Στο προηγούμενο φύλλο έγινε μια πρώτη αναφορά στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα προς τιμήν του Φιλιππινέζου επαναστάτη Χοσέ Μαρία Σισόν, διοργανωμένη από το Εθνικό Δημοκρατικό Μέτωπο των Φιλιππίνων με την υποστήριξη του Δρόμου και του Resistance Festival (βλ. «Στη μνήμη του Αντάρτη-Ποιητή», φύλλο 625). Σήμερα παραθέτουμε καταρχήν το μήνυμα του Κ.Κ. Φιλιππίνων για τον άνθρωπο που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυσή του και διατέλεσε πρώτος πρόεδρός του:
«Ο Κα (Σύντροφος) Τζόμα ηγήθηκε της επανίδρυσης του Κόμματος και της αναγέννησης της επανάστασης των Φιλιππίνων. Μελέτησε το βασικό χαρακτήρα του ημιαποικιακού και ημιφεουδαρχικού συστήματος στις Φιλιππίνες, αποκάλυψε τα τρία τέρατα –τον ιμπεριαλισμό, τη φεουδαρχία και τον γραφειοκρατικό καπιταλισμό– που υποδουλώνουν πρωτίστως τις πλατιές μάζες των Φιλιππίνων, και φώτισε τον δρόμο της εθνικοδημοκρατικής επανάστασης προς την απελευθέρωση του λαού από τη φτώχεια και την καταπίεση.
Είναι αναμφισβήτητο ότι, στην ιστορία των Φιλιππίνων, κανείς δεν ξεπερνά το έργο που επιτέλεσε ο Κα Τζόμα στο να ξεσηκώσει τον λαό των Φιλιππίνων να σταθεί όρθιος και να αγωνιστεί. Εκατομμύρια εργάτες, αγρότες, μικροαστοί διανοούμενοι, απλοί υπάλληλοι και επαγγελματίες σε ολόκληρη τη χώρα ξεσηκώθηκαν, ένωσαν τις δυνάμεις τους και ανέλαβαν δράση κάτω από την κόκκινη σημαία και τον πυρσό της επανάστασης. Η διαφώτιση και η αφύπνιση όλων των εθνικοδημοκρατικών αγωνιστών και των κόκκινων μαχητών ξεκίνησε από το έργο του Κα Τζόμα «Φιλιππινέζικη κοινωνία και επανάσταση», την πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της ιστορίας και των συνθηκών της χώρας.
Λόγω της ηγεσίας του, της διαρκούς συμβολής του και της δια βίου αφοσίωσής του στην προώθηση της επανάστασης των Φιλιππίνων για γνήσια εθνική ελευθερία και δημοκρατία, ο σύντροφος Χοσέ Μαρία Σισόν είναι ένας μεγάλος ήρωας του λαού μας – ο μεγαλύτερος όλων».
Στην εκδήλωση διαβάστηκαν και ποιήματα του Σισόν, που από νεαρή ηλικία επιδόθηκε σε αυτήν την τέχνη. Έκτοτε ποτέ δεν έπαψε να την ασκεί, ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές: άρχισε να γράφει όταν ήταν μαθητής, συνέχισε στο πανεπιστήμιο, έπειτα στο αντάρτικο, στη φυλακή και στην εξορία. Μεταξύ άλλων είχε βραβευθεί με το Βραβείο WRITE της Νοτιοανατολικής Ασίας (το πιο σημαντικό λογοτεχνικό βραβείο στην περιοχή αυτή του κόσμου), το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου για Ποίηση κ.ά. Το πρώτο από τα ποιήματα που παραθέτουμε εδώ γράφτηκε στις Φιλιππίνες, στα χρόνια του αγώνα ενάντια στη δικτατορία του Μάρκος. Το δεύτερο γράφτηκε στην Ολλανδία, όπου ο Σισόν ζούσε ως πολιτικός εξόριστος. Η μετάφραση στα ελληνικά είναι του Νίκου Λάιου.
Ο Αντάρτης Είναι Σαν Ποιητής
Ο αντάρτης είναι σαν ποιητής.
Το θρόισμα φύλλων λαχταρά,
Μικρών κλαριών τη θραύση,
Του ποταμιού τις ζάρες,
Της φωτιάς το μύρισμα
Και του φευγιού τις στάχτες.
Ο αντάρτης είναι σαν ποιητής.
Ένα έχει γίνει με τα δέντρα,
Τους θάμνους και τα βράχια.
Ανεξιχνίαστος, μα ρητός:
Ξεφτέρι άπιαστο στης κίνησης τον νόμο
Και μάστορας στις χίλιες μύριες όψεις.
Ο αντάρτης είναι σαν ποιητής.
Δετός σε ρίμες με τη φύση,
Τον απαλό της βλάστησης ρυθμό,
Τη μέσα σιγαλιά, την έξω αγαθοσύνη,
Τη βύθια χάρη, με ατσαλιού τη λυγεράδα,
Που παγιδεύει τον εχθρό.
Ο αντάρτης είναι σαν ποιητής.
Πάει, όπως πάει η πλησμονή η καστανοπράσινη,
Σε θάμνους μέσα, απ’ άνθη κόκκινα λαμπαδιασμένους,
Άνθη που όλα τα ζώνουνε και τα ψυχώνουν όλα,
Και μυρμηγκιάζουνε στα χώματα, σωστός κατακλυσμός,
Όπως τραβούνε, πια, στερνά, για καταπάνω στις επάλξεις.
Μια δίχως τέλος κίνηση όλο σθένος,
Ιδείτε το μοτίβο το μακροτενές:
Το λαϊκό το έπος, τον λαϊκό τον πόλεμο.
Στάδια της Ζωής Μου
Αν τη ρότα ψηλαφίσεις
Και τα στάδια της ζωής μου,
Είν’ η ιστορία της απλή,
Την ανασέρνουν εύκολα ο νους και η καρδιά.
Την άνοιξη της ζωής μου
Τα βάσανα αφουγκράστηκα
Που υπόφεραν οι μάζες του μόχθου, γύρω-γύρω.
Καρδιά και πνεύμα μου σκιρτήσαν’.
Το καλοκαίρι της ζωής μου
Απόφαση το πήρα να πολεμήσω
Δυνάστες κι εκμεταλλευτές.
Δέθηκε η κράση μου στις φλόγες του αγώνα.
Το φθινόπωρο της ζωής μου
Κατάφερα τη μεγάλη εικόνα να βλέπω
Και των μαζών το στέριο
Το προχώρημα, σε εύφορη γης απάνω.
Τον χειμώνα της ζωής μου
Πάντα τις νιώθω, απ’ το πεδίο της σύγκρουσης,
Τις φλόγες του αγώνα.
Σίγουρος είμαι για τη νίκη του λαού
