Η κλιμάκωση της τουρκικής επεμβατικότητας στη συριακή κρίση τις τελευταίες μέρες εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο επίδειξης του… «άμα λάχει έχουμε και απ’ αυτό», που υπονοούν οι δυτικές δυνάμεις, στέλνοντας ένα μήνυμα του τι θα μπορούσε να ακολουθήσει αν ο Άσαντ πάει να γυρίσει το παιχνίδι: το πιο εύκολα πραγματοποιήσιμο σενάριο παράκαμψης του ΟΗΕ είναι η ΝΑΤΟϊκή συνδρομή στη σύμμαχο Τουρκία που θα έχει τάχα δεχτεί επίθεση από τη Συρία, και μέσω αυτού η ανοιχτή ΝΑΤΟϊκή επέμβαση. Εύκολο για τους ΝΑΤΟϊκούς, καθόλου απλό όμως για την Τουρκία που παρά τον πρώτο ρόλο που διαδραματίζει στην ξένη επέμβαση, είναι ειλικρινής στην απροθυμία της για εισβολή, εξαιτίας των πολλαπλών συνεπειών (εσωτερικών και εξωτερικών) που ορισμένες θα ήταν σε βάρος της. Αν πραγματοποιηθεί τελικά ένα τέτοιο σενάριο θα σημαίνει συμφωνίες και ρυθμίσεις με πιο ισχυρούς παίκτες, συμφωνίες που προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχουν.
Ένοχες επιβραβεύσεις, ανοχές και σιωπές
Η συριακή οβίδα που σκότωσε τους 5 Τούρκους αμάχους εβλήθη από περιοχή όπου οι ένοπλοι αντικαθεστωτικοί μπαινοβγαίνουν και ενισχύονται από την πλευρά των τουρκικών συνόρων. Εκτός της τιτάνιας υποκρισίας, η στρατιωτική απάντηση που έδωσε η Άγκυρα βομβαρδίζοντας μια συριακή πόλη, ήταν προφανώς δυσανάλογη, εμπρηστική, απειλητική και παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, αλλά δέχτηκε τα συγχαρητήρια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ενώ λίγο αργότερα η Ρωσία -στο γνώριμο ρόλο Πόντιου Πιλάτου που έχει πολλές φορές παίξει σε άλλες περιπτώσεις- συναίνεσε σε ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας καταδίκης της Συρίας.
Αλλά αν η Ρωσία κάνει τη δουλειά της, δεν είναι το ίδιο για χώρες που υπόκεινται οι ίδιες στις απειλές του τουρκικού επεκτατισμού και επιθετικότητας, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος. Η επί μήνες σιωπή για την τουρκική παρεμβατικότητα και την επέμβαση στα εσωτερικά της Συρίας κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου και υπό την απειλή γενίκευσης του πολέμου, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από κανενός είδους διπλωματία. Το μόνο «στρατηγικό βάθος» που έχει αυτή είναι η ευθυγράμμιση με τις συγκυριακές επιθυμίες του μεγάλου αφεντικού και η πολλοστή επίδειξη καλής διαγωγής, αφού η νίκη της Δύσης και της Τουρκίας πάνω στη Συρία γεωπολιτικά δεν θα ωφελήσει ούτε τους λαούς της περιοχής, ούτε την Ελλάδα, ούτε την Κύπρο. Επιπλέον η σιωπή ανοίγει την όρεξη για εξελίξεις δυτικότερα και βέβαια δεν πρόκειται να εκτιμηθεί ως «καλή διαγωγή», πολύ απλά γιατί δεν λειτουργούν έτσι τα πράγματα.
Ακόμη πιο ακατανόητη είναι η σιωπή μέρους της εδώ Αριστεράς για τον τουρκικό επεκτατισμό που εκδηλώνεται. Στην Τουρκία, πάντως, μόλις το Κοινοβούλιο έδωσε το πράσινο φως για επιχειρήσεις στη Συρία, έγιναν σε πολλές πόλεις διαδηλώσεις με αντιπολεμικά συνθήματα ενάντια στον «εργολάβο των ΗΠΑ» Ταγίπ Ερντογάν («ΑΚΡ, πάρε τα χέρια σου από τη Συρία», «ΗΠΑ, δολοφόνοι, έξω από τη Μέση Ανατολή» κ.λπ.).
Το αποτέλεσμα του εμπάργκο στο Ιράν
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η κατάρρευση του ριάλ κατά 60% μέσα σε λίγες μέρες προκαλεί στο Ιράν τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση από την εποχή του πολέμου με το Ιράκ. Ανεξάρτητα από τις εσωτερικές πολιτικές που ενισχύουν ή επιτρέπουν την κατάρρευση, αυτή οφείλεται ξεκάθαρα στις συνέπειες από το εμπάργκο της Δύσης που πιέζει για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. «Δικαιώνονται» με αυτό τον τρόπο όσοι πίεζαν, ειδικά οι Αμερικανοί, για κλιμάκωση των οικονομικών κυρώσεων: τα οφέλη που αυτές παρέχουν είναι προφανώς πολύ ισχυρότερα από τις ελλείψεις σε κάποια προϊόντα ή τις έμμεσες οικονομικές συνέπειες.
Μπροστά σε μια ευρύτερη αποσταθεροποίηση
Η τροφοδοτούμενη από κερδοσκοπικές επιθέσεις νομισματική κατάρρευση -πρόσκαιρη ή όχι, θα φανεί τις επόμενες μέρες- και η λαϊκή αναταραχή στο Ιράν σε συνδυασμό με την τουρκική κλιμάκωση στη Συρία αποτελούν δύο ταυτόχρονες κινήσεις σχετικά μεγάλης ισχύος που αποσταθεροποιούν παραπέρα την κατάσταση στη Μέση Ανατολή σε όφελος των εμπνευστών τους. Το αν αυτές οι κινήσεις συνδυάζονται από πλευράς σχεδιασμού με την πολιτική κινητικότητα και λιστο-λογία στην Ελλάδα, είναι άγνωστο.
Το πώς θα επιδράσει η όποια αποσταθεροποίηση και γεωπολιτικές ανατροπές την περιοχή μας, είναι επίσης άγνωστο γιατί οι παράμετροι είναι πολλαπλές και δεν το γνωρίζουν ούτε οι εμπνευστές των διαφόρων σχεδιασμών που έχουν στη διάθεσή τους πολύ περισσότερα δεδομένα και μέσα παρέμβασης.
Το βέβαιο είναι ότι γίνεται έτσι πιο επιτακτική η αποτροπή της καταστροφής στη χώρα μας και η όσο το δυνατό συντομότερα χάραξη μιας άλλης εξωτερικής πολιτικής όπου θα έχει προτεραιότητα η πολιτική ανεξαρτησία, η πολυδιάστατη υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και του ελληνικού λαού, η υπεράσπιση της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή ενάντια στους εμπρηστές του πολέμου και της «μπαχαλοποίησης» ολόκληρων κρατών, η αλληλεγγύη και φιλία με τους λαούς της περιοχής.