Η κακοποίησή τους παίρνει τεράστιες διαστάσεις – Αναγκαία βήματα η καλλιέργεια φιλοζωικής κουλτούρας και η αυστηροποίηση των νόμων
Επιμέλεια: Λόλα Σκάλτσα
Πολύς θόρυβος -και όχι αδίκως- έχει γίνει τελευταία για τις κακοποιήσεις των ζώων. Δημοσιεύματα και ενημερώσεις για κάτι που πλέον είναι πασίγνωστο όχι μόνο στους φιλόζωους αλλά και σε όλους τους πολίτες της χώρας οι οποίοι σφυρίζουν αδιάφορα, υποκρινόμενοι άγνοια. To Τμήμα Οικολογίας και Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, σκύβοντας με ευαισθησία στο θέμα και έχοντας στο πρόγραμμά του συγκεκριμένες προτάσεις, θέτει αρμόδιους και «αναρμόδιους» προ των ευθυνών τους και καλεί τους δήμους να σκύψουν πάνω από το πρόβλημα εξαντλώντας κάθε δυνατότητα που τους παρέχει ο νόμος.
Η Ελένη Ηλιοπούλου και η Νόνα Βουδούρη, άμεσα εμπλεκόμενες ως εθελόντριες σε φιλοζωικές εταιρίες, μάς παραχώρησαν συνέντευξη, καταθέτοντας την εμπειρία τους μέσα από το έργο που επιτελούν.
Ελένη Ηλιοπούλου, δημοσιογράφος, δημιουργός του www.zoosos.gr
Επικίνδυνος και για τους ανθρώπους όποιος κακοποιεί ζώα
Πιστεύεις πως έχουν αυξηθεί οι κακοποιήσεις ζώων τελευταία;
Παρά τα όσα λέγονται και γράφονται δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν τα ποσοστά κακοποίησης ζώων έχουν αυξηθεί, γιατί κανείς δεν κρατάει στατιστικά στοιχεία και επειδή ελάχιστα -απ’ όσα πραγματικά συμβαίνουν- καταγγέλλονται επισήμως στην Αστυνομία. Εμείς στο www.zoosos.gr λαμβάνουμε καθημερινά μηνύματα για ζώα που κακοποιούνται. Γράφουμε και γι’ αυτά τα εγκλήματα συστηματικά για να αναδείξουμε αυτό το τεράστιο κοινωνικό ζήτημα που λέγεται κακοποίηση ζώων στην Ελλάδα. Όμως φέτος το καλοκαίρι έτυχε με δύο-τρία περιστατικά να ασχοληθούν και τα καθεστωτικά ΜΜΕ και έτσι ξαφνικά κάποιοι θεωρούν ότι γίνεται χαμός. Στην αφάνεια παραμένουν καθημερινά -και το λέω με βεβαιότητα- εκατοντάδες εγκλήματα με θύματα ζώα.
Η απουσία φιλοζωικής κουλτούρας και η εργαλειακή σχέση μας με τα ζώα είναι οι κυριότερες αιτίες. Γι’ αυτό και στόχος είναι κυρίως τα αδέσποτα. Φυσικά δεν θα πρέπει να παραλείψουμε να επισημάνουμε ότι όποιος κακοποιεί ζώα είναι αποδεδειγμένα -σύμφωνα με έρευνες που έχουν γίνει στις ΗΠΑ- επικίνδυνος και για τους συνανθρώπους του.
Πώς αντιμετωπίζεται δραστικά η κακομεταχείριση των ζώων;
Δραστικά δεν αντιμετωπίζεται, όμως αντιμετωπίζεται σταδιακά μέσω της Παιδείας και εξαλείφεται ή περιορίζεται σε βάθος χρόνου με την παραδειγματική τιμωρία των δραστών. Ένα απαραίτητο βήμα, λοιπόν, είναι τα μαθήματα φιλοζωίας στα σχολεία. Θα πρέπει οι κάτοικοι αυτού του τόπου να καταλάβουν ότι τα αδέσποτα δημιουργούνται από τους ανθρώπους. Δεν στειρώνουμε τα κατοικίδιά μας ή εγκαταλείπουμε κουτάβια και γατάκια για να ξεφορτωθούμε το «πρόβλημα». Εκατοντάδες π.χ. κυνηγετικά σκυλιά -που δεν βγαίνουν καλά κυνηγετικά εργαλεία- εγκαταλείπονται, με γνωστά αποτελέσματα. Επίσης, σε όσους συλλαμβάνονται επειδή κακοποιούν ενεργητικά ή παθητικά ζώα πρέπει τα δικαστήρια να επιβάλλουν ποινές (που είναι χρηματικές) χωρίς αναστολή.
Φυσικά είναι απολύτως απαραίτητα τα προγράμματα φροντίδας των αδέσποτων από τους δήμους ώστε τα γατιά και τα σκυλιά να στειρώνονται για να μην πολλαπλασιάζονται, και να εμβολιάζονται. Να βρίσκουν τροφή και νερό.
Τι προτείνεις στην Πολιτεία για την αντιμετώπιση του φαινομένου, μέσα από την εμπειρία σου;
Η Πολιτεία θα πρέπει να αντιληφθεί τις τεράστιες διαστάσεις αυτού του κοινωνικού προβλήματος και να εφαρμόσει τη νομοθεσία που ήδη υπάρχει. Ένα μεγάλο βήμα που πρέπει να γίνει είναι η απαγόρευση εισαγωγής ζώων συντροφιάς (πολλά από εκείνα που δεν πωλούνται και παύουν να είναι μικρά και χαριτωμένα εγκαταλείπονται στους δρόμους) αλλά και η οριστικοποίηση του όρου σχετικά με το ποιο πλάσμα είναι ζώο συντροφιάς, καθώς συχνά βλέπουμε άγρια είδη σε κλουβιά, διά βίου. Στη χώρα μας έχουμε περίπου 3.000.000 αδέσποτα γι’ αυτό και η απαγόρευση πώλησης κατοικίδίων από καταστήματα είναι ένα απαραίτητο μέτρο. Τα καταφύγια και τα κυνοκομεία είναι ασφυκτικά γεμάτα από ψυχές που έχουν ανάγκη από ένα σπίτι. Βέβαια, οι περιορισμοί στο εμπόριο αντίκεινται στη νομοθεσία της Ε.Ε. όμως μια κυβέρνηση οφείλει να πράττει αυτό που είναι ορθό για το κοινωνικό σύνολο και όχι αυτό που της επιβάλλουν. Τα ζώα δεν πρέπει να είναι εμπόρευμα.
Νόνα Βουδούρη, πρόεδρος Φιλοζωικού Συλλόγου Θήβας «Άγιος Φραγκίσκος»
Δείκτης του πολιτισμού μας η συμπεριφορά απέναντι στα ζώα
Λειτουργεί παράνομο κύκλωμα εμπορίας ζώων;
Οι περισσότερες αγοραπωλησίες ζώων στη χώρα είναι παράνομες. Είτε νόμιμες είτε παράνομες πάντως, ευθύνονται για ένα πολύ μεγάλο ποσοστό αδέσποτων ζώων. Τα ζώα που δεν πωλούνται ή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τον αγοραστή εγκαταλείπονται ή θανατώνονται.
Στην Ελλάδα, όμως, δύσκολα μιλάμε και καταγγέλλουμε. Και είναι τεράστια αυτή η κουβέντα που ξεκινάει από την ανηθικότητα του να εμπορεύεται κάποιος τη ζωή (νόμιμα ή παράνομα) και την έλλειψη Παιδείας που οδηγεί στα γνωστά αποτελέσματα. Είναι μεγάλος ο «φάκελος» και περιλαμβάνει σκυλομαχίες, μαζικές θανατώσεις και δεκάδες άλλα.
Υπάρχει σχετική μέριμνα από το κράτος και κατά πόσον εφαρμόζονται οι νόμοι;
Είναι γνωστές οι εικόνες ντροπής πολλών δημόσιων καταφυγίων, όπως και η ελλιπής χρηματοδότηση.
Η γνώμη μου είναι ότι κανένα πρόβλημα δεν θα λυθεί αν δεν εστιάσουμε στην Παιδεία και στην ευαισθητοποίηση που δυστυχώς αφορά μόνο τη νέα γενιά, και ξεκινά από το σπίτι. Η εικόνα της Ελλάδας είναι η εικόνα μιας χώρας τριτοκοσμικής.
Όσον αφορά τη νομοθεσία, σκεφτείτε ότι η πρώτη φυλάκιση για κακοποίηση ζώου, χωρίς αναστολή, επιβλήθηκε μόλις φέτος. Κι αν τελευταία ακούμε ότι όλο και περισσότεροι οδηγούνται στη Δικαιοσύνη είναι γιατί όλα αυτά τα χρόνια πίεσαν οι φιλόζωοι της χώρας. Εδώ θα πρέπει να πω, όμως, ότι συνυπεύθυνοι είναι και όσοι βλέπουν και δεν μιλούν. Οι στατιστικές είναι τρομακτικές και αποδεικνύουν ότι τα ζώα είναι η αρχή, οι κακοποιοί συνεχίζουν και με τους ανθρώπους. Καθημερινά δεχόμαστε καταγγελίες που όμως καταλήγουν στο «ναι αλλά δεν μπορώ να το κάνω γιατί φοβάμαι, δεν θέλω να μπλέξω κ.λπ.». Είναι αυτονόητο λοιπόν το ότι οι νόμοι θα πρέπει να συμβαδίσουν με τη σοβαρότητα των πράξεων, να γίνουν αυστηρότεροι.
Τι μπορεί να κάνει η Πολιτεία;
Θα ήμουν αιθεροβάμων αν πίστευα ότι μπορεί να κάνει ουσιαστικές τομές η Πολιτεία, τουλάχιστον με την τωρινή της μορφή. Το να γίνουν πιο αυστηροί οι νόμοι, και να τηρούνται ασφαλώς, θα ήταν το πρώτο και το πιο εύκολο. Και το να διαχειρίζονται με σωστό τρόπο τα όποια κονδύλια προκύπτουν για τα αδέσποτα θα έδινε λύσεις. Πολλές φορές, όμως, τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Πιστεύω στους εθελοντές γιατί έχουν κερδίσει πολλές μάχες με την αφοσίωσή τους, γιατί παλεύουν με πρωτοβουλία δική τους να γαλουχήσουν τη νέα γενιά, γιατί ενώ υβρίζονται και απειλούνται συνεχίζουν να καταγγέλλουν και γιατί χωρίς το έργο τους θα υπήρχε χάος. Στο μόνο που μπορώ να ελπίζω είναι να έρθουν άνθρωποι που θα έχουν συνειδητοποιήσει ότι η συμπεριφορά μας απέναντι στα ζώα είναι ο δείκτης του πολιτισμού μας και θα πράξουν τα δέοντα.
Ποια είναι η εμπειρία σας από το φιλοζωικό σύλλογο που ανήκετε;
Οι μάχες που κερδίζονται, με πολύ κόπο και χωρίς καμία κρατική βοήθεια, μας δίνουν ενέργεια να συνεχίσουμε πιο δυναμικά. Κάθε φορά που απογοητευόμαστε, σκεφτόμαστε τι έχουμε καταφέρει μία ομάδα 10 ατόμων μέσα σε δύο μόλις χρόνια και συνεχίζουμε. Θα πρέπει, όμως, να καταλάβουν όλοι ότι οι εθελοντές δεν έχουν τίποτα διαφορετικό από εκείνους. Απέναντι στα ζώα είμαστε όλοι ίσοι κι έτσι πρέπει να συμπεριφερόμαστε. Έχουμε πολύ έργο μπροστά μας και δεν αρκεί η επιβράβευση, χρειάζεται και υποστήριξη. Βοηθήστε τους εθελοντές της περιοχής σας, φτιάξτε ομάδες, απαιτήστε από τις τοπικές Αρχές, ευαισθητοποιηθείτε, καταγγείλτε, κάντε απλές πράξεις ανθρωπιάς.
