Αν κάτι ξεχώρισε από τη γενική στασιμότητα ή πτώση των αριστερών ψηφοδελτίων, αυτό είναι η περίπτωση Βαρουφάκη. Το ΜεΡΑ25 κατάφερε να πάρει ένα καλό εκλογικό ποσοστό και να μην εξαφανιστεί από το πολιτικό προσκήνιο, όπως άλλοι συνδυασμοί. Χρειάζεται λοιπόν μια ορισμένη ερμηνεία και όχι «μύδροι» σαν αυτούς που βλέπουμε να εξαπολύονται από «κοντινούς» χώρους.
Προφανώς, πρόκειται για μια πολύ γνωστή προσωπικότητα. Όχι μόνο γιατί έζησε από τα μέσα τις πρώτες περιπέτειες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ αλλά και γιατί το ιδιαίτερο ύφος και στυλ του, τον έκαναν αναγνωρίσιμο στους πάντες. Ο Γιάνης με το ένα «ν» δεν είναι η περίπτωση ενός κλασσικού κομματικού στελέχους της αριστεράς. Ενός πολιτικού που προέρχεται από ένα κόμμα, έχει ένα αγωνιστικό «βιογραφικό» και μιλάει με έναν αναμενόμενο τρόπο. Κατά μία έννοια, μοιάζει σχετικά άφθαρτος, πράγμα που προσφέρει ορισμένα πλεονεκτήματα.
Δεν είναι όμως μόνο ζήτημα «στυλ». Άλλωστε, η έλευσή του στην Ελλάδα και τον πολιτικό στίβο, είχε εξαρχής έναν χαρακτήρα πιο ειδικό. Γνώστης των οικονομικών θεμάτων, έφερνε μαζί του κάποιες προτάσεις απεγκλωβισμού από σκληρές μνημονιακές δεσμεύσεις. Οι κόντρες στα Eurogroup και η απαίτηση της ευρωκρατίας στο τελευταίο στάδιο για το ξήλωμά του, τού δίνουν αναμφισβήτητα ένα σημαντικό κύρος. Βέβαια, δεν είναι καλό να ξεχνάμε ότι ο Γ. Βαρουφάκης έβαλε την υπογραφή του στον αφοπλιστικό «επώδυνο συμβιβασμό» τον Φλεβάρη του 2015, αλλά και ότι μέχρι και λίγο πριν το δημοψήφισμα οι προτάσεις του δεν ξέφευγαν ιδιαίτερα από το μνημονιακό πλαίσιο.
Ο Βαρουφάκης έθεσε στην τελευταία, προεκλογική περίοδο ορισμένα πολιτικά ζητήματα. Μίλησε δηλαδή λιγότερο με έναν γενικόλογο καταγγελτικό τόνο και περισσότερο με ένα πνεύμα θετικών προτάσεων και λύσεων. Αυτό τον καθιστά πιο ενδιαφέροντα και δημοφιλή. Γιατί σε μια φάση όπου η σκέτη συνθηματολογία κυριαρχεί στους χώρους της αριστεράς, οι συγκεκριμένες προτάσεις φαντάζουν πιο γόνιμες και ουσιαστικές. Αυτού του τύπου ο ρεαλισμός θα μπορούσε να έχει αξία, αν δεν απέπνεε τόση «ευκολία», αν δεν επένδυε τόσο σε κάποιες τεχνικές λύσεις, αν δεν εμφάνιζε έλλειψη για το ζήτημα της κατάστασης πνευμάτων που επικρατεί και πώς μπορεί να ξεπεραστεί. Είναι φτωχό να λογαριάζεται η πολιτική δίχως αυτές τις παραμέτρους. Γιατί τότε, στην πραγματική ζωή, ο ρεαλισμός του Βαρουφάκη αποδεικνύεται αρκετά αστήριχτος.
Είναι φτωχό να λογαριάζεται η πολιτική χωρίς την πραγματικότητα. Γιατί στην πραγματική ζωή ο ρεαλισμός του Βαρουφάκη αποδεικνύεται αρκετά αστήριχτος
Θα αλλάξει η Ε.Ε. και ο προσανατολισμός των χρηματοδοτήσεων μέσω ενός ευρωκόμματος με ισχυρή παρουσία; Όπως γράφαμε και σε προηγούμενο άρθρο: «Μοιάζει πάρα πολύ εύκολο για να είναι αληθινό, να πραγματοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο. Δηλαδή, οι δομές που άνδρωσαν και έθρεψαν την ευρωκρατία να περάσουν –κάπως απλά– στην υπηρεσία των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Είναι πολύ «οικονομοκεντρική» πρόταση που μοιάζει να αγνοεί ότι γίνονται συγκρούσεις και πόλεμοι για την κυριαρχία και την επέκταση του χρηματιστικού κεφαλαίου, της παγκοσμιοποίησης ή της χρεοδουλοπαροικίας όπως την αποκαλεί ο Γ. Βαρουφάκης. Δεν ακουμπά καθόλου τα κρίσιμα ζητήματα της πολιτικής, της πολιτικής διαδικασίας, του υποκειμενικού παράγοντα, δεν διαφαίνεται ένας ρόλος για αυτόν, για τους λαούς και τα κινήματα».
Επιπλέον, δεν αποτελεί λεπτομέρεια, η στάση του Βαρουφάκη απέναντι στα γεωπολιτικά ζητήματα. Ειδικά σε μια περίοδο όπου αυτά φουντώνουν, ακόμα πιο ειδικά σε μια χώρα σαν την Ελλάδα. Η χώρα, αλλά και η Ευρώπη συνολικά, δεν είναι επιχείρηση που μπορεί ή όχι να ανακάμψει, αλλά βρίσκεται στο στόχαστρο αναταράξεων και απειλών που ξεπερνούν τον οικονομικό στραγγαλισμό. Όταν η συμφωνία των Πρεσπών είναι μια «πολύ καλή συμφωνία», όταν απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα η γραμμή είναι χοντρικά επίθεση φιλίας και όταν ο Πούτιν (άλλος παγκόσμιος ηγέτης δεν βρέθηκε;) επιλέγεται να χαρακτηριστεί «εγκληματίας πολέμου», τότε κι εδώ υπάρχει πρόβλημα.
Σίγουρα δεν θα προχωρήσουν τα πράγματα όπως τα έχουμε στο κεφάλι μας. Ούτε θα φτιαχτεί ποτέ το εγχείρημα των ονείρων μας, καθαρό και δίχως προβλήματα. Δεν μπορούμε όμως να πορευόμαστε χωρίς στοιχειώδεις προδιαγραφές και απαιτήσεις. Η εμπειρία είναι πολύ πλούσια και διδακτική.
Τ.Β.
