Ο Γ. Παπανδρέου, σε προεκλογική ομιλία το 2009, επίδοξος τότε πρωθυπουργός, επιρρεπής όμως στα γλωσσικά σαρδάμ, σε μια αποστροφή του, αντί για το σύνηθες «όλοι στις κάλπες», διάβασε λάθος και πρόκυψε το αμίμητο «όλοι στις κάλτσες»!
Ακολούθησε η αναμενόμενη καζούρα, αλλά δυστυχώς δεν αξιοποιήθηκε το λάθος ως… σωστό. Εδώ, δηλαδή, χωράει πολύς λόγος, για μια κοινωνία που έχει «προγραμματιστεί» πλέον έτσι, ώστε να διάγει, να διαπραγματεύεται εντός της και να κατασταλάζει, στον βαθμό που κατασταλάζει, όλα αυτά φύσει και θέσει παθητική, αποϊδεολογικοποιημένη, κατακερματισμένη, μέχρις ορίων ενός ατομικιστικού αυτόματου ωφελιμισμού.
Οριστικά και αμετάκλητα; Κατηγορηματικά όχι. Αυτή την τετραετία των μνημονίων τη σφράγισαν μορφές και περιεχόμενα πρωτογενούς ριζοσπαστισμού και σε ορισμένες στιγμές καταλυτικής πολιτικής ενεργητικότητας. Δεν ήταν μόνο οι σημαντικοί σταθμοί «κινηματικών» γεγονότων, διαδηλώσεων και συγκρούσεων. Ποικίλες πηγές, από τις πλατείες, μέχρι την αλληλεγγύη, την αυτοδιαχειριζόμενη ΕΡΤ, εστίες ανυποχώρητης αντίστασης (Σκουριές), συνεταιριστικές απόπειρες, εκδόσεις και καλλιτεχνικές συνευρέσεις, πρωτοβουλίες διαλόγου και προβληματισμού, φόρτισαν την αναζήτηση μιας γόνιμης διεξόδου.
Δεν ήταν δεδομένη, κάθε άλλο, η πολιτική, και πολύ περισσότερο η κομματική έκφραση της μαγιάς του ριζοσπαστισμού. Η διπλή εκλογική μάχη του Μάη και του Ιούνη του 2012, χάραξε κατεύθυνση. Το παράθυρο που ανοίχτηκε δεν οδηγούσε αναγκαστικά, κι άλλωστε δεν οδήγησε στην πεπατημένη της κλασικής «αγωνιστικής κλιμάκωσης», διαδήλωση, απεργία, 24ωρη, 48ωρη, σύγκρουση με τα ΜΑΤ, γενίκευση του ξεσηκωμού… Επίσης, καταγράφεται σήμερα ως παράδειγμα προς αποφυγήν, το πώς η στείρα εσωκομματική διαχείριση μπορεί να αποσβήσει τη γόνιμη υποδοχή ενός πηγαίου κοινωνικού ρεύματος. Αποδείχτηκε και η ρευστότητα κατηγοριοποιήσεων και σχηματοποιήσεων και η ισχύς της υποστροφής και της παλινδρόμησης των ριζοσπαστικών σκιρτημάτων.
Ίσως υπό αυτό το πρίσμα δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει η απήχηση που καταγράφει το Ποτάμι στις δημοσκοπήσεις. Ούτε είναι προς χλευασμό το ότι εκφράζει προγραμματικά την απόλυτη κοινοτοπία και σιωπά εκκωφαντικά στα κρίσιμα ζητήματα. Άραγε, τι διαφορετικό συνέθεσε τον σκληρό πυρήνα του ιδεολογικού μανιφέστου που τα καθεστωτικά ΜΜΕ αλλά και η επίσημη διανόηση παπαγαλίζουν εδώ και χρόνια; Η απήχηση αυτή λοιπόν (που πιθανόν να διευρυνθεί) θα μπορούσε να θεωρηθεί το αναμενόμενο αρνητικό αντίτυπο του πολιτικού αδιεξόδου της χώρας. Η πολυπόθητη σανίδα σωτηρίας που αναζητούσε η διαπλοκή, από ποια υλικά, τελικά, θα προέκυπτε;
Επομένως, δεν είναι τούτη η ζοφερή εποχή, μονάχα ο «καιρός των τεράτων». Ίσως ελλοχεύει κάτι ακόμη χειρότερο σε έναν χορό υποκατάστατων, ομοιωμάτων και κακέκτυπων. Η πορεία μέχρι τις κάλπες του Μάη, μάλλον θα αποδειχτεί μια άνοιξη σύντομη και πυκνή, ως οδυνηρή -ή μήπως, από την αντίστροφη πλευρά, ελπιδοφόρα;- δοκιμασία αποκαλυπτηρίων. Ούτως ή άλλως σύντομα οι… κάλτσες βγαίνουν, κι η αλήθεια των γυμνών ποδιών δεν κρύβεται εύκολα, για κανέναν.