούλου
Η μέθοδος της κυρίας Μαργαρίτας γράφτηκε το 1971 από τον Ρομπέρτο Ατάιντε. Έχει παρουσιαστεί πολλές φορές στο ελληνικό κοινό σε διάφορες διασκευές, συνήθως με τον τίτλο Δεσποινίς Μαργαρίτα. Η παράσταση που ανεβαίνει στο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός έχει μία ιδιαιτερότητα: Η μετάφραση έχει γίνει από τη δασκάλα της παράστασης, Τατιάνα Σκανάτοβιτς. Όπως λέει και η ίδια «το έργο το κουτσουρεύουν κάπως. Ίσως είναι μεγάλο, ίσως το φοβούνται, ίσως το θεωρούν λίγο φλύαρο. Aνακάλυψα το πρωτότυπο από το αγγλικό κείμενο που το είχε φτιάξει ο ίδιος ο συγγραφέας για μια παράσταση που έκανε στην Αμερική. Όταν το διάβαζα μου αποκαλύφθηκε ένα τελείως διαφορετικό έργο. Πολύ πιο αθυρόστομο, με αρκετές επαναλήψεις, στοιχεία που θεώρησα δομικά και τα κράτησα. Δεν θέλησα να το κόψω, ούτε να το στρογγυλέψω σε λόγο, να το κάνω δηλαδή πιο κόσμιο».
Η παράσταση κρατάει δύο ώρες, μαζί με το διάλειμμα. Η τάξη της κυρίας Μαργαρίτας είναι το ίδιο της το κοινό. Δύο διδακτικές ώρες βιολογίας και… βιολογίας. «Δεν είναι η βιολογία το θέμα», αναφέρει η Τατιάνα, «πρόκειται για ένα μοτίβο που έρχεται και επανέρχεται στη διάρκεια του έργου αλλά κυρίως έχει να κάνει με την εξουσία σε όλες τις μορφές της. Η κυρία Μαργαρίτα δεν είναι απλώς μία δασκάλα. Η Μαργαρίτα είναι όλες οι δασκάλες μαζί, είναι η δασκάλα-εκπαίδευση. Ό,τι περίεργο συναντάς στην εκπαίδευση το έχει μεταφέρει ο συγγραφέας σε αυτό το πρόσωπο, κάνοντάς το σύμβολο».
Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Τιμπιλής, ο οποίος είναι και εκπαιδευτικός, προσθέτει: «Η κυρία Μαργαρίτα παλεύει. Παλεύει με το ρόλο της, που είναι εξουσιαστικός, με το όνειρό της να διδάξει, να βοηθήσει τα παιδιά, με το τι της επιτρέπεται ή δεν της επιτρέπεται και πως της επιβάλλεται να χρησιμοποιήσει την εξουσία της πάνω στα παιδιά. Δέχτηκα με ενθουσιασμό όταν μου πρότεινε η Τατιάνα επειδή οι καθηγητές που επιδιώκουν ένα διαφορετικό μάθημα, παλεύουν με αυτούς τους δαίμονες. Τι μπορώ να κάνω στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού συστήματος, τι μπορώ να κάνω στα πλαίσια του ρόλου που μου ανατίθεται, πως μπορώ να τον υπερβώ, πως μπορώ να κάνω τα παιδιά να αμφισβητήσουν αυτό που λέω χωρίς να τους το υποδείξω».
Κάποιες άλλες φετινές δουλειές του Δημήτρη Τιμπιλή είναι Τα 7 Μπισκότα των Μ. Παπαδημητράτου, Β. Αλεξανδρή στο HUB, όπως επίσης ένα έργο με αντιφασιστικό περιεχόμενο, με σκοπό να παίζεται σε σχολεία που θα δείξουν ενδιαφέρον.
Το Θέατρο Εμπρός, όπου παίζεται το έργο, ανήκει πλέον στο ΤΑΙΠΕΔ αν και το ιδιοκτησιακό του καθεστώς είναι θολό. Διαχειριζόταν από το Δημόσιο αλλά εκκρεμεί η προσφυγή ενός ιδιώτη η οποία δεν δικάστηκε ποτέ. Το ΤΑΙΠΕΔ άσκησε τη δίωξη που οδήγησε στη σύλληψη δύο ηθοποιών κατά τη διάρκεια πρόβας την πρώτη μέρα του Φεστιβάλ Αυτοοργανωμένης Θεατρικής Έκφρασης στις 30 Οκτωβρίου. Τους απαγγέλθηκαν κατηγορίες για παραβίαση σφραγίδων, διατάραξη οικιακής ειρήνης, και κατ’ επανάληψη κατάληψη δημοσίου κτΙρίου. Η δίκη των δύο ηθοποιών έχει αναβληθεί επ’ αόριστον. Μέχρι τότε το θέατρο παραμένει ζωντανό και ανοιχτό.
Η Τατιάνα συμπληρώνει: «Είναι ένα κοινό αγαθό και αυτό προσπαθούμε να διαφυλάξουμε. Εδώ κανένας δεν διεκδικεί την κτήση του Εμπρός, κανείς δε θέλει να είναι ιδιοκτήτης αυτού του θεάτρου. Αυτό που θέλουμε είναι να διασφαλίσουμε την ελεύθερη χρήση του από όλους. Μακριά από κάθε εμπορευματοποίηση και ιεράρχηση. Το διαχειρίζεται η ανοιχτή του συνέλευση».
Η Κυρία Μαργαρίτα θα φιλοξενείται στη σκηνή του θεάτρου μέχρι και την Παρασκευή. Επίσης, από σήμερα μέχρι τη Δευτέρα, στο χώρο διοργανώνεται χριστουγεννιάτικο φεστιβάλ με τίτλο Φάτνη.
Το πρόγραμμα του θεάτρου, τις δράσεις του και άλλες πληροφορίες, μπορείτε να βρείτε στο embros-theater.blogspot.gr.
