Ο Αλπ Άλτινορς είναι δημοσιογράφος και ακτιβιστής, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Δημοκρατικού Συνεδρίου των Λαών, ένα πλατύ μετωπικό σχήμα στο οποίο συμμετέχουν δυνάμεις της τουρκικής Αριστεράς και του κουρδικού κινήματος. Συνέντευξη στον Γιώργο Τσίπρα
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Δρόμο, δίνει μια αναλυτική εικόνα για τα γεγονότα στην Τουρκία, την εμπλοκή της Αριστεράς, τις προοπτικές του κινήματος και στέλνει το δικό του μήνυμα στον ελληνικό λαό.
Μετά τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης υπήρχε εκτίμηση ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να συμβεί και στην Τουρκία; Περίμενε κανείς αυτόν τον ξεσηκωμό;
Η πορεία σύγκρουσης ήταν φανερή. Η κυβέρνηση προσπαθεί επίμονα όχι απλώς να διατηρήσει την εξουσία, αλλά να θέσει υπό την ομηρία της τη χώρα μετατρέποντας το καθεστώς σε αυταρχικό με τη δικαιολογία της κατάστασης στη Συρία και της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Η κυβέρνηση προσπαθεί να αλλοιώσει κάθε θεσμό στη χώρα, επιχειρώντας να υποχρεώσει το λαό να αποδεχθεί όλα αυτά ως δεδομένα. Ταυτόχρονα έχει εξαπολύσει πόλεμο ενάντια στους εργαζόμενους της χώρας. Επομένως η κατάσταση ήταν εκρηκτική.
Η εξέγερση κλιμακώθηκε μέσα από μία σειρά συγκρούσεων ως εξής:
Την 1η του Μαΐου η αστυνομία επιτέθηκε με δακρυγόνα και κανόνια νερού ενάντια στους διαδηλωτές της Πλατείας Ταξίμ οι οποίοι συμμετείχαν σε μία από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων χρόνων στην Ευρώπη, με περίπου 1.000.000 συμμετέχοντες. Στις 6 Μαΐου μία άλλη διαδήλωση επιχειρήθηκε να διαλυθεί από την αστυνομία με παρόμοια μέσα. Στις 9 Μαΐου, με την ψήφιση του νόμου για την απαγόρευση του αλκοόλ που εξόργισε μεγάλο μέρος των πολιτών, έγιναν νέες μαζικές διαδηλώσεις που επίσης κατέληξαν σε συγκρούσεις με τις αστυνομικές δυνάμεις. Στις 20 Μαΐου έγιναν τα εγκαίνια της καινούργιας γέφυρας της Κωνσταντινούπολης, η κατασκευή της οποίας προκάλεσε την αντίδραση του κόσμου καθώς θα έπρεπε να κοπούν δεκάδες χιλιάδες δέντρων. Επιπλέον, η ονομασία αυτής της γέφυρας ως «Σουλτάν Φερίμ» (ιστορικός ηγέτης των πολέμων ενάντια στο Ιράκ και τη Συρία) πυροδότησε την οργή των Αλεβιτών, Τούρκων αραβικής καταγωγής που είδαν εκεί ένα συμβολισμό της πολεμοκάπηλης πολιτικής Ερντογάν απέναντι στη Συρία, αλλά και της κυριάρχησης του σουνιτισμού. Η κατάσταση οξύνθηκε μετά τη βομβιστική επίθεση στη Νότια Τουρκία που στοίχησε 51 νεκρούς, καθώς οι άνθρωποι την απέδωσαν στην εξωτερική πολιτική του Ερντογάν.
Στις 20 Μαΐου ξεκίνησαν κατασκευαστικά έργα για την ανάπλαση της Πλατείας Ταξίμ και την κατασκευή κατοικιών, εμπορικού κέντρου κ.λπ. Πρόκειται για έργα σε μια κατεύθυνση διαμόρφωσης μιας Κωνσταντινούπολης «Ντουμπάι», επιδιώκοντας ταυτόχρονα να πάψει η πλατεία να είναι χώρος μεγάλων συγκεντρώσεων. Οι πολίτες απάντησαν με μία μεγαλειώδη διαμαρτυρία η οποία προκάλεσε την επίθεση της αστυνομίας. Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν και στις 21 Μαΐου ώσπου τελικά την 1η Ιουνίου εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη την Τουρκία βγήκαν στο δρόμο. Στην Πλατεία Ταξίμ μόνο συγκεντρώθηκαν περίπου 2.000.000 διαδηλωτές απαιτώντας την αντιμετώπιση της αστυνομικής βίας με την κατάλληλη νομοθεσία, εκδημοκρατισμό και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ποια είναι η σύνθεση του πλήθους που διαδηλώνει;
Η ραχοκοκαλιά των διαδηλώσεων είναι οι φτωχοί άνθρωποι, η εργατική τάξη. Συμμετέχουν επίσης Αλεβίτες αλλά και μορφωμένοι άνθρωποι της μεσαίας τάξης. Θα έλεγα ότι συμμετέχουν γενικά οι δημοκρατικοί πολίτες. Άνθρωποι που επιθυμούν να δουν τη δημοκρατία στον τόπο τους. Οι κοινωνικές τάξεις, όμως, οι οποίες στηρίζουν την εξέγερση είναι οι εργάτες και η δημοκρατική μεσαία τάξη. Αυτό φαίνεται και από τη γεωγραφική εξάπλωση της επανάστασης. Η καρδιά της εξέγερσης χτυπάει με το δικό της τρόπο, σε διάφορες περιοχές της πόλης. Για παράδειγμα, σε κάποιες γειτονιές της Κωνσταντινούπολης δεκάδες χιλιάδες εργάτες μάχονται τις αστυνομικές δυνάμεις. Αλλού είναι οι εύποροι μεσοαστοί που διαδηλώνουν κρατώντας τούρκικες σημαίες και φωτογραφίες του Κεμάλ. Αλλού είναι Αλεβίτες που δεν θέλουν τον πόλεμο ενάντια στη Συρία. Ακόμα, χθες (σ.σ. την Πέμπτη) έγινε μία μεγάλη απεργία των δημοσίων υπαλλήλων. Κατά τη διάρκεια της απεργίας πολλές χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στην Πλατεία Ταξίμ, στην Κεντρική Πλατεία της Άγκυρας και αλλού. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν ζητάνε κάτι που αφορά μόνο την τάξη τους. Ζητάνε δημοκρατία για όλους. Η κυβέρνηση προσπαθεί να μας παρουσιάσει σαν ένα κίνημα ενάντια στο Ισλάμ και γενικά στη θρησκεία. Έτσι, για παράδειγμα, προχθές που ήταν θρησκευτική γιορτή, τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση ΜΜΕ είπαν ότι οι διαδηλωτές επιτέθηκαν σε τζαμιά. Τέτοιου είδους προπαγάνδα κάνουν. Η αλήθεια όμως είναι ότι όχι μόνο κάτι τέτοιο δεν ισχύει· αντίθετα οι διαδηλωτές στην Πλατεία Ταξίμ οργάνωσαν το δικό τους εναλλακτικό εορτασμό της ημέρας.
Ποια είναι η παρουσία και ο ρόλος της Αριστεράς στις διαδηλώσεις;
Η παρουσία της Αριστεράς είναι πολύ σημαντική. Ο ρόλος της είναι καθοριστικός. Η δύναμη που άνοιξε το δρόμο για να γίνουν αυτές οι διαδηλώσεις είναι η Αριστερά. Τα γεγονότα από την 1η Μάη και μετά που οδήγησαν εδώ οργανώθηκαν από τη ριζοσπαστική Αριστερά. Βέβαια, στις διαδηλώσεις συμμετέχουν και πολλά μέλη κομμάτων της αντιπολίτευσης όπως του CHP και του NHP. Αλλά η αλήθεια είναι ότι επίσημα τα κόμματα αυτά δεν ανέλαβαν καμία ευθύνη για τη διοργάνωση αυτών των διαδηλώσεων, ούτε κάλεσαν τα μέλη τους να συμμετέχουν μαζικά. Έτσι τα μέλη αυτών και άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης συμμετέχουν, αλλά σε ατομική βάση. Όμως η ριζοσπαστική Αριστερά, το Εργατικό κόμμα, το Τουρκικό Κομμουνιστικό Κόμμα και άλλες αριστερές κινήσεις και συλλογικότητες πήραν αυτές τις διαδηλώσεις πάνω τους, ανέλαβαν την ευθύνη τους και συμμετέχουν σε αυτές οργανωμένα.
Ποια είναι η εκτίμησή σας για το μέλλον του κινήματος;
Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αυτή τη στιγμή, καθώς το κίνημα έχει μεν απλά αιτήματα (τα οποία βρίσκονται συνεχώς υπό διαμόρφωση, μέσω αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών), αλλά αυτά εκδηλώνονται μέσα σε μία γενικότερη περίπλοκη κατάσταση. Τα αιτήματα αυτά ξεκινούν από τη ματαίωση των σχεδίων της κυβέρνησης για ανάπλαση της Πλατείας Ταξίμ και της δημιουργίας εμπορικών κέντρων κ.λπ. Αλλά δεν εξαντλούνται εκεί και προχωρούν στην ανάγκη για ριζικό εκδημοκρατισμό της χώρας και μέχρι την ανατροπή τη κυβέρνησης. Ο Ερντογάν ακολουθεί σκληρή γραμμή. Δηλώνει ότι τα σχέδια για τις κατασκευές θα προχωρήσουν.
Επομένως, εάν η κυβέρνηση δεν αποσύρει το σχεδιασμό της για την πλατεία, η διαμάχη θα συνεχιστεί καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα κατέβουν στο δρόμο. Αντίθετα, εάν τα σχέδια αυτά αποσυρθούν η κατάσταση στους δρόμους θα αρχίσει να εκτονώνεται. Όμως θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι αυτή είναι απλώς μία σύγκρουση, σχετικά με κάποια κατασκευαστικά έργα. Η σύγκρουση αυτή αφορά κυρίως τη δημοκρατία καθώς ένα από τα αιτήματα που τίθενται είναι η παραίτηση της κυβέρνησης Ερντογάν. Εδώ, όμως, είναι που η κατάσταση γίνεται περίπλοκη. Το πρακτικό αποτέλεσμα μιας ανατροπής του Ερντογάν μπορεί να είναι μία κυβέρνηση των CHP-NHP, δηλαδή μία φασιστική κυβέρνηση. Επομένως το κίνημα θα πρέπει να προχωρήσει πολύ προσεκτικά, σταθμίζοντας όλα τα πολιτικά δεδομένα.
Θέλετε να πείτε κάτι στον ελληνικό λαό;
Ναι! Θέλω πολύ να του ζητήσω την αλληλεγγύη του, γιατί έχουμε πολύ μεγάλη ανάγκη την αλληλεγγύη αυτή. Θέλω, επίσης, να σημειώσω πως αυτή τη στιγμή η αστυνομία δεν μπορεί να μπει στην Πλατεία Ταξίμ γιατί την έχουν καταλάβει εκατοντάδες χιλιάδες κόσμου. Αν η αστυνομία επιχειρήσει να μπει στην πλατεία θα είναι για να γίνει σφαγή! Ζητάμε, λοιπόν, την αλληλεγγύη του υπόλοιπου κόσμου και περισσότερο του ελληνικού λαού.