του Νίκου Αναγνωστόπουλου*
Στις 22 Μαΐου πραγματοποιήθηκαν οι φοιτητικές εκλογές, σε (ευρω)προεκλογική περίοδο, και ύστερα από ένα κύμα καταλήψεων σε όλη τη χώρα ενάντια στο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ωστόσο, παρά το έντονο πολιτικό κλίμα των τελευταίων μηνών, η συμμετοχή ήταν μειωμένη σε σχέση με πέρσι, με 5.000 λιγότερους φοιτητές να ψηφίζουν, συγκριτικά με την ήδη μειωμένη συμμετοχή του 2023.
Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι παρατάξεις διαφωνούν για τον νικητή των εκλογών, με τη ΔΑΠ-ΝΔΦΚ (παράταξη της Ν.Δ.) και την Πανσπουδαστική Κ.Σ. (παράταξη του ΚΚΕ) να διεκδικούν αμφότερες την πρωτιά, καθώς σε κάποιες σχολές υπάρχουν δύο φοιτητικοί σύλλογοι (ΔΙΠΑΕ, πρώην ΑΣΟΕΕ) ή ο σύλλογος δεν αναγνωρίζεται από κάποια παράταξη. Τα αποτελέσματα της Πανσπουδαστικής Κ.Σ. (τα οποία σε γενικές γραμμές αναγνωρίζονται από τις περισσότερες παρατάξεις) τη δείχνουν πρώτη με 32,85%. Ακολουθεί η ΔΑΠ με 25,23%, η ΠΑΣΠ με 10,50%, η ΕΑΑΚ με 7,53%, η ATTACK (ΝΑΡ) με 4,48% και το Δίκτυο (Νέα Αριστερά) με 1%, ενώ 15% πήραν λοιπές φοιτητικές παρατάξεις της εξωκοινοβουλευτικής και ανένταχτα αριστερά σχήματα.
Η ΠΚΣ, μολονότι φαίνεται πως κέρδισε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, έχασε και αυτή σημαντικό αριθμό ψήφων, καθώς και κάποιες σημαντικές μάχες σε πανεπιστήμια όπως το ΑΠΘ. Βιαστήκαν λοιπόν να… πανηγυρίσουν οι φοιτητές της ΚΝΕ (όπως έκαναν το βράδυ των εκλογών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο), με την πραγματικότητα να δείχνει περισσότερο μια στασιμότητα, παρά μια καθαρή νίκη κάποιας φοιτητικής παράταξης.
Από την άλλη, η κυβερνητική παράταξη έχοντας δεχτεί πολλαπλές ήττες τα τελευταία χρόνια (με κυριότερες τις ήττες σε γενικές συνελεύσεις ακόμα και στα «προπύργιά» τους την περίοδο των καταλήψεων), προσπάθησε φέτος να επανεδραιώσει την εκλογική ηγεμονία που είχε στο χώρο του πανεπιστημίου μετά από χρόνια χαλαρής εμπλοκής (εξαιτίας και των εσωκομματικών ισορροπιών της Ν.Δ.). Είναι φανερό όμως πως πλέον απέχουμε πολύ από την κατάσταση που επικρατούσε τόσα χρόνια, με την ΔΑΠ να καταλήγει, προκειμένου να κρύψει την υποχώρησή της, να μην αναγνωρίζει πολλούς φοιτητικούς συλλόγους και να αυτοανακηρύσσεται νικήτρια των εκλογών πριν καν τελειώσει η διαδικασία, στέλνοντας δελτίο Τύπου το οποίο αναπαρήγαγαν αυτολεξεί όλα τα φιλοκυβερνητικά μέσα.
Στην κεντροαριστερά υπήρξε ξεκάθαρη επικράτηση της ΠΑΣΠ, η οποία σταθεροποιεί τις δυνάμεις της μετά από κάποια χρόνια –σχετικής– αδράνειας σε κάποιες σχολές, σημειώνοντας μικρή αύξηση των ποσοστών και διατήρηση της πρωτιάς στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Η παράταξη του ΠΑΣΟΚ θέλει αφενός να διεκδικήσει κομμάτι της ηγεμονίας που έχει χάσει η ΔΑΠ και να παρουσιαστεί ως η «συνεπής» συστημική παράταξη στο φοιτητικό χώρο, αφετέρου να κυριαρχήσει στο χώρο της κεντροαριστεράς και να εδραιωθεί ξανά ως μαζικό κόμμα, με εκπροσώπηση στο φοιτητικό συνδικαλιστικό χώρο. Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά απέτυχαν παταγωδώς, με τον πρώτο να μην κατεβαίνει καν στις εκλογές (οι οποίες είναι μάλλον ψιλά γράμματα για τον… ηγέτη Κασσελάκη) και τη δεύτερη να κερδίζει μόλις το 1% των ψήφων. Είναι φανερό πως τα δύο αυτά κόμματα δεν θέλουν ή δεν μπορούν να έχουν εκπροσώπηση στην κοινωνία (τοπική αυτοδιοίκηση, εργατικός και φοιτητικός συνδικαλισμός) παραμένοντας αντ’ αυτού κόμματα στελεχών.
Στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά παρατηρήθηκαν διάφορες μετατοπίσεις και διασπάσεις. Στα ΕΑΑΚ επισφραγίζεται η εδώ και χρόνια διακριτή πορεία των διάφορων οργανώσεων με το brand name να παραμένει στις δυνάμεις που πρόσκεινται στη σύμπραξη ΛΑΕ / ΜέΡΑ25 και απέσπασαν ποσοστό 8%, την ATTACK (που αποτελεί καταγραφή των σχημάτων που πρόσκεινται στο ΝΑΡ) να διασπάται από την ΕΑΑΚ ένα μήνα πριν τις εκλογές και να κερδίζει σχεδόν το 5% των ψήφων και διάφορες άλλες φοιτητικές παρατάξεις του εξωκοινοβουλίου ή της ανένταχτης αριστεράς να σημειώνουν αύξηση 7%. Αυτές οι αλλαγές στο χώρο είναι αποτέλεσμα εκφυλιστικών και διασπαστικών φαινομένων που παρατηρήθηκαν στη διάρκεια και στον απόηχο των καταλήψεων και αντανακλούν τα γενικότερα πολιτικά αδιέξοδα του χώρου, ακόμη και σε έναν προνομιακό χώρο όπως αυτός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Τα φαινόμενα αυτά πιθανό να εξηγούν και την ποσοστιαία αύξηση που δείχνει να έχει και το λευκό / άκυρο, με υπολογίσιμη μερίδα του φοιτητικού κόσμου να πηγαίνει να ψηφίσει αλλά να μην την εκφράζει καμία από τις επιλογές.
Τα αποτελέσματα των φοιτητικών εκλογών, καθώς και οι αγώνες των τελευταίων ετών (αστυνομία στα πανεπιστήμια, ιδιωτικά πανεπιστήμια κ.λπ.) δείχνουν πως η φοιτητική νεολαία έχει συνείδηση και αντιστέκεται παρά την έντονη κυβερνητική καταστολή, την ιδεολογική επίθεση που δέχεται και την ιδέα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική. Είναι φανερή η δυνατότητα για μια νέα εναλλακτική στο χώρο του Πανεπιστημίου που θα δώσει φωνή σε αυτή τη μάζα φοιτητών και φοιτητριών και πολιτική υπόσταση στο κίνημα που οικοδομείται πέρα από τα στενά όρια των υπαρκτών δομών αντίδρασης. Λείπουν όμως οι διεργασίες και οι δυνάμεις που να επιδιώκουν να υπερβούν την διαλυτική συνήθεια (συστημική ή «αντισυστημική») που συντηρεί την υπάρχουσα στασιμότητα.
* Ο Νίκος Αναγνωστόπουλος είναι φοιτητής ΔΙΠΑΕ
