Πραγματικά δεδομένα, σενάρια, φήμες και γνώριμες μεθοδεύσεις Του Νίκου Ανταμπούφη
Πολλά ακούστηκαν και γράφηκαν σχετικά με την εκλογική συμπεριφορά της μουσουλμανικής μειονότητας (παρακάτω μειονότητα) στη Θράκη, κατά τις δύο τελευταίες αναμετρήσεις. Στο κείμενο που ακολουθεί θα επισημανθούν ορισμένες πτυχές του ζητήματος και θα περιγραφούν δύο σχήματα εκλογικών συμπεριφορών στην Ξάνθη (δευτερευόντως στην Κομοτηνή).
Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι η εκλογική συμπεριφορά της μειονότητας έχει χαρακτηριστικά «λόμπινγκ». Επίσης, είναι μόνιμη η επιδίωξη κύκλων της Τουρκίας, με αιχμή το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής, να «χρίζει» υποψήφιους και να χειραγωγεί τη μειονοτική ψήφο. Μέχρι και τη δεκαετία του 1980 στήριζε υποψηφιότητες παραγόντων της οι οποίοι συμμετείχαν στα δύο μεγάλα κόμματα και συνήθως εξέλεγε βουλευτή με το εκάστοτε κόμμα εξουσίας.
Οι εκλογές με αναλογικότερους νόμους επέτρεψαν τη στροφή σε υποψήφιους με αποκλειστικά μειονοτικό λόγο και εκλογή στη βάση του θρησκεύματος και της καταγωγής (Σαδίκ, Φαΐκογλου). Ο ακραίος λόγος και η πολιτική απομόνωση ήταν τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά. Το εκλογικό όριο του 3% επανέφερε (από το 1990 και μετά) τη μειονότητα στο εκλογικό πελατολόγιο των Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, με το δεύτερο να είναι προνομιακός χώρος εισδοχής. Το 50% που άγγιξε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2009 στην Ξάνθη αντανακλά αυτή την κατάσταση αλλά και μια μονιμότερη πολιτική επιλογή. Ο Τσ. Μάντατζη, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Ξάνθη, έπαιξε το ρόλο του εκλεκτού των κύκλων του προξενείου και εισέπραξε τη συντριπτική πλειοψηφία της μειονοτικής ψήφου.
Η κρίση, η ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ οδήγησαν τον Μάντατζη (για λόγους πολιτικής επιβίωσης) στην καταψήφιση του 2ου Μνημονίου, την ανεξαρτητοποίηση και την αναζήτηση πολιτικής στέγης.
Οι παράγοντες της μειονότητας βρέθηκαν σε αδιέξοδο. Δεν είχαν καμιά εμπιστοσύνη στις συντηρητικές απόψεις της Ν.Δ. ενθυμούμενοι τις εθνικιστικές θέσεις της ΠΟΛΑΝ του κ. Σαμαρά. Ο εκλεκτός τους έφυγε από το ΠΑΣΟΚ, βρήκε κλειστή πόρτα στη ΔΗΜΑΡ Ξάνθης και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποψήφιο τον Χ. Ζεϊμπέκ (χρόνια στέλεχος του Συνασπισμού και υποψήφιο αντιπεριφερειάρχη το 2010). Ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ μειονεκτούσε ως υποψήφιος της Ν.Δ. παλιότερα. Στο πλαίσιο που δημιουργήθηκε, ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε ως η μόνη αξιόπιστη επιλογή με δυνατότητες εκλογής από τη μεριά της μειονότητας. Αυτός είναι ο λόγος που γύρω του «συνωστίστηκαν» πολλοί υποστηρικτές, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Αυτή η πραγματικότητα έδωσε μεγάλες διαστάσεις στο ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στην Ξάνθη και από δεύτερη δύναμη ανάμεσα στην πλειονότητα τον μετέτρεψε σε πρώτη δύναμη του νομού με ποσοστό 38,5%. Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τα ζητήματα της μειονότητας (εκπαίδευσηση, κατάργηση σαρίας, εκλογή μουφτή κ.λπ.) φαίνεται πως έπαιξαν τον ενισχυτικό τους ρόλο.
Απέναντι σ’ αυτή την πραγματικότητα αναπτύχθηκαν κάθε είδους φήμες και ξετυλίχτηκαν προβοκάτσιες. Φήμες για πολιτικές συναλλαγές του ΣΥΡΙΖΑ με το προξενείο της Κομοτηνής, φήμες για συμφωνίες με τους Γκρίζους Λύκους της Τουρκίας και άλλα ευφάνταστα απλώθηκαν στο πάντοτε πρόσφορο έδαφος της Θράκης. Επρόκειτο για φήμες που αναπαρήγαγαν όλοι οι ακροδεξιοί, εθνικιστικοί και ρατσιστικοί ιστότοποι και αποτέλεσαν βολικό άλλοθι για όσους δεν ήθελαν, τελικά, να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου η προβοκάτσια πήρε πανελλήνια έκταση.
Αθηναϊκές εφημερίδες αναπαρήγαγαν από το Ίντερνετ αφίσες (προϊόν μοντάζ) που παρουσίαζαν τους μειονοτικούς υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ σε Ξάνθη και Κομοτηνή να υποστηρίζουν ακραία συνθήματα στα τουρκικά.
Τα σενάρια, που τελικά διαψεύστηκαν, μιλούσαν για μοίρασμα της μειονοτικής ψήφου σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ στην Ξάνθη και ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ σε Κομοτηνή, ώστε να εκλεγούν τέσσερεις μουσουλμάνοι βουλευτές. Όλα αυτά, αντικειμενικά, βοήθησαν στην περιχαράκωση της ψήφου και στην ενίσχυση κυρίως της Ν.Δ. Δηλαδή, παίχτηκε το ίδιο έργο, σε μεγαλύτερη έκταση και με ισχυρότερη ένταση, που πολύ συχνά αναγάγει στην Θράκη την ενίσχυση της Ν.Δ. ή του ΠΑΣΟΚ σε εθνική αναγκαιότητα, ενώ η υποστήριξη της Αριστεράς (των «ύποπτων» θέσεων) είναι περίπου εθνική μειοδοσία.
Κλείνοντας αυτό το σημείωμα μπορεί κανείς να κάνει και μερικές «ανάλαφρες» παρατηρήσεις όπως: α) Το ζοφερό σκηνικό που περιγράφηκε είχε σχέση και με τον ανταγωνισμό λόγω οικονομικής στενότητας, όλων εκείνων (ανθρώπων και μέσων) που είναι επαγγελματίες «πατριώτες» της περιοχής. β) Πολλές ενδείξεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι η προβοκατόρικη αφίσα διακινήθηκε από ακραίες φωνές της μειονότητας, ενισχύοντας αντικειμενικά τα επιχειρήματα της ακροδεξιάς και της Ν.Δ. ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. γ) Ο κ. Ε. Στυλιανίδης, υπουργός και βουλευτής Κομοτηνής, δήλωσε πως η εκλογή του ήταν νίκη της ορθοδοξίας και του ελληνισμού. δ) Προχθές (27/6/12) ο Μπαχτσελί, πολιτικός αρχηγός των Γκρίζων Λύκων της Τουρκίας επισκέφθηκε την Ξάνθη. Στο γεύμα παρέστησαν μειονοτικοί πολιτευτές και πρόσφατοι υποψήφιοι από το χώρο της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Προς απορία των προβοκατόρων και «ελληνόψυχων» κανείς από την Αριστερά δεν υπήρχε εκεί.
Γενικά, μπορούμε να πούμε ότι η εκλογική συμπεριφορά της μειονότητας έχει χαρακτηριστικά «λόμπινγκ». Επίσης, είναι μόνιμη η επιδίωξη κύκλων της Τουρκίας, με αιχμή το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής, να «χρίζει» υποψήφιους και να χειραγωγεί τη μειονοτική ψήφο. Μέχρι και τη δεκαετία του 1980 στήριζε υποψηφιότητες παραγόντων της οι οποίοι συμμετείχαν στα δύο μεγάλα κόμματα και συνήθως εξέλεγε βουλευτή με το εκάστοτε κόμμα εξουσίας.
Οι εκλογές με αναλογικότερους νόμους επέτρεψαν τη στροφή σε υποψήφιους με αποκλειστικά μειονοτικό λόγο και εκλογή στη βάση του θρησκεύματος και της καταγωγής (Σαδίκ, Φαΐκογλου). Ο ακραίος λόγος και η πολιτική απομόνωση ήταν τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά. Το εκλογικό όριο του 3% επανέφερε (από το 1990 και μετά) τη μειονότητα στο εκλογικό πελατολόγιο των Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, με το δεύτερο να είναι προνομιακός χώρος εισδοχής. Το 50% που άγγιξε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2009 στην Ξάνθη αντανακλά αυτή την κατάσταση αλλά και μια μονιμότερη πολιτική επιλογή. Ο Τσ. Μάντατζη, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ στην Ξάνθη, έπαιξε το ρόλο του εκλεκτού των κύκλων του προξενείου και εισέπραξε τη συντριπτική πλειοψηφία της μειονοτικής ψήφου.
Η κρίση, η ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ οδήγησαν τον Μάντατζη (για λόγους πολιτικής επιβίωσης) στην καταψήφιση του 2ου Μνημονίου, την ανεξαρτητοποίηση και την αναζήτηση πολιτικής στέγης.
Οι παράγοντες της μειονότητας βρέθηκαν σε αδιέξοδο. Δεν είχαν καμιά εμπιστοσύνη στις συντηρητικές απόψεις της Ν.Δ. ενθυμούμενοι τις εθνικιστικές θέσεις της ΠΟΛΑΝ του κ. Σαμαρά. Ο εκλεκτός τους έφυγε από το ΠΑΣΟΚ, βρήκε κλειστή πόρτα στη ΔΗΜΑΡ Ξάνθης και ο ΣΥΡΙΖΑ είχε υποψήφιο τον Χ. Ζεϊμπέκ (χρόνια στέλεχος του Συνασπισμού και υποψήφιο αντιπεριφερειάρχη το 2010). Ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ μειονεκτούσε ως υποψήφιος της Ν.Δ. παλιότερα. Στο πλαίσιο που δημιουργήθηκε, ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε ως η μόνη αξιόπιστη επιλογή με δυνατότητες εκλογής από τη μεριά της μειονότητας. Αυτός είναι ο λόγος που γύρω του «συνωστίστηκαν» πολλοί υποστηρικτές, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Αυτή η πραγματικότητα έδωσε μεγάλες διαστάσεις στο ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ στην Ξάνθη και από δεύτερη δύναμη ανάμεσα στην πλειονότητα τον μετέτρεψε σε πρώτη δύναμη του νομού με ποσοστό 38,5%. Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τα ζητήματα της μειονότητας (εκπαίδευσηση, κατάργηση σαρίας, εκλογή μουφτή κ.λπ.) φαίνεται πως έπαιξαν τον ενισχυτικό τους ρόλο.
Απέναντι σ’ αυτή την πραγματικότητα αναπτύχθηκαν κάθε είδους φήμες και ξετυλίχτηκαν προβοκάτσιες. Φήμες για πολιτικές συναλλαγές του ΣΥΡΙΖΑ με το προξενείο της Κομοτηνής, φήμες για συμφωνίες με τους Γκρίζους Λύκους της Τουρκίας και άλλα ευφάνταστα απλώθηκαν στο πάντοτε πρόσφορο έδαφος της Θράκης. Επρόκειτο για φήμες που αναπαρήγαγαν όλοι οι ακροδεξιοί, εθνικιστικοί και ρατσιστικοί ιστότοποι και αποτέλεσαν βολικό άλλοθι για όσους δεν ήθελαν, τελικά, να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Στις εκλογές της 17ης Ιουνίου η προβοκάτσια πήρε πανελλήνια έκταση.
Αθηναϊκές εφημερίδες αναπαρήγαγαν από το Ίντερνετ αφίσες (προϊόν μοντάζ) που παρουσίαζαν τους μειονοτικούς υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ σε Ξάνθη και Κομοτηνή να υποστηρίζουν ακραία συνθήματα στα τουρκικά.
Τα σενάρια, που τελικά διαψεύστηκαν, μιλούσαν για μοίρασμα της μειονοτικής ψήφου σε ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ στην Ξάνθη και ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ σε Κομοτηνή, ώστε να εκλεγούν τέσσερεις μουσουλμάνοι βουλευτές. Όλα αυτά, αντικειμενικά, βοήθησαν στην περιχαράκωση της ψήφου και στην ενίσχυση κυρίως της Ν.Δ. Δηλαδή, παίχτηκε το ίδιο έργο, σε μεγαλύτερη έκταση και με ισχυρότερη ένταση, που πολύ συχνά αναγάγει στην Θράκη την ενίσχυση της Ν.Δ. ή του ΠΑΣΟΚ σε εθνική αναγκαιότητα, ενώ η υποστήριξη της Αριστεράς (των «ύποπτων» θέσεων) είναι περίπου εθνική μειοδοσία.
Κλείνοντας αυτό το σημείωμα μπορεί κανείς να κάνει και μερικές «ανάλαφρες» παρατηρήσεις όπως: α) Το ζοφερό σκηνικό που περιγράφηκε είχε σχέση και με τον ανταγωνισμό λόγω οικονομικής στενότητας, όλων εκείνων (ανθρώπων και μέσων) που είναι επαγγελματίες «πατριώτες» της περιοχής. β) Πολλές ενδείξεις οδηγούν στην εκτίμηση ότι η προβοκατόρικη αφίσα διακινήθηκε από ακραίες φωνές της μειονότητας, ενισχύοντας αντικειμενικά τα επιχειρήματα της ακροδεξιάς και της Ν.Δ. ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. γ) Ο κ. Ε. Στυλιανίδης, υπουργός και βουλευτής Κομοτηνής, δήλωσε πως η εκλογή του ήταν νίκη της ορθοδοξίας και του ελληνισμού. δ) Προχθές (27/6/12) ο Μπαχτσελί, πολιτικός αρχηγός των Γκρίζων Λύκων της Τουρκίας επισκέφθηκε την Ξάνθη. Στο γεύμα παρέστησαν μειονοτικοί πολιτευτές και πρόσφατοι υποψήφιοι από το χώρο της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Προς απορία των προβοκατόρων και «ελληνόψυχων» κανείς από την Αριστερά δεν υπήρχε εκεί.
* Ο Νίκος Ανταμπούφης είναι εκπαιδευτικός, δημοτικός σύμβουλος Ξάνθης
Σχόλια
