Του Γιάννη Κιμπουρόπουλου. Έχει κάτι από μαρτύριο Σίσυφου, κάτι και από μαρτύριο Ταντάλου η προσπάθεια της ευρωπαϊκής ηγεσίας να βάλει τελεία στην κρίση που διαπερνά την Ευρωζώνη.
Κάθε νέα απόφαση να αυξήσει τα τείχη προστασίας της αποκαλύπτει νέες κερκόπορτες και τρύπες. Οι αγορές -αν υποθέσουμε ότι τις δικές τους επιθέσεις σκοπεύουν να αναχαιτίσουν τα τείχη- κάθε φορά κερδίζουν έδαφος στην ευρωζωνική ενδοχώρα.
Το τελευταίο επίτευγμα είναι η απόφαση του Eurogroup να ανεβάσει στα 800 δισ. ευρώ το τείχος προστασίας που υποτίθεται ότι αποτελούν τα δυο ευρωπαϊκά ταμεία χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, το προσωρινό και το μόνιμο, τα οποία μάλιστα θα συνυπάρχουν μέχρι τα μέσα του 2013 για να αποτρέψουν, υποτίθεται, απειλές χρεοκοπίας στους επόμενους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης. Πολύ κακό για το τίποτα, είπαν οι αγορές για μια απόφαση που έχει προ πολλού προεξοφληθεί και η οποία είναι ό,τι όρισε η γερμανική ηγεσία. «Το ταμείο είναι σαν τα πυρηνικά, τα διαθέτεις για να μη χρειαστεί να τα χρησιμοποιήσεις», είχε πει ο Σόιμπλε για να στηρίξει τη σθεναρή άρνησή του στις πιέσεις της γαλλικής ηγεσίας αλλά και του ΟΟΣΑ να αυξηθεί η «προίκα» του μηχανισμού στο 1 τρισ. ευρώ.
Στο μεταξύ το «τείχος» δέχεται ήδη νέες επιθέσεις: για την Πορτογαλία θεωρείται βέβαιη η προσφυγή σε νέα βοήθεια, κάτι αντίστοιχο ομολογείται για την Ελλάδα ακόμη και από τον Λ. Παπαδήμο, ποικίλες αναλύσεις θεωρούν ότι η Ισπανία βαδίζει με ταχύτητα προς το μηχανισμό στήριξης την ώρα που η κυβέρνηση Ραχόι αντιμετωπίζει με αστυνομική πυγμή την απεργιακή αντίδραση των Ισπανών, ενώ ακόμη και η ανέμελη «κεντρική» Ολλανδία προσχωρεί στην επιθετική λιτότητα κατά των ελλειμμάτων. Κι έτσι, ολόκληρη η ευρωπαϊκή μηχανή κολλάει στη λάσπη της ύφεσης.
Αναρωτιέται κανείς: πού τελειώνει το «σχέδιο» και πού αρχίζει η πολιτική ανοησία, ο ιδεολογικός δογματισμός της ευρωπαϊκής ελίτ; Το «σχέδιο» είναι απολύτως σαφές και διακριτό στον ταξικό κυνισμό των μέτρων που προωθούνται και μετατρέπουν, έστω και με διαφορετικές ταχύτητες, σε κοινωνική έρημο την Ευρώπη. Η αβελτηρία διαπερνά την αντίληψη -κυρίως γερμανική- ότι η με κάθε κοινωνικό τίμημα δημοσιονομική εξυγίανση θα φέρει, κάποτε, την πολυπόθητη ανάπτυξη. Ενδεχομένως, όμως, αυτή η διαρκώς διαψευδόμενη προσδοκία να μην είναι μόνο αποτέλεσμα πολιτικής αφέλειας, αλλά ένας ανομολόγητος συμβιβασμός με την ιδέα ότι η ύφεση, η παραγωγική υποβάθμιση και καταστροφή ολόκληρων οικονομιών, η μαζική φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων των ευρωπαϊκών κοινωνιών δεν είναι απαραίτητα κακά και ανεπιθύμητα. Αλλά ο όρος για έναν νέο κύκλο συσσώρρευσης πλούτου και ισχύος για ένα όλο και μικρότερο τμήμα της οικονομικής ελίτ.
Άραγε, η γερμανική πολιτική ηγεσία, πραγματικός και σχεδόν μοναδικός αρχιτέκτονας της Ευρωζώνης στην έσχατη εκδοχή της, έχει αυτό στο νου της; Να οικοδομήσει στα ερείπια του Τείχους που έπεσε το 1989, στη θέση του χρηματοδοτικού «τείχους» που σπαρακτικά ζητούν οι αγορές και οι άλλοι εταίροι της, ένα νέο Τείχος; Ένα Τείχος που θα αποκλείει την ανακύκλωση των πλεονασμάτων του Βορρά με τους… λερούς Νότιους και θα επιβάλει στην επιχειρηματική ελίτ κάθε «αποικίας» μια ντε φάκτο συμμαχία σε βάρος της τεράστιας κοινωνικής πλειοψηφίας;
Το τελευταίο επίτευγμα είναι η απόφαση του Eurogroup να ανεβάσει στα 800 δισ. ευρώ το τείχος προστασίας που υποτίθεται ότι αποτελούν τα δυο ευρωπαϊκά ταμεία χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, το προσωρινό και το μόνιμο, τα οποία μάλιστα θα συνυπάρχουν μέχρι τα μέσα του 2013 για να αποτρέψουν, υποτίθεται, απειλές χρεοκοπίας στους επόμενους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης. Πολύ κακό για το τίποτα, είπαν οι αγορές για μια απόφαση που έχει προ πολλού προεξοφληθεί και η οποία είναι ό,τι όρισε η γερμανική ηγεσία. «Το ταμείο είναι σαν τα πυρηνικά, τα διαθέτεις για να μη χρειαστεί να τα χρησιμοποιήσεις», είχε πει ο Σόιμπλε για να στηρίξει τη σθεναρή άρνησή του στις πιέσεις της γαλλικής ηγεσίας αλλά και του ΟΟΣΑ να αυξηθεί η «προίκα» του μηχανισμού στο 1 τρισ. ευρώ.
Στο μεταξύ το «τείχος» δέχεται ήδη νέες επιθέσεις: για την Πορτογαλία θεωρείται βέβαιη η προσφυγή σε νέα βοήθεια, κάτι αντίστοιχο ομολογείται για την Ελλάδα ακόμη και από τον Λ. Παπαδήμο, ποικίλες αναλύσεις θεωρούν ότι η Ισπανία βαδίζει με ταχύτητα προς το μηχανισμό στήριξης την ώρα που η κυβέρνηση Ραχόι αντιμετωπίζει με αστυνομική πυγμή την απεργιακή αντίδραση των Ισπανών, ενώ ακόμη και η ανέμελη «κεντρική» Ολλανδία προσχωρεί στην επιθετική λιτότητα κατά των ελλειμμάτων. Κι έτσι, ολόκληρη η ευρωπαϊκή μηχανή κολλάει στη λάσπη της ύφεσης.
Αναρωτιέται κανείς: πού τελειώνει το «σχέδιο» και πού αρχίζει η πολιτική ανοησία, ο ιδεολογικός δογματισμός της ευρωπαϊκής ελίτ; Το «σχέδιο» είναι απολύτως σαφές και διακριτό στον ταξικό κυνισμό των μέτρων που προωθούνται και μετατρέπουν, έστω και με διαφορετικές ταχύτητες, σε κοινωνική έρημο την Ευρώπη. Η αβελτηρία διαπερνά την αντίληψη -κυρίως γερμανική- ότι η με κάθε κοινωνικό τίμημα δημοσιονομική εξυγίανση θα φέρει, κάποτε, την πολυπόθητη ανάπτυξη. Ενδεχομένως, όμως, αυτή η διαρκώς διαψευδόμενη προσδοκία να μην είναι μόνο αποτέλεσμα πολιτικής αφέλειας, αλλά ένας ανομολόγητος συμβιβασμός με την ιδέα ότι η ύφεση, η παραγωγική υποβάθμιση και καταστροφή ολόκληρων οικονομιών, η μαζική φτωχοποίηση μεγάλων τμημάτων των ευρωπαϊκών κοινωνιών δεν είναι απαραίτητα κακά και ανεπιθύμητα. Αλλά ο όρος για έναν νέο κύκλο συσσώρρευσης πλούτου και ισχύος για ένα όλο και μικρότερο τμήμα της οικονομικής ελίτ.
Άραγε, η γερμανική πολιτική ηγεσία, πραγματικός και σχεδόν μοναδικός αρχιτέκτονας της Ευρωζώνης στην έσχατη εκδοχή της, έχει αυτό στο νου της; Να οικοδομήσει στα ερείπια του Τείχους που έπεσε το 1989, στη θέση του χρηματοδοτικού «τείχους» που σπαρακτικά ζητούν οι αγορές και οι άλλοι εταίροι της, ένα νέο Τείχος; Ένα Τείχος που θα αποκλείει την ανακύκλωση των πλεονασμάτων του Βορρά με τους… λερούς Νότιους και θα επιβάλει στην επιχειρηματική ελίτ κάθε «αποικίας» μια ντε φάκτο συμμαχία σε βάρος της τεράστιας κοινωνικής πλειοψηφίας;
Σχόλια
