Είναι φανερό ότι ζούμε πια έναν ακήρυχτο, μη-κανονικό, πόλεμο χαμηλής έντασης που ρηγματώνει την κανονικότητα και σχεδιάζοντας ένα διάγραμμα φόβου χαράζει τον ανθρώπινο ψυχισμό
Ελάχιστοι μάλλον γνωρίζουν ότι ο αποχωρών πλανητάρχης εκπόνησε, με εξαιρετική επάρκεια, τη διδακτορική του διατριβή στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ με βάση το βιβλίο “Rules for Radicals” του Saul D. Alinsky, γνωστού μέντορα της Χίλαρι και της λοιπής νατοϊκής «αριστεράς». Το βιβλίο διαθέτει μια ενορατική, σχεδόν προορατική, αντίληψη, τέτοιας εμπνεύσεως που θα ζήλευε ο κάθε γέρων Παΐσιος, καθώς περιγράφει με ενάργεια, ήδη από το 1971, τις «αναμμένες σιγανές φωτιές» που ορίζουν τη σημερινή παγκόσμια κατάσταση.
Προφανώς και δεν μας αιφνιδιάζει κάτι τέτοιο αφού είναι γνωστό ότι το διάσημο αυτό «σχολείο» δέχεται στις ευγενείς τάξεις του μόνο προικισμένους σπουδαστές, ενώ οι ανυπόστατες καταγγελίες περί αποθέωσης του παγκόσμιου μορφωτικού νεποτισμού των κυρίαρχων ανά τον κόσμο ελίτ, μόνο θλίψη και οδύνη προκαλούν στη λαμπρή ακαδημαϊκή κοινότητα του σπουδαίου αυτού πανεπιστημίου.
Εν τούτοις δεν μπορεί παρά να νιώθει κανείς κάποιο δέος μπροστά στην προβλεπτικότητα των σχετικών μελετών. Διότι πράγματι, είναι φανερό ότι ζούμε πια έναν ακήρυχτο, μη-κανονικό, πόλεμο χαμηλής έντασης που ρηγματώνει την κανονικότητα από το Βερολίνο ως την Άγκυρα, δίχως να αφήνει απ’ έξω ακόμη και την καλοκουρδισμένη Ζυρίχη, το βρυξελλιώτικο Βέλγιο ή τη λαμπερή μητέρα του Διαφωτισμού και της γυναικείας μόδας.
Αλλά ξέρουμε ότι κάθε ρήγμα της κανονικότητας, στο βαθμό που επαν-ιεραρχεί την υπαρξιακή ανάγκη της ασφάλειας θέτοντάς την στην πρώτη θέση, σχεδιάζει ένα διάγραμμα Φόβου που χαράζει, σχεδόν απαλά, τον ανθρώπινο ψυχισμό. «Γλυκά πονούσε το μαχαίρι» που έλεγε κάποτε και ο Τόλης, όταν όλα έμοιαζαν πολύ-πολύ κανονικά.
Με αυτή την ντελικάτη χαρακιά του Φόβου, ο δυτικός άνθρωπος τίθεται μονομιάς σε μια θέση άβουλης αμηχανίας, λες και δεν τον έφτανε η καθημερινή ορθοπεταλιά της επιβίωσης. Τώρα έχει και την αγωνία μη «βγει η αλυσίδα». Και βέβαια ξέρει πολύ καλά -ο μέσος άνθρωπος που δεν είναι Γιωργάκης του Χάρβαρντ- ότι δεν είναι και πολύ εύκολο να την ξαναβάλει εν κινήσει. Άσε που αν σταματήσει θα χάσει πολύτιμο χρόνο που ως γνωστόν είναι χρήμα κ.λπ.
Είναι ακριβώς η φάση όπου ο δυτικός ποδηλάτης μουδιάζει. Οι αναμμένες σιγανές φωτιές, δεν είναι μια επικίνδυνη πυρκαγιά, που στο τέλος-τέλος μπορεί και να κινητοποιήσει τους «πυροσβέστες». Είναι κάτι ακόμη χειρότερο. Είναι ο διαρκής Φόβος μπροστά στην πιθανότητα μας επικίνδυνης πυρκαγιάς.
Μπροστά, λοιπόν, σ’ αυτό το υπαρξιακό φριζ ποια μπορεί να είναι, άραγε, η απάντησή μας, όσων τουλάχιστον εξ ημών δεν είχαμε την ευλογία των χαρισμάτων ενός σπουδαστή του Χάρβαρντ;
Η χολιγουντιανή υπερπαραγωγή των Τριακοσίων, στηριγμένη στην εξαιρετική μυθιστορία του Στίβεν Πρέσσφιλντ «Οι Πύλες της Φωτιάς», προφανώς, δεν θα μπορούσε –για λόγους που δεν είναι καθόλου τυχαίοι- να απεικονίσει κινηματογραφικά τη σχετική απάντηση, που όμως ο συγγραφέας τολμά να θέσει στα λόγια του Σπαρτιάτη βασιλιά.
Μέγιστο, λοιπόν, το ερώτημα -κατά Πρέσσφιλντ- καθώς ο Λεωνίδας θέτει στους μαχητές λίγο πριν την κρίσιμη μάχη στις Θερμοπύλες. «Ποιο είναι το αντίθετο του φόβου;» ρωτά ο Σπαρτιάτης τους άνδρες του, για να λάβει τις συνήθεις, εύλογες σε όλους μας απαντήσεις. «Το θάρρος, η ανδρεία, η τόλμη, η γενναιότητα, η αφοβία κ.λπ.».
«Μπαρμπούτσαλα! Μπουρμπουλίθρες!» θα μπορούσε να ανταπαντήσει έξαλλος ο «επιπόλαιος» βασιλέας, που αδιαφορεί για την αποτελεσματικότητα της στρατηγικής του και τάσσεται εκεί όπου η προσωπική του αλήθεια προστάζει. Δεν υποχωρεί ο Σπαρτιάτης αναζητώντας -δήθεν μου- μια πιο ευνοϊκή συγκυρία ως άλλοθι για την υποχώρηση του. Δεν κάνει γαργάρα την ταπεινωτική επιθετικότητα των αντιπάλων, ούτε το παίζει «συνετός» και «φρόνιμος» για να εξωραΐσει τον φόβο του. Ως άλλος «κνίτης» ο Λεωνίδας ακολουθεί απαρέγκλιτα το πρόταγμα «Λαέ μη σκύβεις το κεφάλι, ο μόνος δρόμος είναι αντίσταση και πάλη!» Μόνο που κινητήριος ισχύς του δεν είναι ούτε μια κάποια εσχατολογική αταξική κοινωνία, ούτε η μαρτυρική εξασφάλιση μιας ατομικής σωτηρίας σε κάποιο βασίλειο των ουρανών.
Όλοι φοβόμαστε, όλοι τρέμουμε, μπροστά στον κίνδυνο, στο άγνωστο ή στην αγωνία της απώλειας και του θανάτου, πολύ περισσότερο αν ο κίνδυνος είναι ένας αργόσυρτος συριγμός στην καδένα του υπαρξιακού μας ποδηλάτου. Μια αναμμένη σιγανή φωτιά… Και το θάρρος, η γενναιότητα ή η τόλμη δεν είναι παρά ηθικοπλαστικές παραινέσεις και ρητορικές κορώνες για να εξωραϊστεί όπως-όπως ο βαθύς ανθρώπινος φόβος που συχνά-πυκνά μας «κόβει το αίμα και τα γόνατα».
Από την πρωταρχική μεγάλη απώλεια του μητρικού στήθους και του θηλασμού, μέχρι τις καθημερινές μας συγκρούσεις και αντιπαλότητες, ο Φόβος είναι εκεί για να πιστοποιεί την απόσταση μας από τον αγαπημένο Άλλο, τη μη σχέση μας, την απομάκρυνσή μας, όπως ο πόνος σ’ ένα δόντι προειδοποιεί για τη νοσηρή του κατάσταση και η γλώσσα μόλο κι αν περιτριγυρίζει στον ουρανίσκο πάντα θα κάνει κι ένα πέρασμα από το πονεμένο σημείο.
Ο Φόβος είναι το βαρύ ασήκωτο εξώφυλλο σ’ ένα χοντρό βιβλίο που μιλάει για Έρωτα και Ελευθερία. Και δεν μπορεί παρά να φλέγεται κανείς από το πάθος και για τα δυο, για να μπει στον κόπο να σηκώσει το εξώφυλλο αυτό και να διαβάσει φωναχτά και καθαρά. Αλλά η σχέση απαιτεί κι έναν τουλάχιστον ακροατή.
Ίσως, μ’ έναν τρόπο, δεν είναι καθόλου άστοχο εκείνο το σύνθημα κάποιων πιτσιρικάδων που λέει πως «οι μπάτσοι είναι παντού, αλλά ο έρωτας μας κάνει αόρατους».
Ίσως αυτό ακριβώς να απάντησε με τον δικό του τρόπο και ο Λεωνίδας στους Τριακόσιους του. «Οι μπάτσοι είναι παντού, αλλά ο έρωτας μας κάνει ατρόμητους». Γιατί, σύμφωνα πάντα με τον Πρέσσφιλντ, αυτό απαντά ο Σπαρτιάτης βασιλιάς στον ερώτημα του. «Ο Έρωτας, άνδρες της Σπάρτης, ο Έρωτας είναι το αντίθετο του Φόβου!»
Κι έτσι, απέναντι στις «αναμμένες σιγανές φωτιές» τους, δεν έχουμε παρά να αντιτάξουμε τις ερωτικές μας φρυκτωρίες, τον φλογισμένο έρωτά μας για το χώμα, τον τόπο και την Πατρίδα, μπας και συνεννοηθούμε και με τους απέναντι παγκόσμιους Άλλους και σταθούμε «άφοβοι διεθνιστές» στις Θερμοπύλες της παγκοσμιοποίησης.
Ο Αντώνης Ανδρουλιδάκης είναι σύμβουλος Ψυχικής Υγείας-ψυχοθεραπευτής
Δείτε εδώ ολόκληρο το αφιέρωμα του Δρόμου με τίτλο : Σπιράλ αταξίας και τρόμου στον κόσμο.
