Παρά το θόρυβο που ξεσήκωσε στην Ευρώπη, η πρόσφατη υπόθεση Πολάνσκι (με την ενδεχόμενη έκδοσή του από την Ελβετία στις ΗΠΑ προκειμένου να δικαστεί για μία υπόθεση βιασμού 13χρονης που εκκρεμεί εδώ και δεκαετίες), πέρασε ασχολίαστη στην Ελλάδα. Στην χώρα που γέννησε τη φιλοσοφία, ασχολούμαστε μόνον με τα μεγάλα, όχι τα ασήμαντα. Είναι όμως ασήμαντη αυτή υπόθεση ή απλώς τόσο καθημερινή ώστε να φαντάζει τετριμμένη;
Η υπόθεση Πολάνσκι θέτει ξανά μία σειρά από ερωτήματα:
1ον. Τι ακριβώς σημαίνει η λέξη «όχι»; Η Σαμάνθα Γκαίηλυ ισχυρίζεται ότι είπε όχι ξανά και ξανά. Ήταν τότε 13 χρονών, και ίσως το «όχι» της, θαμπωμένο από την σαμπάνια, το κύρος του σκηνοθέτη και τη προοπτική ενός χολιγουντιανού μέλλοντος, να ακούστηκε δειλό και αβέβαιο. Άλλωστε, το «όχι» μιας γυναίκας, ανεξαρτήτως της ηλικίας της, είναι, στην συνείδηση των αντρών, ανοιχτό σε πολλαπλές ερμηνείες. Ανεξαρτήτως ηλικίας, οι γυναίκες έχουν πάντα, στη συνείδηση των αντρών, μία σεξουαλικότητα ικανώς ενήλικη για να «προκαλεί» και να «θέλει» αυτό το οποίο προκαλεί. Και στα δικαστήρια της οικουμένης, το «όχι» μίας γυναίκας δεν αποτελεί ικανό αποδεικτικό στοιχείο για την καταδίκη ενός βιασμού ή μιας σεξουαλικής παρενόχλησης.
2ον. Είμαστε όλοι ίσοι ενώπιον του νόμου; Το επιχείρημα των τυπολατρών της ισονομίας ήταν πως δεν πρέπει ο Πολάνσκι, επειδή είναι καλλιτέχνης και διάσημος, να ξεφύγει από τον οφθαλμό της δίκης. Στην πράξη, όμως, νομοθέτες (δηλαδή εκλεγμένοι εκπρόσωποι του Έθνους) και δικαιοσύνη αποδεικνύονται άκρως μεγάθυμοι προς τους βιαστές, ανηλίκων και ενηλίκων, στις σπάνιες περιπτώσεις που οδηγούνται στις αίθουσες των δικαστηρίων. Ποια αυταπάτη ισονομίας θα μας πείσει ότι είναι δίκαιο ο διάσημος βιαστής να τιμωρηθεί περισσότερο από τον άσημο; Ποια αυταπάτη ισονομίας θα μετατρέψει τον ένοχο καλλιτέχνη σε αποδιοπομπαίο τράγο που άρει τις αμαρτίες της δικαιοσύνης, των νομοθετών, της αστυνομίας και των νοοτροπιών της κοινωνίας μας;
3ον. Αν ο Πολάνσκι είναι η εξαίρεση, τι κάνουμε με τον κανόνα; Με κάθε του κίνηση να διεγείρει τις ερεθιστικές για τον σαδιστικό μισογυνισμό του κοινού αναμνήσεις της δολοφονημένης Σάρον Τέητ και των ημίγυμνων φωτογραφιών της ανήλικης Ναστάζια Κίνσκι, ο Πολάνσκι έμεινε λιγότερο στη φυλακή από τον μέσο βιαστή, αλλά πλήρωσε πολύ ακριβά την αδυναμία του στην φρέσκια επιδερμίδα των ασχημάτιστων εφηβικών σωμάτων. Ανάμεσά μας σέρνονται ανερυθρίαστα πλήθος γλοιώδεις τύποι, βιαστές ή σεξουαλικοί παρενοχλητές, όχι απλώς ατιμώρητοι, αλλά και εντελώς σίγουροι πως αποκλείεται ποτέ να βρεθούν αντιμέτωποι με την ενοχή τους. Ανάμεσά μας. Στα πανεπιστήμιά μας, στην Αριστερά μας, στις παρέες μας. Τι σκοπεύουμε να κάνουμε μ’ αυτόν τον κανόνα;
