συνέντευξη στον Γιώργο Κατερίνη
Εννιά μήνες πέρασαν από τις 30 Σεπτεμβρίου 2013, όταν οι τελευταίοι εργαζόμενοι της Κόκα Κόλα στη Θεσσαλονίκη βρήκαν στην πόρτα του εργοστασίου κλούβες των ΜΑΤ, αστυνομικούς της ΔΙΑΣ, Ζητάδες και δικαστικούς κλητήρες που μοίραζαν ομαδικές απολύσεις. Κανείς εργαζόμενος δεν υπέγραψε την απόλυσή του και ξεκίνησαν με ομοφωνία έναν αγώνα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα για την επαναλειτουργία του εργοστασίου. Μαζί τους και οι ελάχιστοι εργαζόμενοι που δεν έχουν απολυθεί, οι οποίοι συμμετέχουν σε όλες τις απεργιακές κινητοποιήσεις στηρίζοντας τους συναδέλφους τους κι ας μην έχουν πάρει ούτε την αποζημίωσή τους, ούτε το επίδομα ανεργίας. Ο Στράτος Ναλμπαντίδης, μέλος του Δ.Σ. του Σωματείου Εργαζομένων Κόκα Κόλα 3Ε Θεσσαλονίκης, μας περιγράφει αυτόν τον αγώνα και μας καλεί να ενισχύσουμε το μποϊκοτάζ στην κατανάλωση προϊόντων της πολυεθνικής, ως μια πράξη αντίστασης κι αλληλεγγύης.
Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε ο αγώνας σας λέγατε ότι πραγματική πρόθεση της Κόκα Κόλα ήταν να μεταφέρει την παραγωγική της δραστηριότητα στο εξωτερικό. Κι αυτό επιβεβαιώθηκε από ό,τι φαίνεται.
Όταν σταμάτησε η παραγωγική διαδικασία στην Ελλάδα, κάναμε μια απεργία σαράντα τρεις μέρες. Τότε για να το πετύχει έδωσε διπλές και τριπλές αποζημιώσεις στους εργαζόμενους, οι οποίοι προτίμησαν να πάρουν τα χρήματα και να μη συνεχίσουν τον αγώνα. Ένα από τα ζητήματα που τέθηκαν στις διαπραγματεύσεις τότε ήταν να σταματήσουν οι εισαγωγές από τη Βουλγαρία, κάτι που υποσχέθηκε η εταιρία αλλά μόνο αυτό δεν έκανε. Κάθε μέρα που περνάει αυξάνονται οι εισαγωγές. Κι είναι λογικό γιατί πριν 3-4 χρόνια υπήρχαν εφτά εργοστάσια που εφοδίαζαν την ελληνική αγορά, ενώ τώρα υπάρχει μόνο ένα στο Σχηματάρι και μισό στον Βόλο, γιατί έκλεισε πρόσφατα και μια παραγωγική μονάδα εκεί. Πώς είναι δυνατόν από τέσσερις χιλιάδες εργαζόμενους πριν τέσσερα χρόνια να έχουμε μείνει χίλιοι πεντακόσιοι και να υπάρχει η ίδια παραγωγή;
Γι αυτό φέρνει από το εξωτερικό -κυρίως από τη Βουλγαρία όπου ο όμιλος έχει 5-6 εργοστάσια- προϊόντα με φθηνότερο κόστος, φθηνότερες πρώτες ύλες και βεβαίως τα φέρνει με ελληνική ονομασία, γιατί στις συσκευασίες δεν λέει «παράγεται και εμφιαλώνεται στη Βουλγαρία», αλλά γράφει Ε.Ε. εμπαίζοντας τους καταναλωτές που αφού βλέπουν ελληνικά γράμματα πιστεύουν ότι παράγονται εδώ. Όσα προϊόντα παράγονται στο Σχηματάρι και το Βόλο γράφουν ξεκάθαρα ότι παράγονται και εμφιαλώνονται στην Ελλάδα.
Ο αγώνας σας, λοιπόν, είναι και αγώνας για να κρατηθεί η επιχείρηση στην Ελλάδα;
Η Κόκα Κόλα έκανε το πρώτο εργοστάσιό της στην Αθήνα το 1969 και μετά έκανε στη Θεσσαλονίκη. Από εκεί και πέρα η Ελληνική Εταιρεία Εμφιαλώσεως, η 3Ε, με τις πωλήσεις που έκανε εδώ και με τον ιδρώτα των εργαζομένων από τότε και μέχρι σήμερα εξαπλώθηκε σε 28 χώρες σε όλη την Ευρώπη. Γι’ αυτό ακριβώς λέμε εμείς ότι είναι ηθικά ανεπίτρεπτο μια εταιρία η οποία ανδρώθηκε πανευρωπαϊκά μέσω των Ελλήνων καταναλωτών και των Ελλήνων εργαζομένων, τώρα, στην πρώτη «στραβή», στην πρώτη δυσκολία, -που γι αυτήν δεν υπάρχει δυσκολία όπως θα σας εξηγήσω- να σηκώνεται να φεύγει και να αφήνει τρεις χιλιάδες εργαζόμενους την τελευταία τετραετία στον δρόμο.
Είπες ότι δεν έχει πληγεί η 3Ε από την κρίση στην Ελλάδα;
Βέβαια, τα καθαρά κέρδη που ανακοίνωσε το έτος 2013, είναι διακόσια ενενήντα οκτώ εκατομμύρια. Πράγμα που σημαίνει ότι αντιστοιχεί ένα εκατομμύριο καθαρό κέρδος περίπου την ημέρα. Βεβαίως, υπάρχουν κάποιες πτώσεις στις πωλήσεις και κυρίως στο μερίδιο αγοράς, το οποίο αποκλειστικά και μόνο οφείλεται στο μποϊκοτάζ και όχι σε αυτά που θέλουν να περάσουν οι υπεύθυνοι της εταιρίας. Ο κλάδος εμφιαλωμένων μη αλκοολούχων ποτών δεν περνάει κρίση, γιατί όλες οι άλλες εταιρίες και κυρίως οι ελληνικές εταιρίες, όπως είναι η Λουξ, η Έψα και η ΕΠΑΠ της Ορεστιάδας, έχουν τεράστια άνοδο και το μερίδιο αγοράς το οποίο έχασε η Κόκα Κόλα το μοιράστηκαν αυτές οι εταιρίες.
Πώς τεκμηριώνεται ότι η Κόκα Κόλα χάνει μερίδιο αγοράς;
Φαίνεται από τα στοιχεία που έχει δημοσιεύσει η ίδια. Όταν μιλά για πτώση κύκλου εργασιών 7% και πτώση όγκου πωλήσεων 4%, μπορεί να φαίνονται μικρά ποσοστά, αλλά με τα τεράστια νούμερα της επιχείρησης αυτή η πτώση είναι πολύ μεγάλη. Στην αγορά έχασε ένα μερίδιο 2,7 και από 76,1 πήγε στο 73,4.
Μιλάμε για τεράστιο αριθμό κιβωτίων.
Όταν ξεκίνησε τη συρρίκνωσή της στην Ελλάδα, ποια ήταν η επίσημη αιτιολογία της Κόκα Κόλα;
Δεν υπήρχε κάτι επίσημο, απλά ξεκίνησε να κλείνει το ένα εργοστάσιο μετά το άλλο. Δυστυχώς στα άλλα εργοστάσια οι εργαζόμενοι δεν ήταν οργανωμένοι σωματειακά για να αντισταθούν, με αποτέλεσμα να μείνουν μόνο τα εργοστάσια που σας είπα, στο Σχηματάρι και στο Βόλο, και το νερό Αύρα στο Αίγιο. Εδώ, στη Βόρεια Ελλάδα, επειδή είμαστε οργανωμένοι κάναμε αυτόν τον αγώνα, τον τεράστιο αγώνα που μας στηρίζει ο κόσμος, και θα συνεχίσουμε μέχρι την τελική δικαίωση. Δεν είπε η εταιρία ότι «φεύγω γιατί υπάρχουν πτώσεις στις πωλήσεις ή υπάρχουν πτώσεις στα κέρδη». Αυτό δεν συμβαίνει άλλωστε, δεν θα μπορούσε και να το αποδείξει. Εδώ μιλάνε τα στοιχεία. Απλά άρχισε να κλείνει τα εργοστάσια, να απολύει κόσμο, και έφτασε και η δική μας σειρά, στη Θεσσαλονίκη, που το άφησε τελευταίο, γνωρίζοντας ότι εμείς θα αντισταθούμε.
Μην ξεχνάμε ότι η 3Ε είναι από τις πρώτες πολυεθνικές εταιρίες που μετά την κρίση μετέφεραν την έδρα τους στην Ελβετία. Δηλαδή, θέλει να παράγεται το προϊόν της στη Βουλγαρία, να καταναλώνεται από τους Έλληνες και αυτή να φορολογείται στην Ελβετία.
Σ’ αυτό το διάστημα που απεργείτε, έχει έρθει σε κάποια διαπραγμάτευση μαζί σας η διοίκηση της εταιρίας;
Η εταιρία άμεσα δεν έχει έρθει είτε με το σωματείο είτε με εμάς σε διαπραγμάτευση. Αυτό που έκανε από την πρώτη στιγμή όταν μας απέλυσε και έβαλε τις αποζημιώσεις στον λογαριασμό μας, ήταν να μας πει ότι εάν δεν κάνουμε απεργία και υπογράψουμε την απόλυση, θα μας έδινε και ένα μπόνους δυόμιση φορές πάνω στην αποζημίωση. Πλησίασε πάλι με τον ίδιο τρόπο κάποιους ευαίσθητους συναδέλφους, τα Χριστούγεννα. Το τελευταίο πράγμα που έκανε μέσω των δικηγόρων της -και αυτό αποδεικνύει πόσο πολύ πονάει η εταιρία, άσχετα με αυτό που βγάζει προς τα έξω- ήταν πριν από 20-25 ημέρες περίπου, που μας είπε να σταματήσουμε τον αγώνα, δίνοντάς μας και πάλι το μπόνους και βέβαια κανένας δεν δέχτηκε. Μέχρι και προχθές που είχαμε γενική συνέλευση, δεν υπήρχε ούτε ένα «όχι» για τη συνέχιση της απεργίας.
Αυτό που κάνει τώρα η εταιρία για να ισοσκελίσει τη χασούρα που έχει από το μποϊκοτάζ και την απεργία, είναι να κάνει πάρα πολλές διαφημίσεις, να κάνει συνεχώς προσφορές από την αρχή του έτους μέχρι τώρα στα ράφια, κάτι που δεν γινόταν παλιά. Και βλέπουμε και στο Μουντιάλ μια τεράστια χορηγία, είναι από τους πέντε μεγαλύτερους χορηγούς. Με αυτά και κάποιες ψεύτικες αγαθοεργίες κρατά ψηλά το κοινωνικό της προφίλ.
Εσείς όλο αυτό το διάστημα έχετε απευθυνθεί στην κοινωνία, ζητώντας να σας στηρίξει, να μποϊκοτάρει τα προϊόντα της Κόκα Κόλα. Πώς βλέπετε την ανταπόκριση του κόσμου;
Εμείς λόγω των νόμων που είχαν ψηφιστεί λίγο πριν μας απολύσουν δεν μπορούσαμε να κάνουμε οποιαδήποτε άλλη παραδοσιακή μορφή αγώνα. Και ρίξαμε την ιδέα του μποϊκοτάζ, μια μορφή αγώνα πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα, πιστεύοντας ότι θα ευαισθητοποιούσαμε τον καταναλωτή να μας στηρίξει. Και όταν ήρθαν τα πρώτα αποτελέσματα και περιμέναμε μια πτώση των πωλήσεων 10-15% με τους αντίστοιχους μήνες, είδαμε μείωση 40-45% και σε κάποιους νομούς μέχρι και 48%. Εκεί ήταν βέβαια που αναπτερώθηκε το ηθικό μας. Με τον καιρό και την παρουσία μας κάθε μέρα έξω από τα σούπερ μάρκετ, τα φέιγ βολάν που πετάμε, τις αφίσες μας, αλλά και τη μαζική παρουσία του σωματείου, του εργατικού κέντρου, του ΠΑΜΕ, ο κόσμος μας στηρίζει κάθε μέρα που περνάει.
Ο κόσμος φαίνεται ότι δεν γνώριζε ποιο ήταν το πραγματικό πρόσωπο της εταιρίας, ξέρει αυτό που βγάζει προς τα έξω: «Πάνω απ’ όλα ο άνθρωπος» και «συνεχίζουμε για ένα καλύτερο μέλλον». Γνωρίζουμε ότι έχουμε απέναντί μας έναν τεράστιο αντίπαλο, μην ξεχνάτε ότι η Κόκα Κόλα είναι η ναυαρχίδα του ΣΕΒ. Η νίκη μας θα είναι μια νίκη η οποία θα αναπτερώσει το ηθικό όλων των εργαζομένων της χώρας, θα είναι μια νίκη που θα ανήκει σε όλο το λαό και πιστεύουμε ότι αργά ή γρήγορ η νίκη θα έρθει, γιατί πιστεύουμε ότι ο κόσμος θέλει μια νίκη και είναι η ευκαιρία μέσα από αυτόν τον αγώνα να την κατακτήσει.