Υιοθετήθηκε χωρίς αντιρρήσεις ο μηχανισμός ελεγχόμενης χρεοκοπίας και η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λισσαβώνας χωρίς δημοψηφίσματα.
Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου.
Με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς ιδιαίτερες αντιπαραθέσεις επί της ουσίας ολοκληρώθηκε την Παρασκευή η ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής που είχε χαρακτηριστεί ως μια από τις κρισιμότερες των τελευταίων ετών. Η «κρισιμότητα» και η ένταση που αυτή υπονοεί εξαντλήθηκε σε όσα είχαν λεχθεί και γραφτεί τις προηγούμενες δια του Τύπου. Στην ίδια τη Σύνοδο δεν άνοιξε ρουθούνι. Οι 27 απλώς υπερψήφισαν πειθαρχημένα το σχέδιο απόφασης που από την περασμένη Δευτέρα είχαν συμφωνήσει Μέρκελ και Σαρκοζί και το οποίο είχε διαρρεύσει στα ΜΜΕ.
Η απόφαση περιλαμβάνει αυτά που έκρινε η Γερμανία ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες και τις προτεραιότητές της και τίποτε περισσότερο.
Οι 27 ενέκριναν τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού Μόνιμου Μηχανισμού Κρίσεων που θα ενεργοποιηθεί από το 2013 και μετά σε περίπτωση που κράτος μέλος της ευρωζώνης θα απειλείται με χρεοκοπία και ο οποίος προβλέπει και τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο κόστος διάσωσης. Ταυτόχρονα, υιοθέτησε κείμενο της «ελάχιστης δυνατής» τροποποίησης της Συνθήκης της Λισσαβώνας ώστε να καμφθεί η «ρήτρα μη διάσωσης» που η Συνθήκη περιλαμβάνει τώρα, ώστε να μη χρειαστεί προσφυγή σε δημοψηφίσματα και, κυρίως, να μη «σκαλώσει» η τροποποίηση στο γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο.
Η διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης της Λισσαβώνας θα ξεκινήσει τον επόμενο Μάρτιο ενώ μέχρι τότε το Eurogroup αναλαμβάνει να επεξεργαστεί στις λεπτομέρειές του τον νέο μηχανισμό.
Η αναθεώρηση της Συνθήκης εξαντλείται σε μια παράγραφο που αναφέρει: «Τα κράτη μέλη με νόμισμα το ευρώ μπορούν να θεσπίζουν μηχανισμό σταθερότητας που θα ενεργοποιηθεί εάν είναι απαραίτητος για τη διαφύλαξη της σταθερότητας της ζώνης του ευρώ ως σύνολο. Η χορήγηση κάθε απαιτούμενης οικονομικής ενίσχυσης στο πλαίσιο του μηχανισμού θα πρέπει να υπόκειται σε αυστηρές προϋποθέσεις».
Και αυτό είναι όλο. Ούτε ευρωομόλογα, ούτε αύξηση των πόρων που διαθέτει ο τωρινός μηχανισμός διάσωσης και απαιτούσε η ΕΚΤ. Βασιλική διαταγή (της Μέρκελ) και τα σκυλιά δεμένα. Οι ηγέτες και αξιωματούχοι της Ε.Ε. που υποτίθεται ότι προσέρχονταν στη σύνοδο με άγριες διαθέσεις και σηκωμένα μανίκια για καβγά- ο ημέτερος ΓΑΠ, οι εταίροι του στον ημι-χρεοκοπημένο Νότο, ο Γιούνκερ, ο Τρισέ- ψέλλισαν διακριτικά τις υποτιθέμενες εναλλακτικές τους προτάσεις, αλλά κανείς δεν τόλμησε να τις θέσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης. Όλη η ρητορική εναντίον της Γερμανίδας καγκελαρίου για έλλειψη αλληλεγγύης και αντιευρωπαϊκή στάση εξατμίστηκε στη διάρκεια του ενός περίπου 24ώρου που οι ηγέτες συνυπήρξαν στις Βρυξέλλες.
Η μόνη παραχώρηση που έγινε από γερμανικής πλευράς είναι η απόσυρση της απαίτησης να θεωρείται η προσφυγή στον νέο μηχανισμό διάσωσης ως η «ύστατη λύση». Αντ’ αυτού υιοθετούνται οι διατυπώσεις ότι η ενεργοποίηση του μηχανισμού θα γίνεται «εάν κρίνεται απαραίτητο» και «υπό αυστηρές προϋποθέσεις». Επί της ουσίας, οι αποχρώσες διαφορές της μιας από την άλλη διατύπωση θυμίζουν καβγάδες για το φύλο των αγγέλων.
Και οι αγορές; Μπορεί στην αγορά νομισμάτων το ευρώ να ενισχύθηκε ελαφρά, αλλά οι πιο αυθεντικοί εκφραστές της «διεθνούς της τοκογλυφίας», οι οίκοι αξιολόγησης είχαν την τελευταία λέξη: ενώ η Σύνοδος Κορυφής ήταν σε εξέλιξη και οι ηγέτες έψαχναν τις λέξεις για να «επαινέσουν τις προσπάθειες της Ελλάδας και της Ιρλανδίας», η Moody’ s ανακοίνωσε νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ιρλανδίας, ενώ τις προηγούμενες ώρες είχε απευθύνει προειδοποίηση για ανάλογη υποβάθμιση για την Ελλάδα, την Ισπανία αλλά και το Βέλγιο!