Με πολλαπλούς τρόπους γίνεται φανερό και αντιληπτό ότι κακώς η Ευρώπη ταυτίζεται με την Ευρωπαϊκή Ένωση (μετεξέλιξη της ΕΟΚ). Η Ε.Ε. είναι μια διακρατική ένωση και ένας συγκεντρωτικός γραφειοκρατικός μηχανισμός στα χέρια των ισχυρών της Ευρώπης για να επιβάλουν τον άκρατο νεοφιλελευθερισμό και τα ληστρικά-κατακτητικά τους σχέδια σε βάρος της εργατικής τάξης και των λαών της Ευρώπης (κι όχι μόνο της Ευρώπης).
Η αχαλίνωτη κυρίαρχη προπαγάνδα είχε ταυτίσει την Ε.Ε. όχι μόνο γενικά με την Ευρώπη αλλά και με τον «ευρωπαϊσμό». Δηλαδή με κοινωνίες ευημερίας και κατανάλωσης, κοινωνίες δημοκρατίας και με ένα ανεβασμένο επίπεδο κοινωνικής πρόνοιας και βεβαίως κοινωνίες και χώρες απαλλαγμένες από τριβές, αντιθέσεις και ιδιαίτερα χωρίς πολέμους. Με την κρίση, όμως, έχει αρχίσει και καταρρέει αυτός ο «ευρωπαϊσμός» ή καλύτερα αυτός ο ευρωπαϊσμός είναι ένας παλιός, πολύ παλιός μύθος γιατί η πραγματικότητα, ιδιαίτερα της Ε.Ε. είναι εντελώς διαφορετική.
Όλα αυτά έχουν καταρριφθεί μαζικά και ριζικά. Τα νέα επεισόδια της κρίσης εγκλωβίζουν την Ε.Ε. σε φυγόκεντρη διαλυτική τροχιά. Οι οικονομικοί-πολιτικοί παράγοντες και τα διευθυντήρια έχουν αποκλίνουσες εκτιμήσεις, ισορροπούν σε συμπεριφορές που έπονται των εξελίξεων. Αδυνατούν να δεχθούν πως η επαναφορά σε συνθήκες ηγεμονίας, προϋποθέτει τη χρηματοδότηση όλου του οικοδομήματος. Ενώ η επιβίωση της ΟΝΕ, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα απαιτούσε δύο έως τρία τρισ. ευρώ άμεσα (δηλαδή να πληρώσει για πρώτη φορά η Γερμανία) επιδιώκεται να εξασφαλιστεί η «φθηνότερη» προοπτική διάσωσης. Μέσω της «οικονομικής διακυβέρνησης της Ε.Ε.» κάθε είδους δημοσιονομική πολιτική και εθνική κυριαρχία περνά σε γερμανικό έλεγχο. Π.χ. «η Ελλάδα θα σωθεί, αλλά θα αναλάβουμε εμείς. Η τρόικα θα διοικήσει».
Παράλληλα, το σχέδιο για διάσωση της Ευρωζώνης εντός των κεντροευρωπαϊκών ορίων παραμένει σε ισχύ, αλλά μετατοπίζεται στην εφεδρεία.
Η εναλλακτική αυτή, θα προϋπέθετε βέβαια οργανωμένο τρόπο «αποβολής» χωρών, αλλά και τη δημιουργία νέων μηχανισμών κυριαρχίας του βορρά επί του νότου. Τέλος, κανείς πλέον δεν αποκλείει το ενδεχόμενο διάλυσης της Ευρωζώνης με συνέπεια οικονομικούς πολέμους και ταχύτατες μετεξελίξεις.
Οι αποκλίνουσες αυτές εξελίξεις δημιουργούν περιοχές ιδιαίτερου γεωστρατηγικού και οικονομικού ενδιαφέροντος που έχουν κιόλας αρχίσει να αχνοφαίνονται, εντός των οποίων οι παίκτες θέτουν τις δικές τους επιδιώξεις που διαρκώς αναβαθμίζονται, κατακερματίζοντας ακόμα περισσότερο το ευρωπαϊκό σκηνικό.
Το νέο γεωπολιτικό τοπίο
Η κρίση, όμως, δημιουργεί νέα δεδομένα και στη γεωπολιτική σφαίρα, στην οποία πρέπει να σημειωθούν – γιατί επηρεάζουν άμεσα και την Ε.Ε.:
Η θέση ολόκληρου του δυτικού κόσμου είναι δεινή. Οι τρομερές δυσκολίες κρύβονται πίσω από την εκκωφαντικότητα των γεγονότων στην Ευρωζώνη, αλλά στην ουσία αφορούν ολόκληρο το δυτικό κόσμο. Η ραγδαία και παγκόσμια γεωπολιτική εξασθένηση των ΗΠΑ, η ανάδυση νέων δυνάμεων (Κίνα, Βραζιλία κ.λπ.) με ρόλο και φωνή στα διεθνή τεκταινόμενα, οι προσπάθειες της Ρωσίας να πιέσει την Ευρώπη σε συνεργασίες και ανοίγματα, το νέο σκηνικό που παρουσιάζουν οι αραβικές εξελίξεις και η ανάδειξη της Τουρκίας σε περιφερειακή δύναμη σε μια ευαίσθητη περιοχή -για να αναφερθούμε στα πιο ενδεικτικά- δείχνουν πως το ευρωενωσιακό οικοδόμημα δεν μπορεί να διατηρηθεί χωρίς μεγάλους τριγμούς και χωρίς σημαντικές αλλαγές και αναστατώσεις.
Η Ελλάδα ως επίκεντρο εξελίξεων
Οι εξελίξεις των καταστάσεων έφεραν την Ελλάδα στο επίκεντρο. Η μετάδοση των επιπτώσεων της ελληνικής χρεοκοπίας μέσα από τα τοξικά ομόλογα, σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, θα οδηγούσε σε μια τεράστια αποσταθεροποίηση ολόκληρης της ευρωένωσης. Γι’ αυτό τα πακέτα διάσωσης προς το τραπεζικό σύστημα και τα μνημόνια ήρθαν να αποτρέψουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Οι δανειστές, όμως, θέλησαν επιπλέον να έχουν τον πλήρη έλεγχο της οικονομικής, τώρα δε και της πολιτικής ζωής του τόπου, μετατρέποντας την χώρα σε υβρίδιο, σε προτεκτοράτο.
Υπό την άποψη αυτή ο ελληνικός λαός βιώνει ως κατακτητική την πολιτική που του επιβάλλεται, νιώθει ως κατοχή τη νέα καθεστωτική πραγματικότητα. Νιώθει πως το σημερινό επίπεδο της όποιας δημοκρατίας αδειάζει και οδηγούμαστε σε μια νέα χούντα. Όλα αυτά, μάλιστα, στο όνομα της Ευρώπης, της Ε.Ε. και του ευρώ.
Η χώρα γίνεται ολοκαύτωμα, υπερκαθορίζεται από την κρίση στην Ευρωζώνη, γίνεται πειραματόζωο ώστε να προωθηθούν τα σχέδια του διευθυντηρίου.
Αναζήτηση στρατηγικής έξω από τις ράγες της Ε.Ε.
Η Ελλάδα είτε με συμμετοχή στην Ε.Ε. είτε με παραδειγματική «τιμωρία» και αποβολή της από αυτήν, σενάρια που όπως είδαμε συνυπάρχουν στους πιο ισχυρούς κύκλους της Ε.Ε. (Γερμανία), θα οδηγηθεί αναγκαστικά σε αποκλίνουσες σχέσεις με το ιμπεριαλιστικό διευθυντήριο το οποίο, βεβαίως, δεν πρόκειται να παραιτηθεί από τις αξιώσεις του (οι δανειστές δεν θα μείνουν χωρίς να πάρουν στο πολλαπλάσιο όσα νομίζουν ότι τους ανήκουν).
Η εναλλακτική λαϊκή, αριστερή κατεύθυνση οφείλει να προδιαγράψει μια ρεαλιστική πορεία ρήξεων, παραγωγικής αναγέννησης, άλλων διεθνών σχέσεων και κατοχύρωσης της νέας θέσης της χώρας και προπάντων ένα μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό μπλοκ δυνάμεων που να στηρίζουν αυτήν την προοπτική και διέξοδο.
Μια άλλη Ελλάδα σε μια άλλη Ευρώπη θέτει πολλές προϋποθέσεις. Μια άλλη Ελλάδα σημαίνει άλλο πολιτικό και κοινωνικό συσχετισμό τέτοιο που να μπορεί να βάλει τις βάσεις μιας διαφορετικής οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής πορείας. Μια Ελλάδα που τα δόγματα του ευρωπαϊσμού θα έχουν αδυνατίσει, που η επιρροή της αστικής τάξης (ελληνικής και ευρωπαϊκής) με τα συνακόλουθα τρομοκρατικά τους διλήμματα θα έχουν εξασθενίσει. Εδώ δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες: ένα δίλημμα «ευρώ ή δραχμή» έχει ακόμα δύναμη πάνω σε λαϊκές μάζες, γιατί συνειδητοποιούν πως μια άμεση χωρίς προϋποθέσεις επιστροφή στην δραχμή, εδώ και τώρα, σημαίνει βίαιη, δραματική φτωχοποίησή τους. Σε μια άλλη Ευρώπη, σημαίνει Ευρώπη χωρίς την Ε.Ε., δηλαδή χωρίς τον νεοφιλελεύθερο, συγκεντρωτικό, αντεργατικό, αντικομμουνιστικό, ιμπεριαλιστικό σημερινό οργανισμό, με νέες σχέσεις ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης και φυσικά με απελευθερωμένες τις δυνατότητες ανάπτυξης, άρα χωρίς τους βρόχους του χρέους, του σκληρού νομίσματος και της εθνικής υποταγής των πλέον αδυνάτων. Αυτή η προοπτική θέτει καθήκοντα συντονισμού και προώθησης πανευρωπαϊκών αγώνων, βάθεμα στόχων, αναζήτηση στόχων και προοπτικής ακόμα και σε περιφερειακό επίπεδο, αν είναι δυνατόν (π.χ. Ευρώπη του Νότου, χώρες χρεωμένες κ.λπ.).
Επιβίωση και ελευθερία
Στις παρούσες συνθήκες, με δεδομένη τη δυναμική των συσχετισμών που προδιαγράφονται, το πιο πλατύ, ευρύ και ορμητικό κοινωνικό μπλοκ που εκφράστηκε, που μπορεί να κινητοποιηθεί είναι αυτό που συσπειρώνεται γύρω από το αίτημα να φύγουν κυβέρνηση, τρόικα, Μνημόνιο που θέλει την ανατροπή όλου του σάπιου πολιτικού συστήματος και εποικοδομήματος, που θέλει άμεση ανακούφιση των εργαζομένων, που θέλει άμεσα πραγματική δημοκρατία και εθνική αξιοπρέπεια. Επιβίωση και ελευθερία του λαού μπορεί να γίνει μόνο χωρίς Μνημόνια, χωρίς τρόικα, δηλαδή με ανατροπή του καθεστώτος που έχουν επιβάλλει και αυτό είναι η πρωταρχική, αναγκαία στόχευση. Ο αγώνας αυτός είναι αγώνας ενάντια στην παρούσα Ε.Ε. και όλους τους μηχανισμούς της, είναι ενάντια στο ΔΝΤ και τους παγκόσμιους χωροφύλακες, είναι ενάντια στην οικονομική ασφυξία που επιβάλλουν.
Τις τελευταίες μέρες, μέσα από τα τελεσίγραφα του διευθυντηρίου, γίνονται ολοένα πιο καθαρά τα όρια και οι περιορισμοί που θέτει το ευρώ σαν νεοφιλελεύθερο νόμισμα. Ακόμα και για τους πιο δύσπιστους πρέπει να είναι καθαρό, πως ο δρόμος για το ξεπέρασμα της κρίσης είναι δρόμος ρήξεων και εξόδου από το ευρώ. Το ίδιο το ευρώ -που δεν είναι ένα ουδέτερο νόμισμα- δηλώνει πολλαπλά πως θα σταθεί εμπόδιο σε κάθε ανεξάρτητη πορεία. Αυτή η διαπίστωση οδηγεί σε πολλαπλά καθήκοντα και προϋποθέσεις που δεν είναι τόσο αυτονόητες ή απλά ζήτημα συνθηματολογικών τοποθετήσεων και αφορισμών.
Η νέα δανειακή σύμβαση παραδίδει τη χώρα στους δανειστές, επιβάλλοντας συνθήκες ωμής αποικιοκρατίας και χρεοκοπίας του λαού για πολλές γενιές.
Η ανάγκη του πολιτικού αγώνα, της ανατροπής του πολιτικού συστήματος, η δημοκρατική πολιτική αναδιοργάνωση, η παραγωγική ανασυγκρότηση, σαν ενιαία και αδιαίρετη θέση, αποτελούν σήμερα σημαντικό όπλο για την κατεύθυνση της πάλης στις υπό διαμόρφωση συνθήκες. Μέσα σε αυτή την λογική και με προϋπόθεση την τροποποίηση του πολιτικού συσχετισμού αποκτούν νόημα οι θέσεις για έξοδο από την Ευρωζώνη, για εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, για επανέλεγχο της νομισματικής πολιτικής κ.λπ.
Πρέπει να δειχθεί με πειστικό τρόπο πως ένας λαός, μια χώρα, δεν μπορούν να φυλακιστούν στο ευρώ (νεοφιλελεύθερο νόμισμα) και στο ληστρικό χρέος (σύστημα επιβολής όρων των δανειστριών μεγάλων δυνάμεων). Είναι ανάγκη να δειχθεί πως υπάρχει άλλος δρόμος ρεαλιστικός και αποτελεσματικός.
Επομένως: εναντίωση στα μνημόνια και την τρόικα (Ε.Ε., ΕΚΤ, ΔΝΤ για να μην ξεχνιόμαστε) – στάση πληρωμών στους δανειστές – ανακούφιση εργαζομένων – παραγωγική ανασυγκρότηση (με ό,τι μέτρα είναι αναγκαία για αυτό -τράπεζες, νομισματική – δημοσιονομική πολιτική κ.λπ.). Και προπάντων, κορυφαία προϋπόθεση: λαϊκό κίνημα, συνειδητοποιημένο γύρω από όλα αυτά, κοινωνικό μπλοκ δυνάμεων που να στηρίζουν αυτήν την αλλαγή, παλλαϊκό (εθνικό-λαϊκό) μέτωπο πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων για διέξοδο της χώρας, βάθεμα του ριζοσπαστισμού και της κοινωνικής συνείδησης, σφυρηλάτηση πνεύματος αγώνα αντίστασης και ρήξης με τα σύγχρονα δεσμά του παγκόσμιου συστήματος.
Αυτή είναι η συμβολή μας σε μια μεγάλη ιστορική στροφή που επιβάλλεται και στην Ευρώπη και την περιοχή μας. Μια εποχή εξεγέρσεων, δημοκρατικών κινημάτων και επαναστάσεων έχει ανοίξει. Ας βρούμε τη θέση μας μέσα σε αυτήν.
