Συνέντευξη του Moussa Ag Acharatoumane στον Πέτρο Αλ Αχμάρ

Η περιοχή του Σάχελ στην Αφρική, το νότιο τμήμα της Σαχάρας, από τη Σενεγάλη ώς το Σουδάν, αποτελεί σημαντικό σταυροδρόμι διαφορετικών κλιμάτων, λαών, αλλά και, εσχάτως, χώρος δράσης ένοπλων ομάδων και traffiking. Με την ήττα Καντάφι στην πολυεθνοτική Λιβύη, πολλοί πίστεψαν πως ο πόλεμος θα επεκταθεί στην περιοχή. Χώρες όπως το Μάλι, έσπευσαν να προσφέρουν γη και ύδωρ στις μεγάλες δυνάμεις για τη λήψη χρημάτων για την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» και τη συνακόλουθη εξασφάλιση της προστασίας τους. Ωστόσο, τα προβλήματά τους, που οφείλονται στον ιμπεριαλισμό και τη συνακόλουθη διαφθορά και την εθνοτική καταπίεση, δεν σταμάτησαν. Έτσι, στις 17 Γενάρη, το Εθνικό Απελευθερωτικό Κίνημα του Αζαουάντ (ΕΑΚΑ-MNLA), περιοχής στο βόρειο τμήμα του Μάλι, που κατοικείται από Τουαρέγκ («μπλε άνθρωποι»), και άλλες εθνότητες, κήρυξε τον πόλεμο, ζητώντας ανεξαρτησία. To κίνημα αυτό, που έχει ήδη καταλάβει πολλές πόλεις του βορρά, ξάφνιασε τις μεγάλες δυνάμεις: οι ΗΠΑ, μετά από μια αρχική ταξιδιωτική οδηγία που μιλούσε για «λαό του Αζαουάντ» και «ΕΑΚΑ», στις 2/2 έκαναν λόγο για «ένοπλες ομάδες» «πολίτες του Μάλι» και χαιρέτισε την «έκκληση του Προέδρου του Μάλι για δημοκρατία». Η Γαλλία, παλιός(;) δυνάστης της περιοχής, με δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της, Bernard Valero, υπερασπίστηκε αρχικά «τη σταθερότητα και την ενότητα» του Μάλι, όμως σε επερώτηση στη Βουλή στις 7 Φλεβάρη, ο υπουργός Εξωτερικών Ζιπέ, κάλεσε σε διάλογο στη βάση των στρατιωτικών επιτυχιών του ΕΑΚΑ. Η Ε.Ε., με δήλωση της Ανώτατης Εκπροσώπου Catherine Ashton, στις 6 Φλεβάρη, επεσήμανε την «αφοσίωση της Ε.Ε. στη σταθερότητα του Μάλι». Η Αφρικανική Ένωση καταδίκασε το κίνημα, ενώ η Αλγερία, που αρχικά δεν περιέθαλπτε τους τραυματίες αντάρτες, στις 13/2 άλλαξε στάση. Ο Δρόμος μίλησε με τον εκπρόσωπο του MNLA, Moussa Ag Acharatoumane, προσπαθώντας να αναδείξει την κατάσταση στην περιοχή αλλά και τα σύγχρονα εθνικά κινήματα, δίχως να κρύβει τις αντιφάσεις τους έναντι των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Ποιοι λόγοι σας ώθησαν να πάρετε τα όπλα; Ποιος ο στόχος σας;
Προσπαθήσαμε πριν από 3 μήνες να ξαναρχίσει ο διάλογος μεταξύ του λαού του Αζαουάντ και του κράτους του Μάλι. Ακόμα και διεθνείς παράγοντες, όπως η Ελβετία, προσφέρθηκαν να διαμεσολαβήσουν, όμως το Μάλι, δυστυχώς, αρνήθηκε το διάλογο, μη αναγνωρίζοντας πρόβλημα. Ακολούθως, έστειλε μαζικά στρατό στην περιοχή μας, υπό το πρόσχημα της καταπολέμησης ένοπλων τρομοκρατικών ομάδων, τις οποίες, ωστόσο, ποτέ δεν είχε πολεμήσει. Για εμάς, ήταν μια πρόκληση, στην οποία έπρεπε να απαντήσουμε. Έπειτα, επιθυμούμε να φέρουμε το Μάλι ενώπιον μιας νέας πραγματικότητας, ώστε να αναγνωρίσει το δικαίωμα αυτοδιάθεσης στον πληθυσμό του Αζαουάντ. Συνεπώς, επιθυμούμε τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους, καθώς, ήδη από τη δεκαετία του ’60, ο λαός μας ποτέ δεν είχε αναγνωρίσει την κατοχική διοίκηση του Μάλι στην περιοχή.

Ο λαός σας υπάρχει σε πολλά κράτη. Γιατί επιλέξατε να ξεκινήσετε από το Μάλι; Δεν φοβάστε συλλογική επέμβαση των κρατών αυτών;
Υπάρχει μονίμως μια παρεξήγηση στα διεθνή ΜΜΕ, σχετικά με το Κίνημα και τους στόχους του. Πρώτον, δρούμε μόνο στο Αζαουάντ, μια περιοχή που διοικητικά ανήκει στο Μάλι. Δεν είναι μόνο οι Τουαρέγκ που επαναστάτησαν. Ναι μεν αυτοί πρωτοστατούν, όμως είναι όλες οι άλλες κοινότητες (Άραβες, Peulh, Sonrai) που συμμετέχουν στην επανάσταση. Ας είναι ξεκάθαρο: δεν είναι σκοπός μας η ένωση των περιοχών που ζουν οι Τουαρέγκ. Δεν απειλούμε τα σύνορα της Αλγερίας, της Μαυριτανίας, της Μπουρκίνα Φάσο ή του Νίγηρα.

Η περιοχή σας είναι βάση της Αλ Κάιντα του Ισλαμικού Μάγρεμπ, ενώ είναι και σταυροδρόμι trafficking και εμπορίου ναρκωτικών. Τι απαντάτε σε όσους σας κατηγορούν πως έχετε σχέση με αυτά;
Το Μάλι προσπαθεί να παρουσιάσει εμάς ως ένα με τους τρομοκράτες. Στην πραγματικότητα, αν μια ομάδα τους καταδικάζει εμπράκτως, είναι το ΕΑΚΑ. Το Μάλι έχει μετατρέψει σε πεδίο δράσης όλων αυτών, για να εκδιώξει τους αυτόχθονες πληθυσμούς. Είναι εγκατεστημένοι εν γνώσει του στρατού, που ποτέ δεν τους καταπολέμησε. Μάλιστα, η βάση της Αλ Κάιντα είναι μόλις λίγα χιλιόμετρα μακριά από τα στρατόπεδά του. Οι αυτόχθονες ήμασταν πάντα φιλήσυχοι, είναι εκτός κουλτούρας μας οι εξτρεμισμοί. Ζητάμε από αυτούς τους ανθρώπους να τα μαζέψουν και να φύγουν από τον τόπο μας. Χωρίς να εξυγιανθεί η περιοχή, ο πληθυσμός δεν θα μπορέσει να χαρεί την ελευθερία του. Αν μια πολύ μικρή μειοψηφία νέων συνεργάζεται μαζί τους, είναι αποκλειστικά για τα οικονομικά τους συμφέροντα, δεδομένης της ανεργίας. Δεν είναι επειδή ασπάζονται τις ίδιες ιδέες. Αντιθέτως, τώρα, πολλοί από αυτούς εγκαταλείπουν τους εξτρεμισμούς και στρέφονται σε αυτό που είναι ηθικό και δίκαιο: στο απελευθερωτικό μας κίνημα. Διεξάγουμε καμπάνια ευαισθητοποίησης για να τους κερδίσουμε όλους μαζί μας.

Κατηγορείστε, επίσης, ότι πέρυσι υπήρξατε μισθοφόροι του Καντάφι…
Πρόκειται για διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Οι Τουαρέγκ του στρατού του Καντάφι ήταν Λίβυοι πολίτες, που οι οικογένειές τους είχαν καταφύγει εκεί τη δεκαετία του ’70, για να γλιτώσουν από τις σφαγές. Παράλληλα, ο Καντάφι τότε, προετοιμαζόμενος για διάφορους πολέμους (Τσαντ κ.λπ.) στρατολογούσε και πολιτογραφούσε μαζικά. Εξάλλου, όντας στο στρατό, αρχικά υπάκουαν στην ιεραρχία τους. Ωστόσο, όπως όλες οι λιβυκές κοινότητες, οι προτιμήσεις τους, δεν ήταν ομόφωνες. Δεν ήταν όλοι οι Τουαρέγκ με τον Καντάφι. Κάποιοι, μάλιστα, βοήθησαν στην πολιορκία της Τρίπολης, άλλοι μπήκαν στο CNT, πολλοί λιποτάκτησαν από το στρατό του. Ήδη, δε, κάποιοι, προτού ξεσπάσει η λιβυκή κρίση, είχαν επιστρέψει στο Αζαουάντ, αποδυναμώνοντας, αντικειμενικά, την εξουσία Καντάφι.

Μήπως φταίει η προέλευση του οπλισμού σας;
Όχι. Τα περισσότερα όπλα μας προέρχονται από απαλλοτριώσεις αποθηκών οπλισμού του Μάλι, που κάναμε στις πρόσφατες προηγούμενες εξεγέρσεις μας, τη δεκαετία του ’90, το 2006, το 2008 και σήμερα. Κάποια ήρθαν ίσως από τη Λιβύη, σίγουρα όμως, όχι η πλειοψηφία. Εξάλλου, η πλειοψηφία των αξιωματικών μας λιποτάκτησαν από το στρατό του Μάλι, προσχωρώντας στο Κίνημα με τον οπλισμό τους.

Γιατί τα ΜΜΕ και οι ξένες δυνάμεις σιωπούσαν; Θεωρείτε πως προνομοποιούν τη σταθερότητα του Μάλι; Αν ναι, γιατί;
Το Μάλι είναι διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος και η πλειοψηφία των δυνάμεων συνεργάζεται μαζί του, θεωρώντας το ως μοναδικό συνομιλητή. Αναφορικά με τα ΜΜΕ, το Μάλι κρατά απομονωμένη και δυσπρόσιτη την περιοχή, μονοπωλώντας την πληροφόρηση για την κοινωνικοπολιτική της κατάσταση και εξηγώντας την κατά πώς το συμφέρει. Αναφορικά με τις μεγάλες δυνάμεις, στο Μάλι υπάρχουν η Γαλλία και οι ΗΠΑ οι οποίες εκμεταλλεύονται τον πλούτο της περιοχής (πετρέλαιο, ουράνιο κλπ). Όμως, ενδιαφέρονται και για το θέμα της ανασφάλειας και πιστεύουμε πως σιγά-σιγά θα καταλάβουν πως στην καταπολέμησή της το Μάλι έχει κάποια όρια και πως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες στην περιοχή, όπως ο λαός μας. Είναι, άλλωστε, η πρώτη φορά που διεθνείς παράγοντες και ΜΜΕ ασχολούνται μαζί μας.

Τι προβλήματα σας δημιούργησε το Μάλι;
Τα προβλήματα είναι ίδια από τη δεκαετία του ’60. Το 1963, με την αποχώρηση των Γάλλων, είδαμε έναν νέο στρατό να μας κατακτά, ο οποίος άρχισε αμέσως λεηλασίες, βιασμούς, δηλητηριάσεις των ζώων μας, κάθε είδους ακρότητα. Στο Κιντάλ, ακόμα υπάρχει ένας φούρνος στον οποίο Τουαρέγκ ρίχτηκαν ζωντανοί το 1963. Όλα αυτά υπό τη σιωπή της διεθνούς κοινότητας και των γειτονικών χωρών. Μετά ακολούθησε μεγάλη ξηρασία. Το Μάλι δημοσιοποίησε τις τραγικές της συνέπειες, λαμβάνοντας κονδύλια τα οποία, όμως, κράτησε για αυτό, αφήνοντας το λαό μας, να πεινά, να διψά και να μεταναστεύει στην πλειοψηφία του, σε Λιβύη και Αλγερία. 51 χρόνια εξεγειρόμαστε εναντίον του. Ήδη το 1957 οι αρχηγοί των φυλών μας είχαν στείλει επιστολή στο Ντε Γκολ ζητώντας ανεξαρτησία, όπως και το 1893, το 1916-17 και το 1920.

Θα καθόσασταν ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων;
Πάντα είμαστε ανοιχτοί στο διάλογο. Κάθε φορά παύαμε πυρ, ωστόσο, το Μάλι δεν εφάρμοζε τα συμφωνηθέντα. Πλέον, ο κόσμος δεν θεωρεί αξιόπιστο το κράτος της βίας και του ψέματος. Όμως, αν υπάρξει διάλογος, θα διεξαχθεί μόνο στη βάση της αναγνώρισης από το Μάλι του δικαιώματος της αυτοδιάθεσής μας.

Δημοκρατία και εθνικό ζήτημα συμπλέουν; Τι κράτος θέλετε να δημιουργήσετε;
Έχουμε μια πολιτική πλατφόρμα για το μέλλον του Αζαουάντ, όπου αναγνωρίζουμε τις διεθνείς συνθήκες για το δημοκρατικό κράτος δικαίου. Πάντοτε ήμασταν ένας λαός δημοκρατικός. Π.χ. η γυναίκα στην κοινωνία των Τουαρέγκ ανέκαθεν ήταν ελεύθερη. Ο λαός θα αποφασίζει ποιος θα κυβερνά. Θέλουμε κράτος δημοκρατικό, όπως τα άλλα, λαϊκό και κοσμικό.

Ένα κράτος μεσούσης της ερήμου είναι βιώσιμο; Ποιες θα ’ναι οι σχέσεις σας με τις δυνάμεις που πάντοτε απειλούν την οικονομική και πολιτική ανεξαρτησία των χωρών;
Μπορεί να ζούμε σε έρημο, όμως το περιβάλλον είναι βιώσιμο και η γη πλούσια. Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και το ουράνιο μπορούν να μας επιτρέψουν να αναπτυχθούμε κανονικά. Με τις ξένες δυνάμεις θα δημιουργήσουμε σχέσεις διπλωματικές. Είμαστε ανοιχτοί για συνεργασίες. Αναφορικά, όμως, με τις συμφωνίες που υπέγραψε το Μάλι για την εκμετάλλευση του πλούτου της περιοχής μας, όντας μια κατοχική δύναμη και μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη ζωή και τις ανησυχίες των αυτόχθονων, δεν θα τις αναγνωρίσουμε.

Ποιες είναι οι σχέσεις σας με τους συμπατριώτες σας που συνεχίζουν να μετέχουν του πολιτικού βίου του Μάλι;
Τους καλωσορίζουμε, καλώντας τους να διακόψουν κάθε σχέση με το Μάλι. Πολλοί εγκαταλείπουν το Κοινοβούλιο και προσχωρούν. Όσο για τις εκλογές στο Μάλι, τον Απρίλη, δεν μας απασχολούν· αφορούν άλλο λαό. Εξάλλου, όλα τα χρόνια, το ποσοστό συμμετοχής μας στις εκλογές ήταν μικρό. Θα κάνουμε εκστρατεία ευαισθητοποίησης ώστε ο λαός μας να προστρέξει στις κάλπες μόνο στην περίπτωση δημοψηφίσματος για το δικαίωμα αυτοδιάθεσής του.

Σχόλια

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!