Του Παναγιώτη Κολοβού
Ο στρατηγικός στόχος του σοσιαλισμού είναι αλήθεια ότι αποτελεί διακηρυγμένη θέση του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη από τη διακήρυξη της Συνδιάσκεψης και επαναλαμβάνεται στις προτεινόμενες θέσεις της Κ.Ε. για το Συνέδριο. Είναι εξίσου αλήθεια, όμως, ότι και τα δύο αυτά κείμενα (και πολύ περισσότερο οι δημόσιες τοποθετήσεις των ηγετικών συντρόφων που δεν τον αναφέρουν καν), απομονώνουν εντελώς αυτόν το διακηρυγμένο στρατηγικό στόχο από το πρόγραμμα που θα ακολουθήσει η πολυπόθητη κυβέρνηση της Αριστεράς και από την καθημερινή πάλη. Δεν περιέχουν, δηλαδή, καμία απολύτως «γέφυρα»-δέσμη μέτρων που θα συνδέει την πολιτική της κυβέρνησης της Αριστεράς με το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Αντικειμενικά, λοιπόν, ο στρατηγικός μας στόχος παρουσιάζεται ιστορικά ανεπίκαιρος και παραπέμπεται στις καλένδες, ενώ η κυβέρνηση της Αριστεράς, με αυτό τον τρόπο, περιορίζεται σε μια προσπάθεια φιλολαϊκής διαχείρισης της καπιταλιστικής κρίσης. Το ζήτημα αυτό δεν είναι «φιλολογικής» δευτερεύουσας σημασίας, αλλά κομβικό για τον πολιτικό εξοπλισμό του κόμματός μας.
Το δίλημμα ανάμεσα σε ένα πρόγραμμα με βασική κατεύθυνση το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας και ένα πρόγραμμα με άμεσο στόχο τη φιλολαϊκή διαχείριση του καπιταλισμού με απώτερο στόχο ή «ορίζοντα» το σοσιαλισμό, δεν είναι όπως παρουσιάζεται πολλές φορές, μια διαφορά που αφορά στο μέλλον, στην «ταχύτητα των αλλαγών ενώ η κατεύθυνση είναι κοινή», όπως πολλές φορές παρουσιάζεται. Είναι ένα δίλημμα που αφορά την επιτυχία ή την αποτυχία για μια κυβέρνηση της Αριστεράς στο σήμερα. Στην παρούσα ιστορική συγκυρία, της βαθύτερης κρίσης του καπιταλισμού παγκόσμια, όπως έχουν δηλώσει πολλοί αστοί οικονομολόγοι, και από την οποία δεν προβλέπεται διέξοδος χωρίς λιτότητα για πολλά ακόμη χρόνια, το ζήτημα της καταπολέμησης της ανεργίας και της παραγωγικής ανασυγκρότησης, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για εκατομμύρια ανθρώπινες υπάρξεις. Για όλους αυτούς, η επιβίωση του καπιταλιστικού συστήματος, δεν μπορεί να εξασφαλίσει τίποτε άλλο εκτός από εξαθλίωση, πείνα και θάνατο. Κι αυτό γιατί η μόνη υπαρκτή διέξοδος για τον καπιταλισμό από την κρίση, είναι η άνοδος του ποσοστού του κέρδους, μέσα από την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων και περαιτέρω συμπίεση του εργατικού εισοδήματος.
Με αυτή την έννοια, μια πολιτική όπως αυτή που προτείνει η πλειοψηφία, πρέπει να πείσει όχι μόνο εμάς, τα μέλη, αλλά κυρίως την κοινωνία, ότι μπορεί να εξασφαλίσει μια θέση δουλειάς για κάθε άνεργο, μέσω της παραγωγικής ανασυγκρότησης που ευαγγελίζεται. Δεν είναι λοιπόν συναισθηματικό ή ηθικολογικό ζήτημα, το αν αυτό μπορεί να γίνει με τον έλεγχο των καπιταλιστών στην οικονομία ή χωρίς αυτόν. Για παράδειγμα, τα ελληνικά ναυπηγεία δεν κλείνουν επειδή δεν υπάρχει ανάγκη για νέα πλοία στην κοινωνία -οι περισσότερες επιβατικές γραμμές εξυπηρετούνται από σαπιοκάραβα- αλλά γιατί κανένας ιδιώτης καπιταλιστής δεν έχει λόγο να επενδύσει σε αυτά, όσο δεν εξασφαλίζει ένα συγκεκριμένο ποσοστό κέρδους, που είναι ανέφικτο σήμερα. Η ελληνική κλωστοϋφαντουργία δεν εξαφανίζεται γιατί η ελληνική κοινωνία δεν έχει ανάγκη από τα προϊόντα της, αλλά γιατί δεν μπορεί να λειτουργήσει στα χέρια ιδιωτών, παρέχοντας επαρκή κερδοφορία. Το ίδιο συμβαίνει και όσον αφορά τον κλάδο της μεταποίησης μετάλλου και των οικοδομικών υλικών. Μόνο λοιπόν αν όλα αυτά λειτουργήσουν χωρίς το κριτήριο του κέρδους, αλλά της κάλυψης των αναγκών της κοινωνίας, εξασφαλίζοντας μόνο τις δαπάνες των μισθών και της συντήρησης του σταθερού τους κεφαλαίου, μπορούν να είναι σήμερα βιώσιμα. Αλλά αυτό μπορεί να γίνει μόνο με την κοινωνικοποίησή τους. Μόνο σε κοινωνικοποιημένα μέσα παραγωγής που ελέγχονται από τους ίδιους τους εργαζόμενους μπορεί να απορροφηθεί ο όγκος των ανέργων και όχι σε ένα «Δημόσιο» που απασχολείται μόνο στον τομέα των υπηρεσιών και άρα προϋποθέτει επαρκή παραγωγική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα -ανέφικτη σήμερα- για να είναι βιώσιμο.
Μα, μας απαντούν, αυτά δεν είναι ρεαλιστικά! Όσοι χρησιμοποιούν το επιχείρημα αυτό, δικαιούνται να το κάνουν, μόνο αφού αποδείξουν ότι είναι ρεαλιστικό το μοντέλο της μεικτής οικονομίας που προτείνουν το μοντέλο μιας λειτουργίας του καπιταλισμού που παράγει φιλολαϊκό έργο, που δεν έχει αποδειχτεί πουθενά μέχρι σήμερα! Η φλεγόμενη Σουηδία, από την εξέγερση των αποκλεισμένων, πριν από λίγο καιρό, η φλεγόμενη σήμερα Βραζιλία, τα μοντέλα για τους υπερασπιστές των θέσεων της πλειοψηφίας αποτελούν μια επαρκή απόδειξη.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, το κείμενο της πλειοψηφίας της Κ.Ε. για το Συνέδριο, δεν έχει απλά δευτερεύουσες ελλείψεις που μπορούν να συμπληρωθούν, αλλά θεμελιωδώς λανθασμένες θέσεις που πρέπει να απορριφθούν. Οι θέσεις που προσπάθησα να αναπτύξω με συντομία, αναπτύσσονται αναλυτικά στην Κομμουνιστική Πλατφόρμα που κατεβαίνει ως εναλλακτικό κείμενο στο επικείμενο συνέδριο.
*Ο Παναγιώτης Κολοβός είναι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Νέας Σμύρνης
