Μπορεί, απ’ το 2013, να έχει μεσολαβήσει μια κατάρρευση της οικονομίας και να είμαστε ήδη σε σχετική ανάκαμψη. Μπορεί μέσα σ’ αυτά τα 5 χρόνια να κατέρρευσε το αφήγημα της «λύσης» με το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντάνα. Μπορεί όλα τριγύρω να έχουν αλλάξει, όμως το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών παρουσιάζει τεράστια ομοιότητα μ’ αυτό των αντίστοιχων εκλογών του 2013. Σημαντική διαφορά η εντυπωσιακή αύξηση της αποχής που από 17% πριν πέντε χρόνια, ξεπέρασε στο 28%. Αν συνυπολογίσουμε και όσους νέους δεν γράφτηκαν στους εκλογικούς καταλόγους τότε η αποχή είναι ακόμα μεγαλύτερη.
Μαλάς και Αναστασιάδης και πάλι στον 2ο γύρο
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης, έχασε πάνω από 60.000 ψήφους (ποσοστό 10%) σε σχέση με το 2013, όμως με 35,5% προηγήθηκε στην κούρσα του πρώτου γύρου. Η πτώση αυτή που οφείλεται κυρίως στην κυβερνητική κόπωση, την δυσαρέσκεια δηλαδή των πολιτών απ’ την πενταετία διακυβέρνησης ΔΗΣΥ και δεν προβληματίζει ιδιαίτερα το επιτελείο Αναστασιάδη που εμφανίζεται αισιόδοξο για επικράτηση στον δεύτερο γύρο.
Μεγάλος νικητής των εκλογών ο Στ. Μαλάς, που κατάφερε να σώσει το ΑΚΕΛ από τον κίνδυνο της γενικευμένης κρίσης που θα σήμαινε ο αποκλεισμός του απ’ τον δεύτερο γύρο των εκλογών. Μένοντας σταθερό σε απόλυτους αριθμούς το ΑΚΕΛ, κατάφερε να αυξήσει την επιρροή του κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, εξασφαλίζοντας ποσοστό 30,2%. Ο Μαλάς κατάφερε να συσπειρώσει σε απροσδόκητο βαθμό την κομματική βάση του ΑΚΕΛ, ενώ με την αντιδεξιά ρητορική του κατάφερε να διεμβολίσει ακροατήρια και του ενδιάμεσου χώρου. Τέλος δεν λείπουν και οι καταγγελίες για υπόγειες διαδρομές υποστηρικτών του ΔΗΣΥ που στήριξαν Μαλά, καθώς τον θεωρούν ευκολότερο αντίπαλο για τον δεύτερο γύρο. Σε κάθε περίπτωση το ποσοστό που εξασφάλισε βγάζει το ΑΚΕΛ απ’ την δύσκολη θέση και μετατρέπει τον δεύτερο γύρο των εκλογών σε ένα «φιλικό» ντέρμπι.
Η επόμενη μέρα του πρώτου γύρου των εκλογών βρήκε του δύο μονομάχους, να επιδιώκουν να εμφανίσουν συμμάχους τόσο απ’ τον πολιτικό κόσμο, όσο και μεταξύ των πολιτών. Οι συναντήσεις με τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου μπορεί να μην απέδωσαν καρπούς, για κανέναν απ’ τους δύο, όμως φαίνεται ότι καταφέρνουν να συσπειρώσουν αρκετές προσωπικότητες, ή και στελέχη άλλων κομμάτων στον δρόμο προς τις κάλπες της 4ης του Φλεβάρη.
Δεν έπεισε ο ενδιάμεσος χώρος
Ο ενδιάμεσος χώρος δεν κατάφερε να πείσει για την εναλλακτική του πρόταση. Το ποσοστό του Νικόλα Παπαδόπουλου έφτασε στο 25,7%, ενώ ο Γιώργος Λιλλήκας δεν κατάφερε να ξεπεράσει το 2,2%. Η αδυναμία συνεννόησης, οι δύο υποψηφιότητες, και η πρόωρη μεταξύ τους προεκλογική σύγκρουση, σίγουρα είναι μια απ’ τις αιτίες τις ήττας. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η μικρή συσπείρωση της βάσης των κομμάτων που στήριξαν την υποψηφιότητα του Ν. Παπαδόπουλου. Ήδη η επόμενη μέρα των εκλογών δημιουργεί μια μικρή κρίση στο ΔΗΚΟ με διαγραφές στελεχών που κατηγορούνται ότι υπονόμευσαν την υποψηφιότητα.
Δεν φτάνουν όμως αυτά για να εξηγήσουν όλο το εύρος της αποτυχίας. Ο προβληματισμός στα κόμματα είναι μεγάλος και η συζήτηση για τη νέα στρατηγική στο Κυπριακό και την εσωτερική διακυβέρνηση μπορεί να εξελιχθεί σε μια πρόταση με μεγαλύτερο βάθος, απ’ τα επικοινωνιακά προεκλογικά συνθήματα.
Ο προβληματισμός στα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου είναι μεγάλος μετά την εκλογική τους ήττα. Η συζήτηση για τη νέα στρατηγική στο Κυπριακό και την εσωτερική διακυβέρνηση μπορεί να εξελιχθεί σε μια πρόταση με μεγαλύτερο βάθος, απ’ τα επικοινωνιακά προεκλογικά συνθήματα
Σε κάθε περίπτωση η απόφαση όλων των κομμάτων να μην στηρίξουν κανέναν εκ των Αναστασιάδη και Μαλά, στο δεύτερο γύρο, αποφεύγοντας τον κίνδυνο να μετατραπούν σε συμπληρωματική δύναμη, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν, καθώς και οι δημόσιες εγγυήσεις ότι η εκλογική συνεργασία θα συνεχιστεί και μετά τις εκλογές, δίνουν ένα παράθυρο διεξόδου απ’ την αναμενόμενη εσωστρέφεια.
Εδραιώνεται το ΕΛΑΜ
Στους κερδισμένους καταγράφεται και το αδελφό κόμμα της Χρυσής Αυγής στην Κύπρο. Το φασιστικό ΕΛΑΜ, συγκεντρώνοντας αρκετές ψήφους διαμαρτυρίας εδραιώνεται στο κυπριακό πολιτικό σκηνικό. Διεκδικεί μάλιστα να παίξει και ρόλο στο δεύτερο γύρο και να θέσει την ατζέντα του, όπως έδειξε η αποστολή ερωτηματολογίου προς τους δυο υποψηφίους, με τον πρόεδρο Αναστασιάδη να ανταποκρίνεται απαντώντας στις ερωτήσεις (αναμένει πιθανή στήριξη ψηφοφόρων της δεξιάς πολυκατοικίας). Αντίθετα ο υποψήφιος του ΑΚΕΛ ,Στ. Μαλάς, επέστρεψε τον φάκελο στους αποστολείς του.
Η επόμενη μέρα
Μαλάς και Αναστασιάδης, μπορεί να «τσακώθηκαν» για πολλά ζητήματα στην προεκλογική περίοδο, όμως και οι δύο εγγυώνται την συνέχιση της ίδιας πολιτικής, τόσο στο Κυπριακό με την συνέχιση των συνομιλιών που υπονομεύουν την ίδια την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, όσο και στο εσωτερικό με την κοινή οικονομική τους.
Απέναντι σε όποιον κι αν νικήσει, απαιτείται η ύπαρξη της δημοκρατικής και πατριωτικής αντίστασης της κοινωνίας. Οι διεργασίες για την οικοδόμηση μιας νέας στρατηγικής μπορεί να είναι επιτυχημένες μόνο αν ξεφύγουν απ’ τους τέσσερις τοίχους των συναντήσεων των αρχηγών των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου που έδειξαν τα όρια τους. Πολλαπλές διεργασίες, που θα συμπεριλαμβάνουν όλο τον κόσμο που δυσανασχετεί απ’ το δίπολο του ΔΗΣΑΚΕΛ είναι απαραίτητες για να ανασάνει η Κύπρος.
