Τη λένε «μικρή» για να δικαιολογήσουν το εξευτελιστικό τίμημα που θα πάρουν με το ξεπούλημα – Μετά την ιδιωτικοποίηση δεν υπάρχει περίπτωση να υποκατασταθεί η τεράστια προσφορά της ΔΕΗ στην τοπική κοινωνία
Του Κώστα Τζερεμέ*
Μετά από 65 περίπου χρόνια λειτουργίας της ΔΕΗ ψηφίστηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος στο Α΄ Θερινό Τμήμα της Βουλής ο νόμος για τη διάλυσή της και τη δημιουργία της «Mικρής ΔΕΗ». Στην πραγματικότητα πρόκειται, όμως, για την ιδιωτική «Νέα ΔΕΗ», όπως περιγράφεται και στο νόμο 4273 / ΦΕΚ Α146/11-07-2014: «Δημιουργία καθετοποιημένης Εταιρίας Ηλεκτρικής Ενέργειας».
Ο τίτλος «Μικρή ΔΕΗ» επελέγη από τη συγκυβέρνηση γιατί έτσι περνάει ευκολότερα στην κοινή γνώμη, αλλά και για να μπορούν αργότερα να δικαιολογήσουν το τίμημα που θα είναι εξευτελιστικό (αυτός είναι και ο λόγος που το Συνδικάτο Σπάρτακος λέει ότι δεν πρόκειται για ιδιωτικοποίηση αλλά για δώρο στα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα).
Στη «Νέα ΔΕΗ» θα περάσουν με βάση το νόμο:
– Τρεις λιγνιτικές μονάδες (Αμύνταιο Ι, ΙΙ και Μελίτη Ι) – 930MW
– Άδεια ηλεκτροδότησης (Μελίτη ΙΙ) – 450MW
– Έξι υδροηλεκτρικές μονάδες (Θησαυρός, Πλατανόβρυση, Άγρας, Εδεσσαίος, Πουρνάρι Ι, ΙΙ) – 903MW
– Μία μονάδα φυσικού αερίου στην Κομοτηνή – 485MW
– Έξι λιγνιτωρυχεία (Αμύνταιο, Κλειδί, Μελίτη Ι, Κομνηνών Ι και ΙΙ, Βέβης) με βεβαιωμένα αποθέματα λιγνίτη πολλών δισ. ευρώ
– Το 30% των πελατών της ΔΕΗ, περίπου 2 εκατομμύρια νοικοκυριά.
Για όλα τα παραπάνω, συν τις εκτάσεις που υπάρχουν γύρω από τα ορυχεία αλλά και τις παραλίμνιες περιοχές των Υδροηλεκτρικών, οι οποίες είναι απαλλοτριωμένες από τη ΔΕΗ, ακούσαμε τον υπουργό κ. Μανιάτη να λέει στη Βουλή ότι το τίμημα δεν θα είναι μικρότερο του 1,5 δισ. ευρώ.
Ας σημειωθεί ότι η ΔΕΗ, πριν από λίγους μήνες, συμβολαιοποίησε τη μονάδα Νο 5 στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας με 1,4 δισ. ευρώ με εγγύηση γερμανικού Οίκου για τα δάνεια που σύναψε με τις τράπεζες. Τα συμπεράσματα δικά σας για το τίμημα που αναφέρει ο υπουργός Περιβάλλοντος. Ένα είναι βέβαιο, πάντως: Δεν μπόρεσαν να πείσουν την κοινωνία ότι η πώληση της ΔΕΗ γίνεται προς όφελός της και ότι θα φθηνύνει η τιμή της kWh, αντιθέτως έχουν παραδεχτεί και οι ίδιοι ότι θα έχουμε αύξηση στην τιμή της kWh. Υπάρχουν χώρες όπου μετά την ιδιωτικοποίηση η τιμή ανέβηκε έως και 70%.
Πιο ακριβό ρεύμα
Θέλοντας να δώσω τη δική μας εξήγηση περί του τι θα συμβεί με την τιμή της kWh (μένει να επιβεβαιωθούμε στο μέλλον), σημειώνω ότι μέχρι σήμερα έχουμε Εθνικό Τιμολόγιο, παρ’ ότι στα νησιά μας το κόστος παραγωγής από «ντίζελ» είναι πολλαπλάσιο από το κόστος παραγωγής του στερεού καυσίμου στην ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό το Εθνικό Τιμολόγιο το υποστηρίζουμε σήμερα 7,5 εκατ. πελάτες και συμπεριλαμβάνει το Αγροτικό Τιμολόγιο, το Πολυτεκνικό και το Κοινωνικό (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας-ΥΚΩ). Μετά την πώληση της «Νέας ΔΕΗ», αφού θα μεταφερθούν υποχρεωτικά 2 εκατ. πελάτες, θα κληθούν να το υποστηρίξουν τα υπόλοιπα 5,5 εκατ.
Δύο πράγματα μπορούν να συμβούν: Ή θα καταργηθούν τα παραπάνω τιμολόγια (πράγμα δύσκολο) ή τα 5,5 εκατ. πελάτες θα πληρώσουν το επιπλέον κόστος. Και βέβαια μη μας πουν ότι θα μεταφέρουν τις ΥΚΩ στη «Νέα ΔΕΗ» γιατί και ο προηγούμενος νόμος με τον οποίο η ΔΕΗ έγινε Α.Ε., έλεγε ότι τις ΥΚΩ θα τις επιβαρύνεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός, αντ’ αυτού όλοι τις βλέπουμε στο έντυπο του λογαριασμού και φυσικά τις πληρώνουμε.
Στη «Νέα ΔΕΗ» αυτή η διαφορά τιμής θα μεταφρασθεί σε υπερκέρδη του νέου ιδιοκτήτη.
Εάν πραγματικά ήθελαν, όπως λένε, να γίνουν επενδύσεις στη χώρα μας, τότε θα έπρεπε ή να υποχρεώσουν όσους κατέχουν άδειες εδώ και χρόνια να επενδύσουν και να φτιάξουν τα εργοστάσια ή να τους αφαιρέσουν τις άδειες. Ενδεικτικό είναι ότι τα προηγούμενα χρόνια δόθηκαν σε ιδιώτες άδειες για υδροηλεκτρικά, όπως επίσης για μια θερμική μονάδα λιγνίτη στην περιοχή Αμύνταιου (στο χωριό Βεγόρα) αλλά μέχρι σήμερα δεν μπήκε ούτε ένα πετραδάκι.
Επίσης θα μπορούσαν, εάν ήθελαν πραγματικά νέες επενδύσεις, να δώσουν μέσα από διαφανείς διαδικασίες τα λιγνιτικά κοιτάσματα της Δράμας και της Ελασσόνας. Τα δύο λιγνιτικά κοιτάσματα θα μπορούσαν να υποστηρίξουν δύο λιγνιτικές μονάδες της τάξεως των 800 περίπου MW (2×400ΜW) για τα επόμενα 30-40 χρόνια. Επειδή, όμως, χρειάζονται μεγάλα κεφάλαια που πρέπει να επενδυθούν για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 20ετίας, οι ιδιώτες δεν ενδιαφέρονται να επενδύσουν και θέλουν να πάρουν τις μονάδες της ΔΕΗ με τα ορυχεία έτοιμα, σε εξευτελιστικό τίμημα (κοψοχρονιά). Επίσης, με την ψήφιση του νόμου προκύπτει θέμα με τη διαχείριση των νερών για τις τοπικές κοινωνίες. Ο νόμος, όχι τυχαία, στο συγκεκριμένο άρθρο είναι ασαφής.
Για να γίνει κατανοητό πώς συνυπάρχουμε μέχρι σήμερα, ΔΕΗ και τοπική κοινωνία, θα περιγράψω τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς όπου εργάζομαι και εγώ: τον ΥΗΣ Άγρα και ΥΗΣ Εδεσσαίο.
Η λειτουργία του ΥΗΣ Άγρα έχει πολλαπλό σκοπό. Σε καθημερινή βάση προσπαθούμε να έχουμε σταθερή στάθμη στον υδροβιότοπο (Άγρα-Νησιού-Δρυτών), προστατεύοντας έτσι τα σπάνια είδη πουλιών που ζουν εκεί (προστατεύεται από την συνθήκη Ramsar). Αφού πάρουμε το νερό που πρέπει, το κάνουμε ενέργεια στον ΥΗΣ Άγρα.
Ακριβώς κάτω από το εργοστάσιο, έχουμε τεχνητή λίμνη όπου αποθηκεύουμε το νερό και σε συνεργασία με τον Δήμο Έδεσσας στέλνουμε όλη την ημέρα όσο νερό χρειάζονται οι ποταμοβραχίονες της Έδεσσας, αλλά και ο καταρράκτης, για να έχει το θέαμα που βλέπουν όσοι τον επισκέπτονται (τουριστικό προϊόν Έδεσσας). Κάτω από τον καταρράκτη συγκεντρώνουμε τα νερά, τα ξανακάνουμε ενέργεια στον ΥΗΣ Εδεσσαίο και μετά τα παραδίδουμε στον Τ.Ο.Ε.Β. για πότισμα στον κάμπο της Έδεσσας και της Σκύδρας. Πριν από αυτή τη διαδικασία έχουν πάρει επίσης νερό οι αγρότες των χωριών Μεσημερίου-Κλεισοχωρίου-Πλατανιά-Φλαμουριάς και Λόγγος Έδεσσας για πότισμα των χωραφιών. Επίσης, λειτουργούμε ως αντιπλημμυρική προστασία με την κατάλληλη διαχείριση, όταν έχουμε έκτακτα καιρικά φαινόμενα. Εάν δεν υπήρχε το εργοστάσιο του Άγρα πάνω από την Έδεσσα, ο δήμος θα έπρεπε να το δημιουργήσει γιατί είναι απαραίτητο για τη διαχείριση του Εδεσσαίου ποταμού. Μέχρι σήμερα αυτές οι υπηρεσίες από τη ΔΕΗ προς τον Δήμο Έδεσσας, δεν κοστολογούνται.
Αντίστοιχες λειτουργίες υπάρχουν και από τους υπόλοιπους υδροηλεκτρικούς σταθμούς προς τις τοπικές κοινωνίες. Θέλω, επίσης, να τονίσω τη σπουδαιότητα του ΥΗΣ Θησαυρού, ο οποίος λειτουργεί ως «μπαταρία ανανεώσιμων πηγών Ενέργειας». Εξηγούμαι: Η ΔΕΗ, το βράδυ, από τις θερμικές μονάδες έχει περίσσευμα ρεύματος. Αυτό το περίσσευμα, το εργοστάσιο, το βράδυ, το γυρίζει και δουλεύει ως αντλία και εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού τα ανεβάζει στον ταμιευτήρα κι έτσι την επομένη ημέρα τα ξανακάνει ενέργεια.
Συστράτευση
Κλείνοντας, αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε όλοι μας, ως Έλληνες πολίτες, είναι ότι εάν ξεπουληθούν οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας, αεροδρόμια, δρόμοι, λιμάνια, παραλίες, δάση, βουνά, τότε το κράτος από πού θα έχει έσοδα; Δεν αντέχουμε άλλους φόρους, βλ. χαράτσι ακινήτων, άδικη φορολόγηση ελεύθερων επαγγελματιών, δυσβάσταχτο φόρο εισοδήματος για μισθωτούς και συνταξιούχους, περικοπή επιδόματος ανεργίας, ακριβό πετρέλαιο θέρμανσης, περικοπές σε υγεία και παιδεία, μετανάστευση στο εξωτερικό νέων με αυξημένα προσόντα.
Ποιο θα είναι το μέλλον της πατρίδας μας, με ποια εργαλεία θα προχωρήσουμε στην ανασυγκρότησή της; Πιστεύω ότι χρειάζεται η συστράτευση και πάλη όλων μας απέναντι σ’ αυτή την πολιτική της διάλυσης και του ξεπουλήματος των πάντων. Όσο γρηγορότερα διώξουμε αυτή τη συγκυβέρνηση Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, τόσο το καλύτερο για τον τόπο μας. Για να μπορέσει να υπάρξει μια άλλη πρόταση διακυβέρνησης της χώρας με στόχο την οικονομική ανασυγκρότηση και ανάπτυξη με ανθρώπινο πρόσωπο.
Ένα είναι βέβαιο, τίποτα δεν μπορεί να μείνει όπως ήταν στο παρελθόν. Πρέπει να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από την κρίση, όχι όμως να τα χαρίσουμε όλα στους δανειστές και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Σας καλώ όλους σ’ αυτό τον αγώνα που έχουμε μπροστά μας, για την ανατροπή και τη νέα πρόταση για την ανάταξη της πατρίδας μας, της Ελλάδας μας.
* Ο Κώστας Τζερεμές είναι πρόεδρος του Σωματειακού παραρτήματος Σπάρτακος (ΥΗΣ Άγρα-Εδεσσαίου)
