Εύλογο το ερώτημα με μόνη σημείωση ότι δεν ήταν η Αριστερά γενικά που έλεγε «ευρωομόλογο» αλλά μόνο ο ΣΥΝ ως κόμμα και (είναι αλήθεια) ως βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Ζήτημα πρώτο λοιπόν, μιλάνε για ένα «παρόμοιο πράγμα». Αυτό, ας το σημειώσουμε. Τώρα ας δούμε πού βρίσκεται το κατά τον ΣΥΝ «διαφορετικό περιεχόμενο» του ευρωομόλογου και βέβαια κατά πόσο αυτό είναι κάτι που υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού. Το κατά ΣΥΝ ευρωομόλογο θα έχει ένα επιτόκιο, όμως όχι αυτό της ΕΚΤ, το 1% δηλαδή με το οποίο η ΕΚΤ δανείζει της Τράπεζες, αλλά «λίγο πάνω» από το επιτόκιο του γερμανικού και του ολλανδικού ομολόγου, που κινούνται γύρω στο 3%. Και πόσο λίγο; Δεν μας λένε αλλά ακόμη κι αν είναι πολύ λίγο, μιλάμε για κάτι σαν 3,5-4%. Ένα επιτόκιο λίγο μικρότερο από το 5% με το οποίο δανείζει η τρόικα (ΔΝΤ, Ε.Ε., ΕΚΤ) την Ελλάδα. Δηλαδή, σε κάθε περίπτωση, καθόλου ευκαταφρόνητο ούτε ως βάρος για το λαό ούτε ως αρπαχτή για τις τράπεζες, που θα έχουν ένα μεγάλο περιθώριο κέρδους και μάλιστα με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Πραγματικά είναι να αναρωτιέται κανείς, πως αυτό σήμερα μπορεί να αποτελεί αίτημα της Αριστεράς.
Ζήτημα δεύτερο. Το ευρωομόλογο κατά τον ΣΥΝ είναι «η βάση για επόμενα βήματα», δηλαδή «για τον άμεσο δανεισμό από την ΕΚΤ». Τρία πράγματα κάνουν εντύπωση. Πρώτον, πολλά στάδια ρε σύντροφοι, πολύ βήμα-βήμα. Σήμερα που η κοινωνία βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, έχει ανάγκη από άμεσες και ριζικές λύσεις κι όχι από μικρά βήματα και από σταδιακές μικρομεταρρυθμίσεις. Που, μάλιστα, ενώ είναι τάχα ρεαλιστικά, έχουν τόση σχέση με την πραγματικότητα όση είναι και η θρυλούμενη διαφορά μεταξύ της ΕΚΤ και των χρηματαγορών. Δεύτερον, πουθενά δεν υπάρχει στο τέλος της διαδρομής που προβάλει ο ΣΥΝ, μετά το ένα βήμα και μετά το άλλο βηματάκι, η διαγραφή του χρέους ή έστω του μεγάλου κομματιού του, π.χ. του 80%; Πουθενά! Δηλαδή, η «στρατηγική», όπως την ονομάζει ο Γ.Μ., εξαντλείται στην «άμεση χρηματοδότηση των δημόσιων προϋπολογισμών από την ΕΚΤ»; Δεν «τέμνεται» πουθενά η στρατηγική του ΣΥΝ με τη διαγραφή του χρέους; Υπάρχει, όμως, μια ακόμη πλευρά που δείχνει το μεγάλο σφάλμα της αντίληψης του ΣΥΝ για το ευρωομόλογο. «Η δική μας στρατηγική είναι ο αποκλεισμός των χρηματαγορών», λέει ο Γ.Μ. Λάθος. Δεν είναι δική σας στρατηγική αυτή, ελπίζουμε τουλάχιστον. Γιατί αυτό που θέλετε να παρουσιάσετε ως δική σας στρατηγική, το έχει κάνει η ίδια η τρόικα. Κι αυτό το έχει συνειδητοποιήσει ακόμη και ένας ανενημέρωτος πολίτης αυτής της χώρας. Είναι η τρόικα που «απέκλεισε τις χρηματογορές» για τρία χρόνια και έδωσε η ίδια η τρόικα δάνεια στην Ελλάδα 110 δισ. ευρώ με 5% επιτόκιο, επιβάλλοντας ταυτόχρονα το Μνημόνιο. Συζητά, δε, η τρόικα και είναι θετική στο να επεκταθεί ακόμη το Μνημόνιο -και ο «αποκλεισμός των χρηματαγορών»- για 10 ακόμη χρόνια, αρκεί να παρθούν ακόμη πιο σκληρά μέτρα. Έτσι ώστε οι «αποκλεισμένες χρηματαγορές» να πάρουν πίσω τα λεφτά τους ή όσο περισσότερα μπορέσουν από τα δάνεια του δημόσιου χρέους αλλά και από την εκποίηση του δημόσιου πλούτου που βρίσκεται σε εξέλιξη. ΕΚΤ και χρηματαγορές είναι το ίδιο κύκλωμα –είναι ένα καρτέλ του χρηματιστικού κεφαλαίου με κοινές τις βασικές του ρυθμίσεις απέναντι στους λαούς και δευτερεύουσες τις όποιες εσωτερικές του αντιθέσεις. Αναζητώντας διαφορές στρατηγικής ανάμεσα σε μια τάχα «καλή» ΕΚΤ και τις «κακές» χρηματαγορές, προκειμένου να θεμελιώσεις το πολύπλευρα λαθεμένο αίτημα του ευρωομόλογου, ένα μόνο πράγμα μπορεί να καταφέρεις: να χρησιμοποιηθείς από τη νεοφιλελεύθερη πολιτική, και δη από τον Γ. Παπανδρέου.
Τρίτο ζήτημα. Μάλλον το πιο σοβαρό. Ισχυρίζεται ο Γ.Μ.: «Το ευρωομόλογο, συγχρόνως, είναι ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός, κάτι που αφορά την οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης σε ένα επίπεδο λίγο πιο ψηλά, άρα είναι σε μια κατεύθυνση ομοσπονδοποίησης».
Δεν είχαμε, μέχρι στιγμής, δει τον ΣΥΝ να μιλά με τόσο θερμό τρόπο για την «οικονομική ενοποίηση» της Ευρώπης και ακόμα παραπέρα για την «ομοσπονδιοποίηση» της Ευρώπης. Αυτά, στις τοποθετήσεις των στελεχών της Δημοκρατικής Αριστεράς τα άκουγε κανείς μέχρι σήμερα. Ίσως αυτή η αλλαγή του ΣΥΝ να έρχεται ως απόηχος από το πρόσφατο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Κόμματος της Αριστεράς και των αποφάσεων που υιοθετήθηκαν εκεί. Σε κάθε περίπτωση, η τοποθέτηση αυτή είναι μια άνευ όρων στήριξη της λογικής του ευρώ, αλλά και ουσιαστική απόσυρση του κεντρικού αιτήματος για «κατάργηση του Συμφώνου Σταθερότητας», το οποίο πουθενά πλέον δεν αναφέρεται στα βασικά κείμενα του ΣΥΝ. Ένα αίτημα όμως την ίδια στιγμή εξαιρετικά επίκαιρο, καθώς όλος ο σχεδιασμός του διευθυντήριου της Ε.Ε. στηρίζεται στην αυστηροποίηση και στην απαρέκκλιτη εφαρμογή του Σ.Σ. και των κριτηρίων του που δεν επιτρέπουν το δημόσιο έλλειμμα να είναι πάνω από 3% και το δημόσιο χρέος πάνω από 60% του ΑΕΠ.
Τέταρτο ζήτημα. Ακόμη πιο σοβαρό. Ο θετικός τρόπος με τον οποίο ο Γ.Μ. και ο ΣΥΝ μιλούν για την «ομοσπονδιοποίηση» της Ευρώπης, αποτελεί δικαίωση των τοποθετήσεων της Ανανεωτικής Πτέρυγας του ΣΥΝ για την όλη πορεία της Ε.Ε. και ειδικά για το «κριτικό ΝΑΙ» στο Ευρωσύνταγμα. Το ότι η πορεία της Ε.Ε. προς την πολιτική ενοποίηση και την ομοσπονδιοποίηση είναι αντικειμενικά θετική -αυτό ήταν ο θεμέλιος λίθος της «Ανανεωτών» και η βάση για να ψηφίσουν στην επικύρωση του Ευρωσυντάγματος από τη Βουλή «παρών» -και όχι ΚΑΤΑ όπως ο υπόλοιπος ΣΥΡΙΖΑ. Εδώ, πλέον, έχουμε μια καθαρά σοσιαλδημοκρατική και κεντροαριστερή κατεύθυνση, εκφρασμένη από την ηγεσία του ΣΥΝ. Υιοθετεί την αντίληψη ότι η Ε.Ε. μπορεί να αλλάξει χαρακτήρα, την αντίληψη ότι η «άλλη Ευρώπη» θα προκύψει τάχα μέσα από την Ε.Ε. – κι αυτό τη στιγμή που η Ε.Ε. αποδεικνύεται μια στυγνή ιμπεριαλιστική, αντεργατική, αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική λυκοσυμμαχία. Είναι δυνατόν με τέτοιες τοποθετήσεις να υπάρξει «επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ»; Με τοποθετήσεις πολύ πίσω (και ουσιαστικά σε αντίθετη κατεύθυνση) από αυτά που έχει διακηρύξει ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη από την ίδρυση του;
Συμπερασματικά, δυστυχώς, τα όσα προβληματικά σηματοδοτούσε η θέση του ΣΥΝ για το ευρωομόλογο και γενικότερα η αρνητική στάση του ΣΥΝ απέναντι στη διαγραφή του χρέους, αποδεικνύεται ότι δεν ήταν παρά το προοίμιο. Το προοίμιο μιας ευρύτερης στροφής με πιο σαφές φιλοευρωενωσιακό και σοσιαλδημοκρατικό πρόσημο. Να που οι επιλογές των αυτοδιοικητικών εκλογών δεν ήταν καθόλου τυχαίες.
* όλα τα αποσπάσματα υπάρχουν
στη διεύθυνση: https://www.syn.gr/gr/keimeno.php?id=21612
