Ο Γ. Μαυρής ακτινογραφεί το πολιτικό περιεχόμενο της ψήφου των πολιτών και τη ριζοσπαστική στροφή για το χρέος μέσα από τη δημοσκόπηση της Public Issue.
Το βράδυ του δεύτερου γύρου των εκλογών, και ενώ η κυβέρνηση προσπαθούσε να διαχειριστεί την εικονική πραγματικότητα της ευρείας ήττας που βαφτίστηκε νίκη, μια δημοσκόπηση που δεν ακολούθησε την πεπατημένη της αναλογίας πράσινου και γαλάζιου στον εκλογικό χάρτη, επιχείρησε να προσεγγίσει το αυθεντικό πολιτικό περιεχόμενο της ψήφου των πολιτών. Να εξηγήσει, δηλαδή, γιατί ψήφισαν όπως ψήφισαν.
Η έρευνα της Public Issue, που παρουσιάστηκε στον ΣΚΑΪ, κατέγραψε τη σαφή ριζοσπαστικοποίηση της κοινής γνώμης απέναντι στα λήμματα-κλειδιά της κρίσης: χρέος, ΔΝΤ, Ε.Ε., ευρώ, πολιτικό σύστημα. Από τα ευρήματα της έρευνας σταχυολογούμε τα πιο σημαντικά, μαζί με τις επισημάνσεις του διευθυντή της Public Issue, Γιάννη Μαυρή προς τον Δρόμο:
– Ο μεγάλος φόβος δίνει τη θέση του στον μεγάλο θυμό. Το 33% των πολιτών αισθάνεται «οργή και αγανάκτηση» για την κατάσταση της χώρας, ενώ τα συναισθήματα που ακολουθούν στο ψυχογράφημα των Νεοελλήνων είναι ανησυχία και άγχος (19%), απογοήτευση (16%), ντροπή (8%) κλπ. «Το αρχικό στάδιο αμηχανίας και παραλυτικού φόβου έχει ξεπεραστεί. Τα όρια της στρατηγικής του φόβου έχουν εξαντλήσει την αποτελεσματικότητά τους», λέει ο Γιάννης Μαυρής συνδυάζοντας τα ευρήματα της έρευνας με το αποτέλεσμα των εκλογών. Αποτελέσματα που «σε όλες τις εκδοχές τους- την αποχή, το λευκό -άκυρο, την αντικομματική ψήφο ή την ψήφο στην Αριστερά- είναι γνήσιο προϊόν δυσαρέσκειας της κοινωνίας για την εξέλιξη της οικονομικής πολιτικής και των αποτελεσμάτων του μνημονίου».
– Ευθύνες για το κρατικό χρέος αποδίδονται στις ελληνικές κυβερνήσεις (96%), στους κερδοσκόπους (87%), στις τράπεζες (72%), στις μεγάλες χώρες της Ε.Ε. (69%) αλλά και στην ίδια την ένταξη της χώρας στο ευρώ (46%, έναντι του 33% που πιστεύουν το αντίθετο). Μάλιστα, το 22% τάσσεται υπέρ της επιστροφής στη δραχμή, ενώ στο 51% έχουν ανέλθει οι αρνητικές γνώμες για την ΕΚΤ. «Υπάρχει μια κλιμάκωση στη δυσφορία, ιδιαίτερα έναντι των ευρωπαϊκών θεσμών», επισημαίνει ο Γιάννης Μαυρής. «Ο φιλοευρωπαϊσμός έχει υποστεί σοβαρές ρωγμές. Ένα αυξανόμενο τμήμα της κοινής γνώμης αποδίδει σημαντικό μέρος της ευθύνης για την κρίση χρέους στην ίδια την ΟΝΕ».
– Το 66% των πολιτών δεν εμπιστεύονται τον Γ. Παπανδρέου για τη διαχείριση των προβλημάτων της οικονομίας, ενώ ανάλογη δυσπιστία απονέμεται στον υπουργό Οικονομικών (66%) αλλά και στον αρχηγό της Ν.Δ. (65%). Οι αρνητικές γνώμες για το ΔΝΤ έχουν εκτοξευτεί στο 74% και το 65% πιστεύει ότι «μάλλον πρέπει να φύγει το ΔΝΤ από τη χώρα». «Τα περισσότερα κόμματα έγκαιρα εναρμονίσθηκαν με το κοινό αίσθημα δυσαρέσκειας», τονίζει ο Γ. Μαυρής. «Ακόμη και η Ν.Δ. προσάρμοσε την τακτική της ώστε να βρεθεί κοντά σ’ αυτό. Αντίθετα, το κυβερνών κόμμα υποεκτίμησε την έκταση και ένταση της δυσαρέσκειας αυτής, με τα γνωστά αποτελέσματα».
– Το πιο σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι η ξεκάθαρη μεταστροφή της κοινής γνώμης για τη διαχείριση του χρέους. Μόλις το 23% των πολιτών τάσσεται υπέρ της εφαρμογής του Μνημονίου και της πλήρους αποπληρωμής του χρέους, ενώ το 46% ζητεί να διαπραγματευτεί η χώρα με τους δανειστές της και να πληρώσει μόνο μέρος του χρέους, και το 14% προτείνει ευθέως στάση πληρωμών προς τους δανειστές. Τελικά, η πλειοψηφία της κοινής γνώμης έχει ξεπεράσει το ταμπού περί «καταστροφικής στάσης πληρωμών ή αναδιάρθρωσης χρέους». «Αυτό», επισημαίνει ο διευθυντής διευθυντής της Public Issue, «αποδίδεται σε ένα βαθμό στην επιρροή της επιχειρηματολογίας της Αριστεράς αλλά και στον καταιγισμό εκτιμήσεων από τις αγορές για το αναπόφευκτο της χρεοκοπίας. Τελικά, η κατάρρευση της εμπιστοσύνης στον μονόδρομο του μνημονίου λειτουργεί ως από-φορτιστής και στρέφει τους πολίτες σε πιο ριζοσπαστικές λύσεις. Η κοινή γνώμη δεν πειθαρχεί, η πολιτική που ακολουθείται έχει χάσει την ιδεολογική συναίνεση της κοινωνίας.
Η κυβέρνηση παρεξήγησε τη σχετικά περιορισμένη μέχρι σήμερα κοινωνική διαμαρτυρία, που βασίζεται σε ιστορικές αναπηρίες των συνδικάτων. Τη μετέφρασε σε πολιτική και ιδεολογική συναίνεση. Η ισχυρή κοινοβουλευτική και εκλογική παράδοση που επικρατεί στη χώρα, έδωσε ευκαιρία μαζικής αποδέσμευσης από τον δικομματισμό. Κι αυτό αποκρυσταλλώθηκε όχι μόνο στην αποχή αλλά και άνοδο της Αριστεράς που, αθροιστικά έπιασε το ιστορικό υψηλό ποσοστό της δεκαετίας του ’80, σχεδόν 18%», καταλήγει ο Γ. Μαυρής.
