Της Αλίκης Βεγίρη. Τη Δευτέρα και Τρίτη που μας πέρασε είχαμε την προγραμματισμένη συνάντηση αρχηγών του G8 σε πολυτελές θέρετρο της Β. Ιρλανδίας, θέρετρο το οποίο όμως παραμένει κλειστό εδώ και ένα χρόνο λόγω έλλειψης πελατείας, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που πλήττει το νησί.
Τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής μέσω συντονισμένων προσπαθειών μεταξύ των κρατών, η μη-καταβολή λύτρων σε περιπτώσεις απαγωγών, αλλά τα μάτια όλων ήταν στραμμένα στην αντιμετώπιση της εμφύλιας σφαγής στη Συρία, με δεδομένα την πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. να άρει το εμπάργκο όπλων προς τους αντάρτες της αντιπολίτευσης, την επιθυμία των Αμερικανών να τους εξοπλίσουν με ελαφρά όπλα και τη συνεχιζόμενη στήριξη του Άσαντ από τη Ρωσία.
Παρά τις προσδοκίες για ένα ιδιαίτερα κακό κλίμα (που εν μέρει υπήρξε, όπως το συμπύκνωσε την πρώτη μέρα της συνόδου ο Πρωθυπουργός του Καναδά απομονώνοντας φραστικά τους Ρώσους με το «εσείς κι εμείς οι G7»), εν τούτοις ο φρέσκος αέρας της εξοχής, τα ήσυχα νερά της λίμνης και το γκουρμέ φαγητό βοήθησαν ώστε την αμέσως επομένη ο Χάρπερ να το πάρει πίσω, και στο τέλος να βγει ένα άτολμο 40σέλιδο κοινό ανακοινωθέν, που έδινε την εντύπωση ότι οι δυο πλευρές είχαν έρθει πιο κοντά. Όχι πολύ, λίγα μόνο εκατοστά, αλλά απ’ ό,τι υποψιάζομαι έτσι συμβαίνει συνήθως εις τας συνόδους.
Όλη η φασαρία των διαδηλώσεων στο Λονδίνο και το Μπέλφαστ, οι χιλιάδες αστυνομικοί σε επιφυλακή και τα 50 εκ. στερλίνες που κόστισε το πανηγύρι, η αγωνία και οι προσδοκίες των Σύρων, όλα αυτά μόνο για κάποια λίγα εκατοστά, και τα οποία δεν είναι σίγουρο ότι δεν θα παρθούν πίσω σε μια επόμενη μέρα, ή σε μια επόμενη σύνοδο. Ας είναι…
Τι συμφωνήθηκε;
Το κυριότερο ήταν ότι ο Πούτιν φάνηκε για πρώτη φορά πρόθυμος να συναινέσει στην απομάκρυνση του Άσαντ και στη δημιουργία μιας μεταβατικής καθολικής κυβέρνησης, υπό την προϋπόθεση όμως ότι δεν θα δημιουργηθεί κενό εξουσίας, μάλιστα κοντά στα νότια σύνορα της Ρωσίας, όπως είχε συμβεί προηγουμένως στο Ιράκ και τη Λιβύη. Αυτό φυσικά εννοείται, μια και στα λόγια όλα είναι εφικτά. Στο τελικό όμως ανακοινωθέν, μπλοκαρίστηκε κάθε αναφορά σχετικά με την απομάκρυνση Άσαντ, διότι όπως γνωρίζουμε, τα γραπτά μένουν δεσμεύοντας έτσι μια μελλοντική αντίθετη στροφή.
Οι Ρώσοι αποδέχτηκαν την ανάγκη αποστολής παρατηρητών του ΟΗΕ για να ελέγξουν την ύπαρξη χημικών όπλων, τα οποία σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Δύσης χρησιμοποιεί ο Άσαντ, ενώ σύμφωνα με τις αποκαλύψεις της Τουρκίας, τέτοια όπλα βρέθηκαν και στην κατοχή των ανταρτών. Ως γνωστόν, η εισβολή στο Ιράκ το 2003 έγινε κάτω από το ίδιο πρόσχημα, το οποίο μπορεί να κατέπεσε γρήγορα, αλλά όταν συνέβη ήταν πλέον πολύ αργά.
Οι G8 αποφάσισαν επίσης την αύξηση των πιέσεων για την πολιτική επίλυση της συριακής κρίσης και για την ταχύτερη δυνατή επανέναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών στη Γενεύη, χωρίς ωστόσο να υπάρξει δέσμευση ως προς το χρόνο και τη σύσταση των αντιπροσωπειών. Οι πρώτες συνομιλίες είχαν λάβει χώρα πέρσι τέτοια εποχή, πάλι στη Γενεύη, χωρίς όμως αποτέλεσμα, όπως δείχνουν οι συνεχιζόμενες μάχες και οι 93.000 νεκροί.
Η θέση της Ρωσίας είναι ότι στις νέες συνομιλίες θα πρέπει να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότερες ομάδες της αντιπολίτευσης, πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο, αφού παραμένει απρόθυμη και διαιρεμένη. Ο Άσαντ έχει ήδη πεισθεί από τη Μόσχα να συμμετάσχει με αντιπροσωπεία. Ενώ ο Ολάντ, σε κάποια στιγμή δήλωσε ότι δεν θα τον πείραζε αν παρευρισκόταν και το Ιράν τώρα που απέκτησε και καινούργιο πρόεδρο, για να συμπληρώσουν οι Ρώσοι «γιατί όχι και το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος», περισσότερο ως λόγια του αέρα παρά ως ένδειξη καλής θέλησης, όπως θέλω να φαντάζομαι.
Εν πάση περιπτώσει, και μέχρι να υπάρξει κάτι καλύτερο, αποφάσισαν να στείλουν παρηγορητική βοήθεια, γύρω στο $1,5 δισ. μαζί με αρκετές συμβουλές προς τις αντιμαχόμενες πλευρές να κόψουν τις κακές παρέες με ομάδες που πρόσκεινται στην Αλ Κάιντα, έχοντας μάλλον την αφέλεια να πιστεύουν ότι πάραυτα θα εισακουστούν.
Δεν έγινε καμιά αναφορά στο τελικό κείμενο για την πρόθεση των προθύμων Αμερικανών, Γάλλων και Βρετανών να εξοπλίσουν τους αντάρτες (οι Γερμανοί και οι Καναδοί έτσι κι αλλιώς απέχουν, ενώ ο Κάμερον συναντά ισχυρή αντίσταση από τον Κλεγκ και πολλούς δικούς του βουλευτές), μένοντας κανείς με την εντύπωση ότι η δέσμευση για την εξεύρεση πολιτικής λύσης θα ερχόταν σε αντίθεση με τις σκέψεις περί εξοπλισμού.
Απ’ ό,τι φαίνεται, καθόλου. Ο Ομπάμα σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη στο Βερολίνο αναφέρθηκε εκ νέου στη βαθιά του πεποίθηση ότι ο Άσαντ χρησιμοποιεί χημικά όπλα, ενώ αρνήθηκε να προσδιορίσει το είδος των όπλων που θα αποσταλούν στους αντάρτες. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι δεν του πέρασε καν απ’ το μυαλό ότι το ίδιο θα μπορεί να κάνει και ο Πούτιν προς τον Άσαντ, με αποτέλεσμα τη συνέχιση, παρά την αποκλιμάκωση των εχθροπραξιών.
Μ’ αυτά και με κείνα, η πρόσφατη σύνοδος δεν προσέφερε και πολλά προς τον τερματισμό της κρίσης, αφήνοντας την εντύπωση ότι οι σύνοδοι ίσως να είναι τελικά ο σκοπός και όχι το μέσον προς κάποιο αποτέλεσμα.
