Ένα βήμα μπρος, δυο βήματα πίσω με το ευρωομόλογο. Οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ξεκινούν την «εκστρατεία» τους υπέρ της ιδέας στην Ευρώπη, ο ΓΑΠ ανέλαβε να το διαφημίσει στις αγορές μέσω Νταβός, αλλά στο μεταξύ Γαλλία και Γερμανία επιμένουν σε ένα ξερό «όχι», υποστηρίζοντας ότι αν δεν προηγηθεί η δημοσιονομική και οικονομική ολοκλήρωση, η σχετική συζήτηση δεν έχει νόημα. Σε κάθε περίπτωση η όποια απόφαση μετατίθεται για τη Σύνοδο του Μαρτίου, στο πλαίσιο της «συνολικής λύσης» που ευαγγελίζεται η γερμανική ηγεσία.
Γιατί το ευρωομόλογο προκαλεί τόσες αντιθέσεις στις ευρωπαϊκές ηγεσίες, αφού, ούτως ή άλλως, υπηρετεί μέσω μιας διαφορετικής διαδικασίας τον κοινό στόχο διάσωσης των πιστωτών και εκχώρησης ακόμη μεγαλύτερου εθνικής κυριαρχίας στο «διευθυντήριο» ευρωκρατών και «ηγεμόνων» της Ευρωζώνης; Η προφανής εξήγηση είναι ότι οι «κεντρικές» χώρες, που προς το παρόν δανείζονται φτηνά, δεν έχουν λόγους να αυξήσουν, έστω και λίγο, το κόστος δανεισμού τους (βλέπε και Homo economicus 22/1/2011). Το οποίο, σε ένα βαθμό, θα επιβαρύνει και τις τράπεζές τους. Από την άλλη πλευρά, καθώς το χρέος της Eυρωζώνης αποτελεί πηγή πλούτου για τη διεθνή της τοκογλυφίας, όχι μόνο στην Ευρώπη και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ή στις ισχυρές οικονομίες της Ασίας, δεν είναι παράδοξο που οι διαβόητες «αγορές» (αν και εξακολουθούν να στοιχηματίζουν σε χρεοκοπία της Ελλάδας ή και διάλυση της Eυρωζώνης σε λίγα χρόνια), την ίδια στιγμή αγκαλιάζουν με ενθουσιασμό το πρόπλασμα ευρωομολόγου που ήδη υπάρχει: η πρώτη έκδοση του κοινού ομολόγου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) για τη διάσωση της Ιρλανδίας έγινε ανάρπαστη. Για 5 δισ. που ζητούσε το Ταμείο έγιναν προσφορές ύψους 45 δισ. ευρώ!
Υπάρχει, λοιπόν, μια αποκλίνουσα προσέγγιση (ενδεχομένως και αντίθεση) για το ευρωομόλογο ανάμεσα στις πολιτικές ηγεσίες που θέλουν να υπερασπίσουν, πέραν του ευρώ, τους «εθνικούς καπιταλισμούς τους» και τις «τράπεζές τους» και στις παγκοσμιοποιημένες αγορές χρήματος που θέλουν να επιτύχουν το μέγιστο κέρδος και το ελάχιστο «συστημικό» ρίσκο. Ενδεχομένως, γι’ αυτό οι δεύτερες ρίχνουν αισθητά το βάρος τους υπέρ του ευρωομολόγου.
Άλλωστε, η εμπειρία που είχε η διεθνής τοκογλυφία από έναν «πρόγονο» των ευρωομολόγων ήταν επικερδής. Το 1989, όταν πολλές λατινοαμερικανικές χώρες βρέθηκαν σε αδυναμία να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, ιδιαίτερα έναντι των αμερικανικών τραπεζών, τη λύση έδωσαν τα BrandyBonds, μια μορφή τιτλοποίησης των χρεών. Χρηματοδοτήθηκαν με πόρους του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας αλλά και με τα συναλλαγματικά αποθέματα αυτών των χωρών και εκδόθηκαν με την εγγύηση αμερικανικών ομολόγων και, φυσικά, με παράλληλη υποθήκευση δημόσιων περιουσιακών στοιχείων των υπερχρεωμένων χωρών. Ένα μέρος των ομολόγων αυτών είχαν την ονομαστική αξία του χρέους κάθε χώρας κι ένα άλλο περιέλαβε και «κούρεμα» του χρέους αυτού. Πάνω από 12 χώρες, όχι μόνο στη Λ. Αμερική, αλλά και στην Ευρώπη (Πολωνία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, αργότερα και η Ρωσία) χρησιμοποίησαν αυτό το «εργαλείο» αναχρηματοδότησης του χρέους τους το οποίο διάχυσε το ρίσκο της χρεοκοπίας τους σε όλο τον κόσμο, απαλλάσσοντας από αυτό τις αμερικανικές τράπεζες, αλλά κάθε άλλο παρά έλυσε το πρόβλημα, αφού άλλες χώρες κατάντησαν προτεκτοράτα του ΔΝΤ, άλλες είδαν το χρέος τους να διογκώνεται, ενώ ορισμένες δεν απέφυγαν ούτε τη χρεοκοπία (Αργεντινή, Ρωσία).
Για τέτοιου είδους εναλλακτική λύση χαίρεται και χαμογελά ο κόσμος; Αναμένουμε λεπτομέρειες…
Υπάρχει, λοιπόν, μια αποκλίνουσα προσέγγιση (ενδεχομένως και αντίθεση) για το ευρωομόλογο ανάμεσα στις πολιτικές ηγεσίες που θέλουν να υπερασπίσουν, πέραν του ευρώ, τους «εθνικούς καπιταλισμούς τους» και τις «τράπεζές τους» και στις παγκοσμιοποιημένες αγορές χρήματος που θέλουν να επιτύχουν το μέγιστο κέρδος και το ελάχιστο «συστημικό» ρίσκο. Ενδεχομένως, γι’ αυτό οι δεύτερες ρίχνουν αισθητά το βάρος τους υπέρ του ευρωομολόγου.
Άλλωστε, η εμπειρία που είχε η διεθνής τοκογλυφία από έναν «πρόγονο» των ευρωομολόγων ήταν επικερδής. Το 1989, όταν πολλές λατινοαμερικανικές χώρες βρέθηκαν σε αδυναμία να εξυπηρετήσουν το χρέος τους, ιδιαίτερα έναντι των αμερικανικών τραπεζών, τη λύση έδωσαν τα BrandyBonds, μια μορφή τιτλοποίησης των χρεών. Χρηματοδοτήθηκαν με πόρους του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας αλλά και με τα συναλλαγματικά αποθέματα αυτών των χωρών και εκδόθηκαν με την εγγύηση αμερικανικών ομολόγων και, φυσικά, με παράλληλη υποθήκευση δημόσιων περιουσιακών στοιχείων των υπερχρεωμένων χωρών. Ένα μέρος των ομολόγων αυτών είχαν την ονομαστική αξία του χρέους κάθε χώρας κι ένα άλλο περιέλαβε και «κούρεμα» του χρέους αυτού. Πάνω από 12 χώρες, όχι μόνο στη Λ. Αμερική, αλλά και στην Ευρώπη (Πολωνία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, αργότερα και η Ρωσία) χρησιμοποίησαν αυτό το «εργαλείο» αναχρηματοδότησης του χρέους τους το οποίο διάχυσε το ρίσκο της χρεοκοπίας τους σε όλο τον κόσμο, απαλλάσσοντας από αυτό τις αμερικανικές τράπεζες, αλλά κάθε άλλο παρά έλυσε το πρόβλημα, αφού άλλες χώρες κατάντησαν προτεκτοράτα του ΔΝΤ, άλλες είδαν το χρέος τους να διογκώνεται, ενώ ορισμένες δεν απέφυγαν ούτε τη χρεοκοπία (Αργεντινή, Ρωσία).
Για τέτοιου είδους εναλλακτική λύση χαίρεται και χαμογελά ο κόσμος; Αναμένουμε λεπτομέρειες…
Σάιλοκ
Σχόλια
