Αλέξης Τσίπρας: Με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αποφασίζει ο λαός

Συνέντευξη στο Δρόμο της Αριστεράς

Δύο εβδομάδες πριν την κρίσιμη αναμέτρηση των Ευρωεκλογών, η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα στον Δρόμο της Αριστεράς αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μιλά για το μήνυμα των εκλογών αλλά και την επόμενη μέρα και δηλώνει: «Αν είχαμε καταθέσει τα διαπιστευτήριά μας στη διαπλοκή και τους δανειστές θα ήμασταν κυβέρνηση από τον Ιούνιο του 2012», ενώ χαρακτηρίζει τις προσπάθειες ανασύνθεσης του πολιτικού συστήματος «ασκήσεις επί χάρτου του παλιού πολιτικού κόσμου που φεύγει». Ο Αλέξης Τσίπρας επισημαίνει ότι ο ευρωσκεπτικισμός «δεν είναι μονοδιάστατος» και εκτιμά ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ «θα λειτουργήσει ως θετικό παράδειγμα αλλαγής, κυρίως στους λαούς του ευρωπαϊκού Νότου», ενώ θεωρεί ότι στην Ουκρανία «η Ευρωπαϊκή Ένωση πειραματίζεται ξανά με τα υλικά του Ψυχρού Πολέμου». Τέλος, αναφέρεται στην επικείμενη επίσκεψή του στη Μόσχα και χαρακτηρίζει ανεξάρτητη, πολυδιάστατη και ενεργητική την εξωτερική πολιτική που θα ασκήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι Ευρωεκλογές διεξάγονται στις 25 Μαΐου, δηλαδή ακριβώς τρία χρονιά μετά την έναρξη των μεγάλων συγκεντρώσεων στο Σύνταγμα και τις πλατείες όλης της χώρας. Παραμένουν επίκαιρα τα μηνύματα των πλατειών και τι σηματοδοτούν για τον ΣΥΡΙΖΑ μπροστά σε αυτή την κρίσιμη αναμέτρηση;

Θα σας έλεγα ότι σήμερα τα μηνύματα αυτά είναι ακόμα πιο επίκαιρα. Τα τρία χρόνια που έχουν μεσολαβήσει χωρίς πλατείες, οι οικονομικές, αλλά κυρίως, οι κοινωνικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί δραματικά. Η Ελλάδα πήγε ακόμα πιο πίσω. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε με αριθμούς αυτό που βιώνουμε καθημερινά. Οι εικόνες της ντροπής έχουν κυκλοφορήσει σε όλο τον κόσμο.

Την τελευταία τριετία ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε και πέτυχε να μετουσιώσει σε συγκεκριμένο, ρεαλιστικό και αριστερό πολιτικό σχέδιο την αυθεντική έκφραση της οργής των πολιτών για τη λιτότητα, την ανεργία, την περιορισμένη Δημοκρατία. Σήμερα είμαστε έτοιμοι, όσο ποτέ άλλοτε, ν’ αλλάξουμε τη μοίρα του λαού και του τόπου. Να βγούμε από την παγίδα της μόνιμης λιτότητας, που μας έχει στήσει ο κ. Σαμαράς, με το βοηθό του, τον κύριο Βενιζέλο. Στην κάλπη των Ευρωεκλογών, στις 25 Μαΐου, ο ελληνικός λαός ψηφίζει για τη λιτότητα και τη μνημονιακή πολιτική. Ψηφίζει για τις συντάξεις που η συγκυβέρνηση θα περικόψει, για μία ακόμα φορά, τον Ιούλιο. Ψηφίζει για τις απολύσεις που έρχονται και για τα νέα μέτρα που θα εφαρμόσει η συγκυβέρνηση από το φθινόπωρο. Γι’ αυτό εμείς επισημαίνουμε: Στις 25 Μαΐου ψηφίζουμε για τη ζωή μας. ΣΥΡΙΖΑ ή εξαθλίωση.

Αρκετοί πολίτες συνειδητοποιούν το αδιέξοδο της σημερινής πολιτικής αλλά αναρωτιούνται αν ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει και μπορεί να συγκρουστεί με την εγχώρια διαπλοκή και τη διεθνή χρεοκρατία. Τι τους απαντάτε, αλλά και πώς βλέπετε σε μια τέτοια αναμέτρηση, το ρόλο του ίδιου λαού, που οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις τον αντιμετωπίζουν μονό σαν ψηφοφόρο;

Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κυβέρνηση λαϊκής εξουσίας. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορέσουμε να εφαρμόσουμε την πολιτική μας, μόνο με τη διαρκή και ενεργή συμμετοχή του λαού στην πολιτική διαδικασία. Ο ίδιος ο λαός θα αποφασίζει για τις κρίσιμες αποφάσεις που τον αφορούν. Το αν συγκρουόμαστε με την εγχώρια διαπλοκή και τα συμφέροντα τα οποία στηρίζει, το βιώνουμε, όλες και όλοι, καθημερινά. Είμαστε στο στόχαστρο της οικονομικής ολιγαρχίας, η οποία, αφού έριξε την Ελλάδα στον γκρεμό, συνεχίζει το πάρτι της σαν να μην έχει συμβεί τίποτα. Γιατί με τις συγκυβερνήσεις των συμφερόντων της, τα μεσαία και τα πιο φτωχά κοινωνικά στρώματα πληρώνουν το δικό της λογαριασμό. Άλλωστε, αν είχαμε καταθέσει τα διαπιστευτήριά μας στη διαπλοκή και τους δανειστές θα ήμασταν κυβέρνηση από τον Ιούνιο του 2012.

Το παλιό πολιτικό σύστημα και ο κόσμος της διαπλοκής φαίνεται να επιζητούν εναγωνίως την ανασύσταση της λεγόμενης κεντροαριστεράς (58 στην αρχή, Ελιά, κινήσεις ΔΗΜΑΡ, επιστροφή Παπανδρέου κ.λπ.). Φαίνεται να βλέπουν αυτή την ανασύσταση ως απαραίτητο ορό για να συμπιεστεί ο ΣΥΡΙΖΑ και να επανέλθουν οι παλιές ισορροπίες. Πώς αντιμετωπίζετε αυτές τις προσπάθειες;

Πρόκειται για ασκήσεις επί χάρτου του παλιού πολιτικού κόσμου που φεύγει, σε κενό κοινωνίας. Αποδεικνύουν ότι ζουν σ’ ένα δικό τους, γυάλινο κόσμο. Ανακυκλώνουν φθαρμένα υλικά, φουσκώνοντας και ξεφουσκώνοντας ανθρώπους, ποτάμια και ρυάκια. Αγνοούν τις κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές που επέφερε η κρίση. Τις νέες διαιρετικές τομές που επέβαλε. Ότι η διαχωριστική γραμμή των μνημονιακών πολιτικών είναι κυρίαρχη. Ότι η λιτότητα προσδιορίζει το πολιτικό πρόσημο κάθε νεόκοπου αμφισβητία και σωτήρα. Και ότι δεν ξεφεύγεις, αερολογώντας. Σφυρίζοντας αδιάφορα. Καταγγέλλοντας τον ΣΥΡΙΖΑ για λαϊκισμό επειδή λέμε ότι δεν θα υπάρξει κανένα σπίτι χωρίς ρεύμα, κανένα νοικοκυριό χωρίς φαγητό… Δεν σας κάνει εντύπωση ότι όλοι αυτοί οι ανακυκλωμένοι και οι επίστρατοι της μιας μέρας περνούν τον καιρό τους με επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ; Λες και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κυβερνήσει τόσα χρόνια. Λες και ο ΣΥΡΙΖΑ ευθύνεται για την κρίση. Λες και ο ΣΥΡΙΖΑ οικοδόμησε το πελατειακό κράτος και επωφελήθηκε από αυτό. Ένα πελατειακό κράτος που -μάταια- προσπαθούν να ενεργοποιήσουν προεκλογικά οι κύριοι Σαμαράς και Βενιζέλος, για την προσωπική, πολιτική σωτηρία τους, δημιουργώντας, με την ανοχή των δανειστών, και διανέμοντας, όπως το διανέμουν, ένα λογιστικό, τεχνητό και προεκλογικό πρωτογενές πλεόνασμα που μετά τις εκλογές θα πάρουν πίσω στο πολλαπλάσιο. Δηλαδή, τα σπίτια μας καίγονται και εσείς τραγουδάτε – για να μεταφράσω το αισώπειο γνωμικό. Επαναλαμβάνω, τα διάφορα πολιτικά άλλοθι για τη συγκυβέρνηση των δανειστών που εντοπίζετε στην ερώτησή σας έχουν συγκεκριμένη ημερομηνία λήξης: την 25η Μαΐου.

Είναι γεγονός ότι ο ευρωσκεπτικισμός έχει ενισχυθεί και σε αρκετές περιπτώσεις στρέφεται σε συντηρητικές ή και ακροδεξιές κατευθύνσεις. Δεν ενισχύεται, όμως, και η αιτιολογημένη δυσπιστία των πολιτών απέναντι σε μια Ε.Ε. που φαίνεται να αποθεώνει τις αγορές καταστρέφοντας ανθρώπους αλλά και ολόκληρες χώρες και περιοχές; Μέσα από ποιες διαδικασίες μπορεί να οικοδομηθεί μια Ευρώπη που δεν θα είναι έρμαιο του γερμανικού ηγεμονισμού;

Ο ευρωσκεπτικισμός, πράγματι, δεν είναι μονοδιάστατος. Μπορεί να έχει προοδευτική αφετηρία. Όποιος είναι ευρωσκεπτικιστής δεν σημαίνει ότι είναι πολιτικός ομόσταυλος των Βρετανών συντηρητικών ή του Ukip του Νάιτζελ Φάρατζ ή ότι είναι πολιτικός συγγενής της Μαρίν Λεπέν. Όσων, δηλαδή, θέλουν την Ευρώπη μόνον ως ενιαία αγορά -και αυτό στην πιο προωθημένη εκδοχή τους- και κλειστή στον έξω κόσμο και στους μετανάστες. Όσων αντιδρούν στην εκχώρηση εθνικών εξουσιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επικαλούμενοι το πρόβλημα δημοκρατίας που αναφύεται – και στο σημείο αυτό έχουν δίκιο. Αντιτίθενται, όμως, πεισματικά και ενεργητικά σε κάθε απόπειρα εκδημοκρατισμού των υπερεθνικών θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γιατί οι ίδιοι δεν έχουν προτεραιότητα τη δημοκρατία. Και αυτό το αδιέξοδο των επιλογών τους αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις τους. Δεν θέλουν την Ευρώπη. Επιλέγουν την εθνική αναδίπλωση και τους εθνικούς ανταγωνισμούς. Δικαίωμά τους. Δεν είναι δυνατόν, όμως, από τη μια να αντιδράς στην εκχώρηση κυριαρχίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και, από την άλλη, να υποστηρίζεις με θέρμη τη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) Ε.Ε. – ΗΠΑ. Μια υπό διαπραγμάτευση συμφωνία που αφαιρεί εθνική κυριαρχία και δημοκρατία, όχι έναντι των ΗΠΑ, αλλά έναντι ιδιωτικών πολυεθνικών εταιριών.

Από την άλλη, υπάρχουν και ευρωσκεπτικιστές με προοδευτικό προβληματισμό. Όσοι, δηλαδή, αντιδρούν με εσωστρέφεια στη νεοφιλελεύθερη οργάνωση της σημερινής Ευρώπης. Όσοι θεωρούν τον νεοφιλελευθερισμό απειλή. Και, με την ενίσχυση των θεσμών κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης του παραδοσιακού «έθνους-κράτους», έχουν την ψευδαίσθηση ότι τον αντιμετωπίζουν. Εμείς πιστεύουμε ότι αυτοί οι πολίτες πρέπει να μας δώσουν μια ευκαιρία στην κάλπη. Να μην απόσχουν. Να συμμετάσχουν στις Ευρωεκλογές και να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ και Ευρωπαϊκή Αριστερά. Θεωρούμε ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωπαϊκές εκλογές -και στη συνέχεια και στις βουλευτικές- θα πυροδοτήσει μια αντίστροφη κίνηση σε σχέση με το 2010. Θα λειτουργήσει ως θετικό παράδειγμα αλλαγής, κυρίως στους λαούς του ευρωπαϊκού Νότου που υφίστανται τις συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών. Αυτοί οι λαοί θα ασκήσουν πίεση προς τις κυβερνήσεις τους να συντονιστούν με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Ο άμεσος τερματισμός της λιτότητας και η αποδέσμευση από τις μνημονιακές πολιτικές του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου 2014-2018 θα είναι πρώτες πράξεις αλληλεγγύης προς τους λαούς του Νότου. Γιατί θα δείξουν ότι μπορούμε. Και ότι, αν συντονιστούμε, θα έχουμε πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα. Ο απεγκλωβισμός της Ευρώπης από τη λιτότητα θα είναι νίκη με ισχυρό συμβολισμό και βαθιές πολιτικές προεκτάσεις. Γιατί η λιτότητα είναι η αιχμή του δόρατος της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης της κυρίας Μέρκελ. Είναι η γερμανική σφραγίδα. Το τέλος της λιτότητας δεν είναι απλώς προϋπόθεση ανάπτυξης. Είναι προϋπόθεση δημοκρατίας. Είναι η άκρη από την οποία θα ξεκινήσει το επίπονο ξήλωμα του πουλόβερ της νεοφιλελεύθερης Ευρώπης. Όπως έχω επισημάνει πολλές φορές, το νεοφιλελεύθερο ευρωπαϊκό κατεστημένο αξιοποίησε την κρίση, όχι για να την επιλύσει, αλλά για να ξαναγράψει τη μεταπολεμική πολιτική οικονομία της Ευρώπης. Να επιβάλει το αγγλοσαξωνικό νεοφιλελεύθερο μοντέλο καπιταλιστικής οργάνωσης σε όλη την Ευρώπη.

Συνεπώς, θα πρέπει να καταργήσουμε το θεσμικό πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης που επέβαλε ο σημερινός συσχετισμός πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Συγκεκριμένος πολιτικός συσχετισμός το επέβαλε -όχι φυσικό φαινόμενο- ένας άλλος συσχετισμός δυνάμεων θα το αλλάξει. Για παράδειγμα, θα πρέπει να καταργήσουμε τις εξωπραγματικές προβλέψεις του «ευρωπαϊκού δημοσιονομικού συμφώνου» για την αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους και για το σταθερό επίπεδο του δημοσιονομικού ελλείμματος. Αλλά και το θεσμικό πλαίσιο συντονισμού πολιτικών και προληπτικών μηχανισμών ελέγχου. Δηλαδή, τη δέσμη δύο κανονισμών («two-pack»), που αφορά τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και τέθηκε σε ισχύ το Μάιο του 2013. Όπως και τη δέσμη πέντε κανονισμών και μίας οδηγίας («six-pack»), η οποία ισχύει για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2011.

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία είναι ραγδαίες. Πώς κρίνετε την ανάμειξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε όσα συμβαίνουν και την πολιτική της σε σχέση με την ουκρανική κρίση;

Στην Ουκρανία, δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση πειραματίζεται ξανά με τα υλικά του Ψυχρού Πολέμου. Και ακριβώς, επειδή, όπως σωστά το διατυπώνετε στην ερώτησή σας, η Ε.Ε. αναμειγνύεται υπέρ ενός από τα εμπλεκόμενα μέρη, δυσκολεύεται να αναλάβει τον αναγκαίο εξισορροπητικό ρόλο. Οφείλει, κατ’ αρχάς, να επιδιώξει την επαναβεβαίωση της Συμφωνίας της Γενεύης της 17ης Απριλίου και τον άμεσο τερματισμό της βίας. Θα πρέπει, επίσης, να επιστήσει την προσοχή στην προσωρινή κυβέρνηση της Ουκρανίας να μην παραβιάσει ξανά αυτήν τη συμφωνία. Αλλά, παράλληλα, θα πρέπει να συνεκτιμήσει το πολιτικό μήνυμα από τη σφαγή αθώων στο κτίριο των συνδικάτων στην Οδησσό: ότι, δηλαδή, υπάρχουν θύλακοι στην κυβέρνηση, σιαμαίοι με νεοναζιστικές εγκληματικές οργανώσεις, που επιθυμούν μια, ίσως μικρότερη, αλλά «εθνικά καθαρή» Ουκρανία. Και προσπαθούν να προκαλέσουν τη Ρωσία για να πετύχουν αυτό το στόχο.

Συνεννόηση με φασίστες, ναζιστές και ακραίους εθνικιστές δεν μπορεί να υπάρξει. Η Ευρώπη δεν μιλάει τη γλώσσα τους. Αυτό, όμως, οφείλει να το αποδείξει η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση. Απαιτώντας την απομάκρυνση όλων αυτών των στοιχείων από όλα τα επίπεδα της κυβέρνησης της Ουκρανίας. Είναι αδύνατη η ειρήνη με αυτούς σε θέσεις εξουσίας. Προκαλούν ανασφάλεια σε όλες τις εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες της χώρας. Είναι διαρκής πηγή αστάθειας και αφορμή αίματος.

Τις επόμενες μέρες θα βρίσκεστε στη Ρωσία. Τι σηματοδοτεί αυτή η επίσκεψή σας και μάλιστα σε μια περίοδο κρίσιμη για την ευρύτερη περιοχή; Είναι δείγμα μιας πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής που θα μπορούσε να έχει η χώρα και πώς μια τέτοια πολιτική θα συνδυαζόταν με την προάσπιση της ανεξαρτησίας της;

Σου άρεσε αυτό το άρθρο; Ενίσχυσε οικονομικά την προσπάθειά μας!